Ιστορικά στην Ελλάδα συμφέρει, ως μικρή κι απειλούμενη χώρα, να ανήκει σε κάποιο δίχτυ ασφάλειας. Αυτό δεν είναι μόνο σύγχρονη διαπίστωση αλλά πηγαίνει 200 χρόνια πίσω. 

Αν εκλιπαρεί για βοήθεια και «κατανόηση» και δεν αντιλαμβάνεται την σύγχρονη σημασία του ανταγωνισμού δεν είναι θέμα των άλλων αλλά δικό της.

Το μέγα λάθος ως προς την Ρωσία, όμως, έχει δυο αιχμές. 

Η μια είναι ο μηδενισμός τών ρωσοελληνικών σχέσεων λόγω της αυξανόμενης ανασφάλειας της πολιτικής τάξης στη λεγόμενη Δύση για λόγους προσωπικου φαντασιακού ελλείμματος.

Η άλλη είναι η μη αξιόπιστη και μαξιμαλιστικήσυμπεριφορά προς τη Μόσχα την οποία αντιμετωπίζουν με ένα κόμπλεξ υποτέλειας.

Αυτή τη δεύτερη αιχμή ούτε η ίδια η Ρωσία επιθυμεί.

Στα διεθνή δρώμενα ο δυτικός πολιτισμός χωρίς τη Ρωσία δεν έχει μέλλον. Μόνο αν ενωθεί η Αμερική, η Ευρώπη με την Ρωσία (οικονομικά-στρατιωτικα) μπορούν να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που μπορεί, δυνητικά, να προκύψουν από τον κινεζικό πρωταγωνιστικό διεθνή ρόλο.

Απλώς θα πρέπει να πάρει και αυτή ένα κομμάτι από την πίτα.

Η Ρωσία κακώς, εξάλλου, δεν αντιμετωπίζεται ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι του δυτικού πολιτισμού που εκτείνεται σε ένα τεράστιο έδαφος.

Η Ευρώπη με ένα μπλοκ με 450 εκατομμύρια ανθρώπους και με ΑΕΠ που είναι εννέα φορές μεγαλύτερο από της Ρωσίας έχει τα εργαλεία να τηρήσει μια πιο αυστηρή στάση αλλά και πιο δίκαιη απέναντι στη Ρωσία.

Η επιλογή αυτή πρέπει να ξεφύγει από τις άκαμπτες προσωπικές επιλογές.

Εξάλλου εκτός από τις γερμανικές ενστάσεις για λόγους οικονομικών συμφερόντων και του Γαλλικού αντιλόγου, κρύβει μέσα της έναν πολιτισμό συνεχούς εγρήγορσης απέναντι σε όλες τις διεθνείς συγκυρίες.

Το 1989 μετά τη συνάντηση Γκορμπατσόφ και Ρέιγκαν στο Στρασβούργο (στο οποίο τότε υπηρετούσα) δεν απέκλεια μια ευρύτερη σύγκλιση της Ρωσίας με την Ευρώπη.

Πρέπει, έλεγα τότε, να αντιληφθούμε εγκαίρως ότι η Ρωσία δεν βρίσκεται ούτε μακρυά από την Ευρώπη ούτε εκτός της πολιτιστικής μας Ιστορίας. 

Η Ρωσία μπορεί να διαμορφωθεί σε ένα πιθανό και ίσως απαραίτητο σύμμαχο. Με μια τακτική υπομονής και συνεργασίας με όρους δεκαετιών που θα είναι όμως απαραίτητη.