του Δημητρη Τσαϊλά, Υποναυάρχου ε.α.
Η Ελληνική κυβέρνηση δεν έχει μια συνεκτική, ολοκληρωμένη προσέγγιση στις προσπάθειες προς τη θάλασσα, και ούτε φαίνεται να το κάνει. Το έθνος χρειάζεται άμεσα μια εθνική θαλάσσια στρατηγική. Μια τέτοια οδηγία θα εξηγούσε πώς η επίσημη αρχή σκοπεύει να συγκεντρώσει και να χρησιμοποιήσει πόρους που σχετίζονται με τη θάλασσα για να εκπληρώσει τους σκοπούς της.
Πώς πρέπει να διαμορφωθεί μια εθνική θαλάσσια στρατηγική; Στο υψηλότερο επίπεδο, ορίζουμε τη στρατηγική ως την τέχνη και την επιστήμη της χρήσης ισχύος για την εκπλήρωση σκοπών με τους περιορισμένους πόρους. Η θαλάσσια στρατηγική, λοιπόν, είναι η τέχνη και η επιστήμη της χρήσης της θαλάσσιας δύναμης για την εκπλήρωση σκοπών που σχετίζονται με τη θάλασσα. Με άλλα λόγια, πρόκειται για την επινόηση τρόπων για τη χρήση των μέσων στρατηγικής – τη θαλάσσια δύναμη σε όλες τις μορφές της – για την επίτευξη πολιτικών σκοπών. Τρόποι, μέσα και σκοποί — η συσχέτιση των τριών είναι αυτό που πρέπει να κάνει μια εθνική στρατηγική.
Τι σημαίνει θαλάσσια δύναμη;
Τη θαλάσσια δύναμη μπορούμε να παρομοιάσουμε με μια αλυσίδα που συνδέει τη βιομηχανική παραγωγή με τους ναυτιλιακούς διαδρόμους που εκτείνονται κατά μήκος των θαλάσσιων εμπορευμάτων με ξένα λιμάνια. «Με μια λέξη», οι κρίκοι στην αλυσίδα της θαλάσσιας ενέργειας είναι (1) Παραγωγή (2) Διαδρομή (3) Αγορές. Παραγωγή σημαίνει εγχώριες βιομηχανίες που κατασκευάζουν προϊόντα που θέλουν να αγοράσουν οι καταναλωτές στο εξωτερικό. Διαδρομή σημαίνει θαλάσσια εμπορικά και ναυτικά σκαριά. Και αγορές, σημαίνει πρόσβαση σε ξένα λιμάνια για εκφόρτωση φορτίου και εξυπηρέτηση πλοίων που χρειάζονται καύσιμα, ανεφοδιασμό ή επισκευές. Η παραγωγή και η αποστολή ωφελούνται ελάχιστα χωρίς πρόσβαση. Και οι τρεις κρίκοι της αλυσίδας πρέπει να είναι στιβαροί. Σπάστε ένα και όλη η επιχείρηση διαλύεται. Η θαλάσσια δύναμη παραπαίει. Αυτό το σπάσιμο του κρίκου της Διαδρομής προσπαθούν να σπάσουν είτε η Ρωσία ή το Ιράν με τους αντιπροσώπους τους.
Τι προσπαθούμε να κάνουμε με τη ναυτική ισχύ;
Ο σκοπός των πολεμικών πλοίων εκτός από προστασία των εθνικών θαλασσών, είναι και η διατήρηση του θαλάσσιου εμπορίου και η πρόσβαση σε λιμάνια σε σημαντικές εμπορικές περιοχές. Ο απώτερος σκοπός του ναυτικού είναι να πληρώσει για τον εαυτό του. Το ασφαλές και συνεχές εμπόριο πλουτίζει το έθνος. Η κυβέρνηση φορολογεί τα έσοδα και επανεπενδύει μέρος τους σε ένα ναυτικό για την προστασία του εμπορίου. Έτσι το εμπόριο χρηματοδοτεί τον δικό του προστάτη. Αυτός είναι ο ενάρετος κύκλος μεταξύ του εμπορικού και του Πολεμικού Ναυτικού και μεταξύ της ναυτιλίας, της οικονομίας και της διπλωματίας. Η ναυτική στρατηγική διέπει τι κάνει το ναυτικό σε αυτό το σχέδιο πραγμάτων.
Η ναυτική στρατηγική είναι ένα υποσύνολο της θαλάσσιας στρατηγικής. Αλλά το έθνος δεν έχει υψηλή στρατηγική για να επιβλέπει τον ενάρετο κύκλο στο σύνολό του, καλλιεργώντας το εμπόριο, τα πλοία και τις βάσεις ενώ ενορχηστρώνει τη χρήση της θαλάσσιας δύναμης για πολιτικούς σκοπούς.
Τι πρέπει λοιπόν να κάνει η Κυβέρνηση;
Πρώτον, να κατανοήσει τη σχέση μεταξύ της ναυτικής στρατηγικής, η οποία καθοδηγεί το Πολεμικό Ναυτικό να κάνει ό,τι πρέπει, και της θαλάσσιας στρατηγικής, μιας υψηλότερης βαθμίδας στρατηγικής που στοχεύει στην παραγωγή και διατήρηση θαλάσσιας ισχύος και στην αξιοποίησή της για πολιτικό όφελος.
Δεύτερον, να παραδεχτεί ότι έχουμε πρόβλημα. Χωρίς μια αληθινή, συνολική εθνική θαλάσσια στρατηγική για την ευθυγράμμιση των προσπαθειών, σημαντικοί παράγοντες ενδέχεται να μην κάνουν ό,τι πρέπει για να προωθήσουν τον θαλάσσιο σκοπό.
Τρίτον, να συνεργαστεί με όλους τους παράγοντες για να διορθώσει το πρόβλημα. Κατά πάσα πιθανότητα, η διορθωτική δράση θα περιλαμβάνει νομοθεσία καθώς και στρατηγική σκέψη και γραφειοκρατική φαντασία.
Να ξαναθυμηθούμε τον Θουκυδίδη: Η Ελλάδα χρειάζεται μια πραγματική θαλάσσια στρατηγική και κάποιον να την υλοποιήσει.
*Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI). Συγγραφέας του βιβλίου «Ο Σύγχρονος Πόλεμος» Προκλήσεις για την Ελληνική Ασφάλεια. Εκδόσεις Ινφογνώμων.
κλείστε επιτέλους τις στρατιωτικές σχολές!
Σοβαρή η πρόσκληση-πρόκληση σας ,αλλά ποιος θα ψηφίσει αυτόν το νόμο;;;.
Μια κάποια λύση -για να ελπίζουμε σε αυτοβελτίωση ή βελτίωση των στρατιωτικών σχολών -θα ήταν να κάνει κανένα Παράρτημα η Αμερικανική Γουέστ Πόϊντ, τώρα που θα επιτραπούν τα μη κερδοσκοπικά Πανεπιστήμια.
Υ.Γ Και τέλος πάντων ενέχει πολλή οίηση να συνιστούμε οι αφυπηρετήσαντες -από οποιαδήποτε κρατική Υπηρεσία- στους εν ενεργεία συναδέλφους -που ”ζουν” τα θέματα (και τους είναι γνωστός και ο Θουκιδίδης)-και σε μια έμπειρη κυβέρνηση , να κάνουν αυτά που προτείνουμε.
ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΔΕΝ ΠΑΝΕ ΚΑΙ ΑΣΧΗΜΑ -ΑΝ ΚΑΝΩ ΛΑΘΟΣ ΑΝΑΜΕΝΩ ΑΝΤΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ-.
Το “επιχείρημά” μου είναι αυτό: άμεση κατάργηση της παραγωγής Ελλήνων αξιωματικών και πρόσληψη ξένων.
Το καταλαβαίνετε και εσείς ότι αυτό δεν γίνεται και δεν πρέπει να γίνει .’Έχουμε παλικάρια και στον αέρα και στην ξηρά και στην θάλασσα ,αλλά έχουμε και πολιτικοποιημένους ”προοδευτικούς” συνδικαλιστές στρατιωτικούς εν ενεργεία , οι οποίοι θεωρούν αυτά τα παλικάρια ότι δεν είναι δημοκρατικοί αξιωματικοί και δεν προσέχουν τους ”δημοκρατικούς πολίτες εν στολή ” -λοιπούς στρατιωτικούς .
Για θυμηθείτε την στήλη του φαντάρου σε έγκριτη και μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα μετά την Μεταπολίτευση , που ”σμπαράλιαζε” την επιβαλλόμενη στρατιωτική πειθαρχία για κάθε στράτευμα και συκοφαντούσε άξιους αξιωματικούς .
Συγγνώμη που τα θυμίζω σε εσάς και σε άλλους που τα ξέχασαν ή δεν τα έζησαν ,
Ο ΕΚΔΗΜΟΚΡΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΝΤΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΒΛΑΠΤΕΙ ΠΑΝΤΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ.
δεν ξέρω τί έχω ξεχάσει εγώ αλλά τουλάχιστο σε θέματα μείζονος εθνικής σημασίας θεωρώ ότι επιβάλλεται μια κρίση πέρα και πάνω από τα στενά όρια της παραταξιακής και κομματικής οπτικής.