ΟΙ ΣΚΙΕΣ ΤΟΥ Α.Π.Θ.

Της ΕΛΕΝΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΥ-ΚΑΤΣΑΜΟΥΡΗ

Αρχαιολόγου-σκηνοθέτριας

Για δύο χρόνια έκανα το δρομολόγιο Ροτόντα-ΑΧΕΠΑ για να πάρω τη μικρή από το Παιδικό Κέντρο του Α.Π.Θ. Διασχίζαμε το δρόμο πάνω από την Κεντρική Βιβλιοθήκη με τις απαραίτητες στάσεις για να ξεκουραστεί το νήπιο και να χαζέψει τα χορταράκια, τα ζουζουνάκια και μαζί τα σκουπίδια, τους χυμένους καφέδες, τα κουτάκια μπύρας και τα σπασμένα μπουκάλια, τις σύριγγες και τους ισχνούς ανθρώπους που παραπατούσαν μέρα μεσημέρι, ενώ πρόχειροι κατασκηνωτές ρομά, κατά το πολιτικά ορθό, έλιαζαν τις στρογγυλωπές σιλουέτες τους μαζί με το απλωμένο νοικοκυριό τους σε σκοινιά. Δεν ρωτούσε ακόμη με συχνότητα που δεν προλαβαίνεις “γιατί”, αλλά άπλωνε το χεράκι να πιάσει ή χαιρετούσε τις πεσμένες στο βρώμικο γρασίδι κοπέλες νομίζοντας ότι δίνουν κάποια παράσταση. Οι φοιτητές που έκαναν το διάλειμμά τους από το διάβασμα στη Βιβλιοθήκη δεν πλησίαζαν, γιατί είχαν κι αυτοί συνηθίσει. Ανενόχλητος ο ένας κόσμος από τον άλλο, σε απόσταση πέντε μέτρων. Αρκετά συχνά πετυχαίναμε το συναγερμό, όταν έφτανε ο έμπορος και στυλώνονταν οι σκιές για να βιαστούν να τον περικυκλώσουν. Δόντια χαλασμένα και υποχωρημένα ούλα σαν ογδοντάχρονου, σκεβρωμένα οστά, μαυρισμένο δέρμα, φωνή σερνάμενη, διαπληκτισμοί με αστείους συναισθηματισμούς, βρισιές γερές, από αυτές που δεν έχεις ξανακούσει κι έχεις ενδιαφέρον για το τι νά’ θελε να πει ο χριστιανός. Τι νά’ θελε να πει το πληγωμένο σαραντάχρονο ερείπιο που ρωτάει για τις ενορίες που δίνουν χαρτζιλήκι στους άπορους, για τους καλόβολους παπάδες, για μια γωνιά ήσυχη να πέσουν, να μην τους τραβολογούν για να τους διώξουν. Και τη φυλακή πώς τη φοβούνται! Μια ήσυχη γωνιά, να μην τους βλέπουν ή να κάνουν πώς δεν τους βλέπουν, να αναπαυθούν. Τα βήματα στη θερμή περιοχή ήταν λίγα κι ύστερα άρχιζαν οι δεντροστοιχίες, οι στέρεες δεντροστοιχίες του Α.Π.Θ. που δίνουν στο διαβάτη άλλο θάρρος. Σε λίγα λεπτά αρχίζει ο έξω κόσμος, τα περίπτερα με τα γλυφιτζούρια και τις σοκολάτες, τα βιβλιοπωλεία με τα αυτοκόλλητα, τα μαγαζιά με τα μπιχλιμπίδια. Αγκαλιά! Το σύντομο περπάτημα κατέληγε με κουβάλημα της μικρής μέχρι τη στάση. Οι σκιές ξανασκόρπιζαν ανενόχλητες από τη διέλευση των νηπίων. Ο έμπορας ήταν ο μεσσίας. Δεν υπήρχε ντροπή για καμιά ηλικία, ούτε για τα παιδιά, ούτε για τους ηλικιωμένους με τους φακέλους των εξετάσεων και το λαχάνιασμα στην ανηφόρα. Τα καμμένα από τη βρωμιά γρασίδια δέχονταν τις μαυροπαρέες να κουρνιάσουν. Συσκευασίες από κρουασάν σοκολάτας, είδη επίσκεψης νοσοκομείου, εμετοί, χυμένα αναψυκτικά, ξέχειλοι κάδοι, σωματικά υγρά. Η κόλαση του Α.Π.Θ. όταν μπει το απόγευμα. Κι εσύ γιατί περνούσες κυρά μου, τι ήθελες να παραστήσεις; Έλα ντε, τι θέλεις να παραστήσεις όταν σου παίρνει το σκοτάδι το φως της μέρας; Γιατί φως ήταν το Πανεπιστήμιο μέχρι λίγο πριν κι από τα δικά μου χρόνια κι απ’ τα γρασίδια του το βράδυ ακούγονταν τραγούδια από παρέες και οι ψίθυροι της άνοιξης που οι διακριτικοί προσπερνούν χωρίς να σχολιάζουν. Περνούσα για να πιστεύω ακόμα ότι μπορώ να περνώ ειρηνικά και ν’ ακούω το θρόισμα των φύλλων, ενώ οι ψυχές των ποιητών και των αφηρημένων επιστημόνων θα ετοιμάζονται για ένα ολονύκτιο πάρτυ. Αν φυσικά δεν τις τρομάξει και τις σκορπίσει το ρωμαλέο φοιτητικό κίνημα που όλα τα σηκώνει, εκτός από την κοινή λογική και την ακριβή χρήση της ελληνικής γλώσσας.