Ηκυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν προωθεί μια διπλωματική συμφωνία τους ερχόμενους μήνες που θα πιέσει τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να δεσμευτεί για ένα παλαιστινιακό κράτος με αντάλλαγμα τη διπλωματική αναγνώριση από το Ριάντ, σύμφωνα με αξιωματούχους των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας. Ως κίνητρα για να αναγνωρίσει το Ισραήλ, ο Λευκός Οίκος προσφέρει στο Ριάντ μια πιο επίσημη αμυντική σχέση με την Ουάσιγκτον, βοήθεια για να αποκτήσει πυρηνική ενέργεια για μη στρατιωτικούς σκοπούς και την ανανέωση της προσπάθειας για ένα παλαιστινιακό κράτος – πακέτο που αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι βρίσκεται στο τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων.

Προσθέτουν ότι η επιτυχημένη πολυεθνική προσπάθεια για την αναχαίτιση των ιρανικών πυραύλων και drones το περασμένο Σάββατο θα έπρεπε να κάνει σαφές στο Ισραήλ ότι η ασφάλειά του απέναντι στις απειλές της Τεχεράνης μπορεί να ενισχυθεί μέσω της προσέγγισης με τη Σαουδική Αραβία.

Θα ασκηθούν πιέσεις στον ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου να δεσμευτεί για ένα παλαιστινιακό κράτος με αντάλλαγμα τη διπλωματική αναγνώριση από το Ριάντ

Για τον πρόεδρο Μπάιντεν, η υπόθεση προσφέρει την ευκαιρία για μια σημαντική διπλωματική επιτυχία εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας, η οποία θα επεκτείνει τις Συμφωνίες του Αβραάμ που έκλεισε ο Ρεπουμπλικανός αντίπαλός του Ντόναλντ Τραμπ όταν βρισκόταν στον Λευκό Οίκο. Οι συμφωνίες αυτές οδήγησαν στην ομαλοποίηση των σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στο Μπαχρέιν και στο Μαρόκο. Αλλά το να πειστεί ο Νετανιάχου να αγκαλιάσει τις συνομιλίες για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους παραμένει ένα δύσκολο εμπόδιο, καθώς τα υπερδεξιά μέλη της κυβέρνησής του και μεγάλο μέρος του ισραηλινού κοινού αντιτίθενται σε αυτό μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.

Οι ηγέτες της Σαουδικής Αραβίας λένε επί δεκαετίες ότι η δημιουργία μιας οδού προς τη λύση των δύο κρατών είναι μέρος του τιμήματος για την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ. Σαουδάραβες αξιωματούχοι έχουν αναφέρει στις ΗΠΑ ότι θα μπορούσαν να δεχθούν προφορικές διαβεβαιώσεις από το Ισραήλ ότι θα συμμετάσχει σε νέες συνομιλίες για το παλαιστινιακό κράτος προκειμένου να εξασφαλίσουν άλλες πλευρές της συμφωνίας που παρουσιάζουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το Ριάντ. Μια συμφωνία υπό την αιγίδα των ΗΠΑ θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει το Ισραήλ να βρει μια πιθανή στρατηγική εξόδου από τη Γάζα.

Μια βασική προϋπόθεση

Αρκετοί όμως Αραβες υποστηρίζουν ότι δεν θα συμμετάσχουν στις συνομιλίες χωρίς δημόσιες ενέργειες του Ισραήλ προς τη δημιουργία κράτους της Παλαιστίνης, μεταξύ άλλων προϋποθέσεων. Αν οι ΗΠΑ ολοκληρώσουν τη συμφωνία με το Ριάντ αλλά το Ισραήλ διστάσει να εγκρίνει το παλαιστινιακό κράτος, ένας ανώτατος αμερικανός αξιωματούχος ενδέχεται να εκφωνήσει ομιλία αναπτύσσοντας τα πλεονεκτήματα που θα έχει το Ισραήλ αν αποδεχθεί το διπλωματικό πακέτο, σύμφωνα με μια ιδέα που συζητείται στην κυβέρνηση Μπάιντεν.

Η επιρροή της Κίνας

Ενας άλλος στόχος των συνομιλιών αυτών είναι να περιοριστεί η επιρροή της Κίνας στην περιοχή και να απομονωθεί περαιτέρω το Ιράν, προσδένοντας το Ριάντ πιο στενά στην Ουάσιγκτον. Για τους Σαουδάραβες, η απόκτηση πιο συγκεκριμένων αμυντικών δεσμεύσεων από τις ΗΠΑ αποτελεί σημαντικό στόχο. Η βοήθεια του αμερικανικού Πενταγώνου προς το Ριάντ, προκειμένου να ενισχύσει την άμυνά του απέναντι στους ιρανικούς πυραύλους και drones, είναι ένα θέμα πιθανής συμφωνίας, αλλά οι λεπτομέρειες για την αμυντική και πυρηνική βοήθεια δεν έχουν γίνει γνωστές.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν συζήτησε την ομαλοποίηση με τον σαουδάραβα διάδοχο του θρόνου, πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, κατά την επίσκεψή του στην Τζέντα στις 20 Μαρτίου και δήλωσε, την επομένη, ότι η συμφωνία μοιάζει εφικτή. Αραβες αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι μια προσωρινή εκεχειρία στη Γάζα θα διευκόλυνε τους Σαουδάραβες να ολοκληρώσουν τη δική τους πλευρά της συμφωνίας. Ομως οι συνομιλίες για το τέλος του πολέμου στη Γάζα και την απελευθέρωση των ισραηλινών ομήρων που κρατά η Χαμάς και των φυλακισμένων Παλαιστινίων στο Ισραήλ δεν προχωρούν.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση του περασμένου Ιανουαρίου, το 59% των εβραίων Ισραηλινών αντιτίθενται σε κάθε συμφωνία που θα οδηγούσε σε παλαιστινιακό κράτος, ακόμη και αν περιλαμβάνει ειρήνη με τα αραβικά κράτη.

Αμερικανικό σχέδιο για συμφωνία Σαουδικής Αραβίας – Ισραήλ