του ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ
Πολλοί έπεσαν στην παγίδα Τσίπρα- Ζάεφ και στο «παιχνίδι» που στρώνει το έδαφος για μη ικανοποιητική λύση. Πριν από λίγες ημέρες ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε δηλώσει πως αν η κυβέρνηση των Σκοπίων παραιτείτο από το να θεωρεί ότι οι πολίτες της χώρας της είναι οι μοναδικοί (προσέξτε, οι μοναδικοί) κληρονόμοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου, υπήρχε πιθανότητα να λυθεί το θέμα που ταλανίζει τις δύο χώρες.
Ακολούθησε, αμέσως, δημόσια παρέμβαση του πρωθυπουργού των Σκοπίων Ζόραν Ζάεφ που δήλωσε παραίτηση από την αποκλειστικότητα της επίμαχης κληρονομιάς.
Το παιχνίδι είναι εμφανές, και βεβαίως δεν οφείλεται στην ελλιπή ιστορική γνώση του Αλέξη Τσίπρα. Δηλαδή, η διατύπωσή του δεν προέκυψε από εκφραστικό λάθος αλλά ήταν καλά υπολογισμένη.
Η ηγεσία και ο λαός της γειτονικής χώρας δεν πρόκειται να παραιτηθούν από αναφορά στο ιδεολόγημα του «μακεδονισμού», διότι αυτό είναι που τους συνέχει. Αναζητείται, λοιπόν, φόρμουλα που θα ικανοποιεί και τις δύο πλευρές, ώστε να εξευρεθεί λύση στο θέμα της ονομασίας. Ποια μπορεί να είναι αυτή;
Τις ημέρες που πέρασαν ήταν αποκαλυπτικό το δημοσίευμα του Άγγελου Αθανασόπουλου στο Βήμα που αναφερόταν στο παρασκήνιο που εξελίσσεται (με τα «σ.σ.» τα δικά μας σχόλια). Σύμφωνα με αυτό, «η συζήτηση που παρασκηνιακά διεξάγεται θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ονομασία η οποία δεν θα περιλαμβάνει απαραίτητα γεωγραφικό προσδιορισμό και ίσως να είναι στην κυριλλική γραφή» (σ.σ.: Τέτοια ονομασία από αυτές που έχουν συζητηθεί είναι το «NovaMakedonija» ή «NovoMacedonija»).
Σε άλλο σημείο του δημοσιεύματος επισημαίνεται ότι «η αίσθηση που επικρατεί είναι ότι η Ελλάδα δεν πιέζει για αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας» (σ.σ.: Αυτό σημαίνει πως η ελληνική πλευρά αναζητά μια λύση για διεθνή χρήση, αφήνοντας την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας» για εσωτερική χρήση – κάτι που βολεύει και τη σκοπιανή κυβέρνηση, η οποία θα μπορέσει να περάσει τη συμφωνία στο εσωτερικό της χώρας λέγοντας πως και σήμερα η ονομασία με την οποία η χώρα συμμετέχει στον ΟΗΕ είναι πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Το ερώτημα είναι αν η διεθνής ονομασία θα ισχύει και στις διμερείς εξωτερικές σχέσεις της χώρας και όχι μόνο στους διεθνείς οργανισμούς. Και, βεβαίως, τι θα γίνει με τις μέχρι στιγμής αναγνωρίσεις της από 150 περίπου χώρες με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας»).
Το δημοσίευμα κάνει εκτενή αναφορά σε παρασκηνιακές ακαδημαϊκές και διπλωματικές διαβουλεύσεις στο Λονδίνο, καθώς και σε κείμενο που συνυπογράφουν οι Καλυψώ Νικολαΐδη, καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων στην Οξφόρδη, και ο Βετόν Λατίφι, ακαδημαϊκός, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τέτοβο, αλβανικής καταγωγής (εδώ το δημοσίευμα).
Οι δύο ακαδημαϊκοί καταλήγουν, μεταξύ άλλων, και στην πρόταση: «Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να συμφωνηθεί ένα νέο, μόνιμο όνομα, και η εφαρμογή του για διεθνείς και όχι εσωτερικούς (domestic) σκοπούς» (σ.σ.: Άλλη μια ένδειξη ότι οδηγούμαστε σε διπλή ονομασία. Άλλη στο εσωτερικό [προφανώς Δημοκρατία της Μακεδονίας] και άλλη στο εξωτερικό [αναζητείται]).
Το δημοσίευμα ακόμη προσθέτει πως «η Αθήνα και τα Σκόπια κινούνται σε μια λογική που δίνει αρχικώς έμφαση στο όνομα και στο εύρος χρήσης, κάτι που θα επέτρεπε την ταχεία ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ στη Σύνοδο Κορυφής στις 11-12 Ιουλίου. Η ταυτότητα και η γλώσσα διαχωρίζονται, κρίνοντας από τις πρόσφατες δηλώσεις των κ.κ. Τσίπρα και Ζάεφ περί μη αποκλειστικότητας επί της κληρονομιάς του Μεγάλου Αλεξάνδρου» (σ.σ.: Νά το παιχνίδι με τις δηλώσεις των δύο πρωθυπουργών. Καλλιέργησαν το έδαφος για αποδοχή «μακεδονικής» ταυτότητας από τα Σκόπια. Διότι όταν ο Έλληνας πρωθυπουργός ζητά από τον Σκοπιανό ομόλογό του να αποδεχθεί ότι δεν είναι ο μοναδικός κληρονόμος του Μ. Αλεξάνδρου, η πολιτική μεθόδευση εκεί κατατείνει).
Τέλος, οι συγγραφείς φαίνεται να προκρίνουν την ονομασία New ή Nova Macedonia.
Και το δημοσίευμα καταλήγει: «Ουσιαστικά, το νέο μόνιμο όνομα θα αντικαθιστά το σημερινό προσωρινό όνομα, άρα θα αφορά μόνο τη διεθνή χρήση. Η δε εκκρεμότητα με την ταυτότητα και τη γλώσσα προτείνεται να διευθετηθεί διμερώς και να μην επηρεάσει την ευρωατλαντική προοπτική της γείτονος» (σ.σ.: Στην τελευταία επισήμανση είναι αποκαλυπτική επίσης η θέση του Μάθιου Νίμιτς προς συνομιλητές του ότι η εντολή που έχει είναι μόνο για εξεύρεση λύσης στο θέμα της ονομασίας. Τίποτε άλλο).
Συμπερασματικά, λοιπόν, και με βάση το δημοσίευμα:
- Αναζητείται όνομα για διεθνή χρήση –και όχι εσωτερική– χωρίς να διευκρινίζεται αν η διεθνής χρήση θα αφορά μόνο διεθνείς οργανισμούς ή και τις διμερείς σχέσεις της χώρας.
- Το εσωτερικό όνομα της χώρας θα είναι το συνταγματικό: «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
- Το όνομα που προτείνεται είναι: New Macedonia, ή Nova Macedonija, ή NovoMacedonija.
- Η ταυτότητα και η γλώσσα διαχωρίζονται και θα αποτελέσουν, ίσως, θέμα διμερούς διαπραγμάτευσης, που δεν θα αφορά τον ΟΗΕ.
- Το ιδεολόγημα του «μακεδονισμού» παραμένει άθικτο, ή –στην καλύτερη περίπτωση– θα αποτελέσει αντικείμενο διμερούς διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και μετά την εξεύρεση λύσης στο θέμα της ονομασίας.
Με όλα αυτά, η θέση του Νίκου Μέρτζου (που διατυπώθηκε στην εκπομπή «Τομές στην Επικαιρότητα» της TV-100 και στην ***Καθημερινή***), την οποία συμμερίζονται και άλλοι, περί αποδοχής μιας σύνθετης ονομασίας για όλες τις χρήσεις και σκοπούς αλλά με επιμονή στην άρση των αλυτρωτικών διεκδικήσεων, παραμένει εκκρεμής.
Διασφάλιση από τη σκοπιανή «μακεδονική» φαντασίωση δεν υπάρχει.
pontos-news.gr
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ποιοι ήταν οι δύο βασικοί πυλώνες για την Ελλάδα όταν το θέμα αυτό πήρε την τελευταία μορφή του, στις αρχές της δεκαετίας του ενενήντα;
1)Να μην αναγνωριστούν τα Σκόπια με το όνομα Μακεδονία η παράγωγο του και
2)Να μην δημιουργηθεί η Μεγάλη Αλβανία και η Μεγάλη Βουλγαρία.
Στη συζήτηση υπήρχε βεβαίως και το θέμα της ταυτότητας, της γλώσσας των πολιτών του γειτονικού μας κράτους. Με δεδομένη τη διεθνική σύσταση του κράτους αυτού και τη συνείδηση της καταγωγής των αλβανόφωνων, ο προβληματισμός της Ελλάδας είχε να κάνει με την ταυτότητα των σλαβόφωνων και την οικειοποίηση της μακεδονικής μας ταυτότητας. Η οικειοποίηση αυτή είναι όμως πρόβλημα ή τμήμα της λύσης του προβλήματος; Την οικειοποίηση της μακεδονικής μας ταυτότητας πρέπει να την δούμε ως πρόβλημα ή ως ευκαιρία εξυπηρέτησης των γεωπολιτικών μας επιδιώξεων; Εάν υπήρχε ένα κουμπί, που πατώντας το θα έκανε τους σλάβους των Σκοπίων να αντιληφθούν την αληθινή ταυτότητα τους, θα το πατούσαμε; Η αφύπνιση της σλαβικής- βουλγαρικής συνείδησης με δεδομένη την αλβανική συνείδηση δεν οδηγεί στη Μεγάλη Αλβανία και στη Μεγάλη Βουλγαρία;
Συμπερασματικά νομίζω πως θα πρέπει να δεχτούμε τη «μακεδονική» ταυτότητα (με μισή καρδιά) των σλάβων, αρκεί να είναι κρυμμένη κάτω από το χαλί. Μας εξυπηρετεί να υπάρχει, αρκεί να μην εμφανίζεται στο διεθνές σύστημα.
Η Ελβετία δεν λέγεται Γερμανία ή Ιταλία ή Γαλλία παρότι υπάρχουν γερμανόφωνοι, ιταλόφωνοι και γαλλόφωνοι. Ομοίως το Βέλγιο δεν λέγεται Φλαμανδία ή Γαλλία παρότι υπάρχουν 60% φλαμανδόφωνοι και 40% γαλλόφωνοι. Τα Σκόπια με δεδομένη τη διεθνική τους σύσταση γιατί θα πρέπει να λέγονται «Μακεδονία»;
Εάν τα Σκόπια πάρουν μία ουδέτερη ονομασία, κατά το Βέλγιο ή το Ελβετία, δεν θα πάψει να υπάρχει το υποκείμενο διεθνούς δικαίου (κράτος) με το όνομα «Μακεδονία»; Ασφαλώς θα εξακολουθήσει να υπάρχει περιοχή εντός του κράτους με το όνομα «Μακεδονία», αλλά και στη Βουλγαρία δεν υπάρχει η «Μακεδονία» του Πιρίν; Πότε ασχοληθήκαμε με τη «Μακεδονία» του Πιρίν; Πόσο μας ενοχλούσε η «Μακεδονία» ως τμήμα της Γιουγκοσλαβίας; Το πρόβλημα δεν αναβαθμίστηκε με την ανεξαρτησία της «Μακεδονίας» και τη μετατροπή της σε υποκείμενο διεθνούς δικαίου με την ένταξη της στον ΟΗΕ και τις φιλοδοξίες για ένταξη της στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση; Εάν τα Σκόπια ονομαστούν Βέλγιο η υπηκοότητα των πολιτών τους δεν θα είναι η βελγική υπηκοότητα; Εάν τα Σκόπια ονομαστούν Ελβετία η υπηκοότητα των πολιτών τους δεν θα είναι η ελβετική υπηκοότητα; Ασφαλώς σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο θα εξακολουθήσουν οι σλαβόφωνοι να αυτοπροσδιορίζονται ως «μακεδόνες». Δεν θα υπάρχει όμως ο προσδιορισμός αυτός σε διεθνή έγραφα όπως τα διαβατήρια. Δεν θα έχουμε κρύψει το πρόβλημα κάτω από το χαλί;
Εάν κρύψουμε κάτω από το χαλί (ή θάψουμε βαθιά) το θέμα του ονόματος και της ταυτότητας, χωρίς όμως να την ακυρώνουμε, δεν διασφαλίζουμε τους δύο βασικούς πυλώνες;
1)Να μην αναγνωριστούν τα Σκόπια με το όνομα Μακεδονία η παράγωγο του και
2)Να μην δημιουργηθεί η Μεγάλη Αλβανία και η Μεγάλη Βουλγαρία.
Τέλος σε σχέση με την «εθνική θέση» που βλέπουμε πως έχει δημιουργηθεί λόγω της συμφωνίας των περισσότερων κομμάτων, σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, αυτή θα μου επιτρέψετε να τη χαρακτηρίσω ως κομματική θέση ή και ως υπερκομματική θέση, αλλά όχι Εθνική.
Εθνική θέση είναι η θέση που έχει το Έθνος των Ελλήνων διαχρονικά. Οι σλάβοι εμφανίστηκαν στα βαλκάνια τον 6ο αιώνα και η πρόσβαση στο αιγαίο υπήρξε ένα διαρκές αίτημα τους, στο αίτημα αυτό ο ελληνικός λαός απάντησε με αξιοθαύμαστη συνέπεια για 14 αιώνες. Ο ελληνισμός δεν παρέδωσε το ζωτικό του χώρο αλλά τον υπερασπίστηκε με αυταπάρνηση! Το θέμα δεν προέκυψε επί Τίτο, ούτε ασφαλώς ξεχάστηκε σε δέκα χρόνια. Η ιστορική ευθύνη που κουβαλάμε μετά από 14 αιώνες είναι κολοσσιαία, συνομιλούμε με την ιστορία. Πως σας ακούγονται αυτά, εθνολαικιστικά;
Μού είναι δύσκολο να απαντήσω λέξη προς λέξη στο σχόλιό σου, αλλά θα σταθώ σε μερικά βασικά σημεία.
1) Όταν προέκυψε το θέμα αρχές τής δεκαετίας τού ’90, δεν ετέθη ούτε έγινε σκέψη για μεγάλες Βουλγαρία/Αλβανία. Ίσχυσε η απόφαση των αρχηγών κομμάτων υπό τον τότε ΠτΔ “ούτε Μακεδονία, ούτε παράγωγο”.
2) Η διάλυση τού μορφώματος θα έκανε ίσως μεγαλύτερη την Αλβανία/Βουλγαρία, αλλά όχι Μεγάλες, όπως το θέτεις.
3) Αν δεχτούμε “μακεδονική” ταυτότητα, δικαιώνουμε τον Τίτο και συναινούμε σε εθνικό έγκλημα.
4) Άστοχο το παράδειγμα τής Ελβετίας και τού Βελγίου, διότι ούτε η μία ούτε το άλλο έχουν “αλυτρωτικές” (=> επεκτατικές) βλέψεις. Σημείωσε παρεμπιπτόντως ότι δεν υπάρχουν “φλαμανδόφωνοι” (sic), διότι δεν υπάρχει φλαμανδική γλώσσα. Ολλανδοί είναι οι άνθρωποι και μιλούν ολλανδικά. Ούτε η Κύπρος λέγεται Ελλάδα ή Τουρκία, παρ’ ότι οι κάτοικοί της μιλούν ελληνικά και τουρκικά. Κάπου μπερδεύεις τα πράγματα.
Ήταν λάθος μας ν’ αρχίσουμε συζητήσεις με το μόρφωμα. Έπρεπε να το είχαμε αφήσει στην τύχη του κι εμείς να παραμείνουμε σταθεροί στην γραμμή τού 1992, προβάλλοντας βέτο για την είσοδό του στις ευρωατλαντικές δομές.
Το άρθρο είναι σαφές. Πάμε για άλλη μία εντελώς αδικαιολόγητη ήττα, την οποία θα πληρώσουμε πολύ ακριβά, για όσο θα υπάρχουμε ακόμη σαν κράτος.
Αργησε αλλα φανερωθηκε ο κ. τρυποκαρυδος ως συνηγορος της ταχειας και καποιας συμφωνιας για το Σκοπιανο, απο τον φοβο μηπως διαφορετικα συντελεσουμε στην δημιουργια Μεγαλης Αλβανιας και Μεγαλης Βουλγαριας. Ηταν αναμενομενο να ακουσθει και αυτη η παραμετρος για να καμφθουν οι οποιες αντιδρασεις στις κυβερνητικες πρωτοβουλιες( πως λεγαμε για τα μνημονια ”ψηφιστε γιατι κινδυνευουμε να μεινουμε εκτος Ευρωπης”). Ομως εδω τα πυρα ειναι ασφαιρα ,γιατι η Αλβανια θα μεγαλωσει οπωσδηποτε -με εντολη,η, ανοχη ανωθεν (ειναι θεμα χρονου)- καθως εχει στα γειτονικα της κρατιδια (Κοσοβο και Σκοπια)”στοκαρεσμενο” αλβανικο πληθυσμο, ενω η Βουλγαρια θα επωφεληθει απο τους βουλγαροφωνους των Σκοπιων, που θα δηλωσουν Βουλγαροι και θα λαβουν και Βουλγαρικα-Ευρωπαικα διαβατηρια, οπως εκανε και ο τεως πρωθυπουργος των Σκοπιων εθνικιστης Γεωργιεφσκι . Η Ελλαδα μας , που ειχε Μοναστηρι, Στρωμνιτσα , Γευγελη ,με τις περιφερειες τους και Ελληνες εκει απο την εποχη του Αλεξανδρου του Α’, του Μακεδονος θα ”κερδισει” εδαφος ,η, τουλαχιστον τους ξεχασμενους εκει Ελληνορθοδοξους;;;. Εδω δεν κινδυνευουμε να μας διωξουν απο την Ερωπαικη Ενωση . Κινδυνευουμε να μας διωξει κακην-κακως η τρισχιλιετης ενδοξη Ελληνικη Ιστορια. Και μετα που θα σταθουν αυτοι που θα υπογραψουν και οσοι τους υποστηριζουν;;;. Ας το σκεφθουμε ολοι μας, αρχιζοντας απο τον Μακεδονικο αγωνα , τον Α’Βαλκανικο πολεμο και τον τιτανιο αγωνα του 1946-49 -για να παραμεινει η Ελληνικη Μακεδονια μας Ελληνικη ,-με την Ελλαδα μας ανταμα , μαζι με τις καρφωμενες στις καρδιες νεκρων, ζωντανων -και αγεννητων ακομη- , εικονες του Μ. Αλεξανδρου , του Παυλου Μελα και των ηρωων του Γραμμου κσι του Βιτσι. Υ.Γ Βουβοι θα ειμαστε στις παρελασεις για την Μακεδονια μας ;;;.