Παναγιώτης Κωνσταντίνου
Την περασμένη εβδομάδα εγκρίθηκε από τις ΗΠΑ ένα πακέτο ζωτικής σημασίας για την Ουκρανία. Τα 61 δισεκατομμύρια δολάρια είναι ένα σημαντικοί ποσό, ωστόσο όπως σημειώνει ο διακεκριμένος βρετανός αναλυτής Ούγκο Ντίξον σε ανάλυσή του στο Reuters, δεν φτάνουν και απαιτείται ένα νέο μακροπρόθεσμο σχέδιο χρηματοδότησης για να μπορέσει να αντέξει την επίθεση του Ρωσικού στρατού.
Ζοφερή η εικόνα στο ανατολικό μέτωπο
Την Κυριακή ο ανώτατος διοικητής της Ουκρανίας ανακοίνωσε πως ο ουκρανικός στρατός υποχώρησε από τρεις περιοχές στο ανατολικό μέτωπο, καθώς η Ρωσία συνεχίζει να συγκεντρώνει ισχυρές δυνάμεις στην πρώτη γραμμή και προελαύνει στο Ντονέτσκ. Η ανακοίνωση του συνταγματάρχη Ολεξαντρ Σίρσκι καταδεικνύει τη δεινή θέση της Ουκρανίας στο πεδίο των μαχών. «Η κατάσταση στο μέτωπο έχει επιδεινωθεί», παραδέχθηκε ο ανώτατος αξιωματούχος του ουκρανικού στρατού, καθώς το Κίεβο ελπίζει πως θα μπορούσε να σταθεροποιήσει την κατάσταση μόλις παραδοθούν τα νέα αμερικανικά όπλα. Από την πλευρά του, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι απηύθυνε νέες εκκλήσεις προς τους διεθνείς συμμάχους να επιταχύνουν τις παραδόσεις όπλων, ώστε να μπορέσει το Κίεβο να διατηρήσει τις θέσεις του και να ανατρέψει τα ρωσικά σχέδια.
«Μόνη ρεαλιστική λύση ειρηνευτική συμφωνία ή ανακωχή»
Η έγκριση από το Κογκρέσο του πακέτου των 61 δισεκατομμυρίων δολαρίων αναμφίβολα αναπτέρωσε τις ελπίδες του Κιέβου για μια βελτίωση σε σχέση με την τρέχουσα κατάσταση. Ωστόσο, πολλοί εμπειρογνώμονες συνομολογούν πως η νέα αμερικανική βοήθεια μοιάζει περισσότερο με «ανάσα» και δεν μπορεί πραγματικά να αντιστρέψει την πλάστιγγα που γέρνει υπέρ της Ρωσίας.
Σύμφωνα με την εκτίμηση του διακεκριμένου βρετανού δημοσιογράφου Ούγκο Ντίξον, σε ανάλυσή του στο Reuters, η Ουκρανία θα μπορούσε να ξεμείνει ξανά από όπλα στα τέλη του 2025. Ακόμα κι αν ο Τζο Μπάιντεν επανεκλεγεί πρόεδρο των ΗΠΑ, τον Νοέμβριο, ενδεχομένως να δυσκολευτεί να λάβει την έγκριση από το Κογκρέσο για περισσότερα χρήματα. Εάν δε στην προεδρία ανέλθει ο Ντόναλντ Τραμπ η αμερικανική υποστήριξη προς την Ουκρανία εκτιμάται πως θα είναι ακόμη πιο επισφαλής.
Στην ανάλυσή του στο Reuters υπογραμμίζει τη σημασία ενός μακροχρόνιου σχεδίου χρηματοδότησης, σημειώνοντας ωστόσο πως ακόμη και με μια τέτοια κίνηση, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν θα μπορούσε να ανακαταλάβει πολλά εδάφη, καθώς η Ρωσία έχει εδραιώσει τις θέσεις της, αναπτύσσοντας μια ισχυρή αμυντική γραμμή, ενώ η Ουκρανία «παλεύει» ακόμη και με ελλείψεις προσωπικού. «Θα μπορούσε όμως να διαπραγματευτεί μια ειρηνευτική συμφωνία από μια ισχυρότερη θέση ή να οδηγηθεί σε μια ανακωχή, αντίστοιχη με αυτήν της Βόρειας και Νότιας Κορέας που “πάγωσαν” τον πόλεμο πριν από 71 χρόνια», αναφέρεται στην ανάλυση του Reuters, σε μια αναφορά των ρεαλιστικών επιλογών που διαθέτει η ηγεσία της Ουκρανίας.
Πόσα λεφτά έχουν δώσει μέχρι τώρα ΕΕ και ΗΠΑ
Η Ρωσία διαθέτει μια οικονομία 11 φορές μεγαλύτερη της Ουκρανίας, βάσει των στοιχείων του 2023. Και παρόλο που το Κίεβο δαπάνησε 65 δισεκατομμύρια δολάρια για την άμυνα πέρυσι, υπολείπεται σημαντικά από τις αντίστοιχες δαπάνες της Ρωσίας, που ανήλθαν σε 109 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI).
Το κενό καλύφθηκε σε σημαντικό βαθμό από τη βοήθεια της Δύσης. Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη διέθεσαν 88 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023 στην Ουκρανία, εκ των οποίων τα 47 δισεκατομμύρια αφορούσαν στρατιωτική υποστήριξη και τα υπόλοιπα οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Kiel για την Παγκόσμια Οικονομία.
Και ο λογαριασμός συνεχίζει να αυξάνεται. Το πόσα χρήματα θα χρειαστεί ακόμη το Κίεβο από τη Δύση εξαρτάται από το είδος του πολέμου που θα διεξάγει και τους στόχους του. Προφανώς, σημειώνει ο Ούγκο Ντίξον στο Reuters, μια αμυντική εκστρατεία θα κοστίσει λιγότερο από μια επιχείρηση αντεπίθεσης για την εκδίωξη των ρωσικών δυνάμεων από τα εδάφη που έχουν καταλάβει στην Ανατολική Ουκρανία.
Μια πρώτη εκτίμηση, δεδομένου ότι το Κρεμλίνο συνεχίζει να αυξάνει τις δικές του στρατιωτικές δαπάνες, η Ουκρανία στο μέλλον θα χρειαζόταν τουλάχιστον όσα διέθεσαν οι σύμμαχοί της το 2023, δηλαδή 88 δισεκατομμύρια δολάρια. Υπενθυμίζεται πως από τα τέλη Φεβρουαρίου, οι σύμμαχοι της Ουκρανίας – κυρίως η ΕΕ – έχουν δεσμεύσει επιπλέον 103 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία ωστόσο δεν έχουν ακόμη διαθέσει. Σε αυτό το ποσό προσθέστε και το πακέτο των ΗΠΑ των 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τα κεφάλαια αυτά εκτιμάται πως επαρκούν μέχρι τα τέλη του 2025.
Στο επίκεντρο τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία
Κατά τον Ούγκο Ντίξον οι ανάγκες της Ουκρανίας θα συνεχίσουν να είναι μεγάλες και άρα θα πρέπει να αναζητηθεί μια μεγαλύτερη πηγή κεφαλαίων. Αυτή, όπως αναφέρει, θα μπορούσε να είναι τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο έχει διχάσει τη Δύση για δύο λόγους: Ο πρώτος είναι πως η Ρωσία θα μπορούσε να προχωρήσει σε μια αντίστοιχη κίνηση κατάσχοντας τα περιουσιακά στοιχεία της Δύσης, που βρίσκονται παγωμένα στη Ρωσία. Και ο δεύτερος είναι πως πρόκειται για μια εξαιρετικά αμφιλεγόμενη και ριψοκίνδυνη κίνηση, η οποία θα μπορούσε να αμφισβητηθεί και να εκπέσει και νομικά.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες έχουν επισημάνει πως τα διεθνή δικαστήρια θα μπορούσαν να διατάξουν την επιστροφή των χρημάτων στους Ρώσους, ακυρώνοντας την κίνηση και ταυτόχρονα καταστρέφοντας τη φήμη της Ευρώπης ως ενός ασφαλούς καταφυγίου για τους επενδυτές. Πρόκειται για μια περίπλοκη κίνηση, καθώς δεν έχει ξαναγίνει στο παρελθόν και είναι άγνωστες οι κάθε είδους επιπτώσεις, νομικές και συστημικές, με μεγάλους χρηματοικονομικούς και οικονομικούς κινδύνους, ανέφεραν πριν από λίγο καιρό διπλωματικές πηγές.
Ο Ούγκο Ντίξον στο άρθρο του στο Reuters προτείνει μια πιο ρεαλιστική εναλλακτική και πάλι με τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία στο επίκεντρο. Ουκρανία και δυτικοί σύμμαχοι θα μπορούσαν να συνάψουν ένα κοινοπρακτικό δάνειο επανόρθωσης. Αυτό σημαίνει πως το Κίεβο θα υποσχεθεί την αξίωση για αποζημίωσης κατά της Ρωσίας με αντάλλαγμα ένα δάνειο. Εάν η Μόσχα αρνηθεί να πληρώσει τις ζημιές, τότε οι σύμμαχοι θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της για να αποζημιωθούν για το δάνειο. «Αυτό», υποστηρίζει, «είναι νομικά πιο ισχυρό από την κατάσχεση».
https://www.ieidiseis.gr/kosmos/245087/oygko-dikson-ta-lefta-den-ftanoun-gia-tin-oukrania-posa-exoun-plirosei-mexri-simera-ee-kai-ipa
