Του Σάββα Καλεντερίδη
Ο Ερντογάν ήταν ένας από τους έξι δημάρχους (Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα, Καισάρεια, Ικόνιο, Ερζερούμ, Ντιγιάρμπακιρ) που εξέλεξε σε μητροπολιτικούς δήμους το Κόμμα της Ευημερίας (Refah Partisi), του Νετζμετίν Ερμπακάν, στις δημοτικές εκλογές του 1994, μια νίκη που άνοιξε το δρόμο στο κόμμα αυτό να πάρει την εξουσία, στις εθνικές εκλογές του 1995, όπου βγήκε πρώτο κόμμα, με ποσοστό 21,38%.
Ο Ερντογάν εξελέγη δήμαρχος Κωνσταντινούπολης με ποσοστό 25,19%, γεγονός που του έδωσε την πρωτοκαθεδρία ανάμεσα στους «διαδόχους» του Ερμπακάν.
Στις 28 Ιουνίου 1996, ο Ερμπακάν έγινε πρωθυπουργός της κυβέρνησης συνεργασίας του Κόμματος Ευημερίας με το Κόμμα του Ορθού Δρόμου (Refahyol Hükûmeti), της Τανσού Τσιλέρ, προκαλώντας τριγμούς στις δομές του βαθέος κράτους, λόγω της ριζοσπαστικής ιδεολογίας του Ερμπακάν, που αφισβητούσε τον κοσμικό χαρακτήρα του τουρκικού κράτους.
Τις 28 Φεβρουαρίου 1997, οι στρατηγοί έδωσαν τελεσίγραφο προς την κυβέρνηση, το οποίο χαρακτηρίστηκε ως «μεταμοντέρνο πραξικόπημα» και οδήγησε στην παραίτηση Ερμπακάν, τον Ιούνιο του 1997, αφού προηγουμένως ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Βουράλ Σαβάς (Vural Savaş), άσκησε δίωξη κατά του Κόμματος Ευημερίας «για δράσεις που είναι αντίθετες με τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους».
Η κατάσταση αυτή και το φάσμα της απαγόρευσης λειτουργίας, δημιούργησε ένταση στους κύκλους του Κόμματος Ευημερίας. Ήταν 6 Δεκεμβρίου του 1997, όταν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε εκδήλωση στο νομό Σιίρτ, απ’ όπου κατάγεται η σύζυγός του, απήγγειλε ένα ποίημα του Ζιγιά Γκιοκάλπ, που γράφτηκε στις αρχές του 20ού αιώνα.
Οι στίχοι του ποιήματος του Ζιγιά Γκιοκάλπ, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας του τουρκικού εθνικισμού, λένε τα εξής:
«Οι μιναρέδες είναι ξιφολόγχες μας, οι τρούλοι είναι τα κράνη μας, τα τζαμιά είναι οι στρατώνες μας, οι πιστοί είναι οι στρατιώτες μας. Τίποτα δεν μπορεί να με εκφοβίσει· ακόμα κι αν ανοίξουν οι ουρανοί και η γη, πλημμύρες και ηφαίστεια αν ξεχυθούν πάνω μας. Εμείς είμαστε περήφανοι για την πίστη μας, αυτοί που δεν γονατίσαμε ποτέ σε πράγματα που σε κάνουν να τρέμεις, εμείς που κρατάμε εκείνη την ενότητα που έφερε τη νίκη του Ματζικέρτ, που άνοιξε την πύλη της Ανατολίας, που κράτησε αδιάβατο το Τσανάκκαλε, εμείς είμαστε που πηγαίνουμε από νίκη σε νίκη. Έτσι περπατήσαμε σε αυτόν τον δρόμο. Έτσι φτάσαμε εδώ».
Το ποίημα θεωρήθηκε ως ένα απειλητικό μήνυμα προς το κοσμικό κράτος και προκάλεσε το ενδιαφέρον του… αρμόδιου εισαγγελέα.
Εν τω μεταξύ, η διαδικασία κατά του Κόμματος Ευημερίας ήταν σε εξέλιξη, με αποτέλεσμα το Συνταγματικό Δικαστήριο, στις 16 Ιανουαρίου 1998, να αποφασίσει το κλείσιμο του Κόμματος Ευημερίας και να στερήσει τα πολιτικά δικαιώματα επί πενταετία των κορυφαίων στελεχών του κόμματος, ήτοι των: Necmettin Erbakan, Şevket Kazan, Ahmet Tekdal, Şevki Yılmaz, Hasan Hüseyin Ceylan και İbrahim Halil Çelik.
Είχαν μείνει έξω μικρομεσαία στελέχη, ανάμεσα στα οποία ο πιο προβεβλημένος ήταν ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ως Δήμαρχος Κωνσταντινούπολης είχε προκαλέσει το ενδιαφέρον του τότε πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα, Μόρτον Αμπράμοβιτς.
Ήταν μια απειλή για το βαθύ κράτος ο Ερντογάν, γι’ αυτό ο… αρμόδιος εισαγγελέας του άσκησε δίωξη για εκείνο το ποίημα που είπε στο Σιίρτ, για «πρόκληση μίσους και εχθρότητας με βάση την τάξη, τη φυλή, τη θρησκεία, την αίρεση ή την περιοχή». Στη δίκη που ακολούθησε του επιβλήθηκε ποινή 10 μηνών, με βάση την οποία, τις 26 Μαρτίου 1999, εγκατέλειψε την καρέκλα του Δημάρχου Κωνσταντινούπολης και οδηγήθηκε στη φυλακή, όπου έμεινε μέχρι τις 24 Ιουλίου του ιδίου έτους.
Ο Ερντογάν ήταν ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, το οποίο ιδρύθηκε στις 14 Αυγούστου 2001. Στις πρώτες εκλογές που συμμετείχε, το 2002, το ΑΚΡ έλαβε ποσοστό34,43%, στις οποίες, όμως δεν έλαβε μέρος ο Ερντογάν, επειδή ίσχυε η πενταετής στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων, που του είχε επιβληθεί το 1999.
Η στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων τερματίστηκε με νόμο που ψηφίστηκε στη βουλή και μετά από τεχνητή πρόκληση πρόωρων εκλογών μόνο στο νομό Σιίρτ, όπου είχε απαγγείλει το ως άνω ποίημα, ο Ερντογάν εξελέγη βουλευτής στις 9 Μαρτίου 2003, για να αναλάβει καθήκοντα πρωθυπουργού λίγες μέρες μετά, στις 14 Μαρτίου.
Από κει και μετά αρχίζει ο αγώνας του Ερντογάν να αποδυναμώσει το βαθύ κεμαλικό κράτος και να ελέγξει τους μηχανισμούς του.
Από το 2010 και μετά, που κατάφερε αυτόν τον στόχο, άρχισε να συμβιβάζεται με ορισμένους μηχανισμούς, για να φθάσει στο σημείο σήμερα να οικοδομήσει ένα νέο βαθύ κράτος, μερικώς ελεγχόμενο από τον ίδιο.
Οι παλιοί μηχανισμοί του βαθέος κράτους, είναι ανήσυχοι με τον Ιμάμογλου, γιατί βλέπουν στο πρόσωπό του έναν πολιτικό που φαίνεται αποφασισμένος να κάνει τολμηρά βήματα στην κατεύθυνση της επίλυσης του Κουρδικού, δια της αναγνώρισης δικαιωμάτων. Αυτό είναι απειλή για το «εννιαίο και αδιαίρετο του τουρκικού έθνους και κράτους».
Για τον Ερντογάν είναι απειλή ο Ιμάμογλου στις επόμενες εκλογές.
Έτσι, παλιό και νέο βαθύ κράτος, αποφάσισαν την στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων από τον Ιμάμογλου.
Οι δικαστές απλώς εξετέλεσαν τας εντολάς….
