Πώς λειτουργεί ακόμα το πολιτικάντικο σύστημα του «υπό εξαφάνιση»  Λιβάνου Η παρέμβαση Μακρόν : βοήθεια ή ανάμειξη

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected]  www.kalkis.eu

Τα θλιβερά γεγονότα, με τις εκρήξεις στις 4 Αυγούστου 2020, στον γειτονικό Λίβανο μας είναι γνωστά.  Η κατάσταση χρεοκοπίας στην οποία βρίσκεται από τον Μάρτιο 2019, με το χρέος του στο 170% του ΑΕΠ του και πλέον, με τις Τράπεζές του να μην δίνουν τις καταθέσεις σε δολάρια των μικρο-καταθετών τους γιατί τις φάγανε, με τον πληθωρισμό του στο 112% μόνο τον περασμένο Ιούλιο, αφού η ισοτιμία της λιβανέζικης λίρας στη μαύρη αγορά υπερβαίνει τις 8.000 λίρες για 1 δολάριο, όταν η επίσημη είναι 1.500 λίρες για 1 δολάριο. Με 12 εκατομμύρια Λιβανέζους περίπου συνολικά, εκ των οποίων 4,5 εκατομμύρια μόνο εναπομείναντες στο Λίβανο με ραγδαία τάση φυγής των νέων και των υπολοίπων στη Διασπορά, που διαμορφώνουν όμως περίπου το 50% του ΑΕΠ με τα εμβάσματά τους στους οικείους τους. Με κατεστραμμένα τα δίκτυα ηλεκτρισμού (ιδιώτες πουλάνε πανάκριβα ρεύμα από τις γεννήτριες τους) και υδροδότησης και με 1.500.000 περίπου Σύριους πρόσφυγες αλλά και Αιθίοπες και λοιπούς Αφρικανούς οικιακούς βοηθούς (εγκλωβισμένους στο Λίβανο γιατί δεν έχουν χρήματα για να επιστρέψουν στις πατρίδες τους) της άλλοτε ακμάζουσας ανώτερης και μεσαίας τάξης που σήμερα είναι χρεοκοπημένες και αδυνατούν πλέουν να τους αμείψουν. Και με έναν λιβανέζικο Λαό που δηλώνει στις τηλεοράσεις ότι «το μόνο που του απέμεινε είναι η οργή» εναντίον όλου του πολιτικάντικου συστήματος το οποίο απαιτεί να «τσακιστεί και να φύγει», διότι το θεωρεί διεφθαρμένο. Δίχως όμως να προτείνει μια εναλλακτική πρόταση ! Και κάποιες χιλιάδες απελπισμένους Λιβανέζους που συνυπέγραψαν πρόσφατα ένα κοινό ψήφισμα με αίτημα να ξαναγίνουν γαλλική αποικία για να σωθούν !!!

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν έχει ολοκληρώσει την επίσκεψη του για 2η φορά, σε λιγότερο από ένα μήνα, στο Λίβανο και βρίσκεται ήδη στο απειλούμενο από την Τουρκία Ιράκ.

Προς τι όμως η παρέμβαση Μακρόν στο Λίβανο ;

Να συμμετάσχει στους χθεσινούς εορτασμούς της απελευθέρωσης του Λιβάνου από την οθωμανική αυτοκρατορία την 1η Σεπτεμβρίου 1920, όπου μαζί με μαθητές φύτεψε ένα κέδρο, το έμβλημα της χώρας αυτής, για να δείξει, παρά ταύτα, ότι ο Λίβανος έχει μέλλον.

Αλλά κυρίως για να συζητήσει, ως ουδέτερος διαμεσολαβητής, με την υφιστάμενη πολιτική τάξη (με όλες τις παρατάξεις, συμπεριλαμβανομένης και της ένοπλης Χεζπολάχ) τις άμεσες μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να γίνουν στα πλαίσια μιας νέας προσωρινής κυβέρνησης ειδικής αποστολής. Αλλά και να αξιολογήσει, μέσα από τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που βρίσκονται επιτόπου και τον γαλλικό στρατό που βρίσκεται εκεί βοηθητικά, αν η γαλλική βοήθεια, με την επωνυμία «Φιλία-Amitié», 1.200 τόνων κατασκευαστικού υλικού (υαλοπίνακες, τσιμέντου, ηλεκτρολογικού υλικού, κλπ.) και εργαλειομηχανών (που μετέφερε εκεί το ελικοπτεροφόρο “Βροντή»-Tonnerre), φθάνουν στους Λιβανέζους που τα έχουν ανάγκη ή θα τα φάει το πολιτικό κατεστημένο.

Ο Γάλλος πρόεδρος θέλει να αλλάξει το πολιτικό σύστημα, ως ισορροπιστής.

Δευτέρα 31-8-2020, λίγες ώρες πριν από την άφιξη του Μακρόν στο Λίβανο (όπου είναι αποδεκτός από όλους, γιατί κάνει προσεκτικές κινήσεις ζογκλέρ και έφερε αποτελέσματα) για δεύτερη επίσκεψη μετά τη διπλή έκρηξη στη Βηρυτό, η χώρα έχει πια, υπό την πίεση του Γάλλου προέδρου, νέο πρωθυπουργό (τον οποίο αμφισβητούν όμως ήδη εκατοντάδες Λιβανέζοι διαδηλωτές, όπως βλέπω στο κανάλι France 24). Τον  Moustapha Adib, πρώην καθηγητή πανεπιστημίου και πρεσβευτή στη Γερμανία, ο οποίος είναι τώρα υπεύθυνος για την συγκρότηση κυβέρνησης μέσα σε 15 μέρες η οποία θα πρέπει να εφαρμόσει επείγοντα μέτρα και να ξεκινήσει τις μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες, μέχρι το δεύτερο δεκαπενθήμερο του προσεχούς Οκτωβρίου, για την απεμπλοκή της διεθνούς οικονομικής βοήθειας 11 δις δολαρίων που είχαν μαζευτεί από το 2018 και τα οποία δεν δόθηκαν τότε στο Λίβανο, ως «λευκή επιταγή». Το μότο του Μακρόν στους Λιβανέζους πολιτικούς ήταν χθες : «λεφτά δίχως μεταρρυθμίσεις δεν υπάρχουν». Ο Μακρόν τους υποσχέθηκε μια νέα διάσκεψη στα τέλη του προσεχούς Οκτωβρίου στο Παρίσι, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, για να μαζευτούν κι άλλοι πόροι, πέραν των 252 εκατ. ευρώ που μάζεψε κατά την 1η διάσκεψη, που θα κατευθυνθούν στην υγεία (τα κατεστραμμένα νοσοκομεία) και την παιδεία (τα κατεστραμμένα σχολεία). Υποσχέθηκε επίσης να επιστρέψει τον Δεκέμβριο 2020 για να δει τι γίνεται.

Ας δούμε λοιπόν πώς λειτουργεί αυτό το αποκαλούμενο «εξομολογητικό σύστημα» ;

Όπως το σκιαγράφησε η Léa Guyot στις 31-8-2020 στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Le journal du Dimanche, με τίτλο : «Λίβανος: Πώς λειτουργεί το εξομολογητικό σύστημα που ο πρόεδρος θέλει να καταργήσει υπέρ ενός κοσμικού κράτους;» (Liban : comment fonctionne le système confessionnel que le président veut abolir au profit d’un Etat laïque?).

Ενώ μια λαϊκή διαμαρτυρία έχει αποδυναμώσει την υφιστάμενη εξουσία από τον Οκτώβριο 2019 και οδήγησε στην παραίτηση του προηγούμενου πρωθυπουργού στις 10 Αυγούστου, μετά την τραγωδία της 4ης Αυγούστου, ο πρόεδρος του Λιβάνου Michel Aoun διαλάλησε την περασμένη Κυριακή το απόγευμα την ανακήρυξη ενός «Κοσμικού Κράτους» στη χώρα του κέδρου. Ο αρχηγός του κράτους αναγνώρισε την ανάγκη αλλαγής του υφιστάμενου πολιτικού συστήματος. Τη Δευτέρα, ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων μίλησε επίσης υπέρ μιας αλλαγής ενός εξομολογητικού συστήματος, «η πηγή όλων των κακών». Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Hassan Nasrallah, από την πλευρά του, είπε ότι ήταν έτοιμος να συζητήσει ένα νέο «πολιτικό σύμφωνο», αλλά όπου οι θρησκευτικές κοινότητες θα εξακολουθούσαν να διαμοιράζονται την εξουσία (μια τρύπα στο νερό δηλαδή) ! Η παράταξη της Χεζμπολάχ είναι από το 1982, ως γνωστόν, η 1η ένοπλη πολιτική δύναμη του Λιβάνου, εκλεγμένη, ελέγχει τον νότιο Λίβανο με ισχυρότατες παραστρατιωτικές δυνάμεις που υποστηρίζονται από το Ιράν. Κι άρα δεν είναι ρεαλιστικό να αγνοηθεί από κανέναν, πάντως όχι από τον διαμεσολαβητή Μακρόν. Ακόμα και από αυτούς που την θεωρούν τρομοκρατική οργάνωση, όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γερμανία, κλπ..

Σχεδόν ένας αιώνας εξομολογητισμού

Σύμφωνα με το Σύνταγμα του 1926 και το Εθνικό Σύμφωνο του 1943, η κοινοβουλευτική δημοκρατία του Λιβάνου οργανώθηκε γύρω από ένα πολιτικό σύστημα που χαρακτηρίστηκε ως εξομολογητικό. Με άλλα λόγια, η πολιτική εξουσία κατανέμεται μεταξύ των διαφόρων θρησκευτικών κοινοτήτων. Ενώ 18 κοινότητες αναγνωρίζονται επίσημα στη χώρα, τρεις από αυτές μονοπωλούν τις θέσεις-κλειδιά. Έτσι, η Προεδρία της Δημοκρατίας προορίζεται για έναν Μαρωνίτη Χριστιανό, η θέση του Πρωθυπουργού πρέπει παραδοσιακά να ανήκει σε ένα Σουνίτη Μουσουλμάνο (όπως συμβαίνει τώρα με τον Μουσταφά Άντιμπ) και η προεδρία της Βουλής των Αντιπροσώπων σε ένα Σιίτη Μουσουλμάνο. Δηλαδή ένα πολιτικάντικο σύστημα με τιμάρια και τιμαριούχους. Ο ορισμός δηλαδή ενός πελατειακού Κράτους που οδήγησε στην σημερινή οικονομική και κοινωνική καταστροφή.

Αυτή η κατανομή εξουσίας πραγματοποιήθηκε με βάση μια απογραφή πληθυσμού που χρονολογείται από το 1932. Εκείνη την εποχή, τηρήθηκε η ισορροπία μεταξύ του αριθμού των χριστιανών και των μουσουλμάνων. Όμως, η δημογραφική ανάπτυξη των Μουσουλμάνων και η αίσθησή τους για υπο-εκπροσώπησή τους οδήγησε, μετά από έναν 15ετή εμφύλιο πόλεμο, στις συμφωνίες της Taëf (Ταΐφ) το 1989 και σε μια πιο ισορροπημένη κατανομή της εξουσίας. Έφτασαν δε στο σημείο να έχουν ένοπλη παραστρατιωτική οργάνωση.

 Μια οργάνωση πολιτικού συστήματος που τροφοδοτεί τον θυμό των Λιβανέζων

Οι Λιβανέζοι, που κι αυτοί έχουν τις ευθύνες τους και που διαδηλώνουν στο πεζοδρόμιο εδώ και αρκετούς μήνες, επικρίνουν τακτικά τον ομολογιακό χαρακτήρα του καθεστώτος που οδήγησε στον κατακερματισμό της κοινωνίας μεταξύ των διαφορετικών θρησκειών, το  οποίο προκάλεσε το πελατειακό κράτος και τη διαφθορά. Κατηγορείται επίσης ότι οδηγεί στην έλλειψη ανανέωσης των πολιτικών ηγετών, με πολλές οικογένειες να μοιράζονται την εξουσία από γενιά σε γενιά. Τέλος, είναι επίσης υπεύθυνο για την πολιτική ακινησία της άρχουσας πολιτικο-τραπεζικής τάξης.

Την περασμένη Παρασκευή, ο Μακρόν επεσήμανε τους «περιορισμούς» αυτού του συστήματος, οι οποίοι οδήγησαν «σε μια κατάσταση όπου δεν υπάρχει σχεδόν καμία ανανέωση και όπου υπάρχει σχεδόν αδυναμία διεξαγωγής μεταρρυθμίσεων».

 Πολύ πριν από το Σύνταγμα του 1926, που υιοθετήθηκε σε μια εποχή που η χώρα ήταν ακόμη υπό γαλλική κατοχή, το λιβανέζικο ομολογιακό σύστημα έχει τις ρίζες του στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η αμφισβήτησή του δεν είναι μόνο άνευ προηγουμένου, αλλά και γεμάτη συνέπειες καθώς η χώρα των 4,5 εκατομμυρίων κατοίκων υφίσταται μια κρίση όχι μόνο πολιτική, αλλά και οικονομική και υγειονομική, ιδιαίτερα σήμερα με τον Covid 19.

 Για πολλούς μήνες τώρα, ο πληθυσμός έπρεπε να αντιμετωπίσει μια έκρηξη στο χρέος, την ανεργία και τα ποσοστά φτώχειας. Και τούτο, εκτός από τη διπλή έκρηξη της 4ης Αυγούστου στο λιμάνι της Βηρυτού, η οποία σκότωσε τουλάχιστον 188 άτομα και κατέστρεψε ολόκληρες γειτονιές της πρωτεύουσας, αφήνοντας δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους άστεγους χωρίς καμία κρατική ενίσχυση. Οι Λιβανέζοι – εκ νέου εγκλωβισμένοι έως τις 7 Σεπτεμβρίου λόγω της ανησυχητικής επιδημικής επιδείνωσης του Covid 19 – θεωρούν την πολιτική τάξη υπεύθυνη για αυτήν την τραγωδία. Αμέλεια, διαφθορά, πολιτική ακινησία : οι διαδηλωτές καταγγέλλουν το εξομολογητικό σύστημα για σχεδόν ένα χρόνο. Την Κυριακή, .ο Πρόεδρος Άουν άκουσε τα αιτήματά τους για πρώτη φορά. Ο διορισμός του Moustapha Adib αμφισβητείται από μερίδα του λαϊκού κινήματος διαμαρτυρίας, το οποίο αρνείται να υποστηρίξει έναν αρχηγό της κυβέρνησης από το τρέχον σύστημα.

Και το ερώτημα είναι : θα αποδεχθεί το υπάρχων πολιτικάντικο σύστημα να γίνουν μεταρρυθμίσεις που απαιτεί η διεθνής κοινότητα για να δώσει χρήματα στον «υπό εξαφάνιση» Λίβανο ;

Θα δούμε…

Κι ένα άλλο ερώτημα που θέτουν Γάλλοι και αλλοδαποί κακεντρεχείς : η παρέμβαση Μακρόν στο Λίβανο συνιστά ανθρωπιστική βοήθεια ή αποτελεί ευθεία ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις του Λιβάνου ;

Θα δούμε… Ο ίδιος πάντως είπε : «αν δεν πήγαινα εγώ, θα πήγαινε το Ιράν, η Τουρκία, η Σ. Αραβία, κλπ.».

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,800ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα