Αγγελος Συρίγος: Το αμερικανικό «οίκαδε» άλλαξε τη Συρία

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

Στρατιώτες των Ηνωμένων Πολιτειών στη βόρεια Συρία. Πρόκειται για μόλις 1.000 από τους 170.000 Αμερικανούς στρατιώτες που είναι διεσπαρμένοι σε διάφορα σημεία του πλανήτη.

Με μία παραλλαγή του «οίκαδε» για τον ελληνικό στρατό που ήταν στη Μικρά Ασία το 1922, ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε την επιστροφή των Αμερικανών στρατιωτών που βρίσκονται στη Συρία. Πρόκειται για μόλις 1.000 από τους 170.000 Αμερικανούς στρατιώτες που είναι διεσπαρμένοι σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Οι απίστευτες συνθήκες υπό τις οποίες απομακρύνονται, όμως, διευκολύνει το αφήγημα του Αμερικανού προέδρου στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου 2020: έφερα πίσω τα παιδιά μας από μία σύγκρουση που μας πέφτει μακριά και μας είναι αδιάφορη.

Η επιλογή του είχε καταστροφικές συνέπειες παγκοσμίως για τη δημόσια εικόνα της Αμερικής ως υπερδυνάμεως. Οπως σχολίασε και η Σώτη Τριανταφύλλου: «Δεν πρέπει να κατεβαίνεις στο πηγάδι με αμερικανικό σχοινί». Πώς να μετρήσεις τον λόγο Αμερικανών αξιωματούχων (όπως του Πομπέο) όταν ξέρεις ότι ο πρόεδρός του μπορεί ανά πάσα στιγμή να τους αγνοήσει; Σε αυτή τη φάση πάντως, οι βασικές επιλογές των ΗΠΑ δεν αλλάζουν. Δεν πρόκειται για τη Βρετανία που ανακάλυψε το 1946 ότι δεν είχε πλέον τις οικονομικές δυνατότητες να χρηματοδοτήσει τις φιλοδοξίες και τις ανά τον κόσμο επιλογές και υποχρεώσεις της. Η πλειοψηφία του αμερικανικού πολιτικού συστήματος ομνύει στην παγκοσμιότητα των συμφερόντων των ΗΠΑ και έχει τη δυνατότητα να τα στηρίξει. Ισως τα πράγματα αλλάξουν μετά τις εκλογές, εάν επιβραβευθεί η πολιτική Τραμπ στη Συρία.

Η κίνηση του Αμερικανού προέδρου απεδείχθη μοιραία για την κατάσταση στη Συρία που ήταν στάσιμη επί περίπου 18 μήνες. Οι δυνάμεις του Ασαντ προσπαθούσαν να ανακαταλάβουν κάποιους θυλάκους με ισλαμιστές που υποστηρίζονται από την Τουρκία με κυριότερο αυτόν του Ιντλίμπ στη δυτική Συρία. Οι Κούρδοι είχαν δημιουργήσει στο 28% του κατοικημένου συριακού εδάφους (εκτός δηλαδή της ερήμου) αυτόνομες δομές που ονόμαζαν Ροζάβα, που σημαίνει στη γλώσσα τους «Δύση», διότι πρόκειται για το δυτικό Κουρδιστάν. Οι Τούρκοι και οι τζιχαντιστές μισθοφόροι του τουρκικού στρατού είχαν καταλάβει τις πόλεις Τζαραμπλούς (2016) και Αφρίν (2018). Το πράσινο φως που έδωσε ο Τραμπ στον Ερντογάν να επιτεθεί, δεν οδήγησε σε νίκη των Τούρκων. Οι Κούρδοι, προκειμένου να αποφύγουν τη σφαγή, επέλεξαν να συνεννοηθούν με τον Ασαντ. Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά στους σχεδιασμούς του Ερντογάν δεν είχε ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν αυτή η παράμετρος. Αφ’ ης στιγμής εισήλθαν στο πεδίο οι Σύροι του Ασαντ, η μεγαλύτερη μετά το 1974 τουρκική στρατιωτική επιχείρηση είχε ουσιαστικά τελειώσει. Οι Τούρκοι δεν θα συγκρούονταν με τις υποστηριζόμενες από τους Ρώσους δυνάμεις του Ασαντ.

Η συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ του Αμερικανού αντιπροέδρου Πενς και του Ερντογάν ήταν ένα ακόμη αμερικανικό δώρο προς τον Τούρκο πρόεδρο. Του έδωσε μία ευπρόσωπη διέξοδο στην αποτυχία του να καταλάβει μία ζώνη βάθους 30 χλμ. και μήκους 480 χλμ. Οι μοναδικές περιοχές που βρέθηκε να κατέχει είναι οι δύο κωμοπόλεις Ταλ-Αμπιάντ και Ρας Αλ-Αΐν δίπλα στα τουρκοσυριακά σύνορα. Οπως προκύπτει ρητώς από το κείμενο της συμφωνίας, σε αυτές μόνον τις περιοχές περιορίζεται η εφαρμογή της εκεχειρίας. Βεβαίως, ο Ερντογάν θα μπορεί βασίμως να ισχυρισθεί ότι με την υπαγωγή τους στον Ασαντ οι Κούρδοι έχασαν το καθεστώς αυτονομίας που απολάμβαναν έως την προηγούμενη εβδομάδα. Δεν αρκεί, όμως, αυτό για έναν ηγέτη που ασφυκτιούσε στα σύνορα της Συνθήκης της Λωζάννης…

Ο Ασαντ φαίνεται ότι ανέκτησε σε λίγες ώρες το 28% της Συρίας. Απομένει να φανεί υπό ποίους όρους οι Κούρδοι δέχθηκαν να υπαχθούν εκ νέου στον παλαιό τους τύραννο. Η εικόνα πάντως είναι ότι ο Ασαντ κερδίζει τον πόλεμο. Ο μεγάλος κερδισμένος σε στρατηγικό επίπεδο από όλα αυτά υπήρξε η Ρωσία. Στο ερώτημα ποια είναι η υπερδύναμη με την οποία συζητάς την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ απάντησε: η Ρωσία!

Τι σημαίνουν όλα αυτά για εμάς; Ενας Ερντογάν με τσαλακωμένη την υπεροψία του πώς θα αντιδράσει στην Ανατολική Μεσόγειο; αναρωτιούνται πολλοί. Η πραγματικότητα είναι ότι η επίθεση στη Συρία και οι γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο προχωρούσαν παράλληλα. Η Τουρκία έχει επενδύσει πάνω από 1 δισ. δολάρια για να σταματήσει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου και να δώσει υπόσταση στις παράνομες διεκδικήσεις του επί της κυπριακής ΑΟΖ και της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Ο σχεδιασμός θα προχωρήσει. Το καλό είναι ότι ο Ερντογάν έχει αρχίσει και ενοχλεί διεθνώς όλο και περισσότερο. Ελλάδα και Κύπρος μπορούν να το εκμεταλλευθούν.

* Ο κ. Αγγελος Συρίγος είναι αναπλ. καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής. Βουλευτής της Ν.Δ. στην Α΄ Αθηνών.

“Καθημερινή”

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα