του Δημήτρη Τσαϊλά, Υποναυάρχου ε.α.
Τον Ιανουάριο του 1996, η Ελλάδα με την Τουρκία απέφυγαν μια ένοπλη σύγκρουση χάρη στη συμφωνία με τους Αμερικανούς «ούτε στρατεύματα, ούτε σημαίες, ούτε πλοία» (No troops, no flags, no ships). Ένας τακτικός ελιγμός που μας κράτησε μακριά από τον πόλεμο, αλλά μας κληροδότησε πέραν των γκρίζων ζωνών και μια αχίλλειο πτέρνα του κατευνασμού: τη λογική ότι η «αποκλιμάκωση» ισοδυναμεί με «άρνηση υπεράσπισης της κυριαρχίας».
Σήμερα, το ίδιο δόγμα επανέρχεται από την πίσω πόρτα. Όχι με φρεγάτες, αλλά με τουρκικά καΐκια που δρουν ως παραστρατιωτικές μονάδες. Και το ερώτημα είναι αμείλικτο: μήπως η Αθήνα ετοιμάζεται ξανά να θυσιάσει κυριαρχικά δικαιώματα στο όνομα της ηρεμίας;
Από το «Αβλαβής διέλευσης» στην Ενοχή της Κυβέρνησης
Όταν Έλληνες υπουργοί μιλούν για «αβλαβή διέλευση» τουρκικών αλιευτικών στα χωρικά μας ύδατα, δεν πρόκειται για γκάφα. Πρόκειται για επικίνδυνη πολιτική. Η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας είναι ξεκάθαρη: η αβλαβής διέλευση αφορά ναυσιπλοϊα ειδικά των πολεμικών πλοίων, όχι παράνομη αλιεία.
Με αυτή τη γλώσσα, η κυβέρνηση δίνει άλλοθι στην Άγκυρα και ανοίγει ρωγμές στη διεθνή μας θέση. Και ας μην κοροϊδευόμαστε: κάθε τέτοια «παραχώρηση» γίνεται προηγούμενο που αύριο η Τουρκία θα το παρουσιάσει ως δεδομένο.
Ένας Στόλος με Διπλή Σημαία
Ο τουρκικός αλιευτικός στόλος δεν είναι «επαγγελματικός κλάδος». Είναι κρατικά χρηματοδοτούμενη ισχύς, με ρόλο διπλό: να αδειάζει τις ελληνικές θάλασσες και να σπάει την αποτρεπτική ισχύ του Πολεμικού Ναυτικού.
Πώς αντιδρά η Αθήνα; Με υπεκφυγές. Αντί για αποφασιστικότητα, δείχνει παθητικότητα. Αντί να ενισχύσει την επιτήρηση, μιλάει για «καλές σχέσεις». Αντί να υπερασπιστεί τους ψαράδες μας, καλύπτει τους εισβολείς.
Οικονομία και Εθνική Ασφάλεια στο Καρτέρι
Η παράνομη τουρκική αλιεία δεν είναι απλώς ένα ζήτημα επιβίωσης για τους Έλληνες ψαράδες. Είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας. Οι τιμές των ψαριών έχουν εκτοξευθεί, η αλιευτική παράδοση παραθαλάσσιων κοινοτήτων καταρρέει, και η Άγκυρα μετατρέπει το οικονομικό πλήγμα σε εργαλείο πίεσης.
Όταν η κυβέρνηση κλείνει τα μάτια, στην πράξη συμμετέχει σε αυτήν την ασφυξία.
Το Επικίνδυνο Σενάριο
Η Τουρκία έχει ήδη δείξει το σχέδιο: μαζική κινητοποίηση αλιευτικών, δημιουργία τετελεσμένων, πίεση χωρίς πυροβολισμούς. Αν η Αθήνα συνεχίσει να σιωπά, το Πολεμικό Ναυτικό και οι δυνάμεις της Ακτοφυλακής θα βρεθούν παγιδευμένοι: ή θα κλιμακώσουν απέναντι σε «ψαράδες» ή θα υποχωρήσουν. Και στις δύο περιπτώσεις, η Ελλάδα χάνει.
Το 1996 Δεν Επαρκεί
Το 1996, το «ούτε στρατεύματα, ούτε σημαίες, ούτε πλοία» ήταν μια λαθεμένη διέξοδος. Το 2025 είναι η παγίδα. Δεν μπορείς να αντιμετωπίζεις παραστρατιωτικές τακτικές με συνταγές παλιών ισορροπιών.
Η κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει: θα συνεχίσει να αναπαράγει το δόγμα της αποδοχής, ή θα αναλάβει ευθύνη να προστατεύσει εμπράκτως τα ελληνικά νερά;
Τι Πρέπει να Γίνει Άμεσα
Η χώρα δεν χρειάζεται άλλες «διαβεβαιώσεις». Χρειάζεται πράξεις:
- Άμεση ενίσχυση της επιτήρησης με πλοία και drones στο Αιγαίο.
- Διακοπή της ρητορικής περί «αβλαβούς διέλευσης» από κυβερνητικά χείλη.
- Κοινοβουλευτικό έλεγχο για να απαντηθεί αν έχουν γίνει παραχωρήσεις σε κυριαρχικά δικαιώματα.
- Αποπομπή όσων υπουργών εκθέτουν τη χώρα με δηλώσεις που νομιμοποιούν την τουρκική προπαγάνδα.
Η Σιωπή Είναι Συνενοχή
Ο τουρκικός αλιευτικός στόλος δεν αφορά εμπορική δραστηριότητα τροφίμων. Αφορά ισχύ. Είναι όπλο για να γκριζάρει το Αιγαίο, να παρακάμπτει το Πολεμικό Ναυτικό και την Ακτοφυλακή να πιέζει την ελληνική οικονομία.
Η σιωπή της κυβέρνησης δεν είναι αδυναμία. Είναι συνενοχή. Αν η Αθήνα επιμείνει σε υπεκφυγές, τότε η κυριαρχία μας δεν θα χαθεί με ανταλλαγές πυρών από στρατιωτικές δυνάμεις, αλλά με τον σταθερό θόρυβο από τα γρι-γρι των τουρκικών ψαρόβαρκων μέσα στα ελληνικά νερά.
Και αυτό θα είναι έγκλημα όχι της Άγκυρας, αλλά της Αθήνας.
Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI) και του Research Institute for European and American Studies (RIEAS).
Κάτι που γίνεται για δεκαετίες, στην πράξη δεν μπορεί να σταματήσει έτσι απλά. Άλλο στα λόγια και το τι θα έπρεπε να γίνει, εκεί τα πράγματα είναι εύκολα. Όσο πιο πολύ κρατάει μια άσχημη κατάσταση, τόσο πιο δύσκολα κόβεται. Περίπου όπως το κάπνισμα και οι εθισμοί, μειώνεις την ποσότητα τροφής ή καπνού και διαταράσσεται όλος ο οργανισμός, αρχικά.
Είναι όμως και θέμα ισχύος, έχουν πιο δυνατό στρατό.
Δεν είναι θέμα μιας υπουργικής απόφασης μόνο. Η “μαχητική” διάθεση προϋποθέτει μια υπάρχουσα και συνεχή ενεργητικότητα. Δεν θα εφαρμοστεί δηλαδή μια δυο φορές και μετά εμείς θα αράξουμε στο παλιό λιμάνι νομίζοντας ότι ξεμπερδέψαμε, μπορεί να χρειαστεί να ματώσουμε. Ούτε οι εκάστοτε ηγεσίες πρόκειται να το τολμήσουν(ο κατευνασμός δεν ξεκίνησε επί Μητσοτάκη) αλλά ούτε κι ο Έλληνας είναι διατεθειμένος να χαλάσει την ησυχία του γι’αυτό.
Καταγγελίες, κλάψα, εκκλήσεις περί Δικαίου, αναζήτηση ενός καλού προστάτη ακόμα κι επί πληρωμή, και …αναμονή μήπως αλλάξει κάτι.
The greek way, τα “μύνηματα” του Καμμένου και του Στρατηγού: αν το ξανακάνεις Τούρκε, θα τις φας! Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει. Για γέλια είμαστε.
Επειδήπερ από το 1964( πολεμική έξαρση στην Κύπρο) -ότε ”υπηρέτουν” στην Αλεξανδρούπολη– μαλώνανε καθημερινώς σχεδόν οι Έλληνες και οι Τούρκοι ψαράδες (γνωστοί μεταξύ τους από χρόνια) πότε στα ανοιχτά της Αίνου και πότε γύρω από την Σαμοθράκη γιατί ήξεραν ”με το μάτι τα θαλάσσια σύνορα των κρατών” και τα παραβίαζαν αμφότερες οι παρέες για τα καλά μπαρμπούνια .
Τότε βέβαια κανένας δεν αμφέβαλλε για τον πατριωτισμό της τότε κυβερνήσεως της Ενώσεως Κέντρου του Γέρου της Δημοκρατίας , ενώ τώρα ” καρφώθηκε στο μυαλό ΟΛΗΣ της Αντιπολίτευσης ” ότι η σημερινή κυβέρνηση της πατριωτικής Νέας Δημοκρατίας ξεπουλάει το Αιγαίο , που ξεχάσαμε ότι το γκρίζαρε η κυβέρνηση Σημίτη με τα Ίμια το 1996 και την Μαδρίτη το 1997.
Διάβασα και παραθέτω ,
”Ακονίζουν τα μαχαίρια τους Βρετανία και Γαλλία για τα αλιευτικά δικαιώματά τους”.
ΠΟΛΕΜΟ ΠΑΝΤΩΣ ΔΕΝ ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ΔΕΝ ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ούτε βούλιαξαν ψαρόβαρκες γιατί οι γείτονες ψαράδες (και κυνηγοί )κλέβουν την ψαριά και τα θηράματα αλλά δεν κατοχυρώνουν κυριαρχικά δικαιώματα. Ε ..αν το παρακάνουν οι γεμιτζήδες θα πάμε πρώτ να κάνουμε πορείες διαμαρτυρίας εναντίον της Τουρκίας στα νησιά του Αιγαίου και μετά ”όπλα μπαλάσκες” για πόλεμο.
Υ.Γ Να τα επισημαίνουμε ,αλλά να μη ανησυχούμε ,λέτε και δεν έχουμε Λιμενικό και Πολεμικό Ναυτικό .
ΑΜΑΝ ΑΥΤΗ Η ΔΟΜΙΚΗ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ για τα εθνικά μας θέματα έξη χρόνια τώρα .
“Η Σιωπή Είναι Συνενοχή”, πόσο μάλλον η συμπόρευση και στήριξη.
Όταν οι Τούρκοι ψαρεύουν ανενόχλητοι σε όλο το μήκος και πλάτος των ελληνικών θαλασσών, ημείς άδομεν.
Τι συμβαίνει με τα τουρκικά αλιευτικά που εντοπίστηκαν στη Γαύδο
Έχομε ΠΝ και ΛΣ; Ναι, το βλέπομε με τις καθημερινές καραβιές λαθρομεταναστών, που βοηθούν να φθάσουν ασφαλώς στον προορισμό τους.
Κε Ναυαρχε,
το πρωτοσελιδο της ΕΣΤΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ της 31/8/2025 θέτει το εξης ζητημα:
σύμφωνα με την αμερικανική οπτική, ακομη και αν η Ελλάδα επεξέτεινε τα χωρικά υδατα στα 12νμ, δεν διαθέτει ικανό αριθμό δυναμεων για να πραγματοποιήσει νηοψίες σε εμπορικά και πολεμικά πλοία και για αυτό μάς ζητούν να ”επισημοποιήσουμε” τη συμφωνία της Μαδρίτης με ρητή εγκατάληψη των 12νμ.
Επείδη η διεθνής κατάσταση εχει περάσει σε εποχή σκληρής ισχύος, ‘οπου θα σού ανήκει αυτό που μπορείς να υπερασπιστείς με τα όπλα, ποιά είναι η δική σας απάντηση στην αμερικανική εκτίμηση;
Κύριε Ντούνη,
Η αμερικανική εκτίμηση, όπως παρουσιάστηκε, αγνοεί μια θεμελιώδη αρχή: η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια δεν είναι θέμα ισχύος, αλλά αναφαίρετο κυριαρχικό δικαίωμα, κατοχυρωμένο από το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Δεν ζητάμε άδεια, ούτε διαπραγματευόμαστε την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου.
Το ζήτημα της αποτροπής είναι πραγματικό. Αν η διεθνής κατάσταση οδηγείται σε εποχή σκληρής ισχύος, η απάντηση της Ελλάδας δεν μπορεί να είναι παραίτηση· πρέπει να είναι ενίσχυση των δυνατοτήτων της. Αυτό σημαίνει:
επένδυση σε μέσα επιτήρησης και έλεγχο θαλάσσιων περιοχών (από UAV μέχρι φρεγάτες),
αναβάθμιση των δυνάμεων του Πολεμικού Ναυτικού και της Ακτοφυλακής,
διασύνδεση με συμμάχους και ευρωπαϊκές αποστολές για τη διασφάλιση της ναυσιπλοΐας.
Η «επισημοποίηση» της Συμφωνίας της Μαδρίτης με ρητή παραίτηση από τα 12 ν.μ. ισοδυναμεί με αυτοακύρωση της Ελλάδας και δημιουργία δεδικασμένου σε βάρος μας. Μια τέτοια επιλογή θα ήταν ανιστόρητη και επικίνδυνη.
Συνεπώς, η απάντησή μας στην αμερικανική οπτική είναι ξεκάθαρη: η Ελλάδα δεν εκχωρεί δικαιώματα, τα υπερασπίζεται. Η κυριαρχία δεν τίθεται σε παζάρι. Η αποτροπή δεν χτίζεται με δηλώσεις παραίτησης, αλλά με αποφασιστικότητα και προετοιμασία.
Με εκτίμηση,
Δημ. Ν. Τσαϊλάς
Ναύαρχε, ας μείνομε στην πραγματικότητα, χωρίς να την εμπλέκομε με το πώς θα θέλαμε, ή θα έπρεπε να είναι.
Εδώ και 30 χρόνια λέμε ότι η επέκταση των χ.υ. μας στα 12 νμ είναι αναφαίρετο δικαιωμά μας, το οποίο θα ασκήσομε όποτε εμείς κρίνομε κατάλληλο τον χρόνο. Αλήθεια, ποιον κοροϊδεύομε; Η Ελλάς έχει περιτράνως αποδείξει ότι είναι κράτος ψοφοδεές, που προτιμά να υποχωρεί παρά να εμπλακεί σε φασαρίες. Την ηττοπάθεια αυτήν έχει περάσει και στον λαό. Ποιος είναι σήμερα πρόθυμος να πάει να πολεμήσει, όταν όλοι κοιτάζουν πώς θα αποφύγουν ακόμη και την στρατιωτική των θητεία; Οι κυβερνήσεις μας δεν είναι ικανές/πρόθυμες να μάς προστατεύσουν ούτε από … ψαροκάικα και λαθροεισβολείς κι εμείς ασχολούμεθα με το πώς το βλέπουν οι Αμερικανοί; Όπλα μπορείς να έχεις όσα θέλεις. Χρήση είσαι διατεθειμένος να τούς κάμεις; Αποδείξαμε 30 χρόνια πώς όχι. Ουδείς μάς υπολογίζει, ουδείς μάς φοβάται. Ούτε οι Τούρκοι, ούτε οι Αλβανοί, ούτε και οι Σκοπιανοί ακόμη.
Αγαπητέ επισκέπτη,
Κατανοώ πλήρως τον προβληματισμό σου και, σε ένα βαθμό, συμμερίζομαι την απογοήτευση που εκφράζεις. Όμως, όταν συζητάμε για εθνική στρατηγική, δεν έχουμε την πολυτέλεια να παραδινόμαστε στον κυνισμό. Η Ιστορία μάς διδάσκει ότι τα κράτη που επιβιώνουν είναι αυτά που, ακόμη και μέσα από αδυναμίες, συνεχίζουν να λειτουργούν με υπομονή, σύνεση και στρατηγικό βάθος.
Η Ελλάδα δεν είναι ούτε αδύναμη, ούτε “ψοφοδεής”, όμως, ένα κράτος που βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα περίπλοκη γεωπολιτική θέση, με ταυτόχρονες προκλήσεις σε πολλά επίπεδα: στρατιωτικά, διπλωματικά, ενεργειακά, πληθυσμιακά. Η επιλογή να μην προχωρήσει σε μονομερή επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. στο Αιγαίο, δεν είναι παραίτηση από δικαιώματα.όχι επειδή φοβόμαστε τον αντίπαλο, αλλά επειδή σεβόμαστε το τίμημα του πολέμου.
Αυτό δεν σημαίνει υποχώρηση. Σημαίνει πως η Ελλάδα, διατηρώντας αποτρεπτική ισχύ, επιλέγει να μην παγιδευτεί σε “τετελεσμένα” που επιδιώκει η Άγκυρα. Η χώρα εξοπλίζεται,συνάπτει στρατηγικές συμμαχίες, αναβαθμίζει τις Ένοπλες Δυνάμεις της (με Rafale, Belharra, F-35 στον ορίζοντα) παρά την αργοπορεία ναι έχουμε αργίσει.
Όσο για τον ελληνικό λαό: ναι, υπάρχει κόπωση, ναι, υπάρχει αποξένωση από την έννοια της στράτευσης. Όμως, στις κρίσιμες ώρες, αυτή η κοινωνία έχει αποδείξει ότι συσπειρώνεται και αντιστέκεται. Δεν πρέπει να υποτιμούμε ούτε τη νέα γενιά, ούτε το φρόνημα, επειδή δεν ανταποκρίνονται στις μορφές που γνωρίζαμε στο παρελθόν.
Τέλος, για το αν “μας φοβούνται”: Ούτε η πολιτική αποτροπής, ούτε η διπλωματία στοχεύουν στο να “φοβίζουν”, αλλά στο να αναγκάζουν τον αντίπαλο να σκεφτεί δύο και τρεις φορές πριν δράσει. Αυτό είναι το μέτρο της επιτυχίας, όχι αν χτυπάμε πρώτοι, αλλά αν δεν χρειαστεί να χτυπήσουμε καθόλου.
Η Ελλάς έχει ελλείψεις. Έχει φοβίες. Έχει και λάθη του παρελθόντος. Αλλά έχει και βάθος, συμμαχίες, γνώση του χώρου. Το πρόβλημα είναι ο χρόνος, που αν τον χρησιμοποιήσεις σωστά, μπορεί να είναι όπλο ισχυρότερο κι από τα κανόνια.
Αν θέλεις να μιλήσουμε με βάση την πραγματικότητα, λοιπόν, ας δούμε και την άλλη της όψη: ότι ο αγώνας δεν έχει χαθεί, επειδή δεν δόθηκε άκαιρα.
Με εκτίμηση,
Δημ. Ν Τσαϊλάς
” Όμως, όταν συζητάμε για εθνική στρατηγική, δεν έχουμε την πολυτέλεια να παραδινόμαστε στον κυνισμό”
Είναι κυνισμός το να λες τα πράγματα με τ’ όνομά των, αντί να τα ωραιοποιείς;
“Η Ελλάδα δεν είναι ούτε αδύναμη, ούτε «ψοφοδεής», όμως, ένα κράτος που βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα περίπλοκη γεωπολιτική θέση, με ταυτόχρονες προκλήσεις σε πολλά επίπεδα: στρατιωτικά, διπλωματικά, ενεργειακά, πληθυσμιακά”
Αδύναμη δεν είναι, δεν έγραψα κάτι τέτοιο, αλλά φοβάται και υποχωρεί. Είναι ψοφοδεής και για να μπορεί κανείς να ελπίζει ότι μπορεί ν’ αλλάξει κάτι προς το καλύτερο, πρέπει να έχει το σθένος να δει και να παραδεχθεί την αλήθεια, όσο πικρή κι αν είναι.
” Η επιλογή να μην προχωρήσει σε μονομερή επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. στο Αιγαίο, δεν είναι παραίτηση από δικαιώματα.όχι επειδή φοβόμαστε τον αντίπαλο, αλλά επειδή σεβόμαστε το τίμημα του πολέμου. Αυτό δεν σημαίνει υποχώρηση
Είπα εγώ ότι είναι παραίτηση; Απλώς, εδώ και 30 χρόνια, δεν τολμούμε ν’ ασκήσομε το δικαίωμά μας, επειδή ΦΟΒΟΜΑΣΤΕ. Τι πάει να πει “όχι επειδή φοβόμαστε τον αντίπαλο, αλλά επειδή σεβόμαστε το τίμημα του πολέμου”; Συγγνώμη, αλλά αυτά είναι σοφιστείες. Δεν σημαίνει υποχώρηση; Αλλά τι;
Συγγνώμη, Ναύαρχε, αλλά δεν μπορώ να συνεχίσω, διότι διαφωνώ πατόκορφα με τις δικαιολογίες και τις ωραιοποιήσεις, που το μόνο που επιτυγχάνουν είναι να μην μάς αφήσουν να δούμε καθαρά το πρόσωπό μας στον καθρέπτη, ήτοι την πραγματικότητα.
Ευχαριστώ για την απάντησή σας.