Του Jérémie Berlioux, ανταποκριτή στην Κωνσταντινούπολη της Libération, 22-12-2020
Μετάφραση και επεξεργασία : Αλκης Καλλιαντζίδης
Ένα τούρκικο drone Bayraktar TB2 στις 16 Δεκεμβρίου 2019 στη στρατιωτική αεροπορική βάση Gecitkale στην αυτοαποκαλούμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου . Photo Birol Bebek. AFP
Πανταχού παρόντα στην κυβερνητική προπαγάνδα, τα drones έχουν γίνει το βασικό σύμβολο της εκτόξευσης της Τουρκίας και της αυξανόμενης ανεξαρτησίας της στη διεθνή σκηνή. Το νέο τουρκικό κόσμημα: το drone TB2. Φθηνό, αξιόπιστο και χρησιμοποιημένο από έναν έμπειρο στρατό, είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες για την επιτυχία της Άγκυρας.
Κάπου πάνω από την πρώτη γραμμή στον Νότιο Καύκασο το περασμένο φθινόπωρο, ένα drone κινηματογραφεί τους Αρμένιους στρατιώτες που ξεφορτώνουν ένα φορτηγό. Ξαφνικά, μια έκρηξη εμφανίζεται στο κέντρο της οθόνης. Σώματα πετάγονται στον αέρα. Ο καπνός καταλαγιάζει, αποκαλύπτοντας χοντρικά δεκάδες πτώματα. Το βίντεο, που μεταδόθηκε χωρίς φιλτράρισμα από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, είναι μόνο ένα από τα δεκάδες παρόμοια γυρίσματα στο Ιράκ, τη Συρία, τον Καύκασο ή τη Λιβύη. Αυτές οι εικόνες μεταδίδονται μαζικά από την προπαγάνδα σε κάθε τουρκική στρατιωτική επιχείρηση. Το μήνυμα είναι αποτελεσματικό : η Τουρκία επέστρεψε και τα αεροσκάφη της είναι οι νέοι γενίτσαροί της.
Όλο και περισσότερο μιλιταριστική πολιτική
Ο πρόεδρος Ερντογάν δεν έκρυψε ποτέ την πρόθεσή του να κάνει τη χώρα του μια παγκόσμια δύναμη και να επιστρέψει στους Τούρκους την υπερηφάνειά τους (υπονομευμένη από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, σύμφωνα με τον ίδιο). «Εκείνοι που είναι συνηθισμένοι να μας μιλούν σε υψηλούς τόνους τώρα διαπραγματεύονται μαζί μας ως ίσοι προς ίσους, […] έχουμε αποτρέψει εντελώς τις πολιτικές τους να μας υποβάλουν σε αποφάσεις που λήφθηκαν χωρίς εμάς για όλα τα περιφερειακά και παγκόσμια θέματα», δήλωσε στις αρχές Οκτωβρίου. Τα Drones διαδραματίζουν έναν κεντρικό ρόλο σε αυτήν την ολοένα και πιο μιλιταριστική εξωτερική πολιτική, ειδικά από το 2016.
«Η Τουρκία προσβλέπει στα μη επανδρωμένα στρατιωτικά συστήματα και στον ρομποτικό πόλεμο, κάτι 
περισσότερο από έναν εκσυγχρονισμό των εξοπλισμών της. Αυτή είναι μια ευκαιρία να βρεθεί στην πρωτοπορία της επόμενης γεωπολιτικής μοιρασιάς», δήλωσε ο Can Kasapoglu, εμπειρογνώμονας αμυντικών θεμάτων για το think tank Edam της 
Κωνσταντινούπολης. Αφού προσπάθησε ανεπιτυχώς να αποκτήσει αεροσκάφη από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ στη δεκαετία του 2000, η Τουρκία έχει επενδύσει σημαντικά σε αυτόν τον τομέα. Από αυτή την προσπάθεια γεννήθηκε το 2015 το TB2, που παράγεται από την εταιρεία Bayraktar. Μπορεί να πετάει για 27 ώρες, να μεταφέρει 4 πυραύλους υψηλής ακρίβειας και δεν κοστίζει παρά ένα κλάσμα του κόστους ενός αμερικανικού drone.
Επίδειξη δύναμης
Στα βουνά της νοτιοανατολικής Τουρκίας και στο βόρειο Ιράκ έδειξαν την αποτελεσματικότητά τους τα οπλισμένα drones made in Türkiye. Αναπτυγμένα μετά το 2015, είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνα για την από τότε αποδυνάμωση των Κούρδων ανταρτών του ΡΚΚ. «Από την άφιξη των drone, οι μαχητές δεν είναι πουθενά ασφαλείς. Δεν μπορούν πλέον να κινούνται όπως θέλουν. Το TB2 προκαλεί αιμορραγία στο PKK πιο γρήγορα από ό, τι πριν από τριάντα χρόνια πολέμου», εξηγεί ένας Ιρακινός Κούρδος δημοσιογράφος, που επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμος.
Αλλά, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα τον Ιούλιο του 2016 τα τουρκικά drones κέρδισαν τη φήμη τους. Πρώτον, γεμίζοντας το κενό που δημιουργείται από τις εκκαθαρίσεις εντός της Πολεμικής Αεροπορίας. Στη συνέχεια, «το πρόγραμμα έχει αποκτήσει δυναμική με τις αποστολές της Συρίας», λέει ο Can Kasapoglu. Η χρήση τους συνέχισε να αυξάνεται μέχρι το Φεβρουάριο του 2020 και να δείχνει δύναμη στη βορειοδυτική Συρία, στην οποία ο τουρκικός στρατός αποδεκατίζει τα στρατεύματα του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ. Επισήμανση: τα τουρκικά drones κατάφεραν επίσης να καταστρέψουν ρωσικό αντιαεροπορικό υλικό. Ένα επίτευγμα που ανανεώθηκε στη Λιβύη και μετά στον Καύκασο όπου, συμμάχησε με κομάντο και μισθοφόρους, προκάλεσαν μια συντριπτική ήττα στις αρμενικές δυνάμεις. «Υπάρχει ένα τεχνολογικό χάσμα μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν που μοιάζει με την καταπολέμηση της πυρίτιδας με τόξα και βέλη», συνοψίζει ο Can Kasapoglu.
Μεγαλείο του έθνους
Στην καρδιά αυτής της επιτυχημένης ιστορίας, η προπαγάνδα υπογράμμισε τον Τούρκο Von Braun: Selçuk Bayraktar. Αυτόν τον μηχανικό, σχεδόν αγιοποιημένο «πατέρα των τουρκικών drones», που εγκατέλειψε το διδακτορικό του στο MIT στη Βοστώνη στις Ηνωμένες Πολιτείες για να δημιουργήσει το TB2 και στη διαδικασία 
αυτή παντρεύτηκε τη νεότερη κόρη του Ερντογάν. Ο Selçuk Bayraktar και τα drone του έχουν γίνει πρεσβευτές μιας πολιτικής που στοχεύει στην αύξηση του ενδιαφέροντος για τις νέες τεχνολογίες και την καινοτομία του πληθυσμού. Ένα ενδιαφέρον που πρέπει να αφιερωθεί πλήρως στο μεγαλείο του έθνους. Είναι επίσης το σκηνικό για μια ακμάζουσα αμυντική βιομηχανία που προωθείται ασμένως από τις αρχές. Οι πρωταγωνιστές της εξουσίας επαναλαμβάνουν με όλη τη δύναμη των πνευμόνων τους ότι στοχεύουν στην πλήρη ανεξαρτησία του τομέα έως το 2023, την εκατονταετία της τουρκικής Δημοκρατίας.
Η Άγκυρα ελπίζει ότι η ηχηρή επιτυχία των νέων όπλων της θα ενισχύσει τις εξαγωγές της. Πέρυσι, η Τουρκία πούλησε στρατιωτικό εξοπλισμό 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων (έναντι 56 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2018 και 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη Γαλλία το 2019), συμπεριλαμβανομένων των drones στο Κατάρ και την Ουκρανία. Οι Φιλιππίνες, το Πακιστάν, η Ινδονησία και αρκετές αφρικανικές χώρες γοητεύονται από τις τουρκικές αρχές επίσης.
