του Στράτου Σιμιτζή*
Αν οι σύμμαχοι είχαν περισσότερους τρόπος να ενισχύουν με σύγχρονο εξοπλισμό τους Ουκρανούς, τότε είναι βέβαιο πως οι Ρώσοι εισβολείς δεν θα περνούσαν καλά. Όχι βέβαια πως τώρα περνούν.
Και αυτό πολύ πιθανόν να οδηγούσε μαθηματικώς σε ένα νέο Αφγανιστάν.
Ούτως ή άλλως η πρώτη απόπειρα να εισβάλλουν και να καταλάβουν μια πόλη στην Νότια Ουκρανία απέτυχε με θόρυβο και οι εισβολείς υπέστησαν και πανωλεθρία και όσοι διασώθηκαν υποχώρησαν.
Ίσως είναι η πρώτη απόπειρα εισβολείς σε ουκρανική πόλη, που έδωσε και το μήνυμα στους Ρώσους.
Άλλο να βάλεις εκ τον μακροθεν με πυραύλους και να ισοπεδώνεις μια πόλη και άλλο να επιχειρήσεις να την καταλάβεις. Η κατάληψη έχει βαρύ φόρο αίματος και σοβαρές απώλειες.
Γιατί εκεί στην Ουκρανία μάχονται με νύχια και δόντια, για να υπερασπίσουν την πατρίδα τους και την ανεξαρτησία της.
Ώστε όλα πάνε σύμφωνα με τον σχεδιασμό; Αμ, δε.
Για να κάνεις ομελέτα πρέπει να σπάσεις αυγά και για να καταλάβεις μια πόλη, ένα χωριό, μια χώρα πρέπει να κατοχυρώσεις την νίκη σου με την κατάληψη τους.
Διαφορετικά, είναι κάτι σαν την ημιτελή συμφωνία του Σούμπερτ.
Με αφορμή άρθρο σε μεγάλη απογευματινή εφημερίδα
Σε μεγάλη απογευματινή εφημερίδα, ο συντάκτης αναφέρεται σε μια μεγάλη ιστορική περίοδο 1821-1922 και επικρίνει την συμπεριφορά των συμμάχων καταλήγοντας ότι ενεργούσαν βάσει των συμφερόντων τους. Πρωτότυπη αυτή η διαπίστωση!
Εκτός από τις Συνθήκες και τα ιστορικά συγγράμματα, κάτι άλλο δεν φαίνεται να συγκινεί τον συντάκτη, αν και η ιστορία καταγράφει με περισσότερες λεπτομέρειες τα γεγονότα.
Δεν συγκινείται από το γεγονός ότι οι ναύαρχοι Κόδριγκτον, Δεριγνί και Χέιδεν, το 1927, στην ιστορική ναυμαχία του Ναβαρίνου, καταναυμάχησαν και κατέστρεψαν τον πανίσχυρο Αίγυπτο-Οθωμανικό στόλο.
Ούτε συγκινείται από το ιδιαίτερης σημασίας γεγονός, που ο Γάλλος στρατηγός Μαιζών με 14000 στρατιώτες από το 1827 μέχρι το 1833 εκκαθάρισαν τον Μοριά από τους Οθωμανούς.
Φαίνεται όμως πως περνάει στο ντούκου τους αγώνες και την θυσία εκατοντάδων φιλελλήνων για την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Όμως, δεν είναι μόνο όσα περιλαμβάνονται στις Συνθήκη και τις άλλες Συμφωνίες, είναι και τα γεγονότα, οι δράσεις και οι πράξεις των συμμάχων.
Όσο για το 1922 και την Μικρασιατική Εκστρατεία οι πιο έγκυροι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες παρατηρούν πως ήταν τραγικό σφάλμα να εμπλακεί ο Ελληνικός στρατός σε πολεμικές επιχειρήσεις στα βάθη της Μ. Ασίας, με ελλιπή έως και ανύπαρκτη επιμελητεία και μηδενικό ανεφοδιασμό στο Σαγγαριο και στο Έσκι Σεχίρ.
Μπορεί οι σύμμαχοι να μην συμπεριφέρθηκαν φιλικά, ο Ελληνικός στρατός όμως τι ζητούσε στα βάθη της Μ.Ασίας – Διέθετε τις δυνατότητες και τις προϋποθέσεις για τελική επικράτηση και νίκη. Μετά βεβαιότητος ΟΧΙ, γι αυτό και προέκυψε η αποτυχία της εκστρατείας και η Μικρασιατική Καταστροφή.
Όμως πρέπει να σημειώσουμε πως κατά την φυγή των Ελλήνων Μικρασιατών για να γλυτώσουν από των εξαλλων βαρβάρων Οθωμανών να τους λιντσάρουν, πολλοί Έλληνες σώθηκαν καταφύγοντες σε συμμαχικά πλοία που ναυαρχούσαν στο λιμάνι της Σμύρνης.
Ένας φωτεινός στρατιωτικός τους δεν υπήρχε, για να πει ότι στόχος και σκοπός μας, από τη στιγμή που αποφασίσαμε να διεκδικήσουμε ό,τι κάποτε μας ανήκε, έπρεπε να είναι η απελευθέρωση της Κωνσταντινούπολης, της Βασιλίδας των πόλεων.
Καλή και χρήσιμη η αναφορά σε Συνθήκες και Συμφωνίες, υπάρχει όμως και η πρακτική πλευρά και είναι κυρίως αυτή που καταγραφεί η ιστορία.
Ούτως ή άλλως, σε μια τόσο μεγάλη σε ισχύ και διάρκεια στρατιωτική εκστρατεία, πρώτα εξασφαλίζεις τα μέσα για να την εκτελέσεις και μετά την αναλαμβάνεις.
Μια σκηνή αισιοδοξίας
Πέμπτη 24 Μαρτίου, πρώτες ώρες
Μπροστά στο άγαλμα του Μητροπολίτη Κυδωνών και Σμύρνης Χρυσοστόμου, μια μικρή ομάδα μαθητών από πειραματικό σχολείο με σημαιοφόρο, παραστάτες και τον επικεφαλής καθηγητή, καταθέτει στέφανο μνήμης σε ένα Σεπτο Ιεράρχη που κατά την υποχώρηση του ελληνικού στρατού συνελήφθη από στίφη βαρβάρων και αλλόφρονος όχλου, βασανίστηκε, εξευτελίστηκε και υπέστη μαρτυρικό όσο και ατιμωτικό θάνατο.
Πρόκειται για βασανιστήρια πρωτοφανούς αγριότητος προς έναν Ιεράρχη από εξαγριωμένο όχλο βαρβάρων.
Μπορείτε να φανταστείτε πόσα παρόμοια περιστατικά θα συνέβησαν σε Έλληνες Ιεράρχες και κληρικούς κατά την υποχώρηση του ελληνικού στρατού.
Ένα στεφάνι μνήμης, ένα σημαιοφόρος με την γαλανόλευκη να ανεμίζει στα χέρια του, τέσσερις-πέντε παραστατες, ο επικεφαλής καθηγητής και ένας ερασιτέχνης φωτογράφος να απαθανατίσει το γεγονός.
Μια σεμνή, ταπεινή κατάθεση στεφάνου, χωρίς θόρυβο και “ταρατατζούμ” στη μνήμη κορυφαίου Ιεράρχη της Εκκλησίας μας που μαρτύρησε στα χέρια βαρβάρων ανθρωποειδών.
Μια σκηνή αισιοδοξίας σε ένα περιβάλλον μαυρίλας, κακίας και αγριότητας εν κατακλείδι πρέπει να σημειώσουμε ότι οι σύμμαχοι διέθεσαν μέσο για να απομακρύνουν τον Ιεράρχη, προβλέποντας τι θα ακολουθήσει. Κμως εκείνος προτίμησε να μείνει κοντά στο ποίμνιο του, ενώ γνώριζε τι θα εξακολουθούσε.
Χρυσόστομος Σμύρνης.
Γεννήθηκε το 1867 στη Τρίγλια Ιωνίας και απέθανε το 1922.
“Και αυτό πολύ πιθανόν να οδηγούσε μαθηματικώς σε ένα νέο Αφγανιστάν
Ή “πολύ πιθανόν”, ή “μαθηματικώς”. Και τα δύο μαζί δεν γίνεται.
“Μπορεί οι σύμμαχοι να μην συμπεριφέρθηκαν φιλικά…”
Αυτό μού θυμίζει τον συνωστισμό τής Ρεπούση. Όταν έκοβαν τα χέρια αυτών που πήγαιναν να πιαστούν στην κουπαστή των πλοίων των, για να γλιτώσουν την σφαγή, αυτό λέγεται “μη φιλική” συμπεριφορά; Όταν είχαν πιάσει σχέσεις με την επαναστατική κυβέρνηση τής Αγκύρας τού Μουσταφά Κεμάλ, ήδη από το 1919, ενώ γνώριζαν ότι οι σύμμαχοί των Έλληνες προετοίμαζαν απόβαση εκεί, δηλαδή τους πούλησαν κανονικότατα, αυτό λέγεται “μη φιλική” συμπεριφορά; Πόσοι Έλληνες σώθηκαν καταφύγοντες (μάλλον καταφυγώντες, ε;) σε συμμαχικά πλοία που ναυλοχούσαν, και όχι ασφαλώς … “ναυαρχούσαν”, στο λιμάνι της Σμύρνης;
Δεν θα σχολιάσω την Μικρασιατική Εκστρατεία και την προχειρότητά της, ούτε αν υπήρχε φωτεινός στρατιωτικός νους, να υποδείξει την κατάληψη τής Κων/πόλεως, διότι θα μπω σε ιστορική συζήτηση, που δεν έχω σκοπό να κάμω τώρα. Σχολιάζω την κακογραφία τού άρθρου και αυτό μόνο στα πιο χτυπητά σημεία. Καλό θα ήταν να αποφεύγονται.
Η εισβολή όπως τονίστηκε σε εκπομπή των ανιχνεύσεων δεν πάει καθόλου καλά. Έχει πλέον εγκαταληφθεί το σχέδιο κατάληψης της Οδησσού και της συνένωσης με την Υπερδνυστερία. Στο Κίεβο επίσης έχει αρχίσει η οπισθοχώρηση των Ρωσικών δυνάμεων. Φαίνεται ότι οι Ρώσοι θα στρέψουν όλες τις δυνάμεις στο Ντομπάς προκειμένου να ενώσουν τις Ρωσόφωνες περιοχές με την Κριμαία και εκεί να σταματήσουν. Αυτό προϋποθέτει περικύκλωση και καταστροφή του όγκου των Ουκρανικών δυνάμεων ανατολικά, κάτι καθόλου σίγουρο ότι θα το πετύχουν. Ο εισβολέας έχει χάσει την ορμή και αρκετές στρατιωτικές δυνατότητες. Το ηθικό του Ρωσικού στρατού είναι χαμηλό για αυτό πλέον οι Ρώσοι επικεντρώνονται σε Ντομπάς και Κριμαία για να ανεβάσουν το ηθικό του στρατού τους ότι δηλαδή πολεμάνε για τιςς αλύτρωτες πατρίδες.
Το αποτέλεσμα είναι αβέβαιο γιατί οι Ουκρανοί αγωνίζονται με υψηλό ηθικό υπέρ βωμών και εστιών. Η βοήθεια της δύσης είναι σημαντική. Άρα εγκλωβισμοί δεν είναι εύκολοι ενώ αναμένεται η αντεπίθεση των Ουκρανών. Το πότε και πού ακριβώς είναι άγνωστο και θα εξαρτηθεί από τις κινήσεις των Ρώσων. Πάντως άλλο το Αφγανιστάν και άλλο η Ουκρανία. Κάθε πόλεμος έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και γράφει τη δική του ιστορία.