George Friedman
Την περασμένη εβδομάδα, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν μίλησε στο Valdai Club, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα τη Μόσχα, όπου συζητούνται σοβαρά θέματα και όπου διαμορφώνεται συχνά η ρωσική πολιτική. Με προσκάλεσαν να μιλήσω εκεί τον Δεκέμβριο του 2014, μετά την εξέγερση στην πλατεία Μεϊνταν στην Ουκρανία. Οι Ρώσοι πίστευαν ότι οργανλωθηκε από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Υποστήριξα ότι είναι δύσκολο να το πετύχεις και ότι ενώ η CIA μπορεί να κάνει πολλά πράγματα, τροφοδοτώντας μια επανάσταση, συμπεριλαμβανομένης της σίτισης, προμήθειας νερού και παροχής δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων σε έναν μικρό χώρο, αυτό δεν είναι ένα απο αυτά που μπορεί να πετύχει.
Οι ΗΠΑ μπορούσαν να μοιράσουν μπισκότα, όπως έκανε η βοηθός υπουργός Εξωτερικών για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις για τον δικό της περίεργο λόγο, αλλά η εξέγερση του Μεϊντάν ήταν κυρίως μια καλά οργανωμένη αντίδραση σε έναν σθεναρά φιλορώσο πρόεδρο και της τεράστιας διαφθοράς του. Είπα ότι αν η εξέγερση ήταν αποτέλεσμα πραξικοπήματος, τότε έπρεπε να είναι το πιο κραυγαλέο πραξικόπημα στην ιστορία. Αυτό που εννοούσα, με ειρωνικά σαρκαστικό τρόπο, ήταν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έκαναν απολύτως τίποτα για να κρύψουν την ενθουσιώδη υποστήριξή τους. Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης εννοούσαν ότι ήταν στην πραγματικότητα το πιο κραυγαλέο πραξικόπημα στην ιστορία. Υπάρχει λόγος που δεν είμαι διπλωμάτης.
Οι Ρώσοι πίστευαν ότι επρόκειτο για δυτικό πραξικόπημα, ενώ οι Αμερικανοί το έβλεπαν ως έκφραση πολιτικής ανεξαρτησίας. Νομίζω ότι και οι δύο πλευρές ήταν ειλικρινείς. Από την άποψη των ΗΠΑ, μια δημοκρατική εξέγερση είχε το κατάλληλο αποτέλεσμα. Από τη ρωσική σκοπιά, ήταν ένα πρώτο βήμα προς την αποσταθεροποίηση της Ρωσίας. Οι Αμερικανοί απέρριψαν φυσικά τις ρωσικές ανησυχίες, Αλλά οι Ρώσοι δεν μπορούσαν να απορρίψουν την ιδέα ότι αυτό ήταν μόνο μια πράξη επιθετικότητας. Σε αυτό το σημείο το 2014 ξεκίνησε ο σημερινός πόλεμος.
Η Μόσχα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ουκρανία, υπό τον αμερικανικό «έλεγχο», ήταν μια απειλή. Οκτώ χρόνια αργότερα, η Ρωσία ξεκίνησε έναν πόλεμο με σκοπό να επιβάλει τη θέλησή της στην Ουκρανία, για να καταστήσει σαφές στην περιοχή ότι η Ρωσία ήταν και πάλι μεγάλη δύναμη και να επιδείξει την αμερικανική αδυναμία. Είναι όλο και πιο απίθανο να επιτευχθεί κάτι από αυτά.
Τίποτα δεν είναι αδύνατο, αλλά είναι αρκετά τραβηγμένο για τον Πούτιν να επαναπροσδιορίσει τους όρους του πολέμου, αυτό ακριβώς που προσπάθησε να κάνει κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Valdai Club. Είναι σημαντικό ότι δεν προσδιόρισε τις Ηνωμένες Πολιτείες ως τον βασικό εχθρό. Ο εχθρός, γι’ αυτόν, είναι η μεγάλη Δύση, η οποία είχε υποκύψει σε μια διαφθορά –νέα κοσμικά ήθη, ρευστότητα των φύλων και άλλες πολιτιστικές κακοτοπιές– που τώρα προσπαθεί να επιβάλει στη Ρωσία. Αυτή η διαφθορά υπονομεύει τη Δύση και η Ρωσία απλώς της αντιστέκεται, σύμφωνα με τον Πούτιν. (Υπήρχε επίσης μια ρητά θρησκευτική οπτική γωνία στην ομιλία.) Οι ρωσικές προσπάθειες στην Ουκρανία δεν είναι επομένως το σύνολο του πολέμου αλλά απλώς μια διάσταση μιας πολύ ευρύτερης γεωπολιτικής και πολιτιστικής σύγκρουσης. Το να ηττηθείς στην Ουκρανία, λοιπόν, δεν είναι το ίδιο με το να ηττηθείς σε αυτόν τον μεγαλύτερο αγώνα. Αυτό είναι λογικό αν ορίσετε τον πόλεμο στην Ουκρανία ως μια σταυροφορία ενάντια στην αλαζονεία της Δύσης και όχι ως ένα μέρος που θέλετε να ελέγξετε.
Ο Πούτιν έκτοτε κυκλοφόρησε μια δήλωση μέσω του εκπροσώπου του, Ντμίτρι Πεσκόφ, προτείνοντας διαπραγμάτευση. Αυτό ακολουθεί τη λογική της ομιλίας του Valdai.
Ο Πεσκόφ είναι ο εκπρόσωπος του Πούτιν και κατέχει αυτή τη θέση επειδή προσέχει τι λέει. Η προσφορά είναι πραγματική, αλλά εξακολουθεί να φαίνεται ότι ο Πούτιν ξεκινά μια σκληρή διαπραγμάτευση, όπως αποδεικνύεται από τις προσπάθειες να μπλοκάρει τις αποστολές ουκρανικών σιτηρών. Έχοντας επαναπροσδιορίσει πλήρως τον πόλεμο στην Ουκρανία ως εκστρατεία κατά του δυτικού ιμπεριαλισμού, δεν θα είναι εύκολο να διαπραγματευτεί μαζί του, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα διαπραγματευτεί καθόλου.
