Η Τουρκία, με τη σειρά της, θέλει να αποτρέψει την κατασκευή του EastMed, γιατί επιθυμεί και ο αγωγός αυτός να περάσει από τα εδάφη της, για στρατηγικούς λόγους που θα δούμε παρακάτω. Μάλιστα, ένας από τους λόγους –πάντως όχι ο μοναδικός– που η Άγκυρα έσπευσε να υπογράψει τη συμφωνία οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών με τη Λιβύη, είναι αυτός. Να αποτρέψει την κατασκευή του αγωγού. Προϋπόθεση για να ελπίζει η Τουρκία να υλοποιηθεί η παραπάνω συμφωνία είναι να μην ανατραπεί ο Σαράτζ από τον Χαφτάρ, αφού ο στρατάρχης δήλωσε ότι αν αναλάβει αυτός τα ηνία η συμφωνία θα καταργηθεί.

Ενώ λοιπόν, με βάση τα παραπάνω, καταγράφεται ταύτιση στόχων της Τουρκίας με τη Ρωσία, βλέπουμε τη Μόσχα αφενός να μην ανοίγει ακόμα τα χαρτιά της για τον EastMed, αφετέρου να παίρνει τη θέση του Χαφτάρ, έστω κι αν αυτό γίνεται δι’ αντιπροσώπων (Wagner Group, η ρωσική μισθοφορική ομάδα).

Αυτή η αντίφαση καθιστά αδύνατη την εύρεση απάντησης στο ερώτημα γιατί η Ρωσία τηρεί αυτή τη στάση στη Λιβύη, κυρίως έναντι της Τουρκίας.

Επειδή βοηθά στον γενικότερο προβληματισμό επί του θέματος, παραθέτουμε σε ακριβή μετάφραση άρθρο του Τούρκου αρθρογράφου Erdal Tanas Karagöl, που δημοσιεύθηκε στην φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Şafak, με την ελπίδα να αποτελέσει τροφή για σκέψη, αφού όλα αυτά αφορούν ευθέως και επηρεάζουν ζωτικά συμφέροντα της Κύπρου και της Ελλάδας.

«Η ενεργειακή εξάρτηση της Τουρκίας από τη Ρωσία
»Η εξάρτηση της Τουρκίας σε μεγάλο βαθμό από τη Ρωσία στον τομέα της ενέργειας, οι συμφωνίες στον τομέα της άμυνας και η διερεύνηση των σχέσεων –που από στοιχείο εξισορρόπησης κινδυνεύουν να μετατραπούν σε ένα νέο μπλοκ–, είναι εξελίξεις που μπορούν να ερμηνευθούν ως αρχή διαφόρων σεναρίων για την περιοχή.

»Σε περίπτωση που η δολοφονία των Τούρκων στρατιωτών στην περιοχή της Ιντλίμπ από το καθεστώς της Συρίας δρομολογήσει εντάσεις –όπως επηρέασε σε βάθος τις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας–, τότε θα έχουμε νέες εξελίξεις.

»Είναι αλήθεια ότι η Τουρκία, ενώ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό στον τομέα της ενέργειας από τη Ρωσία, την ίδια στιγμή κατέχει στρατηγική θέση ανάμεσα στις χώρες που διαθέτουν ενεργειακά αποθέματα και σ’ εκείνες που τα καταναλώνουν. Για το λόγο αυτό, η αυξανόμενη σημασία του ρόλου της Άγκυρας στην περιοχή θα είναι σημαντικός για το μέλλον των σχέσεων των δύο χωρών.

»Τι σημαίνει το να έχεις ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία
»Η Τουρκία στους διάφορους τομείς της ενέργειας έχει ποσοστό εξάρτησης από τη Ρωσία 50%, με πρώτο το φυσικό αέριο, το οποίο εισάγει κατά 99%, γεγονός που δημιουργεί σημαντικούς κινδύνους σε τέτοιες περιόδους, σε ό,τι αφορά στις οικονομικές, και κυρίως στις πολιτικές ισορροπίες, που μεταβάλλονται με μεγάλες ταχύτητες.

»Από την άλλη πλευρά, ένα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι οι εισαγωγές πετρελαίου, που αποτελούν το 90% της κατανάλωσης – το 20% το εισάγουμε από τη Ρωσία.

Η Τουρκία σχεδιάζει να κάνει ορισμένα βήματα στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας στο πλαίσιο της ποικιλομορφίας των πόρων στην ενέργεια. Όμως, το γεγονός ότι το πυρηνικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Άκουγιου κατασκευάζεται από τη Ρωσία, αυξάνει το ποσοστό εξάρτησης από τη χώρα αυτή.

»Όλες αυτές οι συνεργασίες δείχνουν ότι η εξάρτηση από τη Ρωσία έχει αυξηθεί. Σε αυτή την περίπτωση το κύριο ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Αυτός ο υψηλός βαθμός εξάρτησης στον τομέα της ενέργειας, άραγε θα κοστίσει και πόσο στην Τουρκία κατά την προσεχή περίοδο;

»Ποια είναι η θέση της Ρωσίας;
»Οι διαφωνίες που προέκυψαν το τελευταίο διάστημα με τη Μόσχα όχι μόνο στα μέτωπα της Συρίας αλλά και στην Ανατολική Μεσόγειο –κυρίως στη Λιβύη, όπου η Ρωσία είναι στο απέναντι στρατόπεδο–, είναι πολύ κρίσιμες και θα επηρεάσουν τις ισορροπίες στην περιοχή.

»Και το πιο σημαντικό: ποια είναι άραγε η θέση της Ρωσίας στις πρωτοβουλίες εναντίον της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, που αφορούν ιδιαιτέρως το Φόρουμ Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου και τον αγωγό EastMed; Ποια είναι η θέση της στις συμφωνίες που υπέγραψαν μεταξύ τους διάφορες χώρες για την οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και για τις έρευνες που κάνουν οι εταιρείες ενέργειας για τον εντοπισμό και την εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου;

»Η στάση της Ρωσίας είναι σημαντική, επειδή είναι η πρώτη στον κόσμο σε αποθέματα φυσικού αερίου και οι νέες ανακαλύψεις στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελούν σημαντικό παράγοντα κινδύνου γι’ αυτήν.

»Με βάση αυτήν την παραδοχή, άραγε ποια θα είναι η στάση της απέναντι στις προσπάθειες των χωρών της Ευρώπης να εκμεταλλευθούν τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου για να μειώσουν την εξάρτηση σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, και ίσως με τον τρόπο αυτό να απαλλαγούν και από την Τουρκία;

»Η στάση που θα τηρήσει και η στρατηγική που θα αναπτύξει η Ρωσία στο θέμα είναι πολύ σημαντική για τις χώρες της περιοχής, και πολύ πιο σημαντική από την άποψη των μακροπρόθεσμων σχέσεών της με την Τουρκία.

»Κι αυτό γιατί η Τουρκία εκμεταλλευόμενη τη γεωγραφική της θέση από τη μία πλευρά θέλει να κατοχυρώσει την ενεργειακή της ασφάλεια και από την άλλη θέλει να καταστεί ενεργειακός κόμβος, με βάση το στρατηγικό σχέδιο που έχει αναπτύξει και με το οποίο έχει ως στόχο οι διεθνείς αγωγοί των χωρών που διαθέτουν ενεργειακούς πόρους –με βασικότερη τη Ρωσία– να περάσουν από το έδαφός της.

»Τέλος, θα ήθελα να θέσω το εξής ερώτημα: Η Ρωσία θέλει να γίνει η Τουρκία απλά μια χώρα διαμετακόμισης φυσικού αερίου όπως η Ουκρανία, ή θέλει να είναι ένα ενεργειακό κέντρο; Επίσης, η Ρωσία κινείται μαζί με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο;

»Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά θα αποτελέσουν και δείκτη για το πώς θα εξελιχθούν οι σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας σε μακροπρόθεσμη βάση».

pontos-news.gr