Έχει έρθει η ώρα να θέσουμε ανώτατο όριο στις τιμές του ρωσικού φυσικού αερίου που εισάγονται στην Ευρώπη μέσω αγωγών, δήλωσε σήμερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προκειμένου η ΕΕ να αντιμετωπίσει, όπως πρόσθεσε, τις απόπειρες του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να χειραγωγήσει την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.

Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε πως η Ρωσία θα σταματήσει την παροχή αερίου στην Ευρώπη, αν οι Βρυξέλλες προχωρήσουν στην επιβολή πλαφόν στο ρωσικό αέριο.

Θα έπρεπε η ΕΕ να βάλει πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου;

Οι τιμές της ενέργειας στην ΕΕ έχουν εκτοξευθεί από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο. Για του λόγου το αληθές, τις περασμένες ημέρες το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ ήταν δεκαπλάσιο σε σύγκριση με τον μέσο όρο της περασμένης δεκαετίας. Κι αυτό, κυρίως εξαιτίας της αύξησης στις τιμές του φυσικού αερίου.

Καθώς οι καταναλωτές επωμίζονται ολοένα μεγαλύτερα οικονομικά βάρη, οι ηγέτες της ΕΕ καλούνται από την πλευρά τους να δράσουν τιθασεύοντας το υπερβολικό ενεργειακό κόστος. Πως θα μπορούσαν να το επιτύχουν αυτό; «Ένας τρόπος είναι να τεθεί ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου για την ηλεκτρική ενέργεια», σημειώνει σε ανάλυσή του ο ιστοχώρος Gzero.

Πώς θα μπορούσε όμως να γίνει κάτι τέτοιο; Μια πρόταση, που υποβλήθηκε από τον απερχόμενο Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι, είναι να τεθεί ένα ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου που αγοράζεται από εταιρείες ενέργειας της ΕΕ.

Μια άλλη – πιο δημοφιλής αλλά και περισσότερο λαϊκίστικη σύμφωνα με το Gzero – επιλογή είναι να μπει πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ανεξαρτήτως χώρας προελεύσεως. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι κυβερνήσεις της ΕΕ θα πλήρωναν στις ενεργειακές εταιρείες τη διαφορά μεταξύ αυτού του πλαφόν και της υψηλότερης τιμής του φυσικού αερίου, έτσι ώστε οι εταιρείες να μην χρειάζεται να μετακυλίουν το κόστος στους καταναλωτές.

Για ευρωπαϊκή λύση στην ενεργειακή κρίση καλεί ο πρωθυπουργός του Βελγίου

Για ευρωπαϊκή λύση στην ενεργειακή κρίση έκανε λόγο εκ νέου ο Πρωθυπουργός του Βελγίου, Αλεξάντερ Ντε Κρόο, μιλώντας στο ραδιόφωνο του rtl.

«Αντιμετωπίζουμε κάτι που δεν έχουμε δει ποτέ, αλλά η λύση θα έρθει σε διεθνές επίπεδο, άρα και από την Ευρώπη, με παρέμβαση στην αγορά φυσικού αερίου» σημείωσε ο κ. Ντε Κρόο.

Οι προτάσεις που εξετάζει η Κομισιόν

Την ίδια ώρα σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Κ» δύο μοντέλα του Νότου που εφαρμόζονται ήδη με επιτυχία, το ελληνικό και το ιβηρικό, συν μια ελληνική πρόταση που υπέβαλε τον Ιούλιο στο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας ο Κώστας Σκρέκας, εξετάζει η Κομισιόν στο πλαίσιο της διαμόρφωσης προτάσεων για μια κοινή ευρωπαϊκή απάντηση στην ενεργειακή κρίση.

Για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της μακράς και βαθιάς σε ένταση ενεργειακής κρίσης, η Ε.Ε. εμφανίζεται ανοιχτή να εξετάσει όλες τις διαθέσιμες επιλογές για την αποκλιμάκωση των τιμών, αίροντας την προστασία του μοντέλου οριακής τιμολόγησης της αγοράς ηλεκτρισμού που παρείχε γενναιόδωρα όλο το προηγούμενο διάστημα, στηρίζοντας τις χώρες του Βορρά κόντρα στα αιτήματα του Νότου για δομικές αλλαγές.

Το ελληνικό μοντέλο

Οπως προκύπτει από έγγραφο της Κομισιόν που επικαλείται το Reuters, η Ε.Ε. ως μέτρο άμεσης παρέμβασης εξετάζει το ελληνικό μοντέλο, το οποίο προβλέπει πλαφόν ανά τεχνολογία παραγωγής ρεύματος στο οποίο αποπληρώνονται οι παραγωγοί, ενώ τη διαφορά από την οριακή τιμή που προσδιορίζει κάθε φορά το ακριβό φυσικό αέριο την εισπράττει το κράτος και την κατευθύνει μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) στις επιδοτήσεις λογαριασμών ρεύματος.

«Μια παρέμβαση θα εισαγάγει όριο τιμής για τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν χαμηλότερο λειτουργικό κόστος (σ.σ. λιγνίτης, ΑΠΕ κ.λπ.) από τους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με αέριο», αναφέρει το έγγραφο. Στόχος της παρέμβασης, προσθέτει το έγγραφο, είναι να διαχωριστούν οι εμπορικές αποδόσεις της εν λόγω ηλεκτροπαραγωγής από την τρέχουσα τιμή ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία έχει εκτιναχθεί ως αποτέλεσμα της εκτόξευσης των τιμών του φυσικού αερίου. Το όριο στην τιμή σε συγκεκριμένες τεχνολογίες θα μπορούσε να αποφέρει οικονομικούς πόρους για τα κράτη, που στη συνέχεια θα αξιοποιηθούν από τις κυβερνήσεις θεσπίζοντας μέτρα για τον περιορισμό των λιανικών τιμών ενέργειας για τους καταναλωτές.

Το σημείωμα, σύμφωνα με το Reuters, «παρουσιάζει μια πρώτη δέσμη μέτρων για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας των ευρωπαϊκών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και τη μείωση του αντίκτυπου των τιμών του φυσικού αερίου στις τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές».

Το ιβηρικό μοντέλο

Στο επίκεντρο των συζητήσεων, σύμφωνα με παράγοντες με γνώση των διαπραγματεύσεων, βρίσκεται και το ιβηρικό μοντέλο, το οποίο προβλέπει την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή. Η διαφορά με την τιμή εισαγωγής καλύπτεται από ειδικό τέλος που έχει επιβληθεί στους καταναλωτές. Το κόστος αποζημίωσης της διαφοράς πλαφόν και τιμής εισαγωγής προβληματίζει τόσο την Ε.Ε. όσο και πολλά κράτη-μέλη. Και τα δύο μοντέλα πάντως μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα και να παράγουν αποτελέσματα μέσα σε ένα μήνα, γι’ αυτό και εξετάζονται με θέρμη από την Επιτροπή.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, REUTERS, Καθημερινή