Του Δημήτρη Γαρούφα*
Στην τελευταία δεκαετία του προηγούμενου αιώνα οι γεωπολιτικές εξελίξεις με την κατάρρευση των κομουνιστικών καθεστώτων στις γειτονικές χώρες και το άνοιγμα των συνόρων δημιούργησαν πολλές ευκαιρίες για την Ελλάδα για να συμβάλλει στην γνωριμία και επαφή των λαών των βαλκανικών χωρών με άμβλυνση των αντιθέσεων και καλλιέργεια κλίματος ειρήνης, φιλίας και συνεργασίας. Δημιουργήθηκαν διαβαλκανικές ενώσεις με πρωτοβουλία επιστημονικών φορέων της Θεσσαλονίκης με μόνιμη έδρα την Θεσσαλονίκη που δραστηριοποιήθηκαν για 15 χρόνια περίπου συμβάλλοντας με την δράση τους στην καλλιέργεια κλίματος φιλίας και συνεργασίας αλλά και προβάλλοντας την Ελλάδα ως σταθεροποιητικό παράγοντα της περιοχής.
Παράλληλα με όλα αυτά επειδή υπήρχε σε όλες τις βαλκανικές χώρες ενδιαφέρον για εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας φορείς της Θεσσαλονίκης πήραν την πρωτοβουλία λειτουργίας φροντιστηρίων Ελληνικής γλώσσας στις γειτονικές χώρες.΄Ετσι το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας συγκρότησε την «επιτροπή διάδοσης Ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού» που από το 1995 μέχρι το 2005 στήριξε την λειτουργία φροντιστηρίων Ελληνικής γλώσσας σε γειτονικές χώρες και διοργάνωσε στην Θεσσαλονίκη επιμορφωτικά σεμινάρια εκπαιδευτικών από αυτές τις χώρες αλλά και εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας από ανθρώπους της τέχνης και του πολιτισμού και ενδεικτικά αναφέρω τα προγράμματα εκμάθησης Ελληνικής γλώσσας σε Αλβανούς ηθοποιούς. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπήρχε στα Σκόπια για εκμάθηση Ελληνικής γλώσσας κι έτσι για τους βλαχόφωνους της περιοχής Μοναστηρίου ίδρυσε φροντιστήρια Ελληνικής γλώσσας ο σύλλογος Μοναστηριωτών Θεσσαλονίκης ενώ ο σύλλογος ΑΕΡΟΠΟΣ ίδρυσε φροντιστήρια διδασκαλίας Ελληνικής γλώσσας στην νότια και ανατολική περιοχή των Σκοπίων (Βέλες,Γευγελή,Στρώμνιτσα,Μπαλάντοβο κλπ,)κι έτσι είχε φροντιστήρια σε 11 πόλεις…Οι τοπικές κοινωνίες της γειτονικής χώρας στήριξαν την προσπάθεια κι όχι μόνο δεν υπήρξαν εμπόδια αλλά, όπως μου έλεγε ο πρόεδρος του συλλόγου ΑΕΡΟΠΟΣ Σωτήρης Χρυσάφης(ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ), τα φροντιστήρια λειτουργούσαν μέσα στις αίθουσες σχολείων των πόλεων αυτών μετά την λήξη του ωραρίου των Σχολείων…Λειτούργησαν άψογα με τεράστια προσφορά, αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά, μέχρι το 2010 περίπου οπότε λόγω της οικονομικής κρίσης έλειψαν οι χρηματοδοτήσεις και ατόνησε η προσπάθεια…
Αφορμή για το σημερινό άρθρο ήταν μια πρόσφατη συνάντηση και συζήτηση με τον πρόεδρο του συλλόγου ΑΕΡΟΠΟΣ Σωτήρη Χρυσάφη ο οποίος με θλίψη μου ανέφερε ότι από τα 11 φροντιστήρια που λειτουργούσαν με εποπτεία του συλλόγου ΑΕΡΟΠΟΣ σε αντίστοιχες πόλεις της γειτονικής χώρας τώρα λειτουργεί μόνο ένα στην πόλη Βέλες…κι αυτό γιατί εδώ και χρόνια δεν υπάρχει καμιά βοήθεια από κρατικό η ιδιωτικό φορέα και φοβάται ότι θα αναγκασθούν να κλείσουν και το τελευταίο φροντιστήριο Ελληνικής γλώσσας από τα 11 που υπήρχαν. Αθόρυβα αλλά αποτελεσματικά όπως μου ανέφερε ο Σωτήρης Χρυσάφης το σωματείο ΑΕΡΟΠΟΣ πέτυχε να επιτραπεί η λειτουργία των φροντιστηρίων εκμάθησης Ελληνικής γλώσσας μέσα στις σχολικές αίθουσες 11 συγκεκριμένων πόλεων της γειτονικής χώρας προβάλλοντας ταυτόχρονα και τον Ελληνικό πολιτισμό.
Λειτουργούν στη χώρα μας αρκετά ιδρύματα που στηρίζουν εκδηλώσεις πολιτιστικές και προβολής του Ελληνικού πολιτισμού. Θα έπρεπε και το Ελληνικό κράτος αλλά και κάποια από αυτά τα ιδρύματα να στηρίξουν οικονομικά αυτή την προσπάθεια δεδομένου ότι και τα χρήματα που απαιτούνται είναι ελάχιστα(περίπου 2.000 ΕΥΡΩ ετησίως για κάθε φροντιστήριο )και τα οφέλη για τον Ελληνισμό πολλά με την διάδοση της Ελληνικής γλώσσας στις γειτονικές χώρες …Υπενθυμίζω ότι η Τουρκία ιδρύει και λειτουργεί Τουρκικά σχολεία στις γειτονικές βαλκανικές χώρες ακόμη και σε περιοχές που δεν υπάρχουν τουρκικής καταγωγής πολίτες(π.χ.στην Κορυτσά) και μάλιστα ,όπως μου ανέφερε πανεπιστημιακός από γειτονική χώρα, επιδοτεί οικονομικά τους μαθητές που φοιτούν σε αυτά στοχεύοντας να κερδίσει μακροπρόθεσμα τους τοπικές κοινωνίες και να αποκτήσει ιδιαίτερη επιρροή στην ευρύτερη βαλκανική περιοχή.
*Δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Δημοκρατία» στις 13-1-202
Φροντιστήρια λειτουργούσαν -άραγε με άδεια ή χωρίς άδεια και με ποιους δασκάλους;;;- αλλά πόσοι Αλβανοσλάβοι φοιτούσαν για να μάθουν την ελληνική γλώσσα και τον Ελληνικό-Μακεδονικό πολιτισμό ,δεν μας γράφει ο κ. αρθρογράφος.
Αναμένουμε τον αριθμό στην αρχή και τώρα , μετά την Συμφωνία των Πρεσπών, για να δούμε αν αξίζει η χρηματοδότησή τους .
Ελληνική Γλώσσα,Νομοθετικό Πλαίσιο,Προοπτικές.
Ιστορικό: (Συνταγματικές Προβλέψεις)
1. Σύνταγμα 1952 (ΦΕΚ τΑ 1 01.01.1952)
« Ἄρθρον 107
Ἐπίσημος γλῶσσα τοῦ Κράτους εἶναι ἐκείνη εἰς τὴν ὁποίαν συντάσσονται τὸ
πολίτευμα καὶ τῆς ἑλληνικῆς νομοθεσίας τὰ κείμενα. Πᾶσα πρὸς παραφθοράν
ταύτης ἐπέμβασις ἀπαγορεύεται.»
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=19520100001
2. Σύνταγμα 1968 (ΦΕΚ τΑ 267 15.11.1968)
« Ἄρθρον 6
Ἐπίσημος γλῶσσα τοῦ Κράτους καὶ τῆς ἐκπαιδεύσεως εἶναι ἐκείνη, εἰς
τὴν ὁποίαν συντάσσονται τὸ Σύνταγμα καὶ τὰ κείμενα τῆς ἑλληνικῆς
νομοθεσίας.»
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=19680100267
3. Σύνταγμα 1973 (ΦΕΚ τΑ 266 04.10.1973)
« Ἄρθρον 6
Ἐπίσημος γλῶσσα τοῦ Κράτους καὶ τῆς ἐκπαιδεύσεως εἶναι ἐκείνη, εἰς
τὴν ὁποίαν συντάσσονται τὸ Σύνταγμα καὶ τὰ κείμενα τῆς ἑλληνικῆς
νομοθεσίας.»
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=19730100266
4. Σύνταγμα 1975 (ΦΕΚ τΑ 111 09.06.1975)
Δεν υπάρχει άρθρο για τον ορισμό της επίσημης γλώσσας του κράτους.
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=19750100111
5. Ισχύον Σύνταγμα:
Δεν υπάρχει άρθρο για τον ορισμό της επίσημης γλώσσας του κράτους
αναθεωρήσεις του μέχρι σήμερα (2023-12-31).
– Μεταφορά του κειμένου του Συντάγματος στη δημοτική γλώσσα.
(ΦΕΚ τΑ 24 14.03.1986)
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=19860100024
– Αναθεώρηση 2001 (ΦΕΚ τΑ 85 18.04.2001)
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=20010100085
– Αναθεώρηση 2008 (ΦΕΚ τΑ 102 2.06.2008)
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=20080100102
– Αναθεώρηση 2019 (ΦΕΚ τΑ 187 28.11.2019)
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=20190100187
Ιστορικό: (Νομοθετικές Προβλέψεις)
1. Νόμος ὑπ’ ἀριθ. 309/1976 (ΦΕΚ τΑ 100 30.04.1976)
Καθιέρωση σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης της Νεοελληνικής Γλώσσας.
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=19760100100
2. Νόμος 1228/1982 (ΦΕΚ τΑ 15 11.02.1982)
(Άρθρο δεύτερο)
Καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος.
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=19820100015
3. Υπουργική Απόφαση Φ.7/76108/ΓΔ4 (ΦΕΚ τB 2418 18.06.2020)
Δραστηριότητες στην αγγλική γλώσσα στο Νηπιαγωγείο.
Άρθρο Μόνο (Απόσπασμα)
…
«Σκοπός της εισαγωγής της δημιουργικής ενασχόλησης των παιδιών με
την Αγγλική γλώσσα, είναι ο εμπλουτισμός του προγράμματος του
Νηπιαγωγείου – μεθοδολογικά και θεματικά- όχι μόνο για την γλωσσική
αλλά και για την ολόπλευρη ανάπτυξη των ικανοτήτων των νηπίων και
τη διαμόρφωση της ταυτότητας του ενεργού πολίτη στο σύγχρονο
πολυπολιτισμικό περιβάλλον.»
…
Πηγή: http://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=20200202418
Επιπλέον πληροφορίες:
Για τη κατάργηση του πολυτονικού: https://www.polytoniko.org/histo.php
Προοπτικές: (Πιθανά σενάρια.)
α. Καθιέρωση άτονου συστήματος. (Ήδη τράπεζες στις ηλεκτρονικές
συναλλαγές το έχουν καθιερώσει).
β. Καθιέρωση της Αγγλικής ως δεύτερης επίσημης γλώσσας.
γ. Κατάργηση του ελληνικού αλφαβήτου. (βλέπε Greeklish)
Η Ελληνική δεν συγκρινεται με την Αγγλική, η οποία Αγγλική είναι ανωτερη γλώσσα ανώτερου πολιτισμου. Ετσι. στο αγώνα να γινουμε “μια συγχρονη ευρωπα’ι’κή χώρα” απο το πολυτονικό πηγαμε στο μονοτονικό και σε λίγο στο..αγγλικό. Πριν λοιπόν αντικατασταθεί ο ελληνικός (το γένος) πλυθησμός θα εχει αντικατασταθεί η γλώσσα του. Οποτε η Αγγλική με το λατινικό αλφάβητο θα εχουν στείλει την Ελληνική στα μουσεία. Ολοι προσκυνούμε την Αγγλική διότι Μενουμε Ευρώπη και Μιλάμε Αγγλικά. Με βαλκανόγλωσσες και βαλκανοτοπους θα ασχολούμεθα ;
Ἄς ἀσχοληθοῦν πρῶτα μέ τήν σοβαρή ἐπικαιροποίηση τῆς μελέτης αὐτῆς τῆς μοναδικῆς γλώσσας γιά νά τήν μαθαίνουν σωστά οἱ νεοέλληνες ὥστε νά μποροῦν νά ἐμβαθύνουν, ὅταν καί ἄν κατανοήσουν τήν ἀξία της.
Νικηφόρος Βρεττάκος – Ὁ Ἀγρὸς τῶν λέξεων
Ὅπως ἡ μέλισσα γύρω ἀπὸ ἕνα ἄγριολουλούδι, ὅμοια κ’ ἐγώ.
Τριγυρίζω διαρκῶς γύρω ἀπ’ τὴ λέξη.
Εὐχαριστῶ τὶς μακριὲς σειρὲς τῶν προγόνων,
ποὺ δούλεψαν τὴ φωνή, τὴν τεμαχίσαν σὲ κρίκους, τὴν κάμαν νοήματα,
τὴ σφυρηλάτησαν ὅπως τὸ χρυσάφι οἱ μεταλλουργοὶ
κ’ ἔγινεὍμηροι, Αἰσχύλοι, Εὐαγγέλια κι ἄλλα κοσμήματα.
Μὲ τὸ νῆμα τῶν λέξεων, αὐτὸν τὸ χρυσὸ τοῦ χρυσοῦ, ποὺ βγαίνει ἀπ’ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μου,
συνδέομαι, συμμετέχω στὸν κόσμο.
Σκεφτεῖτε:
Εἶπα καὶ ἔγραψα, «Ἀγαπῶ».
Η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσα σημαίνει ότι αναζητάς την ουσία των πραγμάτων.
[…] Πηγή […]