Ναύαρχος Τσαϊλάς στο Armyvoice: Αν ο Ερντογάν τραβήξει το σχοινί θα έχει κάνει τρεις βασικούς λανθασμένους υπολογισμούς
Συνέντευξη στον Μάνο Χατζηγιάννη
“Διακυβεύεται κάτι περισσότερο από την πολιτική του αγωγού. Διακυβεύεται ο έλεγχος των θαλασσίων ζωνών” αναφέρει μεταξύ άλλων στην αποκλειστική του συνέντευξη στο Armyvoice ο γνωστός αναλυτής, Υποναύαρχος ε.α. Δημήτρης Τσαϊλάς.
Ο κ. Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI).
Σχολιάζει την τελευταία συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν, αναλύει τις τουρκικές απειλές στο Αιγαίο και τονίζει πως “αν ο Ερντογάν τραβήξει το σχοινί θα έχει κάνει τρεις βασικούς λανθασμένους υπολογισμούς”.
Εκτιμάει πως ο Ερντογάν θα αξιοποιήσει το χτύπημα στην Κωνσταντινούπολη, ενώ απαντάει στις εκκλήσεις κάποιων να ρίξουμε ένα τουρκικό drone ως εξής: “Μια ενδεχόμενη κατάρριψη τουρκικού αεροσκάφους ή Drone στο Αιγαίο, θα δημιουργήσει μια ακανόνιστη ροή ως προς το ότι οι συνέπειες ή η αποτελεσματικότητα μπορεί να παρουσιάσουν ριζικές ασυνέχειες”
Τέλος, αναλύει την είδηση για ισχυρότερη ναυτική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο ως απάντηση στις τουρκικές απειλές που δρομολογούν οι υπουργοί Άμυνας της Ελλάδας, της Κύπρου, της Γαλλίας και της Ιταλίας.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
-Ναύαρχε πιστεύετε πως η συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν μπορεί να επιφέρει αλλαγές στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις παρά τα αποτελέσματα των εκλογών στο Κοκγρέσο;
Υπάρχει η σταθερή πεποίθηση στις Ηνωμένες Πολιτείες ότι μπορούν να παράσχουν στον Ελληνισμό και την Τουρκία την ευκαιρία να αγκαλιάσουν ένα κοινό μέλλον που να δίνει έμφαση στην ενεργειακή διαφοροποίηση, την πολυεθνική συνεργασία και την επίλυση συγκρούσεων. Όμως υπάρχει έντονος προβληματισμός για το πως θα επιτευχθεί αυτό.
Μια συγκυριακή αναζωογόνηση των δεσμών Τουρκίας-ΗΠΑ (όπως η συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν) δεν αποτελεί πανάκεια για το περιφερειακό αδιέξοδο, ωστόσο είναι ένα σαφές βήμα προς τη κατεύθυνση που δείχνει στους απρόθυμους γείτονες ότι μπορεί πραγματικά να επωφεληθούν από τη συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο. Κανείς δεν πιστεύει ότι θα κερδίσει τον ενεργειακό πόλεμο μόνη της η Τουρκία. Προσοχή, όμως διότι διακυβεύεται κάτι περισσότερο από την πολιτική του αγωγού.
Διακυβεύεται ο έλεγχος των θαλασσίων ζωνών. Η τρέχουσα συγκυρία προσφέρει μια ευκαιρία για την αναμόρφωση της περιφερειακής τάξης πραγμάτων με το να φανταστούμε μακροπρόθεσμες πολιτικές λύσεις που θα συμβάλλουν στην κοινή ασφάλεια, ενέργεια και ευημερία.
Επανερχόμενος στο βασικό ερώτημά σας, προς το παρόν φαίνεται να μην υπάρχει διάθεση από τις ΗΠΑ για μια αλλαγή στο status quo και μάλιστα αναφέρονται στην Τουρκία ως «μαύρο πρόβατο». Από την άλλη, οι συνεχιζόμενες εξελίξεις στη Λιβύη αναμφίβολα θα επηρεάσουν την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Όμως, με ρεαλιστικές επιλογές εκτιμάται ότι είναι δυνατόν να αποτρέψουν τη μονομερή στάση της Τουρκίας. Εφόσον αυτό επιτευχθεί, τα άλλα μέρη μπορούν να παραδεχτούν ότι ο αποκλεισμός της Άγκυρας από τη γενναιοδωρία της Ανατολικής Μεσογείου απλώς δεν είναι βιώσιμος.
Η Τουρκία, με τη σειρά της, θα χρειαστεί μια επιλογή αμοιβαίου συμφέροντος για να αποκλιμακώσει τις τακτικές της διπλωματίας των κανονιοφόρων και να αποφύγει τη διεθνή απομόνωση.
Σε τελική ανάλυση, ένας διάλογος χωρίς απειλές και παράλογες απαιτήσεις, και σύμφωνος με το Διεθνές Δίκαιο για την αναζήτηση συναίνεσης είναι ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί περιφερειακή σταθερότητα και σε αυτό πιστεύει και ο Μπίντεν.
Εκτιμάται ως προτεραιότητα της σημερινής Αμερικανικής πολιτικής, είναι η λύση του εμφυλίου πολέμου της Λιβύης ώστε στη συνέχεια να μεσολαβήσει μεταξύ των θιγόμενων μερών – των συμμάχων κρατών μελών του ΝΑΤΟ, Τουρκία και Ελλάδα- για το ζήτημα των θαλάσσιων ζωνών με σκοπό να δημιουργήσει ένα πιο εποικοδομητικό περιβάλλον για μελλοντικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου.
Σε κάθε περίπτωση για τον Ελληνισμό απαιτείται η διατήρηση του καθεστώτος της αξιόπιστης δύναμης και νησίδας ασφαλείας με δύο κινήσεις:
Πρώτον, να έχουμε τη βούληση και τα μέσα για να προστατεύσουμε τα ζωτικά εθνικά μας συμφέροντα και δεύτερον, να είμαστε σε θέση να ενεργούμε ως διαμεσολαβητές ισχύος για να ηγηθούμε της αλλαγής στο διεθνές σύστημα με τρόπους που θα διατηρήσουμε τα εθνικά μας συμφέροντα. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να υιοθετήσουμε προληπτικές εξωτερικές πολιτικές και στρατηγικές εθνικής άμυνας που να εξισορροπούν ισχυρές εταιρικές σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες συμμάχους και αξιόπιστα μέσα διπλωματίας με αντίπαλες δυνάμεις για να αποφύγουμε λάθη και περιττή κλιμάκωση. Θα είναι ατυχής υπόθεση και θα χρησιμεύει ως υπενθύμιση ότι δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να βασιζόμαστε αποκλειστικά στις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ και θα χρειαστεί να κάνουμε μια σημαντική επανεπένδυση, τόσο από άποψη ιδεών όσο και πόρων, στην εξωτερική μας πολιτική.
-Σας ανησυχεί η συνεχής ρητορική από τουρκικής πλευράς με εκφράσεις όπως “θα έρθουμε νύχτα”, αλλά και η συνεχής παραπληροφορηση ή θεωρείτε πως πρόκειται για αντιπερισπασμό του καθεστώτος Ερντογάν;
Γενικά, η τουρκική στρατηγική παραπληροφόρησης κατά του Ελληνισμού δεν γίνεται με σκοπό να δημιουργήσει μια ψευδή ιστορία – ένα ψέμα – αλλά αντίθετα να ενισχύσει τις παράλογες αξιώσεις της. Όταν πρόκειται για παραπληροφόρηση και απομυθοποίηση, ό,τι είναι παλιό είναι και πάλι νέο. Όπως και στο παρελθόν, η παραπληροφόρηση βασίζεται στην προθυμία του κοινού να πιστεύει αντικειμενικά παραποιήσιμες πληροφορίες. Αυτή η προθυμία είναι μεγαλύτερη σε περιόδους κοινωνικής αναταραχής. Οπότε σαφώς ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να κερδίσει πολιτικούς πόντους στο εσωτερικό εν΄ όψη των εκλογών.
Όσον αφορά τη ρητορική “θα έρθουμε νύχτα” δείχνει ότι ο Ερντογάν δεν είναι ένας ορθολογικός γεωπολιτικός παράγοντας. Έτσι μπαίνουμε περισσότερο στο πεδίο των αγνώστων παραγόντων, όπου οι όποιες προβλέψεις είναι δύσκολες. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση, η Δύση δεν πρέπει να κάνει πίσω όσον αφορά τον πολιτικό αποκλεισμό του. Ο κίνδυνος να ανταποκριθεί ο Ερντογάν στην απειλή του για χρήση βίας δεν μπορεί να απορριφθεί. Η Δύση πρέπει να εξετάσει αυτά τα σενάρια και να κρατήσει σταθερή πολιτική. Διότι αν ενδώσουμε στον εκβιασμό, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα σταματήσει ποτέ τις απειλές του. Το σχεδόν αδιανόητο για τη συμμαχία του ΝΑΤΟ έχει γίνει τουλάχιστον μια πιθανότητα.
Αντιμέτωπος με τις αποτυχημένες αποφάσεις της Τουρκίας με την αγορά των συστημάτων S-400 από τη Ρωσία τον απομάκρυνε από την αμερικανική αμυντική αγορά, την κλιμάκωση των αντιδυτικών αντιδράσεων με τη διαχείριση του κύματος μεταναστών και τις εντάσεις εναντίον της κυριαρχίας της Ελλάδας, καθώς και με μια αυξανόμενη χορωδία γερακιών στα τουρκικά κρατικά μέσα ενημέρωσης που ενθαρρύνουν τις πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον του Ελληνισμού, ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν έχει αυξήσει το διακύβευμα.
Εάν αποφασίσει να τραβήξει το σχοινί είναι σαφές ότι η Άγκυρα θα έχει κάνει τρείς βασικούς λανθασμένους υπολογισμούς. Ο πρώτος λάθος υπολογισμός είναι η υπερεκτίμηση της στρατιωτικής ισχύος και της αποτελεσματικότητας του τουρκικού στρατού. Ο Ερντογάν προφανώς θέλει να πιστέψει ότι μια ελληνοτουρκική κρίση δεν θα εξελισσόταν σε πόλεμο και θα δημιουργήσει τετελεσμένο. Το δεύτερο μεγάλο λάθος υπολογισμού είναι η συνεχής υποτίμηση του ελληνικού λαού και των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Προφανώς η Άγκυρα πιστεύει ότι θα κάνει μια εύκολη αποβίβαση στρατευμάτων σε κάποιο νησί όπως έγινε στην Κύπρο το 1974. Ο τρίτος εσφαλμένος υπολογισμός του Ερντογάν είναι ότι το ΝΑΤΟ και η ΕΕ θα αποδεχτεί τα ατοπήματά του και την κακή συμπεριφορά, επειδή η Τουρκία έχει μεγάλη γεωστρατηγική αξία. Αυτός ο λάθος υπολογισμός του Ερντογάν δημιουργείται από την πεποίθησή του ότι οι μεν Ευρωπαίοι έχουν επενδύσει τόσο πολύ στους οικονομικούς δεσμούς τους με τη Τουρκία που δεν θα ήταν διατεθειμένοι να επιβάλουν κυρώσεις. Όσον αφορά το ΝΑΤΟ, η ηγέτιδα δύναμη του οργανισμού, οι ΗΠΑ, επανειλλειμένα του δείχνει αδιαφορία.
Όλοι αυτοί οι λανθασμένοι υπολογισμοί ενισχύουν την εθνική ενότητα του Ελληνισμού και δημιουργούν αμφιβολίες για τη συνεκτική πολιτική στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, όπου με τις απειλές πολέμου εμφανίζεται ως υποστηρικτής των ρωσικών θέσεων που επιθυμούν ένα αδύνατο και διαλυμένο ΝΑΤΟ. Είναι δύσκολο να δούμε πώς ο Ερντογάν θα μπορέσει να αντιστρέψει την τύχη του αλλά μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται να έχει πρόθεση να τερματίσει την επιθετική του συμπεριφορά.
-Ανησυχείτε πώς θα εκμεταλλευτεί ο Ερντογάν το χτύπημα στην Κωνσταντινούπολη;
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν μας έχει συνηθίσει συχνά να κατηγορεί τους αντιπάλους του για τρομοκρατία με ελάχιστα ή καθόλου στοιχεία. Με τον πληθωρισμό να ξεπερνά το 85% και το τουρκικό νόμισμα σε ελεύθερη πτώση, ο Ερντογάν χρειάζεται απεγνωσμένα να συσπειρώσει το τουρκικό κοινό. Επίσης, επιδιώκει να χαρακτηρίσει τους Σύρους Κούρδους ως τρομοκράτες συνδέοντας την τρομοκράτη με την Αυτόνομη Διοίκηση της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας.
Μπορεί επίσης να επιδιώξει να χρησιμοποιήσει την αιματοχυσία και την κατηγορία της ενοχής των Κούρδων για να εκβιάσει παραχωρήσεις από τη Σουηδία. Χωρίς να αποτελεί κανόνα, αφορά κυρίως την τακτική, και έχει άμεση σχέση με την απάτη και την πανουργία. Έτσι ο Ερντογάν χρησιμοποιεί τον δόλο, και με κατάλληλη προπαγάνδα θα εκμεταλλευτεί την κατάσταση. Για έναν τελείως ανίσχυρο, τόσο ο δόλος όσο και η πανουργία, αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο για αποφασιστικό τακτικό πλήγμα έναντι των αντιπάλων του.
Οπότε, βλέποντας τον Ερντογάν να κουνάει το δάχτυλο προς όποιον θεωρεί αντίπαλό του μάλλον θέλει να εκμεταλλευτεί πολιτικά το τρομοκρατικό κτύπημα. Ωστόσο, εάν θέλει πραγματικά τη διαλεύκανση, θα πρέπει να επιτρέψει στη διεθνή κοινότητα να διερευνήσει ανεξάρτητα. Με απλά λόγια, ο Ερντογάν είναι αναξιόπιστος για το ΝΑΤΟ ή την Ευρωπαϊκή Ένωση και εκτιμάται ότι δεν θα δεχτούν τον λόγο του. Αν ο Ερντογάν δεν έχει τίποτα να κρύψει, τότε δεν πρέπει να αρνηθεί την ευκαιρία να επιβεβαιώσει την έρευνά με διεθνείς παρατηρητές.
-Με αφορμή τις προκλήσεις των Τούρκων ποια η άποψή σας για μια ενδεχόμενη κατάρριψη τουρκικού αεροσκάφους ή Drone στο Αιγαίο;
Αν και η πολυπλοκότητα στη στρατηγική είναι μια έννοια με ρευστά χαρακτηριστικά λόγω τριβών που έχουν ως αποτέλεσμα να την καταστούν μεταβαλλόμενη και απρόβλεπτη, καθώς εξελίσσεται ιδιαίτερα στο πεδίο των επιχειρήσεων, ωστόσο όλοι είναι εξοικειωμένοι με τα πολύπλοκα φαινόμενα, αφού όλοι στη Γη περιβάλλονται συνεχώς από ένα σημαντικό: τον καιρό. Τα καιρικά φαινόμενα χρησιμοποιούνται συχνά για να εξηγήσουν και να επιδείξουν πτυχές της πολυπλοκότητας όπως η τάξη και η αταξία ή η προβλεψιμότητα και το απρόβλεπτο. Ένα τακτοποιημένο σύστημα καιρού μπορεί να γίνει άτακτο από τη μια στιγμή στην άλλη, όπως γνωρίζει κάθε ναυτικός. Ο ναυτικός γνωρίζει επίσης ότι η συγκεκριμένη εμφάνιση μιας ακραίων φαινομένων καταιγίδας είναι δύσκολο να προβλεφθεί, αλλά μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα ότι μια τέτοια καταιγίδα θα εμφανιστεί ξανά κάποια στιγμή, κάπου. Όπως είναι η καταιγίδα, έτσι είναι και ο πόλεμος.
Ενώ η πολυπλοκότητα στην αποτροπή ενός πολέμου είναι μια δύσκολη υπόθεση, όλοι συμφωνούν ότι ενισχύουμε την αποτροπή με ισχυροποίηση των ενόπλων δυνάμεων και με συμπαγείς συμμαχίες.
Μια ενδεχόμενη κατάρριψη τουρκικού αεροσκάφους ή Drone στο Αιγαίο, θα δημιουργήσει μια ακανόνιστη ροή ως προς το ότι οι συνέπειες ή η αποτελεσματικότητα μπορεί να παρουσιάσουν ριζικές ασυνέχειες. Θα είναι επίσης χαοτική, καθώς μπορεί να καταγράψει τόσο τις ριζικές ασυνέχειες στα αποτελέσματα που είναι χαρακτηριστικά της μη γραμμικότητας, όσο και τις συνέπειες που διαφέρουν σε ένα εύρος φαινομενικά εντελώς δυσανάλογο με την κλίμακα της αρχικής ώθησης. Και εξηγούμαι με όρους στρατηγικής: Η Ελλάδα εφάρμοσε στρατηγική με τόλμη και αποφασιστικότητα κατά των τουρκικών απειλών με αναχαιτίσεις των τουρκικών εναερίων και πλωτών μέσων πιστεύοντας ότι η τακτική άμυνα μετατρέπεται σε ισχυρότερη μορφή πολέμου. Επίσης δημιουργήθηκαν βιώσιμα στρατιωτικά δίκτυα ακριβείας από ελληνικής πλευράς κατά μήκος όλης της αλυσίδας των νησιών απέναντι στις τουρκικές ακτές, εφόσον προκύπτουν απειλές σε καθημερινή βάση, ενώ εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ το τουρκικό casus belli.
Όντας έτσι, εκτιμάται ότι το στρατιωτικό πλεονέκτημα του επιτιθέμενου μπορεί μεν, να κορυφωθεί στην έναρξη του, ενώ θα αρχίσει να μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, ιδιαίτερα όταν θα απωλέσει τη διεθνή νομιμοποίηση.
Ως αλυσιδωτή αντίδραση, η διαπραγματευτική μόχλευση που εξαρτάται από τον πιθανό νικητή, αρχίζει να υποχωρεί μετά το σημείο της κορύφωσης, καθώς και η ικανότητα του επιτιθέμενου να επιβάλλει τη θέλησή του στον αμυνόμενο ο οποίος φρόντισε να ενισχυθεί. Τότε ο επιτιθέμενος θα εντείνει την επίθεσή του πέρα από το σημείο κορύφωσης της νίκης με το μέγιστο περιθώριο στρατιωτικής υπεροχής του, για να πάρει αυτό που θέλει. Αλλά θα βρεθεί σε όλο και πιο αδύναμη θέση καθώς η επίθεση συνεχίζεται και θα απαιτήσει αριστοτεχνικούς χειρισμούς για να διατηρηθεί το πλεονέκτημα του πεδίου της μάχης τόσο πολύ ώστε να αποκομίσει τους καρπούς του πολέμου.
Ήδη η τουρκική ελίτ έχει αιφνιδιαστεί από την απόρριψη των αιτημάτων της για ενίσχυση των αεροπορικών της δυνάμεων από τις ΗΠΑ και από την έναρξη ερευνών στα οικόπεδα νότια της Κρήτης και ακολουθούν και άλλοι αιφνιδιασμοί.
Πλέον η Τουρκία αντιλαμβάνεται την παρούσα συγκυρία ως ευνοϊκή για την Ελλάδα για την επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ν.μ. καθώς η ισορροπία ισχύος αρχίζει να ανατρέπεται υπέρ του Ελληνισμού στις θαλάσσιες περιοχές λόγω του εκσυγχρονισμού των μαχητικών αεροσκαφών αλλά και της μελλοντικής απόκτησης υπερσύγχρονων φρεγατών και αεροσκαφών, καθώς και της παρουσίας των υποβρυχίων 214 και των Rafal τα οποία στερείται η τουρκική πλευρά. Επομένως, οι υψηλοί τόνοι κατά του Ελληνισμού έχουν στην πραγματικότητα ως αποδέκτες τους ευρωπαϊκούς και νατοϊκούς συμμάχους.
-Πώς σχολιάζετε την είδηση για ισχυρότερη ναυτική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο ως απάντηση στις τουρκικές απειλές που δρομολογούν οι υπουργοί Άμυνας της Ελλάδας, της Κύπρου, της Γαλλίας και της Ιταλίας;
Η θεμελιώδης προϋπόθεση της στρατηγικής είναι ότι έχουμε εισέλθει σε μια αποφασιστική δεκαετία σε σχέση με δύο θεμελιώδεις στρατηγικές προκλήσεις. Η πρώτη είναι ο διεθνής ανταγωνισμός για τη διαμόρφωση του μέλλοντος της διεθνούς τάξης. Και η δεύτερη είναι ότι ενώ αυτός ο ανταγωνισμός βρίσκεται σε εξέλιξη, πρέπει να αντιμετωπίσουμε μια σειρά από τουρκικές προκλήσεις που επηρεάζουν το σύνολο του Ελληνισμού. Αυτή η στρατηγική καθιστά σαφές ότι αυτές οι κοινές προκλήσεις δεν είναι περιθωριακά ζητήματα, δεν είναι δευτερεύοντα σε σχέση με τη γεωπολιτική, αλλά λειτουργούν σε ένα επίπεδο παράλληλα με τον ανταγωνισμό – τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό με τις μεγάλες δυνάμεις. Τώρα, φυσικά, υπάρχουν εντάσεις μεταξύ της προσπάθειας ανάπτυξης αμυντικών συνεργασιών για την επίλυση αυτών των κοινών προκλήσεων και της προσπάθειας να τοποθετηθούμε αποτελεσματικά για να επικρατήσουμε στον στρατηγικό ανταγωνισμό στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Υπάρχουν όμως και τρόποι με τους οποίους αυτά ενισχύονται.
Προς αυτή την κατεύθυνση είναι η απόφαση δημιουργίας της Συνδυασμένης Ναυτικής Ομάδας Μεσογείου (Task Force) που θα διαμορφωθεί από ναυτικές δυνάμεις κρατών που συμφωνούν στην αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας και τη δημιουργία περιφερειακής ασφάλειας. Είναι μια φυσιολογική πρακτική σήμερα για το ΝΑΤΟ τον ΟΗΕ και τα ναυτικά της ΕΕ να λειτουργούν ανεξάρτητα σε διακεκαυμένες περιοχές και να ενώνονται σε διαλείπουσα βάση για άσκηση διεθνών αποφάσεων και επίδειξη διεθνούς νομιμοποίησης σε κάθε έκνομη πράξη.
Καθώς η ναυτική ισχύς και η εμβέλεια της Τουρκίας ισχυροποιούνται, η περιοχή απαιτεί από τον Ελληνισμό να συνεχίσει να εμπλέκεται με νέους και καινοτόμους τρόπους. Η δημιουργία μιας συνδυασμένης θαλάσσιας Task Force θα προκαλέσει στους εταίρους που επιδιώκουν περαιτέρω περιφερειακή συνεργασία να συμβάλουν με συνέπεια στις ναυτικές δραστηριότητες σε ολόκληρη τη θαλάσσια περιοχή και να παραμείνουν αφοσιωμένοι σε ένα ελεύθερο και ανοιχτό θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου.
Η δημιουργία αυτής της ναυτικής δυνάμεως είναι ζωτικής σημασίας για την περιοχή της Μεσογείου, όπου ο μεγαλύτερος βραχυπρόθεσμος κίνδυνος μπορεί να είναι ένας εσφαλμένος στρατιωτικός υπολογισμός. Η πραγματική χρησιμότητα της, είναι ότι αφενός, η μόνιμη και συνεπής της φύση θα επέτρεπε να συμβάλλει ώστε τα ναυτικά να συνεργαστούν για να χτίσουν διαλειτουργικότητα κατά την ειρήνη, αφετέρου να δώσει στη διαμορφούμενη συμμαχία ένα εργαλείο για να διασφαλίσει ότι σήμαινε πάντα συμβάλλοντας στην αυξανόμενη ευθυγράμμιση των ναυτικών και την επιθυμία να συνεργαστούν.
Τα καθήκοντα αυτής της ειδικής ομάδας θα είναι πολυάριθμα. Από την πραγματοποίηση διασφάλισης σταθερότητας σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, τη διεξαγωγή ασκήσεων, τη συμμετοχή σε υπάρχουσες πολυμερείς ασκήσεις και αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών καθώς και άλλων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, ενώ θα επιχειρούν μαζί σε τακτική βάση χτίζοντας συνεργασία, εμπιστοσύνη και διαλειτουργικότητα.
Ενώ πολλές από αυτές τις μεμονωμένες δραστηριότητες πραγματοποιούνται ήδη σε τακτική βάση, η τοποθέτηση τους σε μια επίμονη περιφερειακή θαλάσσια προσπάθεια θα ήταν ένας νέος τρόπος για τις παράκτιες χώρες της Μεσογείου, και όχι μόνο, να επιδείξουν εξισορροπητικό ρόλο στην περιοχή. Ταυτόχρονα, θα προκαλούσε όσους απαιτούν περισσότερα απ’ ότι ορίζει το Διεθνές Δίκαιο, όπως η Τουρκία και η Λιβύη, να βγουν από τη ζώνη άνεσής τους και να συνεισφέρουν περισσότερο στην περιφερειακή ασφάλεια.
Οι επικριτές θα υποστηρίξουν ότι το Πολεμικό Ναυτικό είναι πολύ απασχολημένο αυτή τη στιγμή για να αποκτήσει μια επιχειρησιακή ιδέα τόσο υψηλή, καθώς οι ναυτικές μονάδες μας, απαιτούν εκσυγχρονισμό και ανανέωση για να ανταπεξέλθουν πλήρως σε τόσο αυξημένα καθήκοντα. Η Τουρκία καθώς και οι σύμμαχοί της στην ΕΕ, επίσης θα προσπαθήσουν να ακυρώσουν αυτή την προσπάθεια παραπονούμενοι αναπόφευκτα ότι αυτός ο νέος σχηματισμός έχει σχεδιαστεί για να την συγκρατήσει. Η Άγκυρα, μας έχει συνηθίσει να διαμαρτύρεται για οποιαδήποτε περιφερειακή στρατιωτική δραστηριότητα που της φέρνει δυσαρέσκεια. Μια τακτική που μπορεί περιστασιακά να ταράξει τις νέες προσπάθειες συνεργασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας είναι αυτές που έχουν καταστήσει τη συνεργασία, σαν αυτή πιο δυνατή από ό, τι πριν από λίγο καιρό. Ωστόσο, πιθανά μέλη της ειδικής ομάδας είναι πιθανό να αποκλείσουν την ιδέα, καθώς η Άγκυρα θα επιδιώκει να ασκήσει πίεση και να τορπιλίσει τη νέα πρωτοβουλία. Η αποφυγή αυτής της παγίδας θα απαιτήσει προσεκτικό επιχειρησιακό και διπλωματικό σχεδιασμό.
Πρώτον, η ειδική ομάδα μπορεί να είναι ακόμη πιο ανθεκτική και να έχει θετικές επιπτώσεις εάν η ιδέα προέρχεται από μια ισχυρή χώρα της ΕΕ, όπως η Γαλλία.
Δεύτερον, για να αποφευχθεί η αντίληψη ότι αυτός θα είναι ένας αντι-Τουρκικός συνασπισμός, τα κράτη μέλη θα πρέπει αντ’ αυτού να επιμείνουν να σχηματιστεί η ειδική ομάδα γύρω από μια δήλωση αρχών που όλοι θα δεσμευτούν να τηρήσουν, από την ελευθερία πτήσης και πλού, στην προστασία του θαλάσσιου οικολογικού περιβάλλοντος και να συμφωνήσουμε ότι όλες οι διαφορές πρέπει να επιλύονται ειρηνικά.
Τρίτο, θα εκτελούνται επιχειρήσεις χαμηλής έντασης, ακριβώς όπως η συνδυασμένη ανταπόκριση στην εκκένωση του Λιβάνου ή της Λιβύης προκάλεσε την εμφάνιση πολύπλευρης συνεργασίας Ελλάδος-Γαλλίας-Κίνας. Η ειδική ομάδα πρέπει να επικεντρωθεί σε ένα συγκεκριμένο πρόβλημα στην αρχή και τελικά να επιτραπεί να εξελιχθεί σε μια πιο ώριμη περιφερειακή ιδέα. Τέλος, για να διασφαλιστεί ότι η ομάδα εργασίας αντιμετωπίζεται περισσότερο ως μονάδα συνεργασίας απ’ ότι μια πολεμική μοίρα, η διοίκηση και ο έλεγχος θα μπορούσαν να εκτελεστούν από το σύνολο των κρατών εκ περιτροπής με κλείδες ασφαλείας σε θέσεις ευθύνης, ο οποίος παραδοσιακά θα επικεντρώνεται περισσότερο στις δραστηριότητες θαλάσσιας συνεργασίας στο θέατρο επιχειρήσεων.
Η σύγχρονη θαλάσσια συνεργασία στη Μεσόγειο, εκτιμάται ως μια λύση του προβλήματος ασφαλείας. Καθώς η περιοχή αντιμετωπίζει παλιά προβλήματα όπως ανθρωπιστικές κρίσεις με το μέγιστο πρόβλημα της άναρχης μετανάστευσης, οι τρέχουσες προκλήσεις όπως η εξερεύνηση του βυθού και ο αυξανόμενος ανταγωνισμός με την Τουρκία που θα ξεδιπλωθεί στα “αμφισβητούμενα ύδατα” των θαλασσίων ζωνών όπου δεν έχουν οριστεί, ο Ελληνισμός και οι περιφερειακοί εταίροι και σύμμαχοί μας πρέπει να προκαλέσουν ο ένας τον άλλο να σκεφτούμε νέα μοντέλα συνεργασίας. Μια συνδυασμένη ναυτική ομάδα για την Μεσόγειο είναι βέβαιο ότι θα απομακρύνει μελλοντικά τα μέλη, συμπεριλαμβανομένων των Τούρκων και των Λίβυων, από την κανονική ζώνη άνεσής τους, και θα προσφέρει μια σειρά από τρόπους αντιμετώπισης των τρεχουσών και μελλοντικών προκλήσεων που δεν μπορούν να αγνοηθούν.
