Jean Quatremer: Ευρωκοινοβούλιο: πώς λέγεται η υπόθεση της Εύας Καϊλή ;

Του Jean Quatremer, ευρωπαίου ανταποκριτή της Libération, 13-12-2022

Μετάφραση και επεξεργασία : Αλκης Καλλιαντζίδης

Η σύλληψη της Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και πολλών κοντινών της, στο τέλος της περασμένης εβδομάδας είναι ενδεικτική των αστοχιών του εν λόγω κοινοτικού θεσμού, μεταξύ έλλειψης ελέγχου, ατιμωρησίας, επιπολαιότητας και πελατειασμού.

Η αντιπρόεδρος Εύα Καϊλή συνελήφθη το Σαββατοκύριακο ως ύποπτη για διαφθορά εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. (EricVidal /AFP)

Οι υποψίες για διαφθορά που οδήγησαν στη σύλληψη μιας εκ των δεκατεσσάρων αντιπροέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της Ελληνίδας σοσιαλίστριας Εύας Καϊλή,  και του συντρόφου της, Ιταλού Φραντσέσκο Τζόρτζι, κοινοβουλευτικού βοηθού, αναδεικνύουν την κουλτούρα που κυριαρχεί σε αυτόν τον θεσμό : ένα μείγμα έλλειψης ελέγχου, ατιμωρησίας, επιπολαιότητας και πελατειασμού που κατέστησε δυνατό αυτό το σκάνδαλο.

Επειδή το Ευρωκοινοβούλιο είναι το μόνο κοινοτικό όργανο που εκλέγεται με άμεση καθολική ψηφοφορία, θεωρεί ότι είναι το κέντρο της δημοκρατικής νομιμότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι, ως εκ τούτου, δεν λογοδοτεί σε κανέναν. Καθώς οι ευρωβουλευτές είναι αυτοί που καθορίζουν τους κανόνες λειτουργίας τους και επομένως αυτορυθμίζονται, χρειάστηκε πολύς χρόνος και μια σειρά από σκάνδαλα που έγιναν πρωτοσέλιδα (π.χ. εικονικοί κοινοβουλευτικοί βοηθοί, διάφορα αδικαιολόγητα οδοιπορικά έξοδα και επιδόματα, κλπ, κ.λπ.) για να καθιερωθούν κάποιοι ελάχιστοι εσωτερικοί κανόνες από το 2010.

Όμως τα κενά παραμένουν τεράστια και επιτρέπουν όλες τις συγκρούσεις συμφερόντων : έτσι, ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο Γερμανός συντηρητικός Klaus–Heiner Lehne, προσλήφθηκε, ενώ ήταν ευρωβουλευτής, σε ένα δικηγορικό γραφείο επιχειρηματικών υποθέσεων όπου παρέμεινε, ακόμη και μετά την εκλογή του ως Προέδρου της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων της Ευρωβουλής. Ομοίως, η Sylvie Goulard, ενώ ήταν μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατάφερε να κάνει, χωρίς να το κρύψει άλλωστε, μεταξύ 2013 και 2015, την πολυτελή σύμβουλο για το think tank ενός Γερμανο-αμερικανού δισεκατομμυριούχου. Τα σχετικά παραδείγματα θα μπορούσαν να πολλαπλασιαστούν.

Η μετατροπή των πρώην ευρωβουλευτών σε λομπίστες, που διατηρούν ελεύθερη πρόσβαση στους χώρους του Ευρωκοινοβουλίου, είναι κάτι παραπάνω από συχνή και τίποτα δεν τους εμποδίζει να εργαστούν σε τομείς που κάλυπταν πριν ως νομοθέτες. Επίσης, δεν είναι τυχαίο ότι αυτός που βρίσκεται στο επίκεντρο του σκανδάλου και που παρέσυρε  την Εύα Καϊλή δεν είναι άλλος από τον Ιταλό Πιερ Αντόνιο Πάντσερι, ευρωβουλευτή που έχει υπηρετήσει τρεις θητείες και που έχει διατηρήσει το δίκτυο επιρροής του. Η ΜΚΟ που λειτούργησε ως ψεύτικη μύτη του, «Καταπολέμηση της Ατιμωρησίας» (Fight Impunity), δεν είναι καν εγγεγραμμένη στο μητρώο διαφάνειας των λόμπι, κάτι που δεν την εμπόδισε να διοργανώνει εκδηλώσεις εντός των εγκαταστάσεων της Εθνοσυνέλευσης της ΕΕ με τους πόρους της… Αρκεί να πούμε ότι η ηθική και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν συμβαδίζουν χέρι με χέρι.

Όσο για τη διοίκηση, η οποία θα έπρεπε να είναι η ραχοκοκαλιά του Κοινοβουλίου, είναι τελείως πολιτικαντικοποιημένη: όλοι οι διορισμοί είναι πολιτικάντικοι και οι όποιοι εσωτερικοί διαγωνισμοί είναι ψευδεπίγραφοι για την προώθηση των κολλητών και των κλεφτρονιών. Η παράταξη που κατέχει τα ηνία του Ευρωκοινοβουλίου είναι αναπάντεχα η κύρια πολιτική ομάδα, εδώ και είκοσι τρία χρόνια, δηλαδή το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ, το συντηρητικό), το οποίο ελέγχεται από τους Γερμανούς Χριστιανοδημοκράτες (του CDU). Αλλά οι Σοσιαλιστές, η δεύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο, δικαιούνται επίσης το μερίδιό τους από την τούρτα. Η επιπολαιότητα και ο πελατειασμός εγγυώνται λοιπόν στους ευρωβουλευτές ότι δεν θα ανησυχήσουν ποτέ, εκτός κι αν έχουν την ατυχία να ανήκουν σε μια μικρή πολιτική ομάδα…

Για να κλείσει ο κύκλος, το Ευρωκοινοβούλιο, με τη δύναμη των νέων εξουσιών του που απέκτησε μέσω των Συνθηκών και των δικτύων επιρροής του, κατόρθωσε συχνά να επιβάλει τα πρώην μέλη του, ειδικά αν προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, στα άλλα θεσμικά κοινοτικά όργανα, γεγονός που παραλύει τους αμοιβαίους ελέγχους . Η Ένωση λοιπόν διοικείται από μια πολύτεκνη οικογένεια (δεξιά, αλλά και σοσιαλιστική) που προστατεύει τους δικούς της και δεν αυτοπεριορίζεται παρά μόνο σε περίπτωση ιδιαίτερα σοβαρού σκανδάλου. Στην Ιταλία θα μιλούσαμε για μαφία. Έτσι ονομάζεται η υπόθεση της Καϊλή.

Jean  Quatremer