11 Δεκεμβρίου 2023
Ο δημοσιογράφος και μελετητής Robert Spencer μόλις δημοσίευσε το Empire of God: How the Byzantines Saved Civilization. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, το ανατολικό μισό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, επιβίωσε για χίλια χρόνια αφού το δυτικό μισό είχε καταρρεύσει σε διάφορα φεουδαρχικά βασίλεια. Το Βυζάντιο τελικά έπεσε στις Οθωμανικές Τουρκικές επιθέσεις το 1453. Ένα βαθιά επιστημονικό έργο, το βιβλίο του Spencer υποστηρίζει ότι ο χριστιανικός βυζαντινός πολιτισμός κράτησε ζωντανή τη μάθηση και την πίστη της Αθήνας, της Ρώμης και της Ιερουσαλήμ και προστάτευσε τη Δύση από την επίθεση του Ισλάμ στην Ανατολή. Ο Mark Judge του Stream μίλησε πρόσφατα με τον Spencer για το βιβλίο του.
Mark Judge: Το νέο σας βιβλίο Empire of God υποστηρίζει ότι η Βυζαντινή Αυτοκρατορία δεν έχει λάβει τα εύσημα που της αξίζουν ως δυναμικός χριστιανικός πολιτισμός που κράτησε ζωντανές τις κληρονομιές της Αθήνας, της Ιερουσαλήμ και της Ρώμης. Μέρος αυτού, γράφετε, οφείλεται στην προκατάληψη ορισμένων ιστορικών, συμπεριλαμβανομένου του Edward Gibbon. Ποια είναι η πραγματική αλήθεια πίσω από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία;
Robert Spencer: Υπήρξε μεγάλη προκατάληψη κατά της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας τους τελευταίους αρκετούς αιώνες, με αποτέλεσμα μια γενική έκπτωση της σημασίας και της συνεισφοράς της. Αυτό οφείλεται κυρίως σε ένα φαινόμενο που είναι ένα επαναλαμβανόμενο θέμα της Αυτοκρατορίας του Θεού: το Μεγάλο Σχίσμα μεταξύ των γνωστών σήμερα ως Ρωμαιοκαθολικών και Ανατολικών Ορθόδοξων Εκκλησιών το 1054, και η αποξένωση που προκύπτει μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Αντί να βλέπουν τους Βυζαντινούς ως Ρωμαίους και εκφραστές του δυτικού πολιτισμού, έστω και στα άκρα του, οι Δυτικοί έτειναν πολύ συχνά να τους βλέπουν ξένους όσο και άβολους, με συγκεχυμένες («βυζαντινές») πολιτιστικές και κοινωνικές πρακτικές και μια μορφή Χριστιανισμού που εμφανιζόταν τόσο ξένη όσο και ανεξερεύνητη στα δυτικά μάτια.
Στη συνέχεια, υπήρξε ο Κριμαϊκός Πόλεμος στη δεκαετία του 1850, όταν οι Βρετανοί συμμάχησαν με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και μια τεράστια τουρκοφιλία σάρωσε τη Βρετανική Αυτοκρατορία. Αυτό συνέβη όταν η ιδέα ότι το Ισλάμ είναι μια «θρησκεία της ειρήνης» άρχισε να διαδίδεται ως προπαγάνδα για πρώτη φορά, για να απαλύνει την υπόνοια των απλών Βρετανών προς μια συμμαχία με το ισλαμικό χαλιφάτο. Και αν οι Τούρκοι ήταν τόσο καλοί φίλοι, τότε ο λαός που νίκησαν και αντικατέστησαν, οι βυζαντινοί, θα πρέπει να ήταν αντίστοιχα υποανάπτυκτοι. Αυτές οι συμπεριφορές επικράτησαν μεταξύ των αγγλόφωνων ιστορικών και παρέμειναν πολύ μετά την λεκλειψη αυτών των παρορμήσεων.
Ήμασταν σχεδόν μουσουλμάνοι
Υποστηρίζετε ότι ο Βυζαντινός Πολιτισμός ήταν «προπύργιο» μεταξύ της χριστιανικής Δύσης και του ισλαμικού τζιχαντισμού στην Ανατολή. Θα μπορούσε όντως η Δύση να είχε χαθεί χωρίς τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία;
Σίγουρα. Οι Άραβες πολιόρκησαν για πρώτη φορά την Κωνσταντινούπολη το 675, και οι Τούρκοι τελικά παραβίασαν τα τείχη της σχεδόν 800 χρόνια αργότερα, το 1453. Αυτή ήταν η εποχή του προσηλυτισμού και του σχηματισμού της χριστιανικής Ευρώπης, με αποκορύφωμα την Ρωμαιοκαθολική φιλοσοφία στον Ύστερο Μεσαίωνα (High Middle Ages,) από την Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό, που διαμόρφωσαν τα πνευματικά θεμέλια του σύγχρονου κόσμου. Φανταστείτε τώρα εάν οι Άραβες είχαν καταφέρει να καταλάβουν την Κωνσταντινούπολη το 675, ή οποτεδήποτε απο τις πολλές επιθέσεις τους μετά απο αυτό, αλλά πολύ πριν από το 1453. Δεν θα υπήρχε σημαντική δύναμη στην Ευρώπη που θα μπορούσε να αποτρέψει την κατάκτηση και τον εξισλαμισμό ολόκληρης της ηπείρου.
Ο δυτικός πολιτισμός, με τις ιδέες του για την ισότητα των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων και την ελευθερία του λόγου, και με τις φιλοσοφικές και καλλιτεχνικές του ιδέες, θα ήταν θνησιγενής. Η ίδια η παρουσία (και η αντίσταση στο τζιχάντ) της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας κατά την περίοδο διαμόρφωσης της χριστιανικής Ευρώπης, ακόμη και όταν ο πάπας και άλλες δυτικές αρχές χλεύαζαν τους Βυζαντινούς ως σχισματικούς, επέτρεψε να αναπτυχθούν οι θεμελιώδεις αρχές του πολιτισμού μας. Εάν οι Βυζαντινοί είχαν χάσει νωρίτερα ή δεν ήταν καθόλου εκεί, δεν θα κάναμε αυτή τη συζήτηση τώρα, και η Δύση όπως την ξέρουμε δεν θα υπήρχε.
Χωρίς Βυζαντινή Αυτοκρατορία, Χωρίς Φιλοσοφία
Σημειώνετε ότι οι Βυζαντινοί έσωσαν την ελληνική γραφή και φιλοσοφία. Αυτή είναι μια σημαντική συνεισφορά στον κόσμο μας.
Ναί. Το βυζαντινό εκπαιδευτικό σύστημα ήταν αξιοσημείωτα σταθερό. Αντί να κυνηγούν κάθε νέα εκπαιδευτική μόδα (στην πραγματικότητα δεν υπήρχαν εκπαιδευτικές μόδες για να κυνηγήσουν), οι Βυζαντινοί συνέχισαν να διδάσκουν τους Έλληνες κλασικούς που ήταν το θεμέλιο της ρωμαϊκής εκπαίδευσης από τότε που η αυτοκρατορία υιοθετήσει τον Χριστιανισμό. Όταν μόνο δύο έργα του Πλάτωνα ήταν γνωστά στη Δύση, ο φιλόσοφος Γεμιστός Πλήθων ταξίδεψε από την Κωνσταντινούπολη στη Φλωρεντία για τη Σύνοδο της Φλωρεντίας το 1439. Μόλις έφθασε εκεί, άρχισε να κάνει διαλέξεις για τον Πλάτωνα για τους εκστατικούς Ιταλούς και να τους μυεί στα έργα του Πλάτωνα που ήταν άγνωστα στη Δύση. Ο Γεμιστός και άλλοι Βυζαντινοί ήταν άμεσα υπεύθυνοι για την πυροδότηση της Αναγέννησης στην Ευρώπη.
Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δεν έπεσε μέχρι το 1453
Γράφετε ότι οι Βυζαντινοί θεωρούσαν τους εαυτούς τους Ρωμαίους. Αυτό είναι συναρπαστικό. Παρακαλώ εξηγήστε.
Οι Βυζαντινοί ήταν όντως Ρωμαίοι. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ξεκίνησε, φυσικά, από τη Ρώμη και εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Τελικά, αποφασίστηκε ότι θα υπήρχαν δύο αυτοκράτορες, ένας στη Ρώμη και ένας στην Κωνσταντινούπολη («Νέα Ρώμη»), καθώς η αυτοκρατορία ήταν απλώς πολύ μεγάλη για να κυβερνηθεί αποτελεσματικά από έναν άνδρα. Η αυτοκρατορία στη Ρώμη έπεσε το 476, αλλά ακόμη και τότε, ο Οδόακρος, ο οπλαρχηγός των Γότθων που καθαίρεσε τον Δυτικό Ρωμαίο Αυτοκράτορα Ρωμύλο Αύγουστο, δεσμεύτηκε αμέσως για την υποστήριξή του στον αυτοκράτορα Ζήνωνα στην Κωνσταντινούπολη. Ο Οδόακρος δεν θεωρούσε ότι κατέστρεψε τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Εν τω μεταξύ, στην Κωνσταντινούπολη, η αυτοκρατορία συνέχιζε, με τους ανθρώπους της να θεωρούν τον εαυτό τους ανά τους αιώνες όπως πάντα: ως «Ρωμαίους». Ποτέ δεν αναφέρθηκαν ως «Βυζαντινοί» ή ακόμη και ως «Ανατολικοί Ρωμαίοι». Οι χαρακτηρισμοί αυτοί επιβλήθηκαν από μεταγενέστερους ιστορικούς. Κατά συνέπεια, οι Βυζαντινοί θεωρούσαν τους εαυτούς τους κληρονόμους και θεματοφύλακες του ρωμαϊκού πολιτισμού και των ρωμαϊκών πνευματικών, νομικών, καλλιτεχνικών και φιλοσοφικών παραδόσεων. Συμπεριφέρθηκαν ανάλογα και είναι υπεύθυνοι για τη διατήρηση μεγάλου μέρους αυτής της παράδοσης.
Γιατί οι εικόνες είναι τόσο μαγευτικές;
Τέλος, λίγα λόγια για τη βυζαντινή τέχνη. Πάντα έβρισκα τα μωσαϊκά τους μαγευτικά και ιερά. Είναι λυπηρό που τόσες πολλές δυτικές χριστιανικές εκκλησίες το έχουν χάσει αυτό.
Στη βυζαντινή χριστιανική, ή ορθόδοξη, παράδοση, υπάρχει μια βαθιά αίσθηση ομορφιάς που οδηγεί τον άνθρωπο στον στοχασμό και την αγάπη για τον Θεό. Υπάρχει επίσης μια τεράστια αίσθηση ότι η λειτουργία, αμετάβλητη σε σημαντικές λεπτομέρειες από τον τέταρτο αιώνα, μαρτυρεί την αμετάβλητη φύση των αιώνιων αληθειών. Αυτές οι ιδέες έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις απόψεις ορισμένων Δυτικών Χριστιανών που πιστεύουν ότι είναι σημαντικό για τους Χριστιανούς να προσαρμόσουν τη λατρεία τους, καθώς και τη θρησκευτική τους τέχνη, στις ευαισθησίες του συγκεκριμένου χρόνου και του τόπου τους προκειμένου να παραμείνουν «σχετικοί».
*Ο Mark Judge είναι συγγραφέας και σκηνοθέτης στην Ουάσιγκτον, D.C. Το νέο του βιβλίο είναι το The Devil’s Triangle: Mark Judge vs the New American Stasi. Το Τρίγωνο του Διαβόλου: Ο Mark Judge ενάντια στη Νέα Αμερικανική Στάζι.
“Ο Mark Judge ενάντια στη Νέα Αμερικανική Στάση”
Ας διορθωθεί η μετάφραση:
“Ο Mark Judge ενάντια στη Νέα Αμερικανική Στάζι”
Πολλά χρόνια έχουμε να διαβάσουμε κείμενα για το μοναδικό μας -το ελληνόφωνο από τους Ελληνιστικούς χρόνους και το ορθόδοξο από το 313 π. Χ ”Βυζάντιο ”- γαυτό και όλοι όσοι διάβασαν την συνέντευξη-(ευχαριστούμε όποιον την ανάρτησε στις Ανιχνεύσεις) ,θυμήθηκαν τον δικέφαλο ,την Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη (όλοι πλην των Τούρκων έτσι την ονομάζουν και σε οδωνύμια των πόλεων τους ), την συμβασιλεύουσα Θεσσαλονίκη , τον δεύτερο μεγάλο μας Κωνσταντίνο και τον τελευταίο ”μαρμαρωμένο ”αυτοκράτορα μας Κωνσταντίνο Παλαιολόγο , τον οποίον ελπίζουμε -έστω λιγότερες -γιαγιές και μάνες να τον τραγουδούν στα πσραμύθια και να τον διδάσκουν οι δάσκαλοι στα ελληνόπουλα.
Ο Ελληνισμός και η Ιστορία μας έχουν και θα θα έχουν παράπονα από τους δασκάλους -ιδίως από το 1981 επειδή δεν αντέδρασαν οι ίδιοι και ούτε ”ξεσήκωσαν” τους Έλληνες γονείς στην τότε κυβερνητική προσπάθεια αναθεώρησης της ενδόξου ιστορίας μας -ιδιαιτέρως της χιλιόχρονης Μεσαιωνικής Αυτοκρατορίας μας – επειδή δεν ήταν δημοκρατική και προοδευτική (λέξεις και ιδέες που έγιναν γνωστές μετά την Γαλλική επανάσταση).
Την ίδια τύχη δεν είχε και ο πρωθυπουργός μας του ΟΧΙ του 1940;;;
Με αυτήν την επικρατήσασα από τότε κρατική νοοτροπία δύο γενιές Ελλήνων αγνοούν και τα ονόματα ακόμη Ελλήνων ηγετών , που άλλαξαν και την παγκόσμια ιστορία.
Σήμερα ε.. σήμερα παλεύει σχεδόν ο κάθε Έλληνας για να αυξήσει το προφίλ του στομαχιού του και να καλοπεράσει στο σπίτι του και σε χειμερινούς προορισμούς, οι οποίοι τώρα με τις γιορτές θα είναι ξανά ”τίγκα” .
Πότε θα αποφασίσουμε ότι ,χωρίς την σημασία που έδιναν οι πρόγονοί μας στον άνθρωπο και τον ελληνισμό και την καθορισμό της περαιτέρω πορείας μας ”δεν πάμε καλά” αδέρφια ;;;.
Υ.Γ Μάλλον άλλοι θα ”μας χάψουν ” πριν από τον Ερντογάν με τους Τούρκους του, οι οποίοι από το 1453 ανησυχούν όσο βλέπουν την Αγιά Σοφιά και τον κληρονόμο του ένδοξου Βυζαντίου ελληνορθόδοξο Οικουμενικό Πατριάρχη ,την παρουσία του οποίου εγγυώνται και οι ΗΠΑ.
Μη ξεχνάμε -αυτοί σίγουρα δεν ξεχνούν- ότι το 1922 ο ελληνικός στρατός απείχε 60 χιλιόμετρα από την Άγκυρα του Κεμάλ τους .
Σταύρος Αθαν.Ναλμπάντης
Τά θέματα ἀθανασίας τῶν ὁποίων θεματοφύλακας εἶναι ὁ ἀρχαιοελληνικός καί ὁ ῾Ελληνορθόδοξος πολιτισμός, δέν τά κατανοοῦν, χαρακτηρίστηκαν ἄχρηστα ἤ κατάντησαν ἕνα ´παιχνίδι ´ ἐξουσίας, ἕνα μπές ἐσύ βγές ἐσύ, ἕνα θέατρο χωρίς οὐσία.
῾Η προσέγγιση τοῦ Βυζαντίου ὡς Βυζαντινοῦ πολιτισμοῦ, μπορεῖ νά γίνει μόνο ἀπό Ἕλληνες μέ πνευματική ἐμβάθυνση ἀνάλογη αὐτῶν πού τό δημιούργησαν.
῾Ερμηνεῖες διάφορες τό φέρνουν ἄλλοτε ἀποκομμένο ἀπό τήν ῾Ελληνική ἀρχαιότητα καί ἄλλοτε συνδεδεμένο μόνο μέ μία θρησκευτικότητα περιστασιακή.
https://www.tovima.gr/2008/11/02/archive/to-byzantio-den-einai-mono-i-orthodoksia/
Δέν ἐρευνοῦν καί δέν γνωρίζουν τήν ἱστορική καί πνευματική συνέχεια.
Τά ὡραῖα ἐπιτεύγματα τοῦ ῾Ελληνισμοῦ δέν ἔγιναν ὡς θέατρο ἤ κατά λάθος, ἀλλά εἶναι πραγματώσεις πνευματικῶν ἐπιτευγμάτων, σέ μία πνευματική καί ἱστορική συνέχεια, πού ἄν δέν μελετᾶται ἀπό τήν ἀρχή, δέν κατανοεῖται καθόλου. Δέν εἶναι μόνο ἡ ´ ίδια η παρουσία (και η αντίσταση στο τζιχάντ) της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας κατά την περίοδο διαμόρφωσης της χριστιανικής Ευρώπης ´πού ´ επέτρεψε να αναπτυχθούν οι θεμελιώδεις αρχές του πολιτισμού μας ´. Γιατί ´ Ο δυτικός πολιτισμός, με τις ιδέες του για την ισότητα των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων και την ελευθερία του λόγου, και με τις φιλοσοφικές και καλλιτεχνικές του ιδέες ´ δέν θά ἦταν ἁπλῶς ´θνησιγενής ´, ὅπως λέει τό κείμενο, ἀλλά δέν θά ὑπῆρχε χωρίς τίς ἰδέες τῆς Δημοκρατίας καί τίς Χριστιανικές ἀρχές, πού καί οἱ μέν καί οἱ δέ στηρίζονται σέ πνευματικές διεργασίες καί ἐπιτεύγματα ἀληθινά, καί ὄχι θεάτρου σκιῶν. Τό ἀποτέλεσμα τό βλέπουμε σέ κάποιο βαθμό σήμερα, φαντάζει ὡς παρηκμασμένη ἡ Δύση γιατί λείπουν οἱ σπουδαῖοι ἡγέτες, φιλόσοφοι, πνευματικοί ἄνθρωποι, ζοῦμε ὅμως τήν ἰσότητα καί τήν ἐλευθερία τοῦ λόγου ὅλων τῶν ἀνθρώπων στό διαδίκτυο, στήν κοινωνική ζωή, στήν χρήση ἀπό ὅλους ὅλων τῶν τεχνολογικῶν ἐπιτευγμάτων, καί στήν κυκλοφορία στήν « ἀγορά» ὅλων τῶν ἀνθρώπων ἀνεξαρτήτως γενεαλογικοῦ δένδρου. Αὐτά φάνταζαν ἀδιανόητα πρίν ἀπό ἑκατονταετίες.
᾿Ανυπέρβλητες οἱ δυσκολίες καί ἀπό Ἀνατολή καί ἀπό Δύση,
https://ardin-rixi.gr/archives/244803
πού ὀφείλονται στήν ἀγνόηση ἤ στήν ἔλλειψη κατανόησης τῆς διαφορετικότητας καί τῆς συνέχειας τῶν ῾Ελλήνων καί τοῦ ῾Ελληνικοῦ πνεύματος καί στήν ἀδυναμία μας νά τούς τό ἐπικοινωνήσουμε στήν σημαντικότητά του καί γιά ἐμᾶς καί γιά τούς ἄλλους. Κάποιοι τό ψυχανεμίσθηκαν ἀπό τά σπαράγματα καί τά ἀπομεινάρια στήν ὕλη αὐτοῦ τοῦ πολιτισμοῦ καί σεβάσθηκαν, μελέτησαν, ἐμβάθυναν.
Τά ἐπιτεύγματα ὅμως, οἱ αἰῶνες, οἱ χιλιετηρίδες, εἶναι μέσα μας, τά κουβαλᾶμε.
Ἕνα λουλούδι εἶναι ὁ πολιτισμός μας πού ἀνθίζει κάθε τόσο.
Ποιο ελληνικό πνεύμα να επικοινωνήσουμε αφού χρόνια τώρα ούτε το διδασκόμαστε και ούτε προβάλλουμε τα υποδείγματα των Ελλήνων που το καθιέρωσαν από αρχαιοτάτων χρόνων σε Δημόσια σχολεία και στα κινηματογραφικά και τηλεοπτικά έργα και στις κοινωνικές- δυστυχώς και στις πολιτιστικές -εκδηλώσεις, αλλά προβάλλουμε νυχθημερόν την καθημερινότητα , η οποία στην πλειονότητα της προβάλλει υποδείγματα και παραδείγματα προς αποφυγήν ;;;.
Ευτυχώς που υπάρχει το άλας και η ελπίδα του Θεού για συνέχιση του Ελληνισμού ,έστω και ”αν δεν κουνάνε τα χέρια τους” πολλοί Έλληνες .