Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Στις 28 Μαρτίου του 1997, κάθε άγραφος νομός της θάλασσας που ορίζει την προστασία των ανθρώπων οι οποίοι κινδυνεύουν, κουρελιάστηκε!

Κάθε ίχνος αλληλεγγύης, παραβιάστηκε κατάφωρα.

Με απλά λόγια διαπράχτηκε ένα εν ψυχρώ έγκλημα, που ο εκπρόσωπος του Νόμου αρμόδιος εισαγγελέας στην αγόρευση του, χαρακτήρισε… αυτοκτονία.

Στο στενό του Οτράντο, ιταλικό πολεμικό πλοίο, εμβόλισε ένα αλβανικό πλοιάριο, στο οποίο επέβαιναν 120 Αλβανοί που ταξίδευαν προς την Ιταλία αναζητώντας μια καλύτερη ζωή, ενώ η χώρα ους σπαραζόταν από τον εμφύλιο πόλεμο.

Βέβαια ο πλους ήταν παράνομος, οι επιβάτες δεν είχαν βίζες και ταξιδιωτικά έγγραφα και ο Μπερλουσκονι (ιταλός πρωθυπουργός) είχε διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να τους δεχθεί.

Από να τους σταματήσει αποτελεσματικά με εξαντλητικές διαπραγματεύσεις, συμβουλές  και εντολές, η με απροσπέλαστο φράγμα πλωτών μέσων πριν μπουν στα χωρικά ύδατα, η να τους συλλάβει επί τόπου και να τους απελάσει άμεσα, μέχρι την διαταγή για εμβολισμό και τον πνιγμό 83 επιβατών μεταξύ των οποίων 61 μητέρες και παιδιά, υπάρχει ωστόσο τεράστια διαφορά, πολλές εναλλακτικές επιλογές και εν τέλει με τίποτα δεν δικαιολογείται μια οργανωμένη ναυτική επίθεση θανάτου!

Η «τραγωδία του Οτράντο», όπως έμεινε στην ιστορία, στοιχειώνει μέχρι σήμερα το ομώνυμο θαλάσσιο πέρασμα, ενώ το κουφάρι του μοιραίου πλοίου έχει μετατραπεί σε μουσείο, από τον Έλληνα γλύπτη Κώστα Βαρώτσο….

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «ΛΕΥΚΕΣ ΣΗΜΑΙΕΣ

Το 1997 η Αλβανία ήταν ένα βήμα πριν από τον εμφύλιο πόλεμο. 

Το σκάνδαλο των Πυραμίδων στέρησε από χιλιάδες πολίτες τις περιουσίες τους. Στρατιωτικές αποθήκες και αστυνομικά τμήματα λεηλατήθηκαν από το εξαγριωμένο πλήθος και 700.000 όπλα βρέθηκαν στα σπίτια των πολιτών, έτοιμα να προχωρήσουν στην ένοπλη εκδίωξη του πρωθυπουργού Μπερίσα. 

Ο εμφύλιος πόλεμος μπορεί να αποφεύχθηκε, όμως η κρατική διαφθορά και η επιδείνωση της φτώχειας, ώθησαν χιλιάδες πολίτες στον δρόμο της μετανάστευσης. 

Πάνω από δεκατρείς χιλιάδες Αλβανοί μετανάστες κατέφυγαν στην Ιταλία από τον Φεβρουάριο του 1997….

Η Ιταλία είχε δείξει ήδη την πρόθεσή της από το 1991, όταν Ιταλοί λιμενικοί και δυνάμεις ασφαλείας «έριχναν στο ψαχνό» για να αποτρέψουν την αποβίβαση Αλβανών μεταναστών.

 Το 1997 εφάρμοσε την στρατιωτική επιχείρηση «Λευκές Σημαίες» στα διεθνή ύδατα των Στενών του Οτράντο, με την οποία επισφραγίστηκε ο ναυτικός αποκλεισμός. 

Μία εβδομάδα πριν από την «τραγωδία του Οτράντο», ο Ιταλικός στόλος περιπολούσε στο συγκεκριμένο θαλάσσιο πέρασμα και απέτρεπε την διέλευση αλβανικών πλοίων….

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ

Στις 17:15 της 28ης Μαρτίου 1997 το πλοίο Zefiro του ιταλικού ναυτικού εντόπισε το αλβανικό «Kater i Radës», στο οποίο επέβαιναν 120 μετανάστες από την Αλβανία, να διασχίζει τα Στενά του Οτράντο.

 Τελικός προορισμός ήταν η Ιταλία.

 Κατόπιν εντολής των ναυτικών αρχών το ιταλικό πλοίο προσπάθησε να αναγκάσει το «Kater» να επιστρέψει στα αλβανικά ύδατα.

Κάθε προσπάθεια, όμως, έπεφτε στο κενό. Έτσι, η επιχείρηση μεταφέρθηκε στο επίσης ιταλικό πλοίο «Sibilla«. 

Σύμφωνα με περιγραφές, οι Ιταλοί έφτασαν τόσο κοντά στο αλβανικό σκάφος, που οι επιβαίνοντες μετανάστες κατάφεραν να διακρίνουν δύο άντρες. 

Ο ένας κρατούσε ένα πολυβόλο και ο άλλος τραβούσε φωτογραφίες, ενώ στην «μάχη της επαναπροώθησης» είχε επιστρατευτεί και ένα ελικόπτερο που πετούσε διαρκώς πάνω από το «Κater»….

Στις 18:45 το ελικόπτερο έφυγε και οι προβολείς των ιταλικών πλοίων έσβησαν. Επικράτησε μια προσωρινή ανακούφιση στο αλβανικό σκάφος, μέχρι που το «Sibilla» επιτάχυνε αιφνιδιαστικά….

«Μας συνθλίβουν», φώναξε κάποιος από το κατάστρωμα. 

Το «Sibilla» εμβόλισε δύο φορές το μοιραίο πλοίο. 

Πολύ σύντομα ξεκίνησε να βουλιάζει. 

Πολλοί άνθρωποι βούτηξαν στη θάλασσα για να σωθούν. 

Οι περισσότεροι, όμως, δεν ήξεραν κολύμπι. Γυναίκες και παιδιά που βρίσκονταν στα κάτω καταστρώματα, αποκλείστηκαν και πνίγηκαν….

Στις 19:03, μόλις δεκαοκτώ λεπτά μετά την αιφνιδιαστική επίθεση, οι ελπίδες των Αλβανών μεταναστών βυθίστηκαν στα Στενά του Οτράντο μαζί με το εμβολισμένο σκάφος. Το ιταλικό «Sibilla» έριξε μία σωστική λέμβο στη θάλασσα, περισύλλεξε τις σωρούς τεσσάρων πνιγμένων και βοήθησε μερικούς επιζώντες. 

Η αποστολή είχε τελειώσει.

 Το «Sibilla» μετέφερε τους επιζώντες στις ιταλικές ακτές και τους παρέδωσε στην Αστυνομία. 

Επέστρεψε είκοσι λεπτά αργότερα. 

Τουλάχιστον 52 άνθρωποι ανασύρθηκαν νεκροί από τη θάλασσα, ενώ οι υπόλοιποι επιζώντες μεταφέρθηκαν αργότερα στα ειδικά κέντρα κράτησης.

 Ο συνολικός αριθμός των νεκρών έφτασε τους 83….

Η ΔΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΙΝΕΣ

Το βυθισμένο πλοίο ανακτήθηκε 35 χιλιόμετρα από τις ακτές της Ιταλίας.

 Η υπόθεση έφτασε μέχρι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το οποίο έκρινε την Ιταλία υπεύθυνη για το συμβάν. 

Το ιταλικό Δικαστήριο του Μπρίντεζι καταδίκασε τους καπετάνιους και των δύο σκαφών για «βύθιση πλοίου και πολλαπλή ανθρωποκτονία». 

Ο Εισαγγελέας Veto Vignola ισχυρίστηκε ότι για την λεγόμενη «τραγωδία του Οτράντο», δεν είναι υπεύθυνη η ιταλική πλευρά, αλλά οι Αλβανοί …αυτοκτόνησαν , δεδομένου ότι δεν ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις του πλοίου “Sibilla” για να σταματήσουν και να τους παρασχεθεί η αναγκαία βοήθεια.

 Τόσα χρόνια μετά την τραγωδία, οι συγγενείς των θυμάτων ζητούν ακόμη να δοθεί δικαιοσύνη.

Στον Ιταλό καπετάνιο το δικαστηριο, επέβαλε ποινή φυλάκισης έως τρία έτη, ενώ στον Αλβανό καπετάνιο του «Kater i Rades» ποινή φυλάκισης έως τέσσερα έτη.

 Η ευθύνη για το πολύνεκρο ναυάγιο αποδόθηκε και στους δύο, ενώ υποβιβάστηκε σε ατομικό επίπεδο.

 Η διοίκηση του ιταλικού ναυτικού και οι πρακτικές διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών από το ιταλικό κράτος δεν έφτασαν να κριθούν ενώπιον του δικαστηρίου. …

Πληροφορίες

Η Μηχανή του Χρόνου

Albanians.gr

https://www.militaire.gr/i-tragodia-toy-otranto/