του Παντελή Σαββίδη
Αν και δεν είμαι φανατικός ποδοσφαιρόφιλος, παρακολουθώ τους αγώνες που πιστεύω πως θα μου αρέσουν. Παρακολουθώ αυτές που λέγονται καλές αγγλικές ομάδες, την Ρεάλ, την Μπαρτσελόνα, την Νάπολι λόγω αρχαίου ελληνισμού και των καταλοίπων του, ενδιαφέρομαι για την Hellas Verona, λόγω ονόματος, και για την Πάρμα επειδή έζησα στην πόλη αυτή 2 χρόνια τον καιρό της δικτατορίας. Τότε ήταν μια ομάδα της τέταρτης κατηγορίας.
Έβαλα, τελευταία, στη λίστα και την Παρί Σεν Ζερμέν. Για να πω την αμαρτία μου έχω μια διαστροφή. Δεν μπορώ να μείνω ουδέτερος σε έναν αγώνα και το κριτήριο υποστήριξης μιας ομάδας, είναι ιστορικό, πολιτικό ή γεωπολιτικό. Μου δίνεται, έτσι η ευκαιρία να ενδιατρίψω στην ιστορία των χωρών των ομάδων και τις σχέσεις της μαζί μας, τις διεθνείς και γεωπολιτικές σχέσεις. Κάθε φορά που έχω να κάνω με έναν αγώνα μεταξύ των χωρών Αγγλίας-Γαλλίας και Ιταλίας το υπόβαθρο της υποστήριξης ανάγεται στο 1922.
Έχει σχέση η πολιτική ή η γεωπολιτική με το ποδόσφαιρο;
Για μένα έχει. Όχι, μόνο, με την γεωπολιτική αλλά και με την ταυτότητα. Η αίσθηση ταυτότητας είναι πολύ ισχυρή στον άνθρωπο. (Ίσως και στα άλλα ζώα αλλά δεν είμαι σε θέση να το στοιχειοθετήσω). Του δίνει υπερηφάνεια, όπως λέει και ο Φουκουγιάμα.
Δεν είμαι εξειδικευμένος σε κανένα επιστημονικό είδος αλλά διαβάζω σχετικά με τις εξελίξεις στις λεγόμενες θετικές επιστήμες. Από όσα έχω καταλάβει ως σήμερα, οι διεργασίες στην εξέλιξη του ανθρώπου συντελούνται σε ατομικό επίπεδο. Η βιολογία τις αντιμετωπίζει από το κύτταρο και πάνω αρκετά μετά από το υποατομικό επίπεδο που συντελούνται. Το τι γίνεται στο υποατομικό αυτό επίπεδο ίσως αρχίσουμε να το ανακαλύπτουμε όταν με το καλό κατασκευασθούν οι κβαντικοί υπολογιστές. Η σχέση σε ταχύτητα και ανάλυση της πολυπλοκότητας μεταξύ κβαντικού υπολογιστή και σημερινού ψηφιακού είναι ίδια με τον μεγαλύτερο σημερινό ψηφιακό με την προ υπολογιστών εποχή.
Στο προφανές ερώτημα γιατί η επιστήμη σήμερα δεν είναι σε θέση να παράγει κβαντικούς υπολογιστές η απάντηση είναι διότι δεν μπορεί να διασφαλίσει αυτό που αποκαλείται συνοχή.
Δηλαδή τα άτομα να διατάσσονται με τέτοια εξαιρετική ακρίβεια ώστε πάντοτε να δονούνται σε συμφωνία μεταξύ τους.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την κατασκευή ενός κβαντικού υπολογιστή. Και αυτή η συνοχή επιτυγχάνεται στους -273 βαθμούς Κελσίου. Στο λεγόμενο Απόλυτο Μηδέν. Για να επιτευχθεί αυτή η θερμοκρασία απαιτείται τεράστια κατανάλωση ενέργειας που καθιστά το εγχείρημα όχι, μόνο, ασύμφορα ενεργοβόρο αλλά και πανάκριβο. Υπάρχουν εταιρείες που έχουν με τις προϋποθέσεις αυτές κβαντικούς υπολογιστές. Αλλά για δική τους πειραματική χρήση.
Άρα, τι γίνεται; Δεν θα επιτευχθεί η κατασκευή κβαντικών υπολογιστών;
Υπάρχει αισιοδοξία στην εξής λογική. Η φύση επιτυγχάνει αυτήν την συνοχή για τη οποία μιλήσαμε παραπάνω σε θερμοκρασίες δωματίου. Και η επιστήμη ψάχνει να βρει πως η φύση το κατορθώνει αυτό. Το φαινόμενο της φωτοσύνθεσης είναι μια τέτοια διαδικασία. Γνωρίζατε πως δεν είναι γνωστό πως επιτυγχάνεται;
Μια άλλη έννοια της κβαντικής φυσικής που μας ενδιαφέρει στην παρούσα ανάλυση είναι το φαινόμενο της υπέρθεσης.
Υπέρθεση είναι η ικανότητα των σωματιδίων να βρίσκονται σε δύο κβαντικές καταστάσεις την ίδια στιγμή. Ένα ηλεκτρόνιο μπορεί να βρίσκεται την ίδια στιγμή σε δύο διαφορετικά άτομα.
Οι πολλές διαφορετικές ταυτότητές μας μας κάνουν να είμαστε ταυτόχρονα ΠΑΟΚ, Πάρμα, Πόντιοι, Έλληνες Θεσσαλονικείς. Έχουμε, λοιπόν, μια υπέρθεση ταυτοτήτων των οποίων οι διεργασίες συντελούνται σε υποατομικό επίπεδο. Το πως θα το δούμε όταν οι κβαντικοί υπολογιστές γίνουν αντικείμενο καθημερινής χρήσης.
Με βάση αυτά, λοιπόν, στον τελικό του τσάμπιονς λινκ υποστήριξα την Ίντερ λόγω βιωματικού παρελθόντος αλλά η ποδοσφαιρική απόδοση ήταν καταλυτικά υπέρ της Παρί Σεν Ζερμέν. Ομάδες διαφορετικής κατηγορίας.
Οι ποδοσφαιριστές της Παρί είχαν εξαιρετική τεχνική σε ατομικό επίπεδο αλλά το συνδύαζαν με μια εκπληκτική ομαδικότητα. Από τα πρώτα λεπτά του αγώνα αντιλαμβανόσουν που θα γείρει το παιχνίδι.
Η καθαρά ποδοσφαιρική ανάλυση του αγώνα με βρίσκει παγερά αδιάφορο. Υπάρχει, όμως, η γεωπολιτική και η κοινωνική. Μια τέτοια προέγγιση επιχείρησε πριν την διεξαγωγή του και η Le Monde. Την διέτρεξα και θα μπορούσα να σας επισημάνω τα εξής:
PSG: Από την εποχή των αστέρων στην εποχή της ομάδας – και του Κατάρ
Το καλοκαίρι του 2023, η Paris Saint-Germain βρέθηκε σε καμπή: ένας νέος προπονητής, ο Ισπανός Λουίς Ενρίκε, και η προαναγγελθείσα φυγή του Κιλιάν Εμπαπέ προς τη Ρεάλ Μαδρίτης, σηματοδότησαν όχι απλώς μια αλλαγή προσώπων, αλλά μια βαθύτερη στρατηγική μετατόπιση. Η PSG, μέχρι τότε ο ορισμός της «ομάδας των σταρ», αποφάσισε να γίνει ομάδα με ταυτότητα.
Το όραμα του Λουίς Ενρίκε ήταν από την αρχή αιρετικό: όταν τον Φεβρουάριο του 2024 δήλωσε πως η PSG θα είναι καλύτερη χωρίς τον Εμπαπέ, τον κορυφαίο σκόρερ στην ιστορία του συλλόγου, δέχθηκε ειρωνεία και δυσπιστία. Δεκαπέντε μήνες μετά, η ομάδα κέρδισε το Champions League.
Χωρίς τον Εμπαπέ, χωρίς τον Νεϊμάρ, χωρίς τον Μέσι, η PSG βρέθηκε «γυμνή» από υπερσταρ. Το πρώτο φθινόπωρο ήταν δύσκολο· οι ήττες στην Ευρώπη, ιδιαίτερα εκείνη με την Μπάγερν (1-0), έθεσαν την ομάδα στα όρια του αποκλεισμού. Όμως ο Ενρίκε αρνήθηκε να υποκύψει στον πειρασμό των εύκολων λύσεων.
Επένδυσε στη συνοχή, στις τακτικές αρχές και στην ταπεινότητα. Έδωσε χώρο σε νέους παίκτες, δημιούργησε ένα pressing game με ευφυΐα, και έδωσε στην ομάδα ταυτότητα: μια PSG χωρίς θόρυβο αλλά με βάθος. Η πορεία προς τον τελικό χτίστηκε όχι πάνω σε μεγάλα ονόματα αλλά σε πειθαρχημένη συνεργασία, κάτι που εντυπωσίασε ακόμη και τους επικριτές της. Προσέξτε και υπογραμμίστε την ταυτότητα. Ταυτότητα, όχι χυλός. Η ταυτότητα δεν είναι το άθροισμα ατομικών επιδόσεων. Είναι εκθετική υπέρβασή τους.
Το Κατάρ αλλάζει πρόσωπο
Αλλά η αλλαγή αυτή δεν είναι μόνο ποδοσφαιρική. Η PSG αποτελεί από το 2011, όταν εξαγοράστηκε από την Qatar Sports Investments, την κορωνίδα του καταριανού soft power. Για πάνω από μια δεκαετία, η στρατηγική ήταν σαφής: δημιουργία υπερ-προβολής μέσω μεγάλων μεταγραφών (Μπέκαμ, Ζλάταν, Καβάνι, Νεϊμάρ, Μέσι, Εμπαπέ), εντυπωσιακά έσοδα, εμπορική διάχυση, branding.
Η αποχώρηση των τελευταίων σταρ δεν σημαίνει ότι το Κατάρ αποσύρεται. Το αντίθετο: η μετεξέλιξη της PSG σε “ευρωπαϊκή υπερομάδα χωρίς υπερεκτεθειμένα πρόσωπα” είναι το επόμενο βήμα. Σε έναν κόσμο όπου ο έλεγχος της εικόνας μετρά περισσότερο από την εικόνα την ίδια, η Παρί γίνεται η βιτρίνα ενός Κατάρ που παρουσιάζεται ως σοβαρός, μακρόπνοος επενδυτής — όχι ως επιδειξίας πετροδολαρίων.
Ενός Κατάρ που η συνεργασία του με τον συνήθη ταραξία της περιοχής, την Τουρκία, είναι ανησυχητική.
Επιπλέον, καθώς το Κατάρ επιχειρεί να εδραιωθεί ως περιφερειακή υπερδύναμη στον Κόλπο και ως αξιόπιστος συνομιλητής Δύσης–Ανατολής, η PSG λειτουργεί σαν πολιτιστικό εργαλείο “οικουμενικής απήχησης” — που συνδέει, ενώνει και ενισχύει την εικόνα ενός κράτους-μεσολαβητή, από τη Γάζα μέχρι την Ευρώπη.
Η παρουσία της PSG στον τελικό του Champions League δεν είναι απλώς μια αθλητική επιτυχία. Είναι μια γεωπολιτική δήλωση ισχύος. Οι τελικοί αυτοί παρακολουθούνται από εκατοντάδες εκατομμύρια θεατές· αποτελούν χρυσή ευκαιρία για nation branding. Το Κατάρ δεν προβάλλει μόνο τον εαυτό του — επιβάλλει το δικό του αφήγημα περί σύγχρονης δυναμικής μοναρχίας, μεταξύ παράδοσης και καινοτομίας.
Η νέα PSG, λοιπόν, δεν είναι πια σύλλογος-τσιρκολάνος· είναι ένα έργο ισχύος που λειτουργεί μέσα κι έξω από τα γήπεδα.
Υπάρχει και κάτι άλλο στο οποίο ενσκήπτω με απόλυτο σεβασμό και προσοχή. Οι επίμονες αναφορές στον προπονητή της Παρί και το προσωπικό του δράμα απο την απώλεια της κόρης του.
Το ποδόσφαιρο, λοιπόν, δεν είναι ένα αθλητικό γεγονός όπως θέλουν να το παρουσιάσουν κάποιοι. Είναι αθλητισμός, είναι ιδεολογία, είναι πολιτική και είναι γεωπολιτική.
Το Κατάρ απέκτησε άλλο ένα ισχυρό όπο ήπιας ισχύος.
Και η Γαλλία αφού τύποις η ομάδα είναι γαλλική.
Ας τα βλέπουν αυτά οι δικοί μας που διατηρούν τις ποδοσφαιρικές συνθήκες στην εποχή του κοτζαμπασιμσού.
Εντυπωσιακές και μη αναμενόμενες (δεν είχαν παρουσιασθεί μέχρι τώρα) οι γνώσεις για ”το τόπι που το κλωτσούν 22 νέοι του κ. Σαββίδη , αλλά θεωρώ υπερβολή την εξαγορά για γεωπολιτικούς λόγους των μεγάλων ποδοσφαιρικών ομάδων της Αγγλίας και της Γαλλίας κυρίως από τις Μοναρχίες των πλουσίων Αραβικών χωρών του Κόλπου , που βρήκαν πως το φιλολαϊκό ποδόσφαιρο ,όπως εξελίσσεται ”αφήνει πολλά λεφτά” και ”τα λεφτά πάνε στα λεφτά” , γιαυτό το αναπτύσσουν και στις χώρες τους , στις οποίες -εκτιμώ- πως θα είναι ο καταλύτης για την ισότητα ανδρών και γυναικών(γεμίζουν τα στάδια τους και από γυναίκες , χωρίς μπούρκα ).
Στα καθ’αυτό ποδοσφαιρικά ήταν ντροπή για το Ιταλικό ποδόσφαιρο αυτή η Ίντερ (Η ”γριά”, ο Ηρακλής Θεσ/νίκης ,ή ”τα τσαμούρια” ο Απόλλων -Καλαμαριάς , αν έφταναν στον τελικό δεν θα ”έτρωγαν’ πέντε γκολ.
Τέλος, αφού ακόμη στην Ελλάδα δεχόμαστε ξένους διαιτητές για τους μεγάλους αγώνες και από την
Αλβανία χάθηκε η ντροπή των αρμοδίων και των φιλάθλων.
Μπράβο σας! Χίλια μπράβο! Επιτέλους να αρχίσουμε να συνδέουμε την Επιστήμη με την καθημερινή μας ζωή (μέχρι τώρα αναπαράγονται ιδεολογήματα). Θα το πάω και αλλού, πέρα από το ποδόσφαιρο και τον κοτσαμπασισμό του, γιατί χρειαζόμαστε Ταυτότητα ως Ελλάδα. Ο κβαντικός/ενεργειακός τρόπος είναι ο Τρόπος των ψυχικών Ενεργειών/Αρετών, φιλοσοφικός Τρόπος Βίου που περιγράφει ο Αριστοτέλης (και υιοθέτησαν οι Πατέρες της Ορθοδοξίας). Η Συνοχή είναι ο Πολιτικός Βίος (τα καλά και συμφέροντα για την Πολη, όχι για το άτομο) και η Καλοκαγαθία είναι ο ψυχικός/ενεργειακός τρόπος της Ταπεινότητας που αφυπνίζει την Καθαρή Ενέργεια του Νου/Λόγου. Η Κοινωνία των όντων στο επίπεδο ύπαρξης της Ενέργειας/στο ευ Είναι είναι το πρότυπο του ευ ζην με Συνοχή στο επίπεδο της Ενέργειας του ΕΜΕΙΣ (της θεσμίζουζας κοινωνίας όχι της θεσμισμένης), οπου η ψυχή των πολιτών διατάσσεται κατά την ΤΑΞΗ των ΜΟΡΦΩΝ του ΚΟΣΜΟΥ. Θα ήταν σπουδαίο αν κατανοούσαμε τη διαφορά του Καθέκαστον Είναι των χωριστών όντων από το Καθόλου Είναι των ενωμενων σε ένα ΌΝ. Αν αγαπούσαμε τον εαυτό μας, τη σοφία του λαού μας… Φανταστείτε να διορθώναμε τις παρερμηνείες του Αριστοτέλη διαβάζοντάς τον με όρους σύγχρονης φυσικής!
Ἡ ταυτότητα εἶναι dna ἀναπόδραστο, σῶμα καὶ ψυχῆς. Εἶναι ὁδὸς ἀθανασίας, ὄχι ὑπερηφάνειας. Ὑπάρχει πεδίο ἀνάπτυξης γιὰ τὸν κάθε ἄνθρωπο, ἀνάλογα μὲ τὰ ταλέντα του καὶ τὴν πορεία του. Ὅπως τὸ ἑρμηνεύει σὲ βάθος ἡ Ὀρθοδοξία, σμιλεύοντας τὸν ἑαυτὸ σὰν γλυπτὸ τέχνης, ἐσωτερικά καί ἐξωτερικά. Ὁ τρόπος ποὺ ὁ Ἐνρίκε ἀντιμετωπίζει τὴν ὕπαρξη τῆς κορούλας του, καὶ οἱ φίλαθλοι, εἶναι ὁ τρόπος ποὺ μᾶς μαθαίνει ἡ Ὀρθοδοξία, καὶ ὄχι μόνο, νὰ μνημονεύουμε τὶς ψυχές, νὰ τοὺς δείχνουμε τὴν ἀγάπη μας, νὰ αἰσθανόμαστε τὴν ὕπαρξή τους. Γιατί ὑπάρχει καί μέλλον. Εἶναι τὸ βῆμα ποὺ πρέπει νὰ κάνει ὁ δυτικὸς πολιτισμός, γνωρίζοντας ἁπλᾶ καὶ συνειδητὰ τὴν πορεία τῆς ψυχῆς, γιὰ νὰ φύγει ἀπὸ τὰ ἀδιέξοδά του καὶ τὸ σκεπτικὸ μιᾶς ὕπαρξης ἐφήμερης καὶ ἀνούσιας. ῾Ο Ενρίκε εἶναι ἕνας φάρος.