του Γιώργου Τσουκαλά, Δικηγόρου
Μιας και όταν ο στρόβιλος του παρόντος υποχωρεί, καθώς τα γεγονότα χάνονται στο παρελθόν, συνήθως οι άνθρωποι αναλογίζονται το δέον πράττειν, αποφάσισα να θέσω μια σειρά από ερωτήματα…
… «A posteriori in summa, ἐκ τῶν ὑστέρων συνοπτικῶς»
Κάποτε ο Κρόνος ήταν ο αγέρωχος κυβερνήτης του Χρυσού Αιώνα και της αώνιας νιότης, όμως αφ’ ότου ο γιός του ο Δίας τον εκθρόνισε βίαια, έγινε κατά την Ιλιάδα καταχθόνιος, χώθηκε κάτω από την Γη! Αναλόγως, κάποτε η Ελλάδα ήταν η Ηώς της Δύσης, ώσπου η ίδια η Δύση επέλασε στην Ανατολή και την εκθρόνισε οριστικά, αφού προηγουμένως την έσπασε ολοκληρωτικά και την έσβησε αμετάκλητα από το παγκόσμιο στερέωμα…
Άλλωστε, μετά την αποκαθήλωση του ελληνισμού ως παγκόσμιας δύναμης, δραματική ανατροπή που συνέβη μετά το καταστροφικό έτος 1071 – μια διαβολική χρονιά κατά την οποία αλώθηκε ταυτόχρονα η βυζαντινή Ανατολή και η βυζαντινή Δύση, με την περιβόητη ήττα των Βυζαντινών στο Ματζικέρτ και την άλωση του Μπάρι αντίστοιχα – πάμπολλοι ξένοι λαοί λεηλάτησαν ακώλυτα τους πολιτιστικούς θησαυρούς της αρχαίας Ελλάδας!
Εκ των υστέρων, η νεώτερη Ελλάδα, ιδρυμένη μόλις το 1830, τέσσερις αιώνες μετά την οδυνηρή Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς Τούρκους το 1453, δεν έχει κατά το διεθνές δίκαιο κανένα νόμιμο δικαίωμα να διεκδικήσει την αρχαία κληρονομιά της.
Οι Έλληνες δεν δικαιούνται ούτε τα χάλκινα άλογα του Λυσίππου που λαφυραγώγησαν οι Σταυροφόροι από τον Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης το φοβερό έτος 1204 ούτε τα γλυπτά του Παρθενώνα που έκλεψε ο Λόρδος Έλγιν στις αρχές του 19ου αιώνα από την Αθήνα, όταν η Ελλάδα ήταν ακόμη σκλάβα, υπό μακραίωνη ξένη κατοχή.
Πολλώ δε μάλλον, η Ελλάδα δεν μπορεί να διεκδικήσει από τους τρανούς λεηλάτες της, μυριάδες άλλα αρχαία έργα τέχνης, που συλήθηκαν από ξένους, είτε πρόκειται για την ιωνική ζωφόρο του Επικούριου Απόλλωνα είτε για την περιώνυμη Νίκη της Σαμοθράκης και την διάσημη Αφροδίτη της Μήλου. Πλέον, η νεώτερη Ελλάδα δεν θεωρείται νόμιμη κληρονόμος της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς, η οποία έχει καταστεί παγκόσμια κληρονομιά της Ανθρωπότητας…
Τούτη την τραγική μοίρα της Ελλάδας, ως άλλου καταχθόνιου Κρόνου, θα ψυχανεμίζονταν, αν όχι θα έβλεπε, ο σοφός Βησσαρίωνας ο Τραπεζούντιος, τον 15ο αιώνα, όταν όρισε την υπόδουλη πατρίδα του, όποτε στο μέλλον ελευθερώνονταν, ως αποκλειστική κληρονόμο του. Έτσι η νεώτερη Ελλάδα έχει νόμιμα δικαιώματα μόνο στην φτωχή περιουσία του Βησσαρίωνα. Ως γνωστόν ο Βησσαρίωνας ήταν ένας κορυφαίος Έλληνας διανοούμενος της εποχής του, ο οποίος με την μετοικεσία του από το Βυζάντιο στην Ιταλία συνέβαλε στην Αναγέννηση της Δύσης.
Ποια είναι όμως η σπουδαία κληρονομιά του Βησσαρίωνα; Χάρη στην οξυδέρκεια του Γραικού σοφού, η Ελλάδα μπορεί τουλάχιστον να προβάλλει τα κληρονομικά της δικαιώματα στην περίφημη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας, στα ελληνικά βιβλία των βιβλίων! Σε πανάρχαιους ελληνικούς κώδικες, σαν τον μοναδικό Venetus A, με την Ομήρου Ιλιάδα από την προσωπική βιβλιοθήκη του Αρέθα Καισαρείας, περγαμηνούς κώδικες με έργα του Ιπποκράτη, με τα Σχόλια του Γρηγορίου του Κύπριου στα Φυσικά του Αριστοτέλη, τα έργα των νεοπλατωνικών φιλοσόφων, όπως του Αμμώνιου, του Πρόκλου, του Ιεροκλή, και σε μία πλειάδα άλλων, εκατοντάδων βιβλίων και κωδίκων, που αναβλύζουν την ελληνική Γνώση που προκάλεσε την Αναγέννηση της Δύσης.
Εν τέλει, η Ελλάδα ελευθερώθηκε το 1830, όμως κανείς δεν θυμήθηκε μετά από τόσους αιώνες την κληρονομιά του Βησσαρίωνα! Έτσι το αναπάντητο ερώτημα ξεπροβάλλει:
– Θα συνεχίσει η λησμονημένη διαθήκη του Βησσαρίωνα, η μοναδική που ορίζει την νεώτερη Ελλάδα ως κληρονόμο της αρχαίας κληρονομιάς της, να παραμένει ανεκτέλεστη, κάπου σε μια μικρή γωνιά της Μαρκιανής Βιβλιοθήκης στην Βενετία;
Η Ελλάδα δεν διεκδικεί καν τα κλοπιμαία των Γερμανών (1941-44), των οποίων είναι δικαιούχος, όπως και τού κατοχικού αναγκαστικού δανείου και θα διεκδικήσει γλυπτά και πράσσειν, ωχ συγγνώμη, μπρούτζινα ήθελα να πω, άλογα, που τώρα κοσμούν τον Άγιο Μάρκο τής Βενετίας; Και με τα άλλα γλυπτά, Αφροδίτη τής Μήλου, Νίκη τής Σαμοθράκης τι γίνεται; Το άρθρο είναι σωστό, το νεοελληνικό κράτος δεν αναγνωρίζεται ως κληρονόμος καμμιάς αρχαιοελληνικής πόλης-κράτους, ούτε βεβαίως τής εσφαλμένως λεγομένης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Από πού κι ως πού, άλλωστε;
Ποιᾶς κληρονομιᾶς νά διεκδικήσουμε τήν πατρότητα καί τήν μητρότητα, ὅσοι τά κατέχουν δέν ἀρνήθηκαν ὅτι εἶναι ῾Ελληνικά.
Καί ἀπό ποιόν νά πρωτοδιεκδικήσουμε ἄν τό θελήσουμε;
https://ardin-rixi.gr/archives/236645
Ἄλλωστε αὐτά δίδαξαν, ἐνέπνευσαν, μελετήθηκαν σέ μεγάλο βαθμό. Πολλά εἶναι ἀκόμα νά προσεγγισθοῦν, γιατί ἡ γλώσσα μας δέν εἶναι εὔκολο νά κατανοηθεῖ.
Μιά γλώσσα, πού ἔχει τήν δυνατότητα νά ἀκριβολογεῖ μέσ´ τά μυστήρια, κατά τήν διατύπωση τοῦ ᾿Ελύτη, μιά ὑψηλοῦ ἐπιπέδου γλώσσα, «οἱ ἄγγελοι στόν παράδεισο μιλοῦν ἑλληνικά» ἔχει γράψει ὁ Νίκος ᾿Εγγονόπουλος. Γλώσσα πού δέν συγκαλύπτει, ἀλλά ἀποκαλύπτει, γλώσσα στήν ὁποία διατυπώθηκαν τά Χριστιανικά νοήματα.
῾Ο πολιτισμός μας ὅπως καί ἡ συνέχειά του στόν ᾿Ορθόδοξο Χριστιανισμό εἶναι γλώσσα ἀλήθειας, εὐθύνης, δέν εἶναι σταυροδρόμι οὔτε γέφυρα γιά νά γίνουμε κάποιοι ἄλλοι, εἶναι δρόμος εὐθύνης τοῦ ἀνθρώπου καί ὁ καθένας παρουσιάζεται μέ τά ἔργα του. Δέν εἶναι πολιτισμός καί γλώσσα ἐξουσίας, εἶναι ὁδός ἀθανασίας καί αὐτό ἔχουμε νά δείξουμε καί νά προσφέρουμε στούς ἄλλους ὡς γνώση.
Γιατί ἐμεῖς αὐτοί εἴμαστε, ὅπως ἔχει πεῖ ὁ Πρόεδρος.
Το άρθρο κάμει ένα λογικό σφάλμα εξισώνοντας τις περιπτώσεις των γλυπτών του Παρθενώνα με την λαφυραγώγηση της Πόλης κατά την πρώτη άλωση.
Η βάση διεκδίκησης δεν είναι φυσικά πνευματικά δικαιώματα στην βάση εθνικής καταγωγής αλλά ο τόπος προέλευσης. Διαφορετικά θα έπρεπε να διεκδικήσουμε την μεταφορά αρχαίων αμφιθεάτρων από την Μικρά Ασία.
Το δε κείμενο δείχνει κατά την άποψή μου, ότι απλά δεν είμαστε σοβαρός λαός για να ασχοληθούμε με τα σοβαρά προβλήματα τα οποία έχουμε, ή μάλλον, ότι παραμένουμε μια κοινωνία με πολίτες δύο ταχυτήτων εκ των οποίων οι μεν έχουν πράγματι άλλη τόση ευαισθησία για την δύσκολη καθημερινότητα των δε, όση περίπου έχουν και οι οπαδοί του…περίπατου στην Αθήνα για τις ανάγκες όσων εργάζονται στο κέντρο και δεν θέλουν μόνο να κόβουν βόλτες.