Μελέτη του Cercle de Réflexion Interarmées*
Καταστραμμένη γέφυρα – μία από τις 45 ποτάμιες και 28 σιδηροδρομικές- στη Σερβία: Από δω πέρασε το ΝΑΤΟ, το 1999, παράνομα, χωρίς εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σήμερα οι ΗΠΑ θεωρούν «ώριμο» το κλίμα το ΝΑΤΟ να ενεργεί αυτοβούλως και σε κάθε γωνιά της Γης.
Η Ισπανία θα φιλοξενήσει την προσεχή Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη, 28-30 Ιουνίου. Αυτή η συνάντηση αποδεικνύεται κρίσιμης σημασίας, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε επιβεβαίωση της παράκαμψης του ρόλου των Ηνωμένων Εθνών και σε μια πολύ αυξημένη εξουσία που δίνεται έμμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Το προηγούμενο της Σερβίας
O OHE συγκεντρώνει σήμερα 193 χώρες και συνιστά έτσι ένα παγκόσμιο βήμα και ένα μέρος όπου μπορεί να προχωρήσει η επίλυση διαφορών. Ωστόσο, η εξουσία του στη διατήρηση και κυρίως στην αποκατάσταση της ειρήνης αποτυγχάνει σε μεγάλο βαθμό, επειδή τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, που έχουν δικαίωμα αρνησικυρίας, σπάνια συμφωνούν σχετικά με τις μεθόδους επίλυσης μιας σύγκρουσης ή με μια πολιτική πρόταση. Επιπλέον, αυτές οι δυνάμεις δεν θέλουν να παραχωρήσουν υπερβολική εξουσία σε μια τόσο ποικιλόμορφη συνέλευση. Μετά τις αποτυχίες τους στη διεξαγωγή ειρηνευτικών επιχειρήσεων στη Σομαλία, τη Βοσνία ή τη Ρουάντα, τα Ηνωμένα Έθνη δεν έχουν πλέον την επιθυμητή εκτίμηση. Αυτή η ανεπάρκεια ευνόησε σε μεγάλο βαθμό την επέκταση του ρόλου του ΝΑΤΟ, το οποίο τείνει όλο και περισσότερο να αυτοαναγορεύεται σε εργαλείο επέμβασης σε κρίσεις, προφανώς σύμφωνα με τις επιλογές των Ηνωμένων Πολιτειών, αδιαμφισβήτητων κυριάρχων αυτής της οργάνωσης. Στην κρίση του Κοσσυφοπεδίου (6 Μαρτίου 1998 έως 10 Ιουνίου 1999) το ΝΑΤΟ υποκατέστησε έτσι τον ΟΗΕ. Βομβάρδισε τη Σερβία χωρίς καμία εντολή**. Αυτή η υποκατάσταση, εντελώς παράνομη, αποκάλυψε ωστόσο μια αδυναμία στην εσωτερική αλληλεγγύη της συμμαχίας.
Το ΝΑΤΟ, πάντα αμυντικό κατά το καταστατικό, στην πραγματικότητα, έχει αποδειχθεί ότι είναι ένα όργανο στην υπηρεσία της φιλοδοξίας των Ηνωμένων Πολιτειών. Στην προκειμένη περίπτωση, επρόκειτο για την εγκαθίδρυση, δια της βίας, μιας εδαφικής και πολιτικής αναδιοργάνωσης σε μια χώρα κοντά στη Ρωσία. Ήδη η Ουάσιγκτον επιδίωκε να καθιερώσει τη μετασοβιετική Ρωσία ως εν δυνάμει εχθρό που έπρεπε να προκαλέσει ό,τι θα της επέτρεπε να δικαιολογήσει την ιδέα της ανανεωμένης χρησιμότητας της Συμμαχίας.
Είναι προφανές ότι ένας τέτοιος στρατιωτικός ρόλος, αποτέλεσμα μιας μη συναινετικής απόφασης, δίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες μια τρομερά αυξημένη δύναμη στην κατεύθυνση της επίλυσης κρίσεων και της πορείας των υποθέσεων αυτού του κόσμου.
Επιδιώκοντας την κυρίαρχη φιλοδοξία τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες, φυσιολογκά, δεν μπορούν παρά να επιδιώξουν την ενίσχυση μιας τόσο χρήσιμης συμμαχίας για την υλοποίηση των μοναδικών διεθνών στόχων τους.
Μετά την επέκταση του ΝΑΤΟ στις χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία, κατά παράβαση των υποσχέσεων που δόθηκαν στη χώρα αυτή την εποχή της διάλυσης της ΕΣΣΔ, η πορεία που τώρα ευνοείται συνίσταται σε μεγαλύτερη ενσωμάτωση των συμμαχικών δυνάμεων και, κατά συνέπεια, σε υποταγή της στρατιωτικής και εξωτερικής πολιτικής των χωρών – μελών. Για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να επιτύχουν μια απλοποίηση της εφαρμογής των μηχανισμών λήψης αποφάσεων σχετικά με τις διπλωματικές διαπραγματεύσεις και την ένοπλη επέμβαση. Μέχρι τώρα, κάθε κράτος μέλος μπορούσε να εκφράσει την απροθυμία του, διαφορετικές απόψεις και να επιβραδύνει ή να τροποποιήσει τη δράση. Ακόμα κι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν ισχυρά μέσα επιρροής ή πίεσης, θα μπορούσε να προκύψει αντίθεση. Η αρχή της συναίνεσης απέφευγε τις παρεκτροπές. Στην πραγματικότητα, ήταν κατά τη διάρκεια της κρίσης του Κοσσυφοπεδίου που αποκαλύφθηκαν οι ασάφειες της Ατλαντικής Συμμαχίας και επισημάνθηκαν οι διαφορές στις αμερικανικές και ευρωπαϊκές προσεγγίσεις για την επίλυση των συγκρούσεων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούσαν να το ανεχθούν αυτό.
Ενός ανδρός αρχή
Αυτή η κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών επιβεβαιώνεται ήδη από την ίδια τη φύση της στρατιωτικής διοίκησης της Συμμαχίας. Προβλέπεται καταστατικά ο αρχηγός του πρέπει να είναι Αμερικανός. Είναι ο Ανώτατος Συμμαχικός Διοικητής στην Ευρώπη [SACEUR]. Αυτή τη στιγμή τη θέση κατέχει ο στρατηγός της Πολεμικής Αεροπορίας Tod D. Wolters, τον οποίο θα διαδεχθεί ο στρατηγός Cavoli το καλοκαίρι. Ο SACEUR καθορίζει τις στρατιωτικές στρατηγικές και διασφαλίζει την επιχειρησιακή τους διαχείριση. Είναι προφανές ότι η προβλεπόμενη ενίσχυση της εξουσίας του SACEUR, στο σχέδιο ΝΑΤΟ 2030, όπως και του Γενικού Γραμματέα, θα έχει ως αποτέλεσμα, στην πραγματικότητα, επέκταση της ισχύος των Ηνωμένων Πολιτειών. Η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη παρουσιάζει ως στόχο την ενίσχυση της ενότητας και της συνοχής των διαφόρων συμμάχων.
Κατά συνέπεια, η στρατηγική αντίληψη της Συμμαχίας, που εγκρίθηκε το 2010, θα πρέπει να τροποποιηθεί προκειμένου να «προετοιμασθεί για νέες προκλήσεις ασφαλείας». Η Ρωσία και η Κίνα στο προτεινόμενο κείμενο γίνονται εν δυνάμει αντίπαλοι ή επιβεβαιώνονται ως όντως αντίπαλοι. Αυτή η υπόθεση συνδέεται με την επαληθευμένη παρατήρηση της αστάθειας της Μέσης Ανατολής, της Βόρειας Αφρικής και του Σαχέλ. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ορισμένες αφρικανικές χώρες είναι εχθρικές προς την ανέμειξη των ΗΠΑ μέσω της ευρωπαϊκής παρουσίας στη σύγκρουση στο Σαχέλ. Αυτές οι διαπιστώσεις και οι προσανατολισμοί αποτελούν, τουλάχιστον, πηγή συζήτησης. Αμέσως, λοιπόν, φαίνεται ότι ολόκληρος ο προσανατολισμός του ΝΑΤΟ στηρίζεται στο υπόδειγμα μιας διπλής απειλής:
Ο Ανώτατος Διοικητής του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη (SACEUR) Αμερικανός στρατηγός Τομ Γουώλτερς. Το συμφέρον των ΗΠΑ επιβάλλει οι μελλοντικοί SACEUR να λάβουν περισσότερες αρμοδιότητες.
μιας ρωσικής, που παρουσιάζεται ως ενεργός σήμερα, την οποία γνωρίζουμε ωστόσο ότι προκαλείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες,και της εν δυνάμει και μελλοντικής, της κινεζικής.
Δύο είναι οι κύριες γραμμές που προκύπτουν από το προπαρασκευαστικό έγγραφο.
Η πρώτη, είναι η στράτευση των Ευρωπαίων ενάντια σε μια επιχείρηση «πλανητικής κυριαρχίας» από την Κίνα, με αντάλλαγμα την αμερικανική προστασία της Ευρώπης έναντι της ρωσικής απειλής που υποτίθεται ότι επικρέμαται εναντίον της.
Η δεύτερη, είναι η παράκαμψη του κανόνα της συναίνεσης, με διάφορους τρόπους:
- επιχειρήσεις με συνασπισμούς προθύμων,
- εφαρμογή αποφάσεων χωρίς πλέον συναίνεση και
- κυρίως την ανάθεση αρμοδιοτήτων στο SACEUR για λόγους αποτελεσματικότητας και επιτάχυνσης στη λήψης αποφάσεων.
Να σημειωθεί ότι η προκλητική στάση του ΝΑΤΟ και των Ηνωμένων Πολιτειών στη ρωσο-ουκρανική σύγκρουση είναι έκδηλη και ότι οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν δεν είναι πλήρως γνωστές. Στις επιδιωκόμενες προθέσεις, η αμυντική πτυχή, στην αρχή της Συμμαχίας που εξακολουθεί να υπάρχει στα καταστατικά της, έχει συγκαλυφθεί και διαφαίνεται η επιβεβαίωση της επιθετικής της εκτροπής, προς αποκλειστικό όφελος των συμφερόντων των ΗΠΑ. Η ιδέα ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να επεκτείνει τον ρόλο του σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη. Οι επεμβάσεις στην πρώην Γιουγκοσλαβία, στο Αφγανιστάν, στη Συρία και στη Λιβύη, με συμμετοχή ΝΑΤΟ ή συνασπισμών που προέρχονται από το ΝΑΤΟ, εξυπηρετούσαν μόνο τις φιλοδοξίες των Ηνωμένων Πολιτειών και δεν ήταν απολύτως μέρος μιας αμυντικής επιταγής. Οι συνέπειες αυτών των επιχειρήσεων ήταν, στην πραγματικότητα, καταστροφικές. Επιπλέον, η Γαλλία και οι ευρωπαϊκές χώρες δεν ενδιαφέρονται άμεσα για τις αμερικανικές φιλοδοξίες στην Ασία-Ειρηνικό έναντι της Κίνας ή άλλων ανερχόμενων δυνάμεων. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να αποφύγουμε τη συμπερίληψη της Γαλλίας σε αυτές τις πιθανές συγκρούσεις μέσω μιας νέας διάστασης της υποκατάστασης ή ακόμη και της αντικατάστασης του ΟΗΕ από το ΝΑΤΟ. Στόχος του είναι να αναθέσει στις Ηνωμένες Πολιτείες την εντελώς αβάσιμη αποστολή να εγγυηθούν την ασφάλεια μεγάλου μέρους του πλανήτη και να τους παραχωρήσει το δικαίωμα να επεμβαίνουν με δική τους πρωτοβουλία.
Στη σύνοδο κορυφής της Μαδρίτης, πρόκειται να τεθεί επίσης ζήτημα εναρμόνισης του τρόπου δράσης του ΝΑΤΟ με την ευρωπαϊκή «στρατηγική πυξίδα». Πράγμα που θα μπορούσε να σημαίνει είτε έναν προσανατολισμό προς τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πυλώνα του ΝΑΤΟ – κάτι που είναι απίθανο δεδομένης της ισορροπίας δυνάμεων στα 30 μέλη – είτε, πιο πιθανό, τη ακύρωση των ευρωπαϊκών ιδεών μπροστά στην πρόθεση ΗΠΑ-ΝΑΤΟ. Ο διακηρυγμένος στόχος της ενίσχυσης της συνοχής των μελών του ΝΑΤΟ θα ήταν μάλλον προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι ευχές της Γαλλίας και της ΕΕ δεν θα έχουν κανένα βάρος μπροστά στη σημερινή πραγματικότητα. Πράγματι, τα αιτήματα για ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας και οι φόβοι των χωρών γειτονικών με τη Ρωσία που εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ παρά τις υποσχέσεις που δόθηκαν στη Ρωσία, αποκλείουν κάθε προσέγγιση ανάληψης ευθυνών μεταξύ της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης, πολύ περισσότερο που ορισμένες χώρες, πρώην μέλη, δεν είναι πραγματικά υπέρ αυτού που θα ήταν ένα είδος αποσύνδεσης από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ένα προοίμιο της ευρωπαϊκής άμυνας. Επιπλέον, οι ευρωπαϊκές χώρες – νέα μέλη της ΕΕ, εντάχθηκαν σε αυτήν με κύριο στόχο να γίνουν δεκτές στο ΝΑΤΟ και έτσι να επωφεληθούν από την προστασία των Ηνωμένων Πολιτειών. Δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη σε μια ασφάλεια που θα στηριζόταν στην ΕΕ.
Τέλος, ο οπλισμός των χωρών-μελών είναι μαζικά αμερικανικός, γεγονός που προσφέρει στις Ηνωμένες Πολιτείες ένα σημαντικό μέσο ελέγχου και πίεσης. Παρόλο που οι Ευρωπαίοι, δια στόματος του Ζοζέπ Μπορέλ, βεβαιώνουν ότι «ένας ευρωπαϊκός πυλώνας εντός του ΝΑΤΟ δεν αποδυναμώνει το ΝΑΤΟ και τη διατλαντική σχέση. Ενισχύει και τους δύο», είναι πολύ απίθανο οι Ηνωμένες Πολιτείες, εξασφαλίζοντας την υποστήριξη της πλειοψηφίας, να προχωρήσουν προς αυτή την κατεύθυνση. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή η «στρατηγική πυξίδα» ήδη δίνει ελάχιστη σημασία στην κυριαρχία των εθνών.
Μετά, η κατάσταση θα είναι άβολη για τη Γαλλία, η οποία θα πρέπει να δεχτεί μεγαλύτερη ένταξη και τα νέα επιχειρησιακά πρωτόκολλα που εμπνέουν οι ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ. Θα θέσει σε κίνδυνο την κυριαρχία της σε στρατιωτικό επίπεδο, κυριαρχία ήδη υποθηκευμένη σε οικονομικό και χρηματοπιστωτικό επίπεδο και θα αμαυρώσει σοβαρά την εικόνα της εξοπλιστικής της βιομηχανίας.
Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό η Γαλλία να εκφράσει ξεκάθαρα την αντίθεσή της στην επέκταση των εξουσιών του SACEUR και του Γενικού Γραμματέα. Πρέπει επίσης να αρνηθεί τη μετάβαση στην ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία και την επέκταση του ρόλου του ΝΑΤΟ εκτός της περιοχής που προβλέπει η συνθήκη, τροποποιήσεις που στην πραγματικότητα θα άφηναν στην Ουάσιγκτον τον απόλυτο έλεγχο του Οργανισμού. Στο ίδιο πνεύμα, πρέπει να τονίσει τη διαφωνία της στον προσδιορισμό των εχθρών, ικανοποιώντας αποκλειστικά τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες θα υποστήριζαν αυτή την πλανητική παρέκκλιση της Ατλαντικής Συμμαχίας.
*Ομιλος υψηλόβαθμων Γάλλων στρατιωτικών όλων των όπλων.
** Σε 78 ημέρες 1.150 μαχητικά αεροπλάνα του ΝΑΤΟ εκτόξευσαν 420.600 βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου, σκοτώνοντας 1.002 στρατιωτικούς και περίπου 2.000 πολίτες, τραυματίζοντας 6.100 ανθρώπους και μολύνοντας ανθρώπους, ζώα και φύση. Καταστράφηκαν 54 μέσα μαζικής μεταφοράς, 305 σχολεία, νοσοκομεία και άλλα δημόσια κτίρια, 176 μνημεία πολιτισμού κι ανάμεσά τους 23 μεσαιωνικά μοναστήρια.
Μετάφραση: Ευάγγελος Δ. Νιάνιος
Πηγή: https://artofuss.blog/2022/06/07/a-propos-du-sommet-otan-2030-de-juin-2022/
