Ιστορικό και αρχιτεκτονικό οδοιπορικό σε έναν ελληνικό οικισμό της Μ. Ασίας».
Τετάρτη 14 Μαΐου 2025, Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης
Διοργάνωση:
Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης Plarchform
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση «Λιβίσι: Παρελθόν, παρόν, μέλλον. Ιστορικό και αρχιτεκτονικό οδοιπορικό σε έναν ελληνικό οικισμό της Μ. Ασίας» στην Κεντρική Βιβλιοθήκη του Δήμου Θεσσαλονίκης την Τετάρτη 14 Μαΐου 2025.
Μεγάλο ήταν το ενδιαφέρον του κοινού για την εκδήλωση με τίτλο «Λιβίσι: Παρελθόν, παρόν, μέλλον. Ιστορικό και αρχιτεκτονικό οδοιπορικό σε έναν ελληνικό οικισμό της Μ. Ασίας». Η εκδήλωση διοργανώθηκε από την Κεντρική Βιβλιοθήκη, τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης και την πλατφόρμα έρευνας και σχεδιασμού Plarchform. Αναδείχθηκαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Λιβισιού (σήμερα Kayaköy), τα θέματα ανάγκης προστασίας του ως τόπου ιστορικής μνήμης, ζητήματα αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, οι προκλήσεις στις διαδικασίες αναβίωσης και επανάχρησης και ο ρόλος της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Καθώς αφορμή για την εκδήλωση αποτέλεσε πρόσφατος διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός από το φορέα Terraviva, για την προστασία και ανάδειξη του πολύ σημαντικού αυτού οικισμού της Μ. Ασίας, με τη δημιουργία ενός εκτεταμένου υπαίθριου μουσείου, παρουσιάστηκε το διαγωνιστικό πλαίσιο, τα ζητούμενα και τα εξαγόμενα αποτελέσματα. Ενώ παρουσιάστηκε αναλυτικά και η συμμετοχή της Plarchform “Healing Trauma”. Η πρόταση (με ομάδα σχεδιασμού τους Ν. Δίκα, Γ. Δρόσο, Α. Κουλούρα, Γ. Θεοδωρίδη, Α. Καραγιαννίδη, Μ. Κουσίδου) διακρίθηκε στο διαγωνισμό με Εύφημο Μνεία, προτείνοντας την αναβίωση του οικισμού με τη λειτουργία υπαίθριου μουσείου και ερευνητικού κέντρου του φαινομένου το τραύματος σε μια διεπιστημονική προσέγγιση. Σημειώνεται ότι η παραπάνω ήταν και η μοναδική ελληνική συμμετοχή που πέρασε στους 30 φιναλίστ του διαγωνισμού, ανάμεσα σε 100 και πλέον συμμετοχές.
Η εκδήλωση αποτέλεσε αφορμή για διεπιστημονική συζήτηση σχετικά με τη διαχείριση της ιστορικής μνήμης, τη σύνδεση αρχιτεκτονικής και κοινωνίας, καθώς και τις δυνατότητες προστασίας και ανάδειξης οικισμών με ιστορική και πολιτιστική βαρύτητα. Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν:
-ο Πέτρος Μεχτίδης, αρχαιολόγος του Υπουργείου Πολιτισμού, που παρουσίασε την ιστορική εξέλιξη και διαδρομή του Λιβισιού και της ευρύτερης περιοχής με πλούσιο οπτικό υλικό.
-η Βίβιαν Δούμπα, πολεοδόμος-χωροτάκτης και μέλος της κριτικής επιτροπής του διεθνούς διαγωνισμού, που ανέλυσε το πλαίσιο του διαγωνισμού, τα αποτελέσματα και τη δυνατότητα των τόπων να επανασυνδεθούν με τις κοινότητες των ανθρώπων
-ο Νίκος Δίκας, αρχιτέκτονας και συντονιστής της Plarchform, που παρουσίασε τη διακριθείσα πρόταση αναβίωσης του οικισμού με τη λειτουργία του εκτεταμένου υπαίθριου μουσείου και ερευνητικού κέντρου.
Μετά την ολοκλήρωση των παρουσιάσεων, πραγματοποιήθηκε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με το πολυπληθές κοινό, πάνω στα ειδικά θέματα της σχέσης της ιστορικής μνήμης με τη σύγχρονη ζωή, τις προκλήσεις του σχεδιασμού για την προστασία και αναβίωση του Λιβισιού, τις συμβατές παρεμβάσεις σε ιστορικά περιβάλλοντα και το μέλλον στις διαχρονικές προσπάθειες για την ανάδειξη και προστασία του Λιβισιού.
Η εκδήλωση ανέδειξε την ανάγκη για ανάληψη πρωτοβουλιών που συνδυάζουν την αρχιτεκτονική δημιουργία με την ιστορική ευαισθησία και την πολιτιστική διαχείριση, φέρνοντας στο προσκήνιο ένα εμβληματικό κομμάτι της μικρασιατικής κληρονομιάς.
Για τους ομιλητές:
Πέτρος Μεχτίδης: https://biblionet.gr/%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%89%CF%80%CE%BF?p ersonid=64640
Βίβιαν Δούμπα:
https://www.linkedin.com/in/viviandoumpa?utm_source=shareCutm_campaign=share
_viaCutm_content=profileCutm_medium=ios_app
Νίκος Δίκας:
https://www.onassis.org/el/people/nikos-dikas
Περισσότερες πληροφορίες:
Διαγωνισμός Living Ruins: https://www.terravivacompetitions.com/living-ruins-competition-2024/
Plarchform: https://www.instagram.com/plarchform
”Μεγάλο ήταν το ενδιαφέρον του κοινού ..”
γράφει στην αρχή η ανάρτηση ,αλλά η εικόνα-χίλιες λέξεις- δείχνει κοινό κάπου 30 ακροατές.
Θα μπορούσε να γραφεί ΔΥΣΤΥΧΩΣ για το σπουδαίο θέμα δεν ήταν μεγάλο το ενδιαφέρον του κοινού.
Να μη ”δουλευόμαστε”
«Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση οι Τούρκοι αρνήθηκαν να εγκατασταθούν στο Λιβίσι, γιατί είχε στοιχειωθεί από τα πνεύματα των Ελλήνων που σφαγιάστηκαν. Έτσι μέχρι και σήμερα παραμένει ερειπωμένο.»
Λιβίσι – Βικιπαίδεια
Γιά τήν πολιτιστική βαρύτητα αὐτῶν τῶν περιοχῶν πρέπει νὰ ἀνατρέξουμε στὰ πανάρχαια χρόνια, ἀπὸ τὰ κείμενα, καὶ τὰ κατὰ τόπους ἴχνη ἱερῶν καὶ πόλεων ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὰ κοινὰ τῶν Ἑλλήνων, ἱερά, γλῶσσα, σύνδεση καὶ διατήρηση ἠθῶν καὶ ἐθίμων, ποὺ διατηροῦνται ἀκόμα, γιὰ νὰ βροῦμε τὴν ἵδρυση τῶν πόλεων γύρω ἀπὸ τὰ ἱερά τους, τὶς ἀμφικτυονίες, τὴν σύνδεση μὲ τὴν ἀρχικὴ ἑστία, τὶς ἀρχὲς καὶ τὶς ἀξίες τοῦ Ἑλληνισμοῦ ποὺ τὶς διέπουν ἀπὸ τὴν ἵδρυσή τους.
Σταχυολογῶ κάποια σχετικά:
Αμφικτυονία – Βικιπαίδεια
Αυτόχθονες Έλληνες: Μικρά Ασία : Δωριέων Εξάπολις – Κνίδος Καρίας
Πόλεις και Τόποι στη Μικρά Ασία. Από την αρχαιότητα έως το 1922: Λυκία, Παμφυλία, Κιλικία – 1ο μέρος: Αρχαιότητα – Bodossaki Lectures on Demand
Ὁ Ἑλληνισμὸς ὅπου βρισκόταν διατηροῦσε καὶ ἐνίσχυε τὶς ρίζες του καὶ συμμετεῖχε ἐνεργὰ στὰ κοινά. Ὄχι μόνο στὰ παράλια ἀλλὰ καὶ στὰ βάθη τῆς Ἀσίας. Οἱ Ἕλληνες τῆς Σινασοῦ της Καππαδοκίας τὸν 18ο-19ο αἰ ξενιτεύονταν καὶ μὲ τὰ οἰκονομικά τους κέρδη βοηθοῦσαν στὰ κοινωφελῆ ἔργα τῆς περιοχῆς τους κτίσιμο σχολείων, ἐκκλησιῶν, ἔργα περίθαλψης κλπ. Προσλάμβαναν ἐκπαιδευτικοὺς ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα καὶ προόριζαν τὰ ὑψηλότερα κονδύλια γιὰ τὴν ἐκπαίδευση. Ὄνειρὸ τους ἦταν νὰ ἐπιστρέψουν καταξιωμένοι στὴν πατρίδα τους ὅπου ἔχτισαν ἀρχοντικὰ ὑψηλῆς αἰσθητικῆς καὶ ἔτσι ἡ Σινασὸς εἶναι χαρακτηρισμένος διατηρητέος οἰκισμὸς ἀπὸ τὴν Unesco.
Σινασός Καππαδοκίας – Βικιπαίδεια
Γιά τόν Ἑλληνικό ἀνθρωποκεντρικό τρόπο:
«η ελληνική ταυτότητα αποτελεί μία σταθερά που συγκροτείται ήδη κατά τους κρητομυκηναϊκούς χρόνους και εξελίσσεται μεταλλασσόμενη αδιάκοπα έως τη σύγχρονη εποχή. Για να γίνει κατανοητή η προσέγγιση αυτή της ελληνικής ταυτότητας πρέπει να ανατρέξουμε για λίγο στη φύση της ελληνικής κοινωνίας. Κεντρική υπόθεση εργασίας αποτελεί η παραδοχή ότι ο ελληνισμός συγκροτήθηκε πολιτικά ως κοσμοσύστημα, με γνώμονα τη θεμελιώδη κοινωνία της μικρής κλίμακας της πόλης και εντέλει σε ανθρωποκεντρικές βάσεις.
Τα τρία αυτά γνωρίσματα δηλώνουν τα εξής: Το πρώτο, ότι ο ελληνικός κόσμος αποτέλεσε όχι μία πολιτειακή κοινωνία αλλά πολλές, μερικές εκατοντάδες που κάλυψαν την περίμετρο της Μεσογείου και κατά καιρούς σε βάθος τη ζωτική του ενδοχώρα.
Το δεύτερο, ότι ως θεμελιώδης κοινωνία επελέγη η πόλις και ότι συνεπώς η πόλις συγκρότησε τον πολιτικό πυρήνα του κράτους στο περιβάλλον του οποίου αναπτύχθηκε ο κοινωνικός ιστός. Κατά τούτο στην ελληνική περίπτωση βρισκόμαστε μπροστά σε ένα εθνοτικό γεγονός συγκροτημένο σε πολλές αυτόνομες πολιτειακά κοινωνίες, όσες και οι πόλεις-κράτη.
Το τρίτο, ότι η φύση των ελληνικών κοινωνιών έχει να επιδείξει ένα καταστατικό διακριτικό πρόσημο, την ανθρωποκεντρική ελευθερία»
Γιώργος Κοντογιώργης – Ο Ελληνισμός ως έθνος κοσμοσύστημα
Ἂς συγκρίνουμε τί ἦταν ὁ Ἑλληνισμός καί ἡ παιδεία τότε μὲ τὸ σήμερα.