του Jean-Philippe Immarigeon*
Η νεκρή ζώνη – με κίτρινο – μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, κατά τον συντάκτη του άρθρου, είναι επείγουσα και θα πρέπει να συζητηθεί στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τον Ιούλιο.
…Η υπόθεση ότι ο Πούτιν έπεσε σε μια αμερικανική παγίδα μπορεί να είναι σωστή, αλλά το ΝΑΤΟ είναι αυτό που βρίσκεται στη φάκα που έστησε. Σίγουρα ο ρωσικός στρατός έχει γονατίσει, κάτι που οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί περίμεναν από το 1949. Αλλά, για να λέμε την αλήθεια, σε τι χρησιμεύει τώρα η Συμμαχία και η ενεργός, και μάλιστα συμμετοχική στήριξή της σε αυτόν τον πόλεμο; Για να επικυρώσουμε τεχνολογικές επιλογές και συναρμόσουμε διάσπαρτες ψηφιακές επινοήσεις; Αλλά είναι τόσες πολλές οι ρωγμές και οι πύλες που σε περίπτωση απώλειας στα χέρια του αντιπάλου – είναι πολύ αργά να το αντιληφτούμε και να υποβαθμίσουμε αναγκαστικά τον εξοπλισμό που παραδίδουμε [στην Ουκρανία], όπως τα τανκς Abrams; Να ρισκάρουμε να δούμε τα Wunderwaffe [τα Οπλα-θαύματα] μας να γελοιοποιούνται τόσο αξιολύπητα, όσο τα πρώην σοβιετικά T-72 την άνοιξη του 2022; Η Ουκρανία δεν έχει περιθώρια λάθους, η Ατλαντική Συμμαχία δεν θα της το συγχωρούσε. Ακόμη κι αν καταφέρει να απωθήσει τους Ρώσους στη γραμμή υποχώρησής τους, θα ολοκληρώσουμε την εφήμερη νίκη της εντάσσοντάς την στο ΝΑΤΟ και στήνοντας τις βάσεις μας στα ρωσικά σύνορα;
Το μόνιμο χαρακτηριστικό της αμερικανικής παράδοσης είναι να μην δεσμεύεται αμετάκλητα. Γι’ αυτό το άρθρο 5 της Συνθήκης του 1949 – το οποίο δεν έγινε αποδεκτό από την αμερικανική Γερουσία παρά μόνο με αντίβαρο την ψήφιση του ψηφίσματος Vandenberg** – είναι κατά βούληση και προαιρετικό. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η μάχη της εποχής επέτρεπε να ανταλλάξουμε χώρο με χρόνο. Αυτό το περιθώριο ελιγμών θα εξαφανιστεί εάν το ΝΑΤΟ συμπλακεί με τη Ρωσία, και χωρίς καν να υπαινισσόμαστε μια νέα προώθηση προς τα δυτικά του ρωσικού στρατού μετά την ανασυγκρότησή του, μια παρεξήγηση ή ένα περιστατικό – όπως έχει ήδη συμβεί στο παρελθόν – και η ανάγκη αυτή τη φορά να αποφασίσουμε σε λίγα λεπτά ή ακόμα και σε μερικές δεκάδες δευτερόλεπτα, θα μας φέρει σε μια κατάσταση ακραίου κινδύνου.
Η ύβρις των Αμερικανών, αυτή η παρόρμηση που τους ωθεί να μην ξέρουν να σταματήσουν ή να μην συγκρατιούνται ποτέ, για να χρησιμοποιήσουν τον ορισμό του Καμύ, τους οδηγεί πολύ μακριά, τόσο λόγω της τυφλότητας για τη δύναμή τους όσο και λόγω της αδυναμίας τους να διαλέγονται. Η απάντηση από το ChatGPT*** – αυτό το καθαρό προϊόν του αμερικανικού μάνατζερ μοντελοποίησης – είναι η ίδια με το ερώτημα: «μπορούμε να κερδίσουμε αυτόν τον πόλεμο; », ή: « πρέπει να τον κερδίσουμε; “. Μπροστά στον κίνδυνο του Αρμαγεδώνα, οι ΗΠΑ μπορούν πάντα να εγκαταλείψουν την Ευρώπη στη μοίρα της μια μέρα, όπως έκαναν με το Βιετνάμ ή το Αφγανιστάν. Το άρθρο 5 τους επιτρέπει χωρίς να παρεκκλίνουν ωστόσο και αυτό έλεγε, θα πρέπει να το θυμήσουμε, ο στρατηγός Ντε Γκωλ.
Για να αποφευχθεί αυτή η νέα καταστροφή, η δημιουργία ενός στρατηγικού «παγετώνα» μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας που θα καλύπτει τη Φινλανδία, τις χώρες της Βαλτικής, το Καλίνινγκραντ, τη Λευκορωσία και την Ουκρανία δεν είναι μόνο θέμα κοινής λογικής, αλλά και καλώς κατανοητού ενδιαφέροντος όλων, Ευρωπαίων, Ρώσων και Αμερικανοί. Αυτό θα πρέπει να το αποφασίσουμε στην επόμενη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, στις 11 Ιουλίου 2023: η ενσωμάτωση της εμπόλεμης Ουκρανίας δεν θα φέρει καμία ασφάλεια, ούτε στην ίδια, και θα μας οδηγήσει πίσω στην εποχή μιας ηπείρου σε μόνιμο πόλεμο.
Η νίκη των νεοσυντηρητικών
Αλλά, τελικά, ίσως αυτό να επιδιώκουν. Αρκεί να διαβάσει κανείς την αγαλλίαση του αμερικανικού Τύπου για το θέαμα μιας Γηραιάς Ευρώπης που βυθίζεται ξανά στη δίνη της σύγκρουσης για να μετρήσει την ιστορική και φιλοσοφική ήττα που συνιστά αυτός ο πόλεμος – και γι’ αυτό καταραμένος να είναι ο Πούτιν. Οι σαρκασμοί εναντίον μιας καντιανής Ευρώπης [κριτικής υποστήριξης] αναπαράγουν, λέξη προς λέξη, τα αναθέματα που διαβάσαμε και ακούσαμε πριν 20 χρόνια την εποχή της εισβολής στο Ιράκ και για την απροθυμία μας να συνεισφέρουμε σε αυτήν.
Αυτή η επιστροφή στον λόγο του Hobbes για τη φυσικότητα του πολέμου που θεωρείται ως ένας αμνημόνευτος τροπισμός – έχουμε πόλεμο όπως βρέχει ή χιονίζει– καταργεί τη διάκριση μεταξύ βίας και πολέμου και μας εκτρέπει από τον Rousseau και τον Clausewitz που μας δίδαξαν ότι ο πόλεμος είναι ένα εκ προθέσεων σοκ, μια πολιτική πράξη κοινωνικοποίησης βίας αναμφίβολα πρωτόγονης, αλλά που δεν ήταν πόλεμος. Το ευρωπαϊκό σχέδιο, το οποίο έρχεται σε αντίθεση με την αμερικανική φυσιοκρατία, θα ακυρωνόταν οριστικά χωρίς να καταλάβουμε γιατί ο Μπαχμούτ το 2023 θα ήταν περισσότερο γνώρισμα αυτής της αποτυχίας και όχι η Σρεμπρένιτσα το 1995.
Μια ομάδα περιπλανώμενων λογίων, περήφανοι για την ιστορικότητα, είναι δεκαέξι μήνες τώρα ο ένθερμος προπαγανδιστής αυτής της εισαγόμενης ιδεολογίας, αναγγέλλοντας το τέλος ενός Τέλους της Ιστορίας, στο οποίο ήταν οι μόνοι που πιστεύουν είτε επειδή δεν κατάλαβαν ορισμένοι, ή άλλοι ερμήνευσαν τον Φουκουγιάμα σύμφωνα με τα πιστεύω τους ή άλλα διάβασαν και άλλα κατάλαβαν. « Ήρθε η ώρα να προετοιμαστούμε για τον πόλεμο που έρχεται για να συγκρατήσουμε την ειρήνη που φεύγει», μπόρεσε να γράψει πρόσφατα ένας τους, λες και οι αφορισμοί, που ισχυρίζονται ότι είναι ισάξιοι του Πασκάλ, θα μπορούσαν να αφεθούν στη διακριτική ευχέρεια του ChatGPT. Τα σημάδια που θα αφήσει αυτή η νέα οπισθοδρόμηση του ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι ήδη βαθιά. Απόλυτη ήττα, θα έλεγε ο Τσόρτσιλ. Μάλλον πρέπει να πούμε: ναυάγιο.
*Ο Jean-Philippe Immarigeon είναι νομικός, διδάκτωρ δημοσίου δικαίου, δοκιμιογράφος και ιστορικός. Εχει εργαστεί για την Revue Défense Nationale από το 2001, έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα και πολλά δοκίμια, όπως το American parano, το L‘imposture Américain (2006 και 2009), La diagonale de la défaite (2010) και Pour en finir avec la Françamérique (2012).
**Το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ ξεκαθαρίζει ότι η επίθεση σε ένα κράτος – μέλος θεωρείται επίθεση σε όλα τα κράτη – μέλη. Δεσμεύει τους εταίρους να συνδράμουν σε κάθε ενέργεια που κρίνεται απαραίτητη, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης βίας για την υπεράσπιση τους κράτους που έχει δεχθεί επίθεση. Ωστόσο οι ΗΠΑ με το ψήφισμα Vandenberg, το Κογκρέσσο αποφασίζει τελικά αν οι ΗΠΑ συμμετάσχουν στην απόκρουσης της επίθεσης. Χαρακτηριστικό είναι ότι έχει ενεργοποιηθεί μόλις μία φορά στο παρελθόν, μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις κατά των ΗΠΑ στις 11 Σεπτεμβρίου 2001.
***Το ChatGPT είναι εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης που επιτρέπει διάλογο και απαντήσεις, η οποία κυκλοφόρησε από την OpenAI τον Νοέμβριο 2022.
Μετάφραση: Ευάγγελος Δ. Νιάνιος
Πηγή: https://www.revueconflits.com/limpasse-ukrainienne/
