Γιάννης Μαγκριώτης: Ο Μητσοτάκης άλλαξε το εκλογικό δόγμα του, γιατί;

του Γιάννη Μαγκριώτη*

Κάθε Πρωθυπουργός έχει τρεις επιλογές, όταν διαπιστώνει ότι, η φθορά του κόμματός του είναι στο όριο της μη αντιστρεψιμότητας:

1. Προκηρύσσει εκλογές, πριν περάσει το όριο, με μεγάλες πιθανότητες να τις κερδίσει.

2. Αναγκάζεται για κάποιο λόγο, πέρα από την θέλησή του, να κάνει εκλογές, όταν η φθορά του κόμματός του είναι μη αντιστρέψιμη και συνήθως τις χάνει.

3. Εξαντλεί την τετραετία, προσδοκώντας σε κάποιο εξωτερικό γεγονός ή στην εμφάνιση ενός ξαφνικού προβλήματος στην αξιωματική αντιπολίτευση, διαφορετικά οδηγείται σε σίγουρη ήττα.

Οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών, δείχνουν το κυβερνητικό κόμμα να μετακινείται, από την πρώτη στην τρίτη εκδοχή.

Έχει όμως μια ιδιομορφία, που κάνει την κυβέρνηση, να σκέφτεται την πρώτη εκδοχή.

Το κόμμα της Αξιωματικής αντιπολίτευσης, έχει ανάλογη υποχώρηση με την κυβέρνηση και δεν δείχνει ικανό να απειλήσει στον ορατό πολιτικό ορίζοντα την ΝΔ.

Όπως επίσης, το τρίτο κόμμα, το Κίνημα Αλλαγής, μπορεί να είναι αυτό που κυρίως αφαιρεί την προοπτική της αυτοδυναμίας της ΝΔ, όμως δεν δείχνει να έχει την δυναμική, και αυτό, να διεκδικήσει την ριζική ανατροπή των κομματικών συσχετισμών, στον ορατό πολιτικό ορίζοντα.

Συνεπώς, η λύση του πολιτικού προβλήματος δεν θα είναι απόλυτη και το πιο πιθανό σενάριο είναι η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης. Θα έχουμε αλλαγή εκλογικών συσχετισμών, όχι όμως ανατροπή.

Και το ερώτημα είναι, πως θα λυθεί το πρόβλημα αυτό, ποιες είναι οι πιθανές εξελίξεις;

1. Η έντονη πολιτική πόλωση και η ανάλογη προβολή του διλλήματος της παρατεταμένης ακυβερνησίας και αστάθειας, για να αναγκαστεί το Κίνημα Αλλαγής να σχηματίσει κυβέρνηση με την ΝΔ ή να δώσει ψήφο ανοχής σε μια κυβέρνηση της ΝΔ. Ο σχηματισμός κυβέρνησης με κόμματα στα δεξιά της ΝΔ, δεν φαίνεται επίσης δυνατός.

2) Η έγκαιρη συγκρότηση μιας εναλλακτικής προγραμματικής πρότασης, στην ασκούμενη κυβερνητική πολιτική, που θα μπορέσει να συγκεντρώσει την πλειοψηφία στην Βουλή.

Η ρευστότητα παντού, ακόμη πιο έντονη με τον πόλεμο στην Ουκρανία, δεν επιτρέπει εύκολες αναγνώσεις, παραδοσιακές συνταγές, και βιώσιμες λύσεις.

Ενώ ο κ. Μητσοτάκης, μπορεί να έχει την τύχη των Πρωθυπουργών μετά το 2009, η εναλλακτική πολιτική λύση, δεν είναι καθόλου εύκολη, ούτε με το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής, ούτε με το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα, που ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση ή με αυτό που σκέφτεται, των επαναληπτικών εκλογών.

Η πολιτική της ΝΔ, με αυτοδυναμία ή χωρίς, έχει γνωστό περιεχόμενο και κατεύθυνση. Η εναλλακτική προοδευτική, δεν έχει διατυπωθεί μέχρι σήμερα.

Μια τέτοια πρόταση, θα πρέπει να πείθει ότι μπορεί να:

1. Ανασχέσει άμεσα, την κλιμακούμενη συρρίκνωση του εισοδήματος εργαζομένων και συνταξιούχων, και να δημιουργήσει στοιχειώδη ασφάλεια στα μεσαία παραγωγικά στρώματα.

2. Εμπνεύσει και να χτίσει μεσοπρόθεσμα την εθνική αυτοπεποίθηση και το αίσθημα ασφάλειας στην κοινωνία.3. Δημιουργήσει τις προϋποθέσεις βιώσιμης πράσινης ανάπτυξης, με ταυτόχρονη παραγωγική αναδιάρθρωση, και περιφερειακή σύγκλιση.4. Αναδιαρθρώσει το κοινωνικό κράτος, για να παρέχει καθολικές και ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, πρόνοιας και εκπαίδευσης, ανταγωνιστικές με τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και με των ανεπτυγμένων χωρών.

   5. Εγγυηθεί την υψηλή απασχόληση και την επάρκεια των εισοδημάτων.

   Το παγκόσμιο, το ευρωπαϊκό και το εσωτερικό μοντέλο οικονομικής και αναπτυξιακής, οδηγεί, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, σε μεγαλύτερη συγκέντρωση των παραγωγικών δυνάμεων, σε λιγότερες και μικρότερες ομάδες, και σε λιγότερες περιοχές του κόσμου.
   Η συρρίκνωση της μεσαίας τάξης και η μεγαλύτερη υποβάθμιση της οικονομικής θέσης των εργαζομένων και των συνταξιούχων, δημιουργεί μεγαλύτερη ανασφάλεια και παθητικοποιεί μεγάλο μέρος αυτών.

   Οι νέες τεχνολογίες και οι νέες αγορές, συρρικνώνουν την απασχόληση, διαιρούν την εργασία, δημιουργούν πολλές κατηγορίες απασχολούμενων, ανάλογα με την επιστημονική και επαγγελματική εξειδίκευση, με μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές διαφορές και ευκαιρίες.

Το κοινωνικό κράτος συνεχώς συρρικνώνεται, οι ευκαιρίες της κοινωνικής κινητικότητας περιορίζονται δραστικά, μεγάλα τμήματα της κοινωνίας φτωχοποιούνται και περιθωριοποιούνται.

Η συγκρότηση πλειοψηφικών κοινωνικών και προοδευτικών πολιτικών συμμαχιών, είναι πολύ πιο δύσκολη σήμερα, γιατί απευθύνονται πλέον σε ένα πολυκερματισμένο κοινωνικό σώμα, με διαφορετικές κοινωνικές και μορφωτικές αναφορές, με διαφορετικό εργασιακό καθεστώς, απολαβές και προοπτική.

Επειδή τρίτη επιλογή, σε συνθήκες ομαλότητας, δεν υπάρχει, πρέπει να δημιουργηθεί, όσο δύσκολη και αν είναι, η δεύτερη.

*Ο Γιάννης Μαγκριώτης διετέλεσε υφυπουργός σε κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ