Τίμοθι Γκάρτον-Ας: Εξωτερικοί και εσωτερικοί κίνδυνοι για την Ευρώπη

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -
ΤΙΜΟΘΙ ΓΚΑΡΤΟΝ-ΑΣ*

Η φρίκη του πολέμου στην Ουκρανία αποτυπώθηκε στη σφαγή αμάχων στην Μπούτσα.

Η φρίκη του πολέμου στην Ουκρανία αποτυπώθηκε στη σφαγή αμάχων στην Μπούτσα. Την ίδια στιγμή, ένας από τους στενότερους συμμάχους του Πούτιν στην Ευρώπη, ο Βίκτορ Ορμπαν, εξασφάλιζε την επανεκλογή του στην πρωθυπουργία, εν μέρει χάρη στην ικανότητά του να εκμεταλλευθεί πολιτικά τον πόλεμο. Ο Ορμπαν κέρδισε λέγοντας στους Ούγγρους ότι θα τους κρατήσει έξω από τον πόλεμο, διατηρώντας παράλληλα φθηνούς λογαριασμούς ενέργειας εξαιτίας της συμφωνίας του με τον Πούτιν.

Στη νικητήρια ομιλία του ο Ορμπαν απαρίθμησε τους ηττημένους αντιπάλους του. Μεταξύ τους συγκαταλέγονταν τα διεθνή ΜΜΕ, οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών και ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι, ο οποίος άσκησε δριμεία κριτική στον Ορμπαν για την αντίθεσή του στην προσφορά όπλων στο Κίεβο και στην επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Ο Ορμπαν μάς αποκαλύπτει έτσι ακριβώς ποιοι είναι οι εχθροί του, ενώ ο φίλος του, Πούτιν, έσπευσε να τον συγχαρεί για την εκλογική νίκη του. Το Φιντέζ εξασφάλισε πλειοψηφία δύο τρίτων στο κοινοβούλιο, που του δίνει τη δυνατότητα να τροποποιήσει το σύνταγμα της χώρας κατά το δοκούν. Ο,τι διαβεβαιώσεις και να προσφέρει στις Βρυξέλλες ή στην Ουάσιγκτον, το κόμμα θα συνεχίσει να εδραιώνει το εγκεκριμένο από το εκλογικό σώμα αυταρχικό του κυβερνητικό σύστημα. Η ουγγρική κυβερνητική πρακτική είναι σήμερα πιο κοντά στο πρότυπο της Σερβίας παρά σε εκείνο της Γαλλίας ή της Πορτογαλίας.

Εσφαλε η αντιπολίτευση

Τα σφάλματα της αντιπολίτευσης δεν μπορούν να υποβαθμισθούν. Τα έξι κόμματα του συνασπισμού δεν πέτυχαν να εμφανίσουν αξιόπιστη ενιαία γραμμή, ενώ ο υποψήφιος πρωθυπουργός απέτυχε να πείσει το εκλογικό σώμα στην ουγγρική επαρχία. Η αντιπολίτευση έχασε ψήφους σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές.

Εχοντας δαπανήσει γενναιόδωρα σε φοροαπαλλαγές και επιδόματα για να νικήσει στις εκλογές, η κυβέρνηση Ορμπαν χρειάζεται τώρα ευρωπαϊκά κεφάλαια προκειμένου να κλείσει σημαντική τρύπα στον κρατικό της προϋπολογισμό. Εφόσον η Ε.Ε. αρνείται να αποδεχθεί ότι έχει ανάμεσά της ένα αυταρχικό κράτος-μέλος, οφείλει επιτέλους να επιβάλει αυστηρούς όρους για την εκταμίευση ευρωπαϊκών κεφαλαίων στήριξης προς την Ουγγαρία, που εδώ και μία και πλέον δεκαετία αποτελούν «γραμμή ζωής» για την κυβέρνηση Ορμπαν. Αυτό σημαίνει τη συνέχιση των έκτακτων ενισχύσεων και δανείων για την ανάκαμψη από την πανδημία προς όφελος ενός καθεστώτος το οποίο έχει αποδείξει πόσο διεφθαρμένο είναι.

Αν η συμμαχία του Πέτερ Μάρκι-Ζάι είχε νικήσει, η Ουγγαρία θα είχε γίνει πιστός σύμμαχος της Δύσης, όπως αποδείχθηκαν η Πολωνία και η Τσεχία απέναντι στη ρωσική απειλή. Στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση της αντιπολίτευσης την Παρασκευή, κάποιοι νέοι φώναξαν το σύνθημα «Εξω οι Ρώσοι!», που χρονολογείται στη ρωσική εισβολή του 1956 στην Ουγγαρία.

Εφόσον η Ε.Ε. αρνείται να αποδεχθεί ότι έχει ανάμεσά της ένα αυταρχικό κράτος-μέλος, οφείλει επιτέλους να επιβάλει αυστηρούς όρους για την εκταμίευση ευρωπαϊκών κεφαλαίων στήριξης προς την Ουγγαρία.

Περπατώντας τη νύχτα στην πλατεία Ηρώων της ουγγρικής πρωτεύουσας, θυμήθηκα ότι στο ίδιο σημείο τον Ιούνιο του 1989 είχα ακούσει έναν νέο πολιτικό, γεμάτο ιδεαλισμό, που ονομαζόταν Βίκτορ Ορμπαν, να καλεί για την άμεση αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουγγαρία. Αναρωτιέμαι τι βλέπει σήμερα όταν κοιτάζεται στον καθρέφτη.

Μια κυβέρνηση της αντιπολίτευσης θα επέτρεπε στην ευρωπαϊκή Δικαιοσύνη να ερευνήσει τις δοσοληψίες των συμμάχων και συγγενών του Ορμπαν με ευρωπαϊκά κονδύλια και θα έθετε τη χώρα σε σταθερή πορεία προς τη φιλελεύθερη δημοκρατία.

Το πρόβλημα

Το πρόβλημα, πάντως, εντοπίζεται αλλού. Αντιμέτωπη με τη βαρβαρότητα του ρωσικού στρατού κατοχής στην Ουκρανία, η Ευρώπη θα χρειαστεί να ενισχύσει τις κυρώσεις της εναντίον του Πούτιν. Οταν ο Ορμπαν επέστρεψε από τις διαδοχικές συνόδους κορυφής του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες τον περασμένο μήνα, η κυβέρνησή του έστειλε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε όλους τους Ούγγρους που είχαν κλείσει ραντεβού για εμβολιασμό κατά της COVID-19, λέγοντας ότι «προτάσεις ενάντιες στα συμφέροντα της Ουγγαρίας τέθηκαν στο τραπέζι των συνόδων και οι προτάσεις αυτές έπρεπε να αντιμετωπιστούν». Η κυβέρνησή του ουδέποτε θα επέτρεπε την εξαγωγή όπλων μέσω Ουγγαρίας με προορισμό την Ουκρανία, ενώ η Βουδαπέστη θα επέβαλε βέτο σε κυρώσεις που θα απειλούσαν την τροφοδοσία της χώρας με ρωσικά καύσιμα. Σε απάντηση των σφαγών στην Μπούτσα, Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν, καλούν σήμερα σε νέες κυρώσεις κατά της Μόσχας, συμπεριλαμβανομένου και του εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Ορισμένοι αυτοαποκαλούμενοι «ρεαλιστές» θα διαφωνήσουν, λέγοντας ότι οι Βρυξέλλες πρέπει να παραμείνουν διαλλακτικές με τον Ορμπαν, προς χάριν του ενιαίου μετώπου για τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η Ευρώπη οφείλει τώρα να σκληρύνει τη στάση της απέναντι στον εξωτερικό ρωσικό εχθρό, αλλά και στην πολιτική απειλή που παρουσιάζει το ουγγρικό κυβερνητικό πρότυπο. Είναι, όμως, ικανή και πρόθυμη να τα κάνει και τα δύο ταυτόχρονα; Αυτό είναι ένα ακόμη δίλημμα που προέκυψε από το καταθλιπτικό Σαββατοκύριακο που μας πέρασε.

​​​​​​* Ο κ. Τίμοθι Γκάρτον-Ας είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

“Καθημερινή”

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα