ΤΟ ΑΙΝΙΓΜΑ ΤΟΥ ΝΑΤΟ

Καθηγητής Luis Simón

NATO REVIEW

Το αίνιγμα του ΝΑΤΟ για την Κίνα και τον Ινδο-Ειρηνικό

Ο πόλεμος στην Ουκρανία υπογράμμισε την αυξανόμενη γεωπολιτική αλληλεξάρτηση μεταξύ της ευρωατλαντικής συμμαχίας και της περιοχής του Ινδο-Ειρηνικού.

Πρώτον, η Κίνα βοήθησε τη Ρωσία να αμβλύνει τις δυτικές οικονομικές και πολιτικές πιέσεις.

Πράγματι, η εικόνα του Πεκίνου στην Ευρώπη (η οποία βρίσκεται σε πτωτική τροχιά εδώ και χρόνια) έχει καταρρεύσει, καθώς έχει εξαπλωθεί η αντίληψη της σιωπηρής υποστήριξης της επίθεσης της Μόσχας στην ευρωατλαντική τάξη ασφαλείας και στους παγκόσμιους κανόνες. Αντίθετα, η διπλωματική, οικονομική και στρατιωτική στήριξη από εταίρους του Ινδο-Ειρηνικού, όπως η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Νέα Ζηλανδία και η Δημοκρατία της Κορέας, έχει συμβάλει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας της Ουκρανίας και στην τήρηση των παγκόσμιων κανόνων.

Ευρύτερα, ο πόλεμος έχει προκαλέσει μια έντονη συζήτηση στις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με το πώς να συμβιβάσουν την ανάγκη να βοηθήσουν την Ουκρανία, διατηρώντας παράλληλα την προσοχή τους στην απειλή που συνιστά η Κίνα στον Ινδο-Ειρηνικό.

Η συζήτηση αυτή εξακολουθεί να εγείρει ερωτήματα σχετικά με τις επιπτώσεις της ιεράρχησης των προτεραιοτήτων των ΗΠΑ στις διατλαντικές σχέσεις και την ευρωπαϊκή ασφάλεια.

Σίγουρα, ο πόλεμος υπογράμμισε την κεντρική θέση του ΝΑΤΟ στην ευρωατλαντική τάξη ασφαλείας. Η παροχή βοήθειας στην Ουκρανία και η ενίσχυση της αποτροπής στο ανατολικό τμήμα της Συμμαχίας έχουν καταστεί κορυφαίες πολιτικές και στρατηγικές προτεραιότητες του ΝΑΤΟ.

Ωστόσο, οι Σύμμαχοι αναγνωρίζουν την αυξανόμενη σημασία της στρατηγικής ανόδου της Κίνας και της γεωπολιτικής δυναμικής του Ινδο-Ειρηνικού για την ευρωατλαντική ασφάλεια, καθώς και τη σημασία τους για τον παγκόσμιο στρατιωτικό ανταγωνισμό, την τεχνολογική καινοτομία και την οικονομική ανάπτυξη. Πράγματι, οι συζητήσεις σχετικά με το πώς να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις γύρω από τη στρατηγική άνοδο της Κίνας ή πώς να ενισχυθεί η συνεργασία με βασικούς εταίρους στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού έχουν κερδίσει έδαφος στους κύκλους του ΝΑΤΟ.

Τούτου λεχθέντος, οι συνεχιζόμενες συμμαχικές επιφυλάξεις σχετικά με το αν η Κίνα αποτελεί απειλή για την ασφάλεια του ΝΑΤΟ ή αν εμπλέκεται άμεσα στον Ινδο-Ειρηνικό δημιουργούν κάποια αβεβαιότητα σχετικά με το πεδίο εφαρμογής και το μέλλον της ατζέντας του ΝΑΤΟ για την Κίνα και τον Ινδο-Ειρηνικό ή, για το θέμα αυτό, αν και πώς σχετίζονται μεταξύ τους. Στόχος μου είναι να δώσω μια επισκόπηση της εξελισσόμενης πολιτικής του ΝΑΤΟ προς την Κίνα και τον Ινδο-Ειρηνικό και να συζητήσω ορισμένες από τις βασικές προκλήσεις και ευκαιρίες για το μέλλον.

ΤΟ ΝΑΤΟ και η Κίνα

Η Κίνα αναγνωρίστηκε επίσημα ως σημαντικό θέμα για το ΝΑΤΟ για πρώτη φορά στη σύνοδο κορυφής του 2019 στο Λονδίνο, όταν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Συμμαχίας υποστήριξαν ότι “η αυξανόμενη επιρροή και οι διεθνείς πολιτικές του Πεκίνου παρουσιάζουν ευκαιρίες και προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε από κοινού ως Συμμαχία”. Η δήλωση αυτή άνοιξε το δρόμο για μια ολοένα και πιο ουσιαστική συζήτηση στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, με τις ΗΠΑ -με την υποστήριξη κυρίως του Ηνωμένου Βασιλείου- να προτρέπουν σταθερά τους Συμμάχους να σκεφτούν πιο σοβαρά τις στρατηγικές επιπτώσεις της ανόδου της Κίνας. Έκτοτε, ορισμένοι Σύμμαχοι συνέχισαν να θέτουν ερωτήματα σχετικά με την ατζέντα του ΝΑΤΟ για την Κίνα, ανησυχώντας ότι θα μπορούσε να διακόψει την πολιτική και οικονομική συνεργασία τους με το Πεκίνο, καθώς και επιμένοντας ότι η Συμμαχία θα πρέπει να επικεντρωθεί στην κύρια εντολή της (ευρωατλαντική ασφάλεια) και να μην επεκτείνει τη γεωγραφική ή λειτουργική της αρμοδιότητα, ιδίως λόγω της ανάγκης να δοθεί προτεραιότητα στην ανατολική Ευρώπη.

Τη δήλωση του Λονδίνου το 2019 ακολούθησε το “ΝΑΤΟ 2030”, μια διαδικασία διαβούλευσης που δρομολογήθηκε από τον Γενικό Γραμματέα για να υπάρξει προβληματισμός σχετικά με τη μελλοντική κατεύθυνση της Συμμαχίας, η οποία περιελάμβανε έκθεση ανεξάρτητης ομάδας εμπειρογνωμόνων. Το γεγονός ότι η έκθεση της ομάδας προβληματισμού για το 2030 δεν αποτελούσε επίσημο έγγραφο του ΝΑΤΟ έδωσε στους συντάκτες της μεγαλύτερη ευχέρεια όσον αφορά ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας. Ειδικότερα, η έκθεση προειδοποιούσε τους Συμμάχους για τις “ταυτόχρονες γεωπολιτικές και ιδεολογικές προκλήσεις που θέτουν η Ρωσία και η Κίνα” και προέτρεπε το ΝΑΤΟ να “παραμείνει η πλατφόρμα γύρω από την οποία η Συμμαχία οργανώνεται για μια εποχή πραγματικά παγκόσμιων προκλήσεων”. Με τον τρόπο αυτό, έγινε λόγος για την υπέρβαση μιας στενής γεωγραφικής ή λειτουργικής ερμηνείας του ΝΑΤΟ: ενώ αναγνωρίζεται ο κεντρικός ρόλος της ασφάλειας στην ευρωατλαντική περιοχή, η έκθεση 2030 υπογραμμίζει επίσης τον πολιτικό χαρακτήρα και την παγκόσμια εμβέλεια του ΝΑΤΟ, με στόχο να θέσει έτσι τα θεμέλια για μια πιο ουσιαστική ατζέντα για την Κίνα.

Είναι επίσης ενδιαφέρον ότι η έκθεση συνέδεσε την ανάγκη να αντιμετωπιστεί η πρόκληση της Κίνας σε παγκόσμιο επίπεδο και να αντιμετωπιστεί ο ταυτόχρονος γεωπολιτικός και ιδεολογικός ανταγωνισμός με την ενίσχυση της συνεργασίας με βασικούς εταίρους στον Ινδο-Ειρηνικό, ιδίως την Αυστραλία, την Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Δημοκρατία της Κορέας. Υποστήριξε μάλιστα την “έναρξη εσωτερικών συζητήσεων σχετικά με μια πιθανή μελλοντική εταιρική σχέση με την Ινδία”.

Αν και δεν αποτελεί επίσημο έγγραφο του ΝΑΤΟ, η έκθεση 2030 αποτελεί αναμφισβήτητα την πιο εκτεταμένη δήλωση του ΝΑΤΟ για την Κίνα μέχρι σήμερα και βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για μια πιο ουσιαστική συζήτηση στο πλαίσιο της Συμμαχίας.

Στο Ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών του 2021, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ αφιέρωσαν δύο ολόκληρες παραγράφους στην Κίνα, στις οποίες επιβεβαίωσαν ρητά ότι

“οι δηλωμένες φιλοδοξίες και η διεκδικητική συμπεριφορά της Κίνας αποτελούν συστημικές προκλήσεις για τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες και για τομείς που σχετίζονται με την ασφάλεια της Συμμαχίας”.

Επισήμαναν επίσης μια σειρά από συγκεκριμένα προβλήματα, όπως η επέκταση του πυρηνικού οπλοστασίου της Κίνας, η αυξανόμενη στρατιωτική συνεργασία της με τη Ρωσία, η στρατηγική της για τη συγχώνευση πολιτικών και στρατιωτικών δυνάμεων και οι δράσεις της στο διάστημα, τον κυβερνοχώρο και την παραπληροφόρηση. Ταυτόχρονα, το ανακοινωθέν επανέλαβε τη σημασία της διατήρησης ενός ανοικτού διαλόγου με την Κίνα.

Με βάση τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, η Στρατηγική Αντίληψη που εγκρίθηκε από τους Συμμάχους την επόμενη χρονιά στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης το 2022 προσφέρει λεπτομερή ανάλυση του τρόπου με τον οποίο οι ενέργειες της Κίνας αμφισβητούν τις βασικές αξίες και τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ και καταγγέλλει τη χρήση οικονομικής επιρροής από την Κίνα για τη δημιουργία στρατηγικών εξαρτήσεων.

Δίνει έμφαση στις αλληλοενισχυόμενες προσπάθειες της Κίνας και της Ρωσίας να υπονομεύσουν τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες, οι οποίες είναι αντίθετες με τις αξίες και τα συμφέροντά μας, και προειδοποιεί για την ανάγκη “προστασίας από την εξαναγκαστική τακτική [της Κίνας] και τις προσπάθειες διαίρεσης της Συμμαχίας”. Αυτό το καλοκαίρι, κατά τη σύνοδο κορυφής του 2023 στο Βίλνιους, εκτός από την επιβεβαίωση της γλώσσας της Μαδρίτης, οι ηγέτες του ΝΑΤΟ κάλεσαν την Κίνα “να καταδικάσει τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, να απέχει από την υποστήριξη της ρωσικής πολεμικής προσπάθειας, να πάψει να ενισχύει την ψευδή αφήγηση της Ρωσίας που κατηγορεί την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ για τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και να τηρήσει τους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών”.

Τρία επίπεδα ανάλυσης

Η ατζέντα του ΝΑΤΟ για την Κίνα μπορεί αναμφισβήτητα να αναλυθεί σε τρία επίπεδα ανάλυσης.

 Το πρώτο είναι παγκόσμιο και σχετίζεται με την άποψη ότι η Κίνα είναι η μόνη χώρα που μπορεί πραγματικά να αποτελέσει μια διαρκή και πολυδιάστατη πρόκληση για το διεθνές σύστημα.

Η ιδέα αυτή κατέχει εξέχουσα θέση στην Εθνική Στρατηγική Ασφαλείας των ΗΠΑ του 2022 και αντικατοπτρίζεται όλο και περισσότερο στη γλώσσα του ΝΑΤΟ, αν και η Κίνα συχνά συγκαταλέγεται μαζί με άλλους “αυταρχικούς δρώντες”.

Υπό αυτό το πρίσμα, η Κίνα αποτελεί πρόκληση για ένα διεθνές σύστημα που εξακολουθεί να αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τις υπερατλαντικές αξίες και συμφέροντα.

Με τη σειρά της, η σιωπηρή υποστήριξη της Κίνας στην επίθεση της Ρωσίας στην ευρωπαϊκή γεωπολιτική αρχιτεκτονική αποτελεί μια πιο έμμεση πρόκληση για την ευρωατλαντική ασφάλεια, αλλά αναμφισβήτητα πιο σημαντική για το ΝΑΤΟ, όπως αναγνωρίστηκε ρητά στη Στρατηγική Αντίληψη του 2022 και στο Ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους του 2023.

Το τρίτο επίπεδο ανάλυσης, το οποίο επηρεάζει λιγότερο άμεσα το ΝΑΤΟ, αλλά είναι αναμφισβήτητα το πιο σημαντικό, αφορά την πρόκληση της Κίνας στην αρχιτεκτονική ασφαλείας του Ινδο-Ειρηνικού. Παρόλο που το ΝΑΤΟ παραμένει πρωτίστως ένας ευρωατλαντικός οργανισμός ασφαλείας, αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο ότι η πρόκληση της Κίνας για την ασφάλεια στον Ινδο-Ειρηνικό έχει συστημική σημασία – δεδομένης της οικονομικής, τεχνολογικής και στρατηγικής κεντρικής θέσης του Ινδο-Ειρηνικού στην παγκόσμια πολιτική – και τεράστια συνέπεια για τις Ηνωμένες Πολιτείες, και επομένως έμμεσα για το ΝΑΤΟ – δεδομένης της κεντρικής θέσης της Αμερικής στην ευρωατλαντική ασφάλεια.

Η συζήτηση του ΝΑΤΟ για την Κίνα έχει υποφέρει από ένα σημαντικό βαθμό κατακερματισμού, αναμφισβήτητα για να κατευνάσει τους πιο επιφυλακτικούς Συμμάχους. Ωστόσο, η αυξανόμενη αναγνώριση ότι οι προαναφερθείσες “παγκόσμιες”, “ευρωατλαντικές” και “διαθεματικές” διαστάσεις αλληλοσυμπληρώνονται, δίνει τη θέση της σε μια πιο συνεκτική προσέγγιση του ΝΑΤΟ έναντι της Κίνας.

Το ΝΑΤΟ και ο Ινδο-Ειρηνικός

Η συνεργασία της Συμμαχίας με τους βασικούς εταίρους στον Ινδο-Ειρηνικό (δηλαδή την Αυστραλία, την Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Δημοκρατία της Κορέας) έχει καθιερωμένη ιστορία. Το γεγονός ότι όλες αυτές οι χώρες είναι ήδη σύμμαχοι των Ηνωμένων Πολιτειών στη Συνθήκη υπογραμμίζει το υψηλό επίπεδο συμβατότητάς τους με τη Συμμαχία όσον αφορά τις προοπτικές ασφαλείας, τα στρατιωτικά πρότυπα καθώς και τις πολιτικές αξίες. Παρόλο που οι προσπάθειες για την ανάπτυξη άτυπων δεσμών με χώρες του Ινδο-Ειρηνικού χρονολογούνται από τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, η Συμμαχία ανέπτυξε κυρίως τους επίσημους μηχανισμούς πολιτικής συνεργασίας με τρίτους κατά την περίοδο μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.

Στη δεκαετία του 1990, η Συμμαχία ξεκίνησε διαλόγους περιφερειακής εταιρικής σχέσης με χώρες της ευρύτερης ευρωατλαντικής γειτονιάς, δηλαδή τον πρώην σοβιετικό χώρο, τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Το ΝΑΤΟ έχει επίσης διατηρήσει ad-hoc πολιτικούς διαλόγους με άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στον Ινδο-Ειρηνικό. Ωστόσο, στο πλαίσιο της εμπλοκής του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν προέκυψαν πιο συγκεκριμένες ευκαιρίες για την επισημοποίηση πολλών από αυτές τις εταιρικές σχέσεις. Πράγματι, η επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν κυριάρχησε σε μια περίοδο αυξανόμενης συνεργασίας μεταξύ πολλών από αυτούς τους εταίρους και της Συμμαχίας, πολιτικά, οικονομικά και ακόμη και επιχειρησιακά – με την Αυστραλία να ξεχωρίζει μέσω της συνεισφοράς σημαντικών δυνάμεών της.

Από το 2010 και μετά, το ΝΑΤΟ δημιούργησε έναν μηχανισμό που ονομάζεται Ατομικά Προσαρμοσμένα Πακέτα Δραστηριοτήτων Συνεργασίας (Individual Tailored Cooperation Packages of Activities), που του επιτρέπει να δομεί τη συνεργασία με τους λεγόμενους Συνεργάτες σε όλο τον κόσμο (Partners Across the Globe), μια κατηγορία που μέχρι σήμερα περιλαμβάνει την Αυστραλία, την Κολομβία, το Ιράκ, την Ιαπωνία, τη Δημοκρατία της Κορέας, Μογγολία, Νέα Ζηλανδία, Πακιστάν και Αφγανιστάν – αν και αυτή η εταιρική σχέση έχει επί του παρόντος ανασταλεί. Ωστόσο, μόλις στη διαδικασία προβληματισμού του 2030 το ΝΑΤΟ άρχισε να πραγματοποιεί συναντήσεις με τους τέσσερις εταίρους του στον Ινδο-Ειρηνικό ταυτόχρονα, υπογραμμίζοντας έτσι τη σημασία της περιοχής. Η απόφαση να προσκληθούν οι ηγέτες αυτών των εταίρων στις συνόδους κορυφής της Μαδρίτης και του Βίλνιους αποτελεί ένα ακόμη συμβολικό βήμα από αυτή την άποψη. Ωστόσο, οι διμερείς δεσμοί και οι μεμονωμένες συμφωνίες εταιρικής σχέσης παραμένουν τα κύρια οχήματα συνεργασίας, κυρίως λόγω των σημαντικών αποκλίσεων όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι διαφορετικοί εταίροι στην περιοχή Ινδο-Ειρηνικού αντιλαμβάνονται τη σχέση τους με το ΝΑΤΟ.

Η αντιμετώπιση των προκλήσεων που συνδέονται με την άνοδο της Κίνας και η ενίσχυση της συνεργασίας με τους εταίρους του Ινδο-Ειρηνικού συνδέονται σαφώς, ιδίως καθώς αυτές οι χώρες – κυρίως η Ιαπωνία και η Αυστραλία – έχουν γίνει όλο και πιο επιφυλακτικές με την άνοδο της Κίνας τα τελευταία χρόνια. Πράγματι, οι Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ συνειδητοποιούν ότι ο διάλογός τους με τις χώρες Ινδο-Ειρηνικού μπορεί να τους βοηθήσει να κατανοήσουν καλύτερα τις προκλήσεις που συνδέονται με την άνοδο της Κίνας. Ωστόσο, ο διάλογος μεταξύ του ΝΑΤΟ και των εταίρων του στον Ινδο-Ειρηνικό γενικά παρακάμπτει τους σαφείς δεσμούς είτε με την Κίνα είτε με τον ρόλο του ΝΑΤΟ στην ίδια την περιοχή Ινδο-Ειρηνικού, καθώς και τα δύο μέρη ενδιαφέρονται να διαμορφώσουν τη συνεργασία τους με «θετικούς» όρους και να απωθήσουν την ιδέα επέκτασης του ΝΑΤΟ στον Ινδο-Ειρηνικό. Εν μέρει ως αποτέλεσμα αυτού, η συνεργασία του ΝΑΤΟ με εταίρους του Ινδο-Ειρηνικού πλαισιώνεται σε γενικές γραμμές με ευρείς διακρατικούς όρους, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη να τηρούνται οι παγκόσμιοι κανόνες, να αντιμετωπιστούν οι διακρατικές προκλήσεις όπως η τρομοκρατία ή η κλιματική ασφάλεια και ο προσδιορισμός περιοχών όπως ο κυβερνοχώρος ή η παραπληροφόρηση ως των πλέον υποσχόμενων τομέων για την περαιτέρω συνεργασία.

Πολύ μπροστά

Παρά την πρόσφατη πρόοδο –ιδίως στις συνόδους κορυφής της Μαδρίτης και του Βίλνιους– μια υποκείμενη ένταση συνεχίζει να επικρατεί σχετικά με τις ατζέντες του ΝΑΤΟ στον Ινδο-Ειρηνικό και την Κίνα.

Από τη μία πλευρά, υπάρχει μια αυξανόμενη αναγνώριση στους κύκλους του ΝΑΤΟ ότι η γεωστρατηγική δυναμική στις περιοχές του Ευρω-Ατλαντικού και του Ινδο-Ειρηνικού είναι ολοένα και περισσότερο αλληλένδετη και ότι τόσο οι Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ όσο και οι χώρες του Ινδο-Ειρηνικού ανησυχούν προοδευτικά για την αποτροπή σε ένα πλαίσιο μεγάλης δύναμης. Από την άλλη πλευρά, η Συμμαχία διατηρεί πολιτικές επιφυλάξεις σχετικά με τον χαρακτηρισμό της Κίνας ως απειλής για την ασφάλεια του ΝΑΤΟ και την άμεση εμπλοκή στον Ινδο-Ειρηνικό.

Αυτό επιδεινώνεται περαιτέρω από το γεγονός ότι τόσο το ΝΑΤΟ όσο και οι εταίροι του στον Ινδο-Ειρηνικό – κατανοητό – δίνουν προτεραιότητα στις αντίστοιχες περιοχές τους.

Υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το εύρος ή τα όρια της ατζέντας του ΝΑΤΟ για την Κίνα και τον Ινδο-Ειρηνικό, τα οποία συχνά πλαισιώνονται είτε πολύ ευρέως (δηλ. τονίζοντας την ανάγκη να τηρηθούν οι παγκόσμιοι κανόνες και να αντιμετωπιστούν οι διακρατικές απειλές) είτε πολύ στενά (δείχνοντας τις στρατιωτικές δραστηριότητες της Κίνας στον ευρωατλαντικό ή εντοπισμού εξειδικευμένων περιοχών συνεργασίας με χώρες του Ινδο-Ειρηνικού). Αυτό είναι παράδοξο.

Πρώτον, το ΝΑΤΟ και οι εταίροι του στον Ινδο-Ειρηνικό έχουν πολύ παρόμοιες στρατηγικές και επιχειρησιακές προτεραιότητες: πώς να ενισχύσουν την αποτροπή απέναντι στον αναθεωρητισμό των μεγάλων δυνάμεων και πώς να δημιουργήσουν τις δυνάμεις, τις επιχειρησιακές ιδέες, τις ικανότητες και τις τεχνολογίες που απαιτούνται για τον σκοπό αυτό. Ακόμα κι αν το κύριο σημείο αναφοράς απειλής ή ο τομέας ευθύνης τους είναι πράγματι διαφορετικό, το γεγονός ότι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν είναι τόσο παρόμοιες υπογραμμίζει την ύπαρξη σημαντικών συνεργειών και τη δυνατότητα για δομημένη συνεργασία σε βασικούς τομείς όπως ο επιχειρησιακός σχεδιασμός, η ανάπτυξη ικανοτήτων ή η στρατιωτική-τεχνολογική καινοτομία.

Αφετέρου, η αποτροπή της Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό είναι πιθανό να ασκήσει μόνιμη πίεση στον στρατιωτικό σχεδιασμό και τους πόρους των ΗΠΑ – που αποτελούν το κέντρο βάρους της ευρωατλαντικής ασφάλειας. Αν και μπορεί να μην υπάρχει ανάγκη για συμμαχικά στρατηγεία ή μόνιμα στρατιωτικά μέσα στον Ινδο-Ειρηνικό, αυτό σημαίνει ότι η Συμμαχία θα πρέπει να έχει ανοικτά μάτια και αυτιά στον Ινδο-Ειρηνικό και να είναι έτοιμη να αντιδράσει σε κάτι απροσδόκητο στον Ινδο-Ειρηνικό βοηθώντας αμφότερους και τον στρατό των ΗΠΑ στις προσπάθειές του και στην κάλυψη πιθανών κενών δυνάμεων των ΗΠΑ στην ευρωατλαντική περιοχή. Αυτό απαιτεί ισχυρότερους δεσμούς με σχετικές στρατηγικές και τακτικές εντολές σε περιφερειακό επίπεδο (ιδίως INDO-PACOM), με την Ιαπωνία και την Αυστραλία (δεδομένης της κεντρικής τους θέσης στην αποτροπή του Ινδο-Ειρηνικού). Μέσω περισσότερων διαλόγων και ασκήσεων μεταξύ στρατιωτικών, εκπαιδευτικών ανταλλαγών και track 1.5 dialogues. (σσ. Ο όρος track 1.5 dialogues. χρησιμοποιείται από ορισμένους αναλυτές για να ορίσει μια κατάσταση όπου επίσημοι και μη φορείς συνεργάζονται για την επίλυση συγκρούσεων).

Σχετικά, η ενίσχυση του δεσμού μεταξύ του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου και των εταίρων Ινδο-Ειρηνικού και μεταξύ των εταίρων και των σχετικών οργάνων και διαδικασιών του ΝΑΤΟ σε τομείς όπως ο αμυντικός σχεδιασμός, η ανάπτυξη ικανοτήτων ή η στρατιωτική καινοτομία θα βοηθούσε στην παροχή στους βασικούς συμμάχους των ΗΠΑ μιας καλύτερης ιδέας για τον υπάρχοντα στρατό, τα κενά στην περιοχή του άλλου,  βοηθούν να προβλέψουν αδικαιολόγητες πιέσεις στο στρατηγικό εύρος ζώνης των ΗΠΑ, να εντοπίσουν τρόπους αντιμετώπισης ή μετριασμού τέτοιων πιέσεων και να δημιουργήσουν δυνατότητες, για βιομηχανικές και τεχνολογικές συνέργειες.

Μετά το Βίλνιους, το ΝΑΤΟ πρέπει να σκεφτεί περισσότερο πώς να κλείσει το χάσμα μεταξύ της βασικής του εστίασης (δηλαδή του στρατηγικού ανταγωνισμού και της αποτροπής σε ένα πλαίσιο μεγάλης δύναμης) και της ατζέντας του για την Κίνα και τον Ινδο-Ειρηνικό. Ουσιαστικά, η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη βελτίωση της επίγνωσης της Συμμαχίας για το πώς μια απροσδόκητη συμπεριφορά της Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό μπορεί να επηρεάσει τους στρατιωτικούς πόρους και τον σχεδιασμό των ΗΠΑ, και στην αμοιβαία εκμάθηση μεταξύ των εταίρων του ΝΑΤΟ και του Ινδο-Ειρηνικού στον επιχειρησιακό σχεδιασμό ή την ανάπτυξη κοινών δυνατοτήτων και τεχνολογιών, αντί άμεσης επιχειρησιακής δέσμευσης του ενός στις περιοχές του άλλου. Με αυτόν τον τρόπο, η τοποθέτηση της αποτροπής στο επίκεντρο της ατζέντας του ΝΑΤΟ για την Κίνα και τον Ινδο-Ειρηνικό μπορεί να συμβιβαστεί με τις υπάρχουσες πολιτικές και στρατηγικές επιφυλάξεις.

*Ό,τι δημοσιεύεται στο ΝΑΤΟ Review δεν αποτελεί επίσημη θέση ή πολιτική του ΝΑΤΟ ή των κυβερνήσεων μελών του.
Το NATO Review επιδιώκει να ενημερώσει και να προωθήσει τη συζήτηση για θέματα ασφάλειας. Οι απόψεις που εκφράζονται από τους συγγραφείς είναι δικές τους.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Ο καθηγητής Luis Simón είναι διευθυντής του γραφείου του Elcano Royal Institute στις Βρυξέλλες και διευθυντής του Κέντρου για την Ασφάλεια, τη Διπλωματία και τη Στρατηγική (CSDS) στη Σχολή Διακυβέρνησης των Βρυξελλών.

NATO REVIEW