Τα αεροσκάφη που έπρεπε να συνοδεύσουν τους Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών στην Τρίπολη πήραν άλλη κατεύθυνση: καμία αποστολή, καμία πτήση στη Λιβύη, καμία συνάντηση με τους πιο αφοσιωμένους ηθοποιούς στο μέτωπο. Και αυτή η διπλωματική πράξη που δημιουργήθηκε από την γηραιά ήπειρο, με την Ιταλία να λειτουργεί ως προγεφύρωμα, μετατράπηκε σε συνάντηση μεταξύ Ευρωπαίων συναδέλφων στις Βρυξέλλες. Από την άλλη πλευρά, η προετοιμασία για την πολυαναμενόμενη διμερή συνάντηση μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν συνεχίζεται στην Κωνσταντινούπολη. Ο ηγέτης του Κρεμλίνου και ο Τούρκος πρόεδρος θα συναντηθούν στις όχθες του Βοσπόρου για να μιλήσουν για πολλά θέματα της ημερήσιας διάταξης. Μεταξύ άλλων, ακριβώς, ο φάκελος της Λιβύης.
Γιατί η συνάντηση Πούτιν- Ερντογάν είναι ενδιαφέρουσα.
Στην Κωνσταντινούπολη, την Τετάρτη, θα κοπεί η κορδέλα στο τουρκικό τμήμα του TurkStream. Αυτός είναι ο αγωγός φυσικού αερίου χάρη στον οποίο η Ρωσία θα είναι σε θέση να μεταφέρει το μεθάνιο και τους πόρους της στη Μεσόγειο και την Ευρώπη, αποφεύγοντας την εξάρτηση από τις υποδομές που διέρχονται από την Ουκρανία.
Μια πραγματική ανάσα φρέσκου αέρα για τη Μόσχα, η οποία μπορεί πλέον να χρησιμοποιήσει έναν εναλλακτικό αγωγό για να εισέλθει στην ευρωπαϊκή αγορά υδρογονανθράκων και επομένως να διαχειριστεί τον ουκρανικό φάκελο με σχετική ηρεμία. Από την άλλη πλευρά, ο Ερντογάν θα μπορέσει επίσης να γιορτάσει τη δική του επιτυχία: η Άγκυρα προετοιμάζεται να καταστεί ενεργειακός κόμβος χάρη στον νέο αγωγό φυσικού αερίου, του οποίου οι σωλήνες έχουν ήδη τοποθετηθεί εντός της περιοχής της Ανατολίας.
Ως εκ τούτου, δεν θα είναι μόνο το τέλος του έργου μιας στρατηγικής υποδομής που θα γιορταστεί στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και η πρώτη, μερική, συγκεκριμένη υλοποίηση του «ευρασιατικού» οράματος που υπάρχει κυρίως στο μυαλό του αρχηγού του Κρεμλίνου. Και ως μέρος του εορτασμού για την ολοκλήρωση του τουρκικού τμήματος του TurkStream, οι ματιές του Πούτιν και του Ερντογάν δεν μπορούν να παραβλέψουν τα τελευταία πολιτικά γεγονότα που αφορούν τους δύο πιο καυτούς φακέλους στους οποίους συμμετέχουν σήμερα οι αντίστοιχες χώρες: τόσο εκείνον της Συρίας όσο και εκείνον της Λιβύης.
Ο Τούρκος πρόεδρος θα είναι σε θέση, ειδικότερα, να παρουσιάσει τη συμφωνία με την κυβέρνηση της Λιβύης στην Τρίπολη, χάρη στην οποία η Άγκυρα μπόρεσε να ξεκινήσει να στέλνει τα στρατεύματά της στη χώρα της Βόρειας Αφρικής. Ένα σημαντικό συμβατικό στοιχείο παρουσία ενός Πούτιν, ο οποίος από την πλευρά του υποστηρίζει ισχυρά ανεπίσημα (μέσω των μισθοφόρων της Wagner) τον Χαλίφα Χαφτάρ. Ως εκ τούτου, οι δύο θα συζητήσουν για τη Λιβύη και πώς θα επιτευχθεί μια πρώτη συμφωνία μεταξύ των μερών. Και πάνω απ ‘όλα αυτή η πτυχή θα δώσει στη διμερή θεμελιώδη σημασία. Μια πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα απο όλες τις κινήσεις που έθεσαν σε εφαρμογή η Ιταλία και η Ευρώπη τους τελευταίους μήνες.
Η αλληλοεπικάλυψη των φακέλων της Λιβύης και της Συρίας
Η Ρωσία και η Τουρκία φαίνονται όλο και πιο κοντά, αν και δεν είναι σύμμαχοι. Μεταξύ της Μόσχας και της Άγκυρας, μετά τις εντάσεις που σημειώθηκαν κατά το πρώτο μέρος της τελευταίας δεκαετίας, δημιουργήθηκε μια κατανόηση από το 2016, κόρη πολλών συγκλίσεων στις αντίστοιχες πολιτικές που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια.
Για παράδειγμα, πρόσφατα ήταν μια συνάντηση μεταξύ του Πούτιν και του Ερντογάν στο Σότσι που σφράγισε την κατάπαυση του πυρός στη βόρεια Συρία. Εδώ το Κρεμλίνο έχει δεσμευτεί για την ισχυρή υποστήριξη που δόθηκε στον Πρόεδρο Μπασάρ Αλ Ασάντ, αποφασιστική για την ανάκτηση του μεγαλύτερου μέρους της συριακής επικράτειας από το στρατό.
Αντ ‘αυτού, η Άγκυρα, αφού παραιτήθηκε από την προσδοκία ενός καθεστώτος αλλαγής στη Δαμασκό, χρησιμοποίησε ισλαμιστικές πολιτοφυλακές, που εκπαιδεύτηκαν τα προηγούμενα χρόνια, σε αντι-Κουρδικές επιχειρήσεις.
Ως εκ τούτου, δημιουργήθηκε μια πραγματική «αλληλοσύνδεση» μεταξύ των δύο χωρών όσον αφορά τους φακέλους της Λιβύης και της Συρίας. Η Ρωσία είναι ο πρώτος υποστηρικτής της συριακής κυβέρνησης, με την Τουρκία να ασχολείται με την υποστήριξη ορισμένων πολιτοφυλακών κατά του Assad, οι οποίες κρατιούνται στο κόλπο για να τις χρησιμοποιήσουν εναντίον των Κούρδων.
Η Άγκυρα είναι ο πρώτος υποστηρικτής της κυβέρνησης της Λιβύης, με τη Μόσχα να ασκεί ανεπίσημη στήριξη στον Χαφτάρ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, κατά τη σύνοδο κορυφής μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν, αναμένεται μια σειρά αμοιβαίων ανταλλαγών και παραχωρήσεων όσον αφορά τη Λιβύη και τη Συρία.
Συγκεκριμένα, το Κρεμλίνο θα μπορούσε να δώσει περισσότερο χώρο στην τουρκική πρωτοβουλία στην Τρίπολη, σε αντάλλαγμα συμφωνίας σχετικά με τη Συριακή επαρχία Idlib, η οποία βρίσκεται υπό τον έλεγχο πολλών τζιχαντιστικών ακρωνύμων που τοποθετούνται κοντά στην Άγκυρα και ότι τόσο η Μόσχα όσο και η Δαμασκός θα ήθελαν να επιστρέψει, σύντομα, στα χέρια του συριακού στρατού. Τελικά, λοιπόν, μερικές από τις σημαντικότερες ειδήσεις σχετικά με τους δύο πιο ευαίσθητους πολέμους που συμβαίνουν στην περιοχή της Μέσης Ανατολής – Μεσογείου θα μπορούσαν να βγουν την Τετάρτη από την Κωνσταντινούπολη.
Μετάφραση: Παντελής Σαββίδης
