Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected], www.kalkis.eu
Φρουροί περιπολούν έξω από μια τουρκική φυλακή στα περίχωρα της Άγκυρας. Πηγή : La Croix ADEM ALTAN/AFP
Αυτό αποκάλυψε στις 8-8-2021 μια έρευνα του διμηνιαίου περιοδικού Foreign Policy, όπως ανέφερε στις 9-8-2021 το ρεπορτάζ του Thomas Guichard στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας La Croix με τίτλο : «Στην Τουρκία, γιγάντιες φυλακές χτίστηκαν για να φιλοξενήσουν τους αντιπάλους της εξουσίας» (En Turquie, des prisons géantes construites pour accueillir les opposants au pouvoir).
Σύμφωνα με την έρευνα, τουλάχιστον 131 φυλακές έχουν χτιστεί από τότε που έγινε το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016, συγκεντρώνοντας αντιπάλους της εξουσίας. Σχεδιάζονται δε περίπου 100 ακόμη.
Το κακό άρχισε με την καταστολή το 2013 μετά από τις αντικυβερνητικές εξεγέρσεις 
στην πλατεία Gezi στην Κωνσταντινούπολη. Τούτο αποτέλεσε μια πρώτη προειδοποίηση. Από τότε που έγινε το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 15 Ιουλίου 2016, η Τουρκία ζει στον ρυθμό των εκκαθαρίσεων υπαλλήλων και των συλλήψεων δημοσιογράφων, στρατιωτικών, πολιτικών, δικηγόρων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και καλλιτεχνών. Με άρθρο μου στις Ανιχνεύσεις στις 14-02-2018 είχα κάνει έκκληση στους αναγνώστες μου να αποκαλύπτουμε συστηματικά τα ανελεύθερα «κατορθώματα» του ερντογανικού καθεστώτος το οποίο ισχυρίζεται ότι είναι μια Δημοκρατία : http://www.anixneuseis.gr/?p=184644. Παρομοίως με άλλο άρθρο μου στις 23-12-2020 : ΕΔΩ
Αλλά πού φυλακίζονται αυτές οι χιλιάδες αντιφρονούντες Τούρκοι, που ενίοτε συλλαμβάνονται για αστείους λόγους ; Αυτή είναι η ερώτηση που έθεσε ο Noah Blaser,
συγγραφέας της άνευ προηγουμένου έρευνας για το τουρκικό σύστημα φυλακών, που δημοσιεύτηκε στο αμερικανικό περιοδικό Foreign Policy.
Σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες που τράβηξε ο εν λόγω δημοσιογράφος, τουλάχιστον 131 φυλακές χτίστηκαν από τον Ιούλιο του 2016 έως τον Μάρτιο του 2021. Περίπου 100 άλλες σχεδιάζονται να κατασκευαστούν από την τουρκική κυβέρνηση, σύμφωνα με εσωτερικές εκθέσεις του 
Υπουργείου Δικαιοσύνης και άρθρα του
Τύπου. Μεταξύ αυτών, κι ένα γιγαντιαίο συγκρότημα, το οποίο αναμένεται να αναδυθεί κοντά στην Προύσα, στα βόρεια της Τουρκίας. Η χωρητικότητά του 15.000 κρατουμένων είναι συγκρίσιμη με αυτή του νησιού Rikers Island της Νέας Υόρκης, του μεγαλύτερου σωφρονιστικού καταστήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για παράδειγμα, η μεγαλύτερη φυλακή στη 
Γαλλία, η Fleury–Mérogis, σχεδιάστηκε για να φιλοξενεί 2.855 κρατούμενους. Μόνο τα συγκροτήματα φυλακών
της μουσουλμανικής μειονότητας Ουιγούρων στο Σιντζιάνγκ, στη δυτική Κίνα, υπερβαίνουν σε μέγεθος αυτό το δυσανάλογο έργο. Με την ευκαιρία, οι Ουϊγούροι είναι καταπιεσμένα φρικτά από την Κίνα τουρκόφωνα ξαδέλφια της Τουρκίας η οποία κάνει πως δεν συμβαίνει τίποτα σε βάρος τους, κάτω από τους διάφορους κινεζικούς εκβιασμούς, όπως π.χ. της μη ταχείας παράδοσης του κινεζικού αντι-Covid εμβολίου.
Το χειρότερο ποσοστό φυλακίσεων στην Ευρώπη
Ο ρυθμός κατασκευής έχει διπλασιαστεί από το 2016 σε σύγκριση με τα τέσσερα 
χρόνια πριν από το αποτυχημένο πραξικόπημα. Το μέγεθος κάθε σωφρονιστικού ιδρύματος έχει επίσης
αυξηθεί, σύμφωνα με την έρευνα του Foreign Policy. Οι νέες φυλακές είναι πλέον κατά 50% μεγαλύτερες, με ένα επιπλέον πάτωμα που προστίθεται στο κλασικό τουρκικό μοντέλο διώροφων μπλοκ φυλακών.
Αυτά τα νέα σωφρονιστικά συγκροτήματα αλλάζουν ενίοτε το πρόσωπο των μεσαίων 
επαρχιακών τουρκικών πόλεων στις οποίες ξεφυτρώνουν. Θεωρούνται κατά κάποιον τρόπο «αναπτυξιακά έργα στην τουρκική επαρχία». Αυτό συμβαίνει π.χ. στην Aksaray, με 420.000 κατοίκους, που επισκέπτονται οι τουρίστες για το Σερτζούκικο Κορανικό σχολείο του 14ου αιώνα, η οποία έλαβε τη «μεγαλύτερη επένδυση» στην ιστορία της με την κατασκευή μιας φυλακής των 6.000 φυλακισμένων, σύμφωνα με τα λόγια ενός τοπικού αρμοδίου σε συνέντευξη το 2017. Πρέπει να πούμε ότι οι ανάγκες είναι τεράστιες. Ο πληθυσμός των φυλακισμένων στην Τουρκία αυξήθηκε την ίδια περίοδο από 180.000 σε σχεδόν 300.000, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές του υπουργείου Δικαιοσύνης. Και αυτό, παρά τις δύο
γενικές αμνηστίες και την απελευθέρωση 190.000 μη πολιτικών κρατουμένων από το 2016, προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος στις φυλακές. Το 2020, η Τουρκία βρισκόταν στην κορυφή της κατάταξης των χειρότερων ποσοστών φυλάκισης των 47 χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης, με 357 κρατούμενους ανά 100.000 κατοίκους, μπροστά από τη Ρωσία, τη Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν. Δηλαδή κι άλλες «Δημοκρατίες» όπου κι εκεί η εξουσία ρίχνει στις φυλακές τους πολιτικούς αντιπάλους της, για να εξουσιάζει απερίσπαστη, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα του Ρώσου Ναβάλνυ.
«Εκμοντερνισμοί»
Πέρυσι, ο υπουργός Δικαιοσύνης Abdülhamit Gül είπε ότι οι εγκαταστάσεις 
προορίζονταν να αντικαταστήσουν τις παλιές φυλακές προκειμένου να πληρούν τα «πρότυπα των Ηνωμένων
Εθνών». Μια σειρά άρθρων της Τουρκάλας ερευνητικής δημοσιογράφου Çiğdem Toker αποκάλυψε, ήδη το 2017, ότι η κυβέρνηση χρησιμοποίησε τις έκτακτες εξουσίες της που της παρέσχε η Κατάσταση έκτακτης ανάγκης, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, για να διευκολύνει νομικά και οικονομικά την κατασκευή φυλακών. Ένα διάταγμα κατάργησε έτσι την υποχρέωση εμφάνισης αυτών των δαπανών στον ετήσιο κρατικό προϋπολογισμό. Ένα άλλο επέκτεινε τις οικοδομήσιμες ζώνες σε βοσκοτόπια. Η δημοσιογράφος εξήγησε στην εφημερίδα Cumhuriyet ότι τουλάχιστον 20 επαρχίες επηρεάστηκαν από τα σχέδια για την κατασκευή νέων φυλακών.
Οι πηγές που παραθέτει το Foreign Policy εκτιμούν το συνολικό κόστος αυτών των προγραμμάτων «εκμοντερνισμών» σε πάνω από 1,1 δισ. Ευρώ. Μια τεράστια δαπάνη ενώ η Τουρκία γνωρίζει μια οικονομική και νομισματική κρίση από την περίοδο κατάρρευσης της τουρκικής λίρας το 2018.
Ταυτόχρονα, καθώς σπάνιες πυρκαγιές καταστρέφουν την Ανατολία, κανένα από τα τουρκικά αεροσκάφη Canadair δεν μπόρεσε να απογειωθεί, λόγω έλλειψης χρημάτων για την συντήρησή τους.
