Τη στιγμή που είναι σαφή τα μηνύματα της διαμόρφωσης ενός νέου σκηνικού στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και του Αραβικού κόσμου, η Άγκυρα δείχνει να αγωνιά καθώς νοιώθει ότι απομονώνεται και αποκλείεται από τις εξελίξεις αυτές, οι οποίες εν μέρει αφορούν και την απόκρουση της τουρκικής επέκτασης και την προβολή επί του πεδίου, του νεοθωμανικού ηγεμονισμού του Ταγίπ Ερντογάν.
Μια πρώτη σπασμωδική αντίδραση ήταν η χθεσινή μαζική παράκληση της τουρκικής ηγεσίας Ερντογάν, Τσαβούσογλου, Ακάρ, για αποκατάσταση των σχέσεων με Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, ακόμη και με τα Εμιράτα.
Οι δηλώσεις Μπλίνκεν αλλά και η συνεννόηση η οποία επιτεύχθηκε και μάλιστα μέσα σε λίγα 24ωρα με την Αίγυπτο, με την επίσκεψη του Ν. Δένδια στο Κάιρο και τη ρύθμιση του προβλήματος που είχε προκύψει, οι επιθετικές δηλώσεις του Αιγύπτιου ΥΠΕΞ Σ. Σούκρυ στον Αραβικό Σύνδεσμο που καταδίκασε τις τουρκικές παρεμβάσεις σε Συρία, Ιράκ και Λιβύη έχουν σημάνει συναγερμό στην Άγκυρα.
Ούτε βεβαίως περνά απαρατήρητο το γεγονός ότι δυο στρατηγικού χαρακτήρα αντίπαλοι της Τουρκίας στην προσπάθεια ηγεμόνευσης στον μουσουλμανικό και αραβικό κόσμο, η Σ. Αραβία και τα ΗΑΕ, δηλώνουν την παρουσία στους στην Ανατολική Μεσόγειο, στο υπογάστριο της Τουρκίας μέσω της στρατιωτικής συνεργασίας όχι μόνο με την Αίγυπτο, αλλά πλέον και με την Ελλάδα.
Η κατάθεση του Αμερικανού ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν στο Κογκρέσο προκάλεσε σοκ στην Άγκυρα, η οποία αγνοώντας τα μηνύματα που έφθαναν εδώ και εβδομάδες από την Ουάσιγκτον επιχειρούσε το chicken game με τη νέα κυβέρνηση Μπάιντεν, θεωρώντας ότι θα υποχωρήσει στις απαιτήσεις της Τουρκίας, δίνοντας προτεραιότητα στην στρατηγική θέση και ρόλο της χώρας.
Όμως κάτι τέτοιο δεν συνέβη αλλά αντιθέτως η όλο και μεγαλύτερη και με απροκάλυπτο τρόπο πρόσδεση της Τουρκίας στο άρμα του Β. Πούτιν, ενισχύει τους παράγοντες εκείνους της αμερικάνικης γραφειοκρατίας που υποστηρίζουν ότι αποτελεί στρατηγική επιλογή του Ερντογάν η απομάκρυνση από την Δύση και η επιβολή μιας suis generis σχέσης όπου η Δύση θα ανέχεται και θα νομιμοποιεί κάθε «καπρίτσιο» του Τ. Ερντογάν, θα αποδέχεται την συμμαχία του πότε με την Ρωσία, πότε με την Κίνα, πότε με το Ιράν και η Δύση απλώς θα έχει μόνο υποχρεώσεις έναντι της Τουρκίας.
Ο κ. Μπλίνκεν με επίσημο τρόπο καθώς δεν επρόκειτο για δηλώσεις η συνέντευξη τύπου, αλλά κατάθεση στο Κογκρέσο έβαλε μια σειρά κόκκινες γραμμές στην αμερικανοτουρκική σχέση. Οι S400 δεν είναι θέμα που θα ξεπερασθεί απλώς με έναν ελιγμό ή με μια υπόσχεση της Τουρκίας ότι δεν θα εντάξει το σύστημα στο κομμάτι της άμυνας της που αφορά στο ΝΑΤΟϊκο σχεδιασμό. Έθεσε θέμα ανθρώπινων δικαιωμάτων στην Τουρκία. Επέμεινε ότι αποτελεί και προσωπική δέσμευση του Προέδρου Μπάιντεν που ασχολήθηκε με το Κυπριακό από την εποχή που ήταν γερουσιαστής η επιδίωξη λύσης Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας στην Κύπρο (απορρίπτοντας έτσι την επίσημη τουρκική θέση για λύση δυο κρατών) .
Όμως ο κ. Μπλίνκεν προχώρησε πολλά βήματα μπροστά σε ό,τι αφορά τα ελληνοτουρκικά και την Ανατολική Μεσόγειο, αποδοκιμάζοντας τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας και τις παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου, αποδοκίμασε τις «προκλητικές ενέργειες κατά της Ελλάδας όπως οι παραβιάσεις του εναέριου χώρου» και τόνισε ότι οι ΗΠΑ θα προωθήσουν τη σταθερότητα και την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των μερών στην Ανατολική Μεσόγειο και επιμένουν ότι τυχόν διαφορές οι οποίες προκύπτουν να επιλυθούν ειρηνικά, διπλωματικά, όχι στρατιωτικά και σίγουρα όχι μέσω προκλητικών ενεργειών. Έχουμε επικρίνει ενέργειες» συνέχισε ο κ. Μπλίνεν «μεταξύ άλλων και της Τουρκίας, οι οποίες κατά την κρίση μας παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο ή δεσμεύσεις ως σύμμαχος του ΝΑΤΟ όπως στην περίπτωση των S-400 και που περιλαμβάνουν προκλητικές ενέργειες κατά της Ελλάδας, όπως παραβιάσεις του εναέριου χώρου κ.λπ.».
Οι χθεσινές δηλώσεις της τουρκικής ηγεσίας ήταν αναμενόμενες.
Ξεχνώντας για λίγο την πολεμική ρητορική εναντίον του «δικτάτορα-πραξικοπηματία» Σίσι, όπως τον αποκαλούσε πριν λίγο καιρό , ο Τ. Ερντογάν έκανε άνοιγμα στην Αίγυπτο και όπως αποκάλυψε το Reuters ένας αξιωματούχος των Αιγυπτιακών Υπηρεσιών Πληροφοριών, έλαβε τηλεφώνημα τούρκου ομολόγου του, που εξέφρασε την επιθυμία για συνάντηση τους στο Κάιρο για να συζητηθούν οι «πολιτικές οικονομικές και διπλωματικές σχέσεις» μετά από σχεδόν 8 χρόνια παγώματος. Σύμφωνα με το Reuters ο Αιγύπτιος αξιωματούχος «υποσχέθηκε να απαντήσει το συντομότερο». Όπως επισημαίνει το Reuters είχαν προηγηθεί ανεπίσημες επαφές των Μυστικών Υπηρεσιών των δυο χωρών ,ενώ σύμφωνα με πηγές δεν εθίγη καθόλου το θέμα των θαλασσίων ζωνών.
Ο κ. Ερντογάν έσπευσε μετά την προσευχή της Παρασκευής να εκφράσει και την ενόχληση του για τις κοινές ασκήσεις της Ελλάδας με την Σαουδική Αραβία, λέγοντας ότι θα εγερθεί το συγκεκριμένο θέμα στους Σαουδάραβες.
Είχαν προηγηθεί:
– H συνεκπαίδευση Ελλήνων και Εμιρατιανών πιλότων που είχαν φθάσει και είχαν σταθμεύσει στην Κρήτη. Η μεγάλη επιχείρηση του Αμερικανικού Ναυτικού, που έχοντας ως βάση το Λιμάνι της Αλεξανδρούπολης μετέφερε τα ελικόπτερα που συμμετείχαν στην μεγάλη άσκηση στην Ρουμανία.
– Η άσκηση μαζί με το Γαλλικό Αεροπλανοφόρο Σαρλ ντε Γκωλ και τα γαλλικά Ραφάλ.
– Η άσκηση Noble Dina 2021 που διεξήχθη στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Κρητικό Πέλαγος με την συμμέτοχή της Ελλάδας, Κύπρου ,Ισραήλ και Γαλλίας όπου όπως έγινε γνωστό από τον ισραηλινό Στρατό συμμετείχαν φρεγάτες κλάσης Sa’ar4.5 εξοπλισμένες με ανθυποβρυχιακά συστήματα και υποβρύχια της κλάσης Dolphin 2. Βασικός στόχος της άσκησης ήταν σύμφωνα με το Πολεμικό Ναυτικό η εστίαση στην αντιμετώπιση σύγχρονων προκλήσεων και απειλών στην θάλασσα και προώθηση της συνεργασίας και αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των συμμετεχόντων. Σύμφωνα με τον Ισραηλινό Στρατό, η άσκηση περιλάμβανε σενάρια για υποβρύχιες επιχειρήσεις, Έρευνα και Διάσωση και αεράμυνα.
Όμως για την Άγκυρα είναι επίσης παράγων ανησυχίας και η είδηση της συνεκπαίδευσης της φρεγάτας «Ψαρά» του Πολεμικού μας Ναυτικού με το αεροπλανοφόρο «USS Dwight D. Eisenhower» και τα αντιτορπιλικά «USS Thomas Hudner», «USS Mitscher» του Ναυτικού των ΗΠΑ στη Μεσόγειο. Μάλιστα η Διοίκηση του 6ου Στόλου έδωσε στην δημοσιότητα φωτογραφίες από την συνεκπαίδευση κάνοντας ειδική μνεία στην ελληνοαμερικανική στρατιωτική συνεργασία.
«Οι ΗΠΑ θεωρούν την Ελλάδα πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και συνεχίζουν να αναπτύσσουν στενότερη συνεργασία μαζί της σε όλα τα επίπεδα», τονίζεται στο δελτίο Τύπου που εξέδωσε για τη συνεκπαίδευση, η Διοίκηση του 6ου Στόλου.
Και τις επόμενες ώρες ολοκληρώνεται η προετοιμασία για την άσκηση που θα διαρκέσει από 16 -26 Μαρτίου με την συμμετοχή και των F15 της Σαουδικής Αραβίας τα οποία θα σταθμεύσουν στην Σούδα. Και ο σχεδιασμός της άσκησης περιλαμβάνει όλο το μήκος και πλάτος του Αιγαίου…
