Του Παντελή Σαββίδη
Η Τουρκία βρίσκεται σε μια περίοδο όπου η εικόνα της στο εξωτερικό και η ισορροπία στο εσωτερικό διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό μίγμα. Οι τρεις μεγάλες δυνάμεις —Ηνωμένες Πολιτείες, Κίνα και Ρωσία— «διαβάζουν» την Άγκυρα με διαφορετικούς φακούς, αλλά συγκλίνουν σε μια εκτίμηση: δεν τη θέλουν απόλυτο ρυθμιστή των εξελίξεων, ούτε την εμπιστεύονται ως σταθερό εταίρο.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οπτική για την Τουρκία έχει αλλάξει ριζικά. Το νομοσχέδιο Turkey Diplomatic Realignment Act, που προωθεί τη διοικητική μεταφορά της χώρας από το Γραφείο Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στο Γραφείο Εγγύς Ανατολής, δεν είναι απλώς συμβολικό. Είναι ξεκάθαρο μήνυμα ότι η Άγκυρα θεωρείται πια δύναμη της Μέσης Ανατολής, όχι «γέφυρα» με την Ευρώπη.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, με τον συναλλακτικό τρόπο που πολιτεύεται, δείχνει διατεθειμένος να την επανεντάξει στο πρόγραμμα των F-35. Το αντάλλαγμα όμως είναι ξεκάθαρο: να κόψει τις ρωσικές ενεργειακές εξαρτήσεις. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η αδυναμία της Τουρκίας. Δεν μπορεί εύκολα να παραιτηθεί από μια πηγή κερδών και επιρροής που στηρίζει τον ίδιο τον Ερντογάν. Η Ουάσιγκτον συνεργάζεται μόνο όπου την συμφέρει, με σαφείς όρους και χωρίς να χαρίζει στην Άγκυρα τον παλιό ρόλο του «αναντικατάστατου μεσολαβητή».
Η πρόσφατη επίσκεψη Ερντογάν στις ΗΠΑ επιβεβαίωσε την επιφυλακτικότητα της Ουάσιγκτον απέναντι στην Άγκυρα και δεν απέδωσε τίποτε από όσα επεδίωκε ο Ερντογάν. Η αποκάλυψη της συνομιλίας δημοσιογράφων που κάλυπταν την επίσκεψη του τούρκου προέδρου είναι χαρακτηριστική και προκάλεσε θύελλα στην γειτονική χώρα. Δεν πήραμε τίποτε, ήταν η εύσχημη επωδός. Στην ουσία οι εκφράσεις δεν γράφονται.
Για το Πεκίνο, η Τουρκία χαρακτηρίζεται με υψηλό βαθμό επισφάλειας παρά ως στρατηγικός πυλώνας. Παρά την καίρια γεωγραφική θέση της στον Δρόμο και Ζώνη, (Belt and Road), η Άγκυρα δεν κατάφερε να προσελκύσει τις μεγάλες κινεζικές επενδύσεις. Η μακροοικονομική αστάθεια, οι συνεχείς πολιτικές κρίσεις και η παρουσία οργανώσεων Ουιγούρων στο έδαφός της υπονομεύουν την αξιοπιστία της. Γι’ αυτό και η κινεζική επενδυτική ροή «πάγωσε» μετά το 2023. Η Κίνα βλέπει την Τουρκία ως χρήσιμο συμπλήρωμα, αλλά όχι ως αξιόπιστη άγκυρα. Και αυτό είναι μια ήττα για μια χώρα που διαφημίζει την αυτονομία της αλλά δεν διακρίνεται στην πράξη.
Η Ρωσία, από την άλλη, διατηρεί την Τουρκία δεμένη με αλυσίδες ενεργειακής εξάρτησης. Ο TurkStream και το Akkuyu δίνουν στον Πούτιν την πολυτέλεια να ορίζει τους όρους της σχέσης. Όσο κι αν ο Ερντογάν παριστάνει τον αυτόνομο παίκτη, η Μόσχα είναι αυτή που βάζει τις κόκκινες γραμμές σε Συρία, Καύκασο και Μαύρη Θάλασσα. Το ερώτημα είναι πώς θα απαντήσει η Τουρκία στην παρότρυνση Τράμπ να περιορίσει τον ρωσικό ενεργειακό δεσμό, όταν αυτός αποτελεί τη βασική πηγή ισχύος του Ερντογάν.
Στο εσωτερικό μέτωπο, αρχίζουν τα δύσκολα ενόψει της διαδοχής Ερντογάν. Ο Χακάν Φιντάν, πρώην επικεφαλής της ΜΙΤ και σημερινός υπουργός Εξωτερικών, κινείται με τρόπο που δείχνει φιλοδοξίες διαδοχής. Η δήλωσή του για το πάγωμα του προγράμματος KAAN λόγω αμερικανικών πιέσεων ήταν ένα χτύπημα στην εικόνα του ίδιου του Ερντογάν. Στο προεδρικό μέγαρο η ενόχληση ήταν εμφανής, ενώ στον κομματικό μηχανισμό πολλοί θεώρησαν ότι ο Φιντάν επιχείρησε να κεφαλαιοποιήσει προσωπικά την κρίση. Οι ψίθυροι για τη διαδοχή έχουν φουντώσει. Ο Ερντογάν προωθεί τον γιο του Μπιλάλ, αλλά ο Φιντάν καλλιεργεί το προφίλ του ικανού τεχνοκράτη με διεθνείς επαφές. Ο ένας από τους γαμπρούς του, ο Μπεράτ Αλμπαϊράκ, διεκδικεί, επίσης, ρόλο στην μετά Ερντογάν εποχή σε αντίθεση με την επιθυμία του τούρκου προέδρου. Οι διαρροές πληροφοριών, οι αλληλοκατηγορίες και τα εσωτερικά μέτωπα στο ΑΚΡ δείχνουν ότι η Τουρκία εισέρχεται σε μια επικίνδυνη περίοδο αβεβαιότητας.
Το στρατιωτικό κατεστημένο, μετά τις εκκαθαρίσεις του 2016, εκφράζει πλέον ανοιχτά τη δυσαρέσκειά του για τον ρόλο της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ. Μια χώρα που σηκώνει το βάρος της νότιας πτέρυγας, αλλά παραμένει θεσμικά στο περιθώριο, καταλήγει να αισθάνεται ταπεινωμένη. Αυτή η αίσθηση τροφοδοτεί ακραία σενάρια και επικίνδυνες φωνές, όπως του Μπαχτσελί, για μετατόπιση σε άξονες με Ρωσία και Κίνα. Η Άγκυρα παίζει το χαρτί του «παρεξηγημένου συμμάχου», αλλά στην πραγματικότητα αποδεικνύει ότι είναι αναξιόπιστη και απρόβλεπτη.
Για την Ελλάδα, η Τουρκία συνιστά διαρκή απειλή. Εργαλειοποιεί τη γεωγραφική της θέση ως «μονοπώλιο διαμετακόμισης» για να εκβιάζει ενεργειακά, θεωρεί την Κύπρο πηγή πλούτου και πεδίο γεωπολιτικού ανταγωνισμού, ενώ χρησιμοποιεί τη Λιβύη ως προέκταση της «Γαλάζιας Πατρίδας». Επιδιώκει να έχει τον τελευταίο λόγο σε κάθε εξέλιξη στη Μεσόγειο, αλλά οι κινήσεις της φτάνουν στα όριά τους. Παρά ταύτα, η Αθήνα περιορίζεται στο ρόλο του «σταθερού εταίρου», επαναλαμβάνοντας το ρεφρέν περί διεθνούς δικαίου χωρίς να διεκδικεί αποφασιστικά τα δικαιώματά της.
Η πραγματικότητα είναι πως το διεθνές δίκαιο, αν και θεμέλιο για μια μη αναθεωρητική δύναμη όπως η Ελλάδα, δεν αρκεί σε μια εποχή γεωπολιτικής ρευστότητας. Χρειάζεται πιο ευέλικτη και επιθετική διπλωματική στάση, αξιοποίηση των αδυναμιών της Τουρκίας και προσέγγιση με χώρες των οποίων τα συμφέροντα δεν ταυτίζονται με της Άγκυρας. Η Τουρκία είναι εσωτερικά διχασμένη, εξαρτημένη και αναξιόπιστη· το «προνόμιό» της να καθορίζει τους όρους του παιχνιδιού περιορίζεται.
Μπροστά σε αυτή την εικόνα, η Ελλάδα έχει περιθώρια διπλωματικής κινητικότητας. Η πλεονεξία της Τουρκίας θα τη φέρει αναπόφευκτα αντιμέτωπη με άλλες δυνάμεις της περιοχής. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ιταλία αναδεικνύεται ως υπολογίσιμος παίκτης. Επιχειρεί να διαδραματίσει ρόλο στην Αφρική, διεκδικώντας θέση «γέφυρας» Ευρώπης–Αφρικής, περιοχή όπου και η Άγκυρα διεκδικεί παρουσία. Η στενή παρακολούθηση των εξελίξεων και η αξιοποίηση ευκαιριών συνεργασίας με τη Ρώμη, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες αμυντικές συμφωνίες (όπως η αγορά φρεγατών), μπορούν να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο διπλωματικής και στρατηγικής σύγκλισης.
Η Ελλάδα, αν επενδύσει αποφασιστικά στο δυναμικό της διπλωματίας της, μπορεί να αναβαθμίσει τη θέση της στη Μεσόγειο και να πάψει να εμφανίζεται απλός παρατηρητής· να γίνει παράγοντας της εξίσωσης.
πηγή:εφημερίδα Θεσσαλονίκη
Επιτέλους κάτι ελπιδοφόρο -με την τελευταία φράση του εξαίρετου άρθρου- για τις ”μαύρες και άραχνες” μέχρι τώρα ελληνοτουρκικές υποθέσεις .
Η Ελλάδα ειδικά τώρα -όπως και στην 7ετία 1974-81 -επένδυσε και συνεχίζει αποφασιστικά να επενδύει στο δυναμικό της διπλωματίας της ,ειδικά για τα εκκρεμή θέματα στην Ανατολική Μεσόγειο .
Η Τουρκία -όλοι γνωρίζουν- πως είναι Ασία και αν το 1922 με την Συνθήκη των Μουδανιών οι Σύμμαχοι του Βενιζέλου (με ανοχή του) ,δεν της χάριζαν την Ανατολική Θράκη δεν θα άγγιζε την Ευρώπη.
Οι Μεγάλοι, αλλά και οι μικροί γεωπολιτικοί παίκτες -εκτός σχεδόν όλων των ελληνικών πολιτικών κομμάτων και πολλών αναλυτών ,δημοσιογράφων και πολιτών -γνωρίζουν πολύ καλά ότι στην Τουρκία από 25ετίας διεξάγεται ένας σκληρός κοινωνικός ”πόλεμος” μεταξύ των οπαδών του Κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού κράτους και του Ερντογανικού Ισλαμιστικουύ κράτους και συνεχής ρήξη με τις πιστές στον Κεμαλισμό Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις , οι οποίες -φρονώ- πως θα είχαν διαλυθεί αν δεν ήταν ενταγμένες στο ΝΑΤΟ ή θα κατέφευγαν σε εμφύλιο πόλεμο .
ΚΑΝΕΝΑΣ ΟΜΩΣ-ΚΑ ΕΜΕΙΣ – ΔΕΝ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΟΤΙ ΤΑ (80) ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΙΣΤΕΣ ΣΕ ΩΡΑ ΑΝΑΓΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΑΤΟ χωρίς τις πολλές κοινωνικές αντιδράσεις των λαών της Δύσης.
“δυναμικό της διπλωματίας της” το ΕΛΙΑΜΕΠ;
Ακόμη δεν κατάφερες να μού δώσεις τον ορισμό τής “σωστής πλευράς τής Ιστορίας”, πράγμα που σημαίνει ότι παπαγαλίζεις ό,τι σού λέει το Μαξίμου.
Διαβάζω κάθε Κυριακή τον Κώστα Καλλίτση στην κυριακάτικη Καθημερινή. Όποιος διαβάζει καθε Κυριακή τον κ. Καλλίτση, καταλαβαίνει πού βαδίζει η Χώρα μας. Πήρε τόσα χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα αξιοποίησε για απογευματινά χειρουργεία, για μοναστήρια, για αρχαιολογοικούς χώρους, για επιδόματα, όλα για την επανεκλογή, τίποτα για την ανάπτυξη της χώρας. Αν προσθέσουμε, το ΕΣΠΑ, την ΚΑΠ, την ιδιωτική μόχλευση συγκεντρώνεται ένα ποσό περίπου 100 δις. Είδε κανείς τον αντίκτυπο των 100 δις στη χώρα; Θα μοιράσουν τώρα από 250 ευρώ στους συνταξιούχους, όχι μόνον στους χαμηλοσυνταξιούχους. Όσο δεν ανεβαίνουν στις δημοσκοπήσεις διευρύνουν το οικονομικό όριο των δικαιούχων. Θα τους δώσουν δηλαδή 20 ευρώ το μήνα. Έχουν κάποια αξία 20 ευρώ το μήνα, ενώ το συνολικό ποσό θα συνιστούσε μια ηχηρή παρεμβαση σε έναν κρίσιμο τομέα. Όσοι ζούμε στην περιφέρεια, βλέπουμε καθημερινά την εγκατάλειψη, για να είμαι πιο συγκεκριμένος, βλέπουμε την πλήρη ερημοποίηση. Ελάτε στον Έβρο, που είναι παραμεθόριος να τη βιώσετε. Δεν είναι όμως μόνον ο Έβρος. Οι περισσότερες περιοχές ερημώνουν! Μιλάμε για το SAFE. Δεν είναι ντροπή εμείς που λέμε ότι απειλούμαστε και σκορπίσαμε τόσα χρήματα για την κομματική επιβίωση των κυβερνήσεων να μην έχουμε αναπτύξει καθόλου την πολεμική βιομηχανία; Οι γείτονες απέναντί λένε ότι πήραν το μάθημά τους το 1974 όταν τους επιβλήθηκε το εμπάργκο και η πλήρη εξάρτηση από άλλες δυνάμεις και αναπτύσσουν μια δυναμική πολεμική βιομηχανία ώστε να είναι επιθυμητή η συμμετοχή τους από την πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών. Και θα συμμετάσχουν έστω και έμμεσα διότι προετοίμασαν το έδαφος με την αγορά ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Κάποιοι δεν θα πρέπει να απολογηθούν γιαυτό; Μιλάμε για “ήρεμα νερά” αλλά πρώτοι ανακοινώσαμε τα θαλάσσια πάρκα, ή τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Όσον αφορά το καλώδιο γιατί αντιδρά η Κυπριακή Δημοκρατία; Διότι δεν θέλει να εμπλακεί στην ελληνοτουρκική αντιπαράθεση. Αξιολογεί, κατά την άποψή μου, ως ασυμβίβαστη την όξυνση των σχέσεων με την Άγκυρα ενώ συζητά μαζί της το Κυπριακό. Έρχεται ο κ. Δένδιας στον Έβρο κάθε τόσο για να ευχηθεί τους στρατώτες για το Πάσχα ή το νέο έτος. Αναφέρεται, αναφέρονται όλοι της κυβέρνησης στον φράχτη και στα 28 δις που θα δώσουμε σε ξένες χώρες για την εύνοιά τους και τον εξοπλισμό. Καλά δεν βλέπουν την πλήρη ερήμωση του Έβρου; Για εμένα αποτελεί ανικανότητα της πολιτικής ηγεσίας τςη χώρας να επιλύσει τα προβλήματα με τη γείτονα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου που επικαλούμαστε καθημερινά λες και είναι ψωμοτύρι. Ο Καντάφι, ναι ο Καντάφι, είχε επιλύσει τα προβλήματα των θαλάσσιων ζωνών με Μάλτα και Τυνησία με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο. Έχω την αίσθηση ότι ζούμε στη “σκιά” της Τουρκίας και ένας από τους λόγους είναι ότι έχουμε εμπλέξει τις διμερείς σχέσεις μας στις ευρωτουρκικές σχέσεις και δυνάμεις όπως π.χ. η Γαλλία, άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις αλλά και οι ΗΠΑ τις αξιοποιούν για τα συμφέροντά τους και συντηρούν την έντασή τους. Αν θέλουμε ισχυρή Ελλάδα μοναδικό μέλημά μας θα πρέπει αν είναι η ανάπτυξή της και μόνον η ανάπτυξή της. Με ραγδαίους ρυθμούς ώστε να καλύψουμε εν μέρει τουλάχιστον τις δεκαετίες που χάσαμε
“Δεν είναι ντροπή εμείς που λέμε ότι απειλούμαστε και σκορπίσαμε τόσα χρήματα για την κομματική επιβίωση των κυβερνήσεων να μην έχουμε αναπτύξει καθόλου την πολεμική βιομηχανία; “
Η Σουηδία και η Αυτονομία στην Αμυντική Βιομηχανία. Τι σημαίνει αποτροπή. Τι δεν κάναμε στην Ελλάδα
Σκληρό πόκερ για το casus belli με φόντο το πρόγραμμα SAFE
Ο Μητσοτάκης έθεσε το θέμα της τουρκικής απειλής πολέμου στον γ.γ. του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, ενώ «κατάπιε» την καταγγελία στο άτυπο συμβούλιο των 27 της Ε.Ε. στην Κοπεγχάγη
Μας βολεύει η τουρκική απειλή, δηλ βολεύει στην πολιτική ηγεσία. Επικαλύπτει την ανικανότητά τους για τα αυτονόητα. Το επαναλαμβάνω: Έχει ερημώσει ο τόπος. Η νεολαία φεύγει ή πηγαίνει ΕΠΟΠ και συνοριοφύλακες. Δεν πιστεύω στο μέγεθος της απειλής που διατυμπανίζεται. Πρωί Τουρκία, μεσημέρι Τουρκία, με την Τουρκία κοιμόμαστε. Και η Ελλάδα;;; Στα όνειρά μας!
Εγώ διέκρινα πολύ νωρίς ότι στην Ελλάδα μας υπάρχει Σύλλογος Φίλων Ερντογαν ,με ”συλλογικότητες” και σε ΜΜΕ ,-που μετά την Διακήρυξη των Αθηνών την 7η Δεκεμβρίου 2023- ανεβάζουν καθημερινά -έχουν δεν έχουν θεατές -το έργο ”ΤΟΥΡΚΙΑ ΠΑΝΤΑ ΔΥΝΑΤΗ ,ΕΛΛΑΔΑ ΠΑΝΤΑ ΦΟΒΙΚΗ”, κάτι που για τους υποψιασμένους και καχύποπτους Έλληνες ”σηκώνει πολλή συζήτηση” για το αν είναι τυχαίο ή υποβολιμιαίο.
Μα τι είπαμε ότι είναι η “σωστή πλευρά τής Ιστρορίας”;
Η σωστή πλευρά της Ιστορίας είναι να αναπτύσσεσαι και να δυναμώνεις. Ως Έλληνας που είδα 500χιλ νέους να εγκαταλείπουν τη χώρα και η ροή να συνεχίζεται, -αυτή είναι η φιλοδοξία των περισσότερων νέων, να φύγουν στο εξωτερικό -αυτό προτάσσω. Όμως κάθε μέρα διαπιστώνουμε την ερημοποίηση τςη χώρας, την εγκατάλειψη ολόκληρων περιοχών. Βολεύει ένας εχθρός την ανίκανη πολιτική ηγεσία της χώρας ένας εχθρός γιαυτό τον μεγεθύνουν. Παίρνει έτσι συγχωροχάρτι. Δεν είναι όλοι οι Έλληνες συνταξιούχου, εξασφαλισμένοι, ούτε μένουν στην Κρήτη. Καλόν είναι να διαβάζουμε κάθε Κυριακή τον Κώστα Καλλίτση στην κυριακάτικη Καθημερινή για να μαθαίνουμε τα χάλια τς χώρας που συνεχώς χειροτερεύουν. Για να νικήσουμε την Τουρκία, πρέπει πρώτα να ‘νικήσουμε” την Αθήνα!!!!
“Δεν είναι όλοι οι Έλληνες συνταξιούχου, εξασφαλισμένοι, ούτε μένουν στην Κρήτη”
Tι εννοείς ακριβώς, ειδικά με το “ούτε μένουν στην Κρήτη”;
Και βέβαια σωστά αυτά που γράφεις, αλλά δεν έχουν σχέση με το ερώτημά μου, διότι απλούστατα δεν είναι Ιστορία. Δεν βολεύει ο εχθρός, ούτε τον μεγεθύνει κανείς και ούτε γι αυτό εγκαταλείπουν την χώρα οι νέοι. Την εγκαταλείπουν διότι δεν υπάρχουν θέσεις εργασίας και για να διοριστείς πρέπει να έχεις μπάρμπα στην Κορώνη (αναξιοκρατία και Άγιος ο Θεός!).
Για την Κρήτη εννοώ τον τουρισμό της, νομίζω έχει τον υψηλότερο τουρισμό στη χώρα και την παραγωγικότητά της. Ήταν ανέκαθεν και η ευνοούμενη περιφέρεια της χώρας
Το πρώτο, με τον τουρισμό, ισχύει. Η παραγωγικότητά της έχει πέσει κατά πολύ. Το τελευταίο δεν ισχύσει καθόλου. Τώρα έχομε και το πρόβλημα τής αθρώας εισροής λαθρομετανάστών από την Λιβύη. Μεγάλος πονοκέφαλος.
Ερώτησις: Έγινε ανασκευή του άρθρου ή κάνω λάθος;
Λάθος επισήμανση από μέρους μου. Το άρθρο είναι αυτούσιο.