Συνέντευξη του Αντιστρατήγου ε.α Ηλία Λεοντάρη στην El Pais
Η συνέντευξη στα Αγγλικά ΕΔΩ
Η συνέντευξη στα Ισπανικά ΕΔΩ
Του Ηλία Α Λεοντάρη(2)
Το παρακάτω κείμενο αποτελεί απάντηση στα ερωτήματα του έγκριτου δημοσιογράφου Andrés Mourenza Urbina(3). Εδώ είναι τα ερωτήματα.
- Ποια είναι η σημασία της Αλεξανδρούπολης από την άποψη της ασφάλειας για την Ελλάδα, για τις ΗΠΑ και για το ΝΑΤΟ;
- Τι σημαίνει για την Αλεξανδρούπολη και για την Ελλάδα η πρόσφατη επένδυση των ΗΠΑ και η ανάπτυξη στρατιωτικής βάσης εκεί;
- Η επιλογή φιλορωσικής εταιρείας (Κοπελούζου ή Σαββίδη) για τη διαχείριση του λιμανιού θα αποτελέσει κίνδυνο για την ασφάλεια της Ελλάδας και του ΝΑΤΟ;
Πριν απαντήσω στις συγκεκριμένες ερωτήσεις σας θα ήθελα να σας παρουσιάσω κάποια στοιχεία για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
Είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Θράκης και αποτελεί σημαντικό εμπορικό κόμβο.
Η κατασκευή του ξεκίνησε στα μέσα του 19ου αιώνα από Γάλλους κατασκευαστές που προσκλήθηκαν από τις τότε οθωμανικές αρχές. Το 1880, η Γαλλική Εταιρεία Φάρων κατασκεύασε τον Φάρο που δεσπόζει και σήμερα στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και έχει γίνει σημείο αναφοράς για την πόλη.
Η είσοδος του λιμανιού έχει άνοιγμα 155 μέτρα, το ελάχιστο βάθος της είναι 6,5 μέτρα και έχει τη δυνατότητα να δέχεται πλοία μήκους έως 200 μέτρων. Δηλαδή, μπορεί να δεχτεί επιβατηγά, εμπορικά, αλιευτικά και τουριστικά σκάφη.
Αν σ’ αυτό, προσθέσουμε τη γειτνίασή του με το Αεροδρόμιο (Διεθνής Αερολιμένας Δημόκριτος), το αναβαθμισμένο οδικό δίκτυο της περιοχής, τη σύνδεσή του με το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας και η δυνατότητα άμεσης φορτοεκφόρτωσης, σε δύο προβλήτες, εμπορευματοκιβωτίων και άλλων εμπορευμάτων από το πλοίο στο τρένο και αντίστροφα, καθιστούν το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής.
Στο θέμα μας τώρα.
Είναι γνωστό ότι η ασφάλεια αποτελεί βασική προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδυτών και την ανάπτυξη μιας περιοχής. Παράλληλα, η οικονομική δραστηριότητα σε μια περιοχή ενισχύει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και αυτός είναι ο στόχος της ελληνικής κυβέρνησης.
Στο πλαίσιο αυτό, το ενδιαφέρον των ΗΠΑ εκφράστηκε κατά τη διαδικασία αναθεώρησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) και ζήτησε από την Ελλάδα να προσθέσει την περιοχή της Αλεξανδρούπολης στον κατάλογο των περιοχών όπου οι Αμερικανοί είχαν ήδη παρουσία στην Ελλάδα.
Για τις ΗΠΑ, αυτή η επιλογή τους επέτρεψε να μεταφέρουν δυνάμεις, υλικά και μέσα στις χώρες της Βαλτικής και της Κεντρικής Ευρώπης με ευκολία.
Θα πρέπει να προσθέσουμε σε αυτή την εξέλιξη την ήδη αποφασισμένη επένδυση για την εγκατάσταση του σταθμού αποθήκευσης και επαναεριοποίησης Φυσικού Αερίου στην περιοχή, και αυτό από μόνο του, συνιστά αναβάθμιση ασφαλείας και ταυτόχρονα βελτίωση της γεωπολιτικής αξίας της περιοχής.
Πρέπει να τονίσω εδώ ότι δεν υπάρχει άμεση εμπλοκή του ΝΑΤΟ σε αυτή τη διαδικασία. Το ΝΑΤΟ διατηρεί μια ουδέτερη στάση και επωφελείται έμμεσα. Αυτή η απόφαση των ΗΠΑ και της Ελλάδας έχει ενοχλήσει την Τουρκία και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ δεν θα ήθελε ποτέ να είναι μέρος της. Άλλωστε είναι γνωστή η πολύ φιλική στάση του απέναντι στην Τουρκία και η αδυναμία του να κατανοήσει και να αποδεχθεί την αντισυμμαχική συμπεριφορά της Τουρκίας. Μικρή απόδειξη είναι η στάση της Τουρκίας απέναντι στη ρωσο-ουκρανική κρίση αλλά και η επιθετική συμπεριφορά απέναντι στην Ελλάδα με τις καθημερινές παραβιάσεις των κανόνων του ICAO για το FIR, τις παραβιάσεις στον Εθνικό Εναέριο Χώρο και τα Χωρικά Ύδατα, τη χρήση μεταναστών και προσφύγων ως μέσο εφαρμογής της επιθετικής πολιτικής της καθώς και την προκλητική ρητορική που διατηρεί την ένταση στην περιοχή σε υψηλό επίπεδο και αυξάνει τον κίνδυνο πρόκλησης ατυχήματος και κλιμάκωσης της κρίση με συνέπειες που δεν μπορούν να προβλεφθούν.
Σε ό,τι αφορά την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης. Το Κράτος δεν μπορεί να γίνει επιχειρηματίας. Η ελληνική κυβέρνηση έχει στο πρόγραμμά της την ιδιωτικοποίηση και άλλων λιμανιών της Βόρειας Ελλάδας και της Ηπείρου (Καβάλας και Ηγουμενίτσας κλπ), όπως συνέβη και με τα 14 αεροδρόμια στο παρελθόν.
Ειδικά για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης υπάρχει έντονο ενδιαφέρον και σύμφωνα με το σχέδιο οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές έπρεπε να υποβάλουν τις προσφορές τους έως τις 29 Ιουλίου 2022. Για κάποιον, άγνωστο λόγο, δόθηκε παράταση και αυτό αναμένεται να συμβεί την επόμενη εβδομάδα (ενδεχομένως 22 Σεπτεμβρίου 2022).
Ο διαγωνισμός αφορά στην παραχώρηση του 67% του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης (ΟΛΑ Α.Ε.). Δεν γνωρίζω τις λεπτομέρειες των εταιρειών που συμμετέχουν στις Ομάδες Επενδυτών. Ωστόσο, η Ελλάδα είναι μια αξιόπιστη χώρα, σέβεται τις δεσμεύσεις της και έχει έναν τρόπο να υλοποιεί τις συμβατικές της υποχρεώσεις προς άλλα κράτη και προς τη συμμαχία.
Επιπλέον, επαναλαμβάνω ότι το ΝΑΤΟ δεν έχει εκδηλώσει, για τους δικούς του λόγους, κανένα ενδιαφέρον για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, ούτε έχει διαθέσει κονδύλια για την ανάπτυξη των υποδομών σε αυτό το λιμάνι, όπως έχει κάνει σε άλλα λιμάνια της Ελλάδας.
Στον οικονομικό τομέα το κράτος διατηρεί το 33% του μετοχικού κεφαλαίου και συμμετέχει στη διαχείριση του λιμανιού. Με τον τρόπο αυτό, έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει αποφάσεις και να διασφαλίζει το δικαίωμα της χώρας να εκπληρώνει τις συμβατικές της υποχρεώσεις, οι οποίες έχουν αναληφθεί μέσω των υφιστάμενων διμερών συμφωνιών αμυντικής ή εμπορικής συνεργασίας. Και αυτό θα συμβεί ανεξάρτητα από το ποιος θα είναι ο επενδυτής που θα υποβάλει την καλύτερη και πιο συμφέρουσα οικονομική προσφορά και θα κερδίσει τον διαγωνισμό.
Δεν τίθεται θέμα ανησυχίας για την εύρυθμη λειτουργία, την ασφάλεια του λιμανιού και της περιοχής, καθώς αυτά αποτελούν ευθύνη της χώρας υποδοχής και έχει τον τρόπο να ανταποκριθεί σε αυτήν την υποχρέωση.
Εκτός από όλα τα παραπάνω, ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε περαιτέρω τα πλεονεκτήματα της Αλεξανδρούπολης και «απογείωσε» τον γεωστρατηγικό της ρόλο. Αυτό συμβαίνει επειδή παρακάμπτονται η Μαύρη Θάλασσα, στην οποία η Ρωσία έχει δυνάμεις, και ο Βόσπορος που ελέγχεται από την Τουρκία και, επιπλέον, επειδή δίνει πρόσβαση στην Ουκρανία, μέσω της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας.
Αξίζει να υπογραμμιστεί εδώ η δήλωση του Υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ, Lloyd Austin, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Έλληνα Υπουργού Άμυνας, Ν. Παναγιωτόπουλου στις ΗΠΑ: «Η πρόσβαση που παρέχει η κυβέρνησή σας στις δυνάμεις μας στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης μας επιτρέπει να συνεχίσουμε να παρέχουμε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία και να αντιμετωπίζουμε εχθρικά στοιχεία, καθώς και τη διεξαγωγή ασκήσεων και επιχειρήσεων στα Βαλκάνια, την Ανατολική Μεσόγειο και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας».
- Το κείμενο γράφτηκε την 11/9/22 και το άρθρο δημοσιεύθηκε την 22/9/22
- Αντγος εα,Επίτιμος Δκτης 1ης ΣΤΡΑΤΙΑΣ & Τέως Αρχηγός ΓΕΕΦ
- Ανταποκριτής της εφημερίδος El Pais, της Ισπανίας, στην Κωνσταντινούπολη.
Στους παρακάτω συνδέσμους βρίσκεται το άρθρο στην αγγλική και ισπανική γλώσσα, αντίστοιχα.
Ακολουθεί το άρθρο σε μετάφραση
El Pais International, 22/09/2022
Andrés Mourenza Urbina
ΗΠΑ και Ρωσία μάχονται για ένα βασικό ελληνικό λιμάνι για τη δυτική στρατηγική στην Ουκρανία.
Μετάφραση: Ηλίας Α Λεοντάρης
Η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, απαραίτητη για την αποστολή όπλων στην Ανατολική Ευρώπη και τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, αποφασίζεται αυτή την εβδομάδα στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής που ενθάρρυναν οι Βρυξέλλες.
Μέχρι πρόσφατα, ήταν σπάνιο για όσους βρίσκονται εκτός των συνόρων της Ελλάδας ή των γειτονικών χωρών να εντοπίσουν/τοποθετήσουν την Αλεξανδρούπολη στο χάρτη. Αυτή η ήσυχη πόλη φιλοξενεί το λιμάνι από το οποίο μπορείτε να επισκεφθείτε το νησί της Σαμοθράκης το καλοκαίρι. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, έχει αποκτήσει στρατηγική σημασία καθώς η Ουάσιγκτον ενίσχυσε τους στρατιωτικούς δεσμούς με την Αθήνα εις βάρος του μακροχρόνιου Τούρκου συμμάχου της, με τον οποίο όλο και περισσότεροι δυτικοί ηγέτες δυσπιστούν. Και τώρα που η Αλεξανδρούπολη έχει γίνει σημείο εισόδου για την αποστολή στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία και στρατηγικός τόπος για τη διαφοροποίηση των ευρωπαϊκών πηγών ενέργειας, εταιρείες από τις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς και άλλες συνδεδεμένες με τη Ρωσία ή ρωσικά συμφέροντα, ανταγωνίζονται για τον έλεγχο του λιμανιού της.
Τα τελευταία τρία χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα έχουν υπογράψει συμφωνία για την ενίσχυση/διεύρυνση της αμυντικής τους συνεργασίας και τη διασφάλιση «απεριόριστης πρόσβασης» σε μια σειρά από ελληνικές στρατιωτικές βάσεις, συμπεριλαμβανομένης και μιας των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην Αλεξανδρούπολη, που βρίσκεται στα βορειοανατολικά της χώρας, 30 χιλιόμετρα δυτικά των συνόρων με την Τουρκία και 50 νότια της Βουλγαρίας. Το λιμάνι της γνώρισε έκτοτε μια ασυνήθιστη κίνηση στρατιωτικών πλοίων. Τόσο πολύ που, κατά καιρούς, αυτή η πόλη των 57.000 κατοίκων έχει υποστεί ελλείψεις σε ορισμένα προϊόντα, όπως αυγά ή καπνό, όταν τον Μάιο το USS Arlington ελλιμενίστηκε με τους 1.500 αδηφάγους πεζοναύτες του.
«Είναι ένα λιμάνι που μπορεί να δεχτεί πλοία μήκους έως και 200 μέτρων. Η γειτνίασή του με το πρόσφατα βελτιωμένο οδικό δίκτυο και η σύνδεσή του με το αντίστοιχο σιδηροδρομικό το καθιστά ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της Ελλάδας», εξηγεί ο Αντιστράτηγος εα Ηλίας Λεοντάρης. «Οι ΗΠΑ ζήτησαν από την Ελλάδα να συμπεριλάβει την Αλεξανδρούπολη στον κατάλογο των περιοχών όπου οι Αμερικανοί έχουν ήδη παρουσία, επειδή αυτό το λιμάνι τους επιτρέπει να μεταφέρουν με ευκολία δυνάμεις, υλικά και μέσα στην Ανατολική Ευρώπη», προσθέτει.
Οι Αμερικανοί έχουν κάνει ορισμένες βελτιώσεις στο λιμάνι με στόχο να διευκολύνουν τη φόρτωση και εκφόρτωση υλικών. Μόνο το 2021, οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ μετακίνησαν 3.100 «κομμάτια» μέσα από αυτό, σύμφωνα με επίσημες πηγές που επικαλούνται The New York Times, οι οποίοι δεν διευκρίνισαν το είδος του στρατιωτικού υλικού, αλλά διαβεβαίωσαν ότι προοριζόταν αποκλειστικά για αμερικανικές βάσεις στην Ευρώπη. Φέτος, μέχρι τον Ιούλιο, περισσότεροι από 2.400 είχαν μετακινηθεί. Τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού Bushmaster, που στάλθηκαν από την Αυστραλία στην Ουκρανία και τα οποία συμμετείχαν στην πρόσφατη αντεπίθεση στο Χάρκοβο, αποβιβάστηκαν επίσης στην Αλεξανδρούπολη, σύμφωνα με την ελληνική εφημερίδα «Καθημερινή».
Australian-supplied Bushmaster vehicles have been used in the ongoing liberation of Kharkiv region. ‘Australia, thank you!’ a soldier from Ukraine’s 80th Air Assault Brigade yells. Ukrainian forces love these vehicles.! � # pic.twitter.com/NJNXG1GOVf — Bryce Wilson (@brycewilsonAU) September 11, 2022
«Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η πρόσβαση προτεραιότητας που έχει εγγυηθεί η Κυβέρνησή σας στις δυνάμεις μας στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης μας επέτρεψε να συνεχίσουμε να παρέχουμε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, να αντιμετωπίζουμε κακόβουλους παράγοντες και να επιχειρούμε στα Βαλκάνια, την Ανατολική Μεσόγειο και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας», δήλωσε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Έλληνα ομόλογό του στο Πεντάγωνο τον περασμένο Ιούλιο.
Η αμερικανική παρουσία στην Αλεξανδρούπολη δεν έχει περάσει απαρατήρητη από τη Μόσχα. Ήδη από τον Ιανουάριο, καθώς η ένταση γύρω από την Ουκρανία αυξήθηκε, το Κρεμλίνο κατηγόρησε την Ουάσινγκτον ότι στέλνει όπλα στο Κίεβο μέσω αυτού του λιμανιού και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ προέτρεψε την Αθήνα να επανεξετάσει τη συμμαχία της με τις ΗΠΑ επικαλούμενος τους «ιστορικούς δεσμούς» μεταξύ Ελλήνων και Ρώσων. Η Τουρκία έχει επίσης επικρίνει αυτή τη στρατιωτική παρουσία βλέποντας μια πόλη τόσο κοντά στα σύνορά της να οχυρώνεται.
Στην αρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η Άγκυρα διέταξε το κλείσιμο των στενών που εκβάλλουν στη Μαύρη Θάλασσα σε ρωσικά και ουκρανικά στρατιωτικά πλοία, και δεν επιτρέπει στους εταίρους της στο ΝΑΤΟ να χρησιμοποιήσουν το πέρασμα για να φέρουν όπλα στην Ουκρανία. «Η Αλεξανδρούπολη είναι μια πύλη προς τα Βαλκάνια και ο διάδρομος που πηγαίνει στην Ουκρανία. Καθώς η Τουρκία έχει γίνει ένας λιγότερο αξιόπιστος σύμμαχος, είναι απαραίτητο να υπάρχει μια εναλλακτική οδός που μπορεί να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση ανάγκης», λέει ο Χάρης Θεοχάρης, πρώην υπουργός και Έλληνας βουλευτής του συντηρητικού κόμματος της Νέας Δημοκρατίας. Ως εκ τούτου, το λιμάνι αυτής της πόλης έχει γίνει ένα περιζήτητο γεωπολιτικό «εργαλείο», καθώς η εμπορική του διαχείρισή έχει βγει σε διαγωνισμό.
Στο πλαίσιο των μέτρων για την έξοδο από την οικονομική κρίση την τελευταία δεκαετία, οι Βρυξέλλες «επέβαλαν» στην Αθήνα την ιδιωτικοποίηση πολλών δημόσιων περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης μερικών λιμανιών της. Το μεγαλύτερο, ο Πειραιάς, εξαγοράστηκε από την κινεζική κρατική εταιρεία Cosco. Στη Θεσσαλονίκη, δημιουργήθηκε ελληνογερμανική κοινοπραξία με επικεφαλής τον επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη, Έλληνα γεννημένο στη Σοβιετική Ένωση, πρώην βουλευτή της Δούμας για το κόμμα του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και στον οποίο εκκρεμεί ένταλμα σύλληψης επειδή πήδηξε στον αγωνιστικό χώρο, οπλισμένος με πιστόλι, κατά τη διάρκεια του αγώνα της ποδοσφαιρικής ομάδας του ΠΑΟΚ που ανήκει στην ιδιοκτησία του στην Ελλάδα. «Είναι λάθος να ιδιωτικοποιηθούν τα μεγάλα λιμάνια, γιατί δεν υπάρχουν εγγυήσεις για το μέλλον των εργαζομένων ή την ασφάλεια της περιοχής. Η ΕΕ έχει θέσει σαφώς τα οικονομικά συμφέροντα πάνω από τις ανησυχίες για την ασφάλεια», δήλωσε ο Δημήτρης Ραπίδης, πρώην σύμβουλος του αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Δημήτριου Παπαδημούλη (ΣΥΡΙΖΑ).
Τέσσερις όμιλοι ενδιαφέρονται για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, ο διαγωνισμός του οποίου ολοκληρώνεται αυτή την Πέμπτη. Επικεφαλής του πρώτου είναι η αμερικανική εταιρεία Quintana, με έδρα το Τέξας και συμφέροντα στον τομέα της ενέργειας. Ένας άλλος διοικείται από την ελληνική κατασκευαστική εταιρεία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και αφορά έναν βελγικό φορέα εκμετάλλευσης λιμένων, μια ελληνική αμυντική εταιρεία και ένα αμερικανικό επενδυτικό ταμείο, το Blacksummit. Ο τρίτος είναι η εταιρεία διαχείρισης του λιμένα Θεσσαλονίκης, ιδιοκτησίας Σαββίδη και ο τελευταίος διευθύνεται την DAMCO, της ελληνικής οικογένειας Κοπελούζου, ο επιχειρηματικός όμιλος της οποίας εισάγει ρωσικό φυσικό αέριο μέσω της εταιρείας του Προμηθέα, το ήμισυ της οποίας ανήκει στον ρωσικό κρατικό κολοσσό Gazprom (η ίδια η DAMCO διατηρεί κοινοπραξία με τον Προμηθέα για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου στην Ελλάδα).
Ο διαγωνισμός ιδιωτικοποίησης έχει αναβληθεί αρκετές φορές και οι συμμετέχουσες εταιρείες έχουν ξεκινήσει μια μάχη για να αποδείξουν την καταλληλότητά τους. «Δεν πρόκειται να κρύψουμε ότι έχουμε την υποστήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης», δήλωσε ο Γιάννης Χαραλαμπάκης, διευθύνων σύμβουλος της Blacksummit. Η Ουάσιγκτον «δεν είναι ευχαριστημένη» με τους δεσμούς ορισμένων εταιρειών που επιλέγουν τον έλεγχο της Αλεξανδρούπολης με τη Μόσχα, όπως επιβεβαίωσαν στην EL PAÍS δύο πηγές που συνδέονται με τον διαγωνισμό και, μάλιστα, πολιτικοί εκπρόσωποι των ΗΠΑ έχουν μετακινηθεί στην Ελλάδα για να ασκήσουν πιέσεις. Ευρωπαίοι διπλωμάτες επισκέφθηκαν επίσης πρόσφατα την Αλεξανδρούπολη.
#Alexandroupoli is gaining strategic importance as a gateway both for energy and defense equipment. This is in the interest of both #NATO Allies and #EU Member States. This was the upshot of my visit of the port today. Lots of thanks for the insights and hospitality! $%& https://t.co /hBHEtPmya3 pic.twitter.com/OP9zajsCKk — Ernst Reichel � (@ReichelErnst) September 14, 2022
«Δεδομένης της σημασίας που αποδίδουν οι Αμερικανοί στην Αλεξανδρούπολη, είναι σαφές ότι δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν τον έλεγχο του λιμανιού. Διακυβεύονται πάρα πολλά αν επικρατήσει ο Σαββίδης. Η περίπτωση του Κοπελούζου δεν θα ήταν τόσο μοιραία γιατί, αν και έχει σχέσεις με τη Ρωσία, είναι ένας επιχειρηματίας που εργάζεται για τα δικά του εμπορικά συμφέροντα», λέει ο Γιώργος Χρηστίδης, καθηγητής πολιτικής και ειδικός στη Νοτιοανατολική Ευρώπη στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Ο Ιωάννης Αράπογλου, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του ομίλου Κοπελούζου, υποστηρίζει ότι η εταιρεία του «δεν έχει σχέσεις με τη ρωσική κυβέρνηση» και ότι οι σχέσεις με την Gazprom βασίζονται αποκλειστικά σε «εμπορικές συμβάσεις» όπως αυτές που έχει με άλλες ευρωπαϊκές και βορειοαμερικανικές εταιρείες. Ο όμιλος αυτός είναι επίσης ένας από τους επενδυτές της πλωτής μονάδας επαναεριοποίησης που κατασκευάζεται στα ανοικτά των ακτών της Αλεξανδρούπολης και η οποία θα είναι το κλειδί για την εισαγωγή στην ΕΕ υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ, την Αίγυπτο και το Κατάρ.
Η Βόρεια Ελλάδα έχει γίνει μια κρίσιμη τοποθεσία για τη στρατηγική της Ευρώπης να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο. Μέσω αυτής της περιοχής διέρχεται ο αγωγός φυσικού αερίου Trans Adriatic Pipeline(TAP), ο οποίος μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Ελλάδας, Αλβανίας και Ιταλίας. Αυτό το φθινόπωρο, θα τεθεί σε λειτουργία η σύνδεση αυτού του αγωγού με τη Βουλγαρία, μια χώρα που, πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, εισήγαγε το 80% του φυσικού αερίου της από τη Ρωσία. Και οι εγκαταστάσεις παραλαβής φυσικού αερίου προετοιμάζονται σε ολόκληρη τη βόρεια περιοχή για να αυξήσουν την ανθεκτικότητα της Ευρώπης σε πιθανές περικοπές της ροής του.
«Η Ελλάδα γίνεται η πύλη για την ενέργεια προς την ΕΕ. Και σκοπεύουμε να χρησιμοποιήσουμε το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας [που επίσης ιδιωτικοποιήθηκε πρόσφατα] για να προωθήσουμε τα συμφέροντα της Δύσης στους άξονες της στρατιωτικής ασφάλειας, της ενεργειακής ασφάλειας, της επισιτιστικής ασφάλειας – η Αλεξανδρούπολη μπορεί να εξυπηρετήσει την εξαγωγή δημητριακών από την Ουκρανία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία – και της εμπορικής ασφάλειας», υποστηρίζει ο Χαραλαμπάκης: «Βρισκόμαστε σε μια στιγμή επαναπροσδιορισμού της γεωπολιτικής, σε ένα σταυροδρόμι όπου η γεωπολιτική συναντά τη γεωοικονομία. Αν δεν έχεις στρατιωτική ισχύ δεν μπορείς να έχεις οικονομική ισχύ και το αντίστροφο».
Η λύση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης θα επηρεάσει τις σχέσεις της Ουάσιγκτον και της Μόσχας με την Αθήνα, οι διαδοχικές κυβερνήσεις της οποίας προσπάθησαν να διατηρήσουν μια ορισμένη πολιτική ισορροπίας μεταξύ των δύο δυνάμεων. Και θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τον σχεδιασμό των στρατηγικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Για πάρα πολύ καιρό, η ευρωπαϊκή λογική ακολουθούσε τη γερμανική λογική ότι μέσω του εμπορίου και της οικονομίας θα επιτυγχανόταν μια αλλαγή στάσης στους αντιπάλους», λέει ο βουλευτής Θεοχάρης: «Τώρα πληρώνουμε για αυτά τα λάθη. Επομένως, πιστεύω ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι στρατηγικές επιταγές».
Ολόκληρη η συνέντευξη είναι εγκλωβισμένη στη γεωστρατηγική αξία του λιμένα που |”ανακαλύφθηκε” από τις ΗΠΑ χάριν των συμφερόντων τους από το 2014 και μετά ενώ η γεωπολιτική, γεωοικονομική και γεωστρατηγική αξία του λιμένα ήταν πρόδηλη με τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας και της ΕΣΣΔ από το 1991. Όμως τόσα γνώριζε ο δημοσιογράφος και τόσα ρώτησε. Η αξία του λιμένα εκτιμήθηκε άμεσα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 1992 θεσμοθέτησε τον Διευρωπαϊκό άξονα ΙΧ εξ αιτίας του λιμένα Αλεξανδρούπολης που το συνέδεε με το Ελσίνκι και ενδιάμεσους σταθμούς το Βουκουρέστι το Κίεβο τη Μόσχα, την Αγία Πετρούπολη κ.α. Εξ αιτίας αυτού του ενδιαφέροντος ανακαινίστηκε ο σιδηροδρομικός άξονας Αλεξανδρούπολη – Ελληνοβουλγαρικά σύνορα μήκους 178 km και κόστους 120 εκ ευρώ. Χρηματοδότησε η ΕΕ και το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης άλλα λόγω της ανικανότητας των κυβερνήσεων να αξιοποιήσουν το προφανές, το 2013 μας απένταξε. Την γεωπολιτική αξία της Αλεξανδρούπολης αναδείκνυε έκτοτε (1991) και ο εμφύλιος στη Γιουγκοσλαβία, ο σχεδιαζόμενος αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης, που ξεσήκωσε την Ουάσιγκτον πετυχαίνοντας την ακύρωσή του και προφανώς η παράκαμψη των Στενών, που δεν αποτελεί σημερινή “ανακάλυψη”. Πού πρέπει να σταθούμε ως Έλληνες. Στην ανικανότητα των ελληνικών κυβερνήσεων αλλά και τςη Τοπικής Αυτοδιοίκησης να αξιοποιήσουν την αναβαθμισμένη αξία της Θράκης και της Αλεξανδρούπολης που εκτοξεύθηκε από το 1991 που αντί να αναπτυχθεί όπως ήταν αναμενόμενο απαξιώθηκε πλήρως . Χωρίς σιδηροδρομικές μεταφορές σε αντίθεση με ότι συνέβαινε μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 2000 (δεν υπάρχει επιβατική αμαξοστοιχία μεταξύ Αλεξ/πολης – Θεσσαλονίκης), με ερείπια τις 3 βιομηχανικές ζώνες και ό,τι όλα αυτά συνεπάγονται. Σήμερα θριαμβολογούν διότι οι ΗΠΑ ανακάλυψαν την Αλεξανδρούπολη. Οι ίδιοι επί 3 δεκαετίες τί έπραξαν;; Έχω την άποψη ότι οι ευθύνες για τόση αδιαφορία θα πρέπει να αναζητούνται. Εμείς περιμέναμε η Αλεξανδρούπολη και το λιμάνι της να γίνουν εφαλτήριο οικονομικής ανάπτυξης της πόλης και της Θράκης και όχι λιμάνι ελεγχόμενο για λόγους ασφαλείας από ξένες δυνάμεις. Κινεζικά και ρωσικά πλοία θα μπορούν να ελλιμενίζονται; Η ερώτηση αυτή αποσκοπεί να αναδείξει την περιορισμένη μελλοντικά εμπορική αξιοποίηση του λιμένα διότι βάσει της στρατιωτική συμφωνίας με τις ΗΠΑ
σύμφωνα με τον Ν. 4660/2020 (ΦΕΚ 23Α) “…χορηγείται στην Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών καθεστώς προτεραιότητας (ανεμπόδιστη πρόσβαση και χρήση) του λιμένα Αλεξανδρούπολης…”. Δεν πρέπει κάποιοι να απολογηθούν;;