Αρχίζει σήμερα η σοβαρότερη προσπάθεια των τελευταίων χρόνων για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό – Βλέπει πρώτα Χριστοδουλίδη η Κουεγιάρ και μετά Τατάρ – Επαφές αναγνωριστικού χαρακτήρα – Τι θα πει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδη
Την έναρξη της σοβαρότερης προσπάθειας των τελευταίων χρόνων για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό, σηματοδοτούν οι συναντήσεις που θα έχει σήμερα στην Λευκωσία η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Η Μαρία Ανχέλα Ολγκίν Κουεγιάρ θα δει πρώτα τον Νίκο Χριστοδουλίδη στις 9:00 στο Προεδρικό Μέγαρο. Αμέσως μετά, στις 11:00, θα μεταβεί στα κατεχόμενα, όπου θα την περιμένει ο Ερσίν Τατάρ.
Πρόκειται για δύο επαφές αναγνωριστικού χαρακτήρα, κατά τις οποίες η απεσταλμένη θέλει αφενός να γνωριστεί με τους ηγέτες και αφετέρου να ακούσει τις κεντρικές προσεγγίσεις τους σε σχέση με το ενδεχόμενο επανέναρξης της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Έχοντας πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού της πως ο δρόμος είναι δύσκολος και μακρύς, λόγω του χάσματος που χωρίζει τις θέσεις των δύο μερών.
Τι θα πει ο Πρόεδρος
Από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η κυρία Ολγκίν θα ακούσει πως είναι έτοιμος ανά πάσα στιγμή για την επαναφορά της διαδικασίας στις ράγες του συμφωνημένου πλαισίου. Οτιδήποτε άλλο δεν αποτελεί επιλογή για την ελληνοκυπριακή πλευρά, η οποία θα επιμείνει για επανέναρξη από το σημείο όπου διακόπηκαν οι συνομιλίες στο Κραν Μοντανά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εισήγηση που έχει εξεταστεί από την Κυβέρνηση, σε περίπτωση που η τουρκοκυπριακή πλευρά αποδεχτεί αυτό το δεδομένο να δοθεί η συγκατάθεση της ελληνοκυπριακής πλευράς για χρονοδιάγραμμα και προσυμφωνία εξέλιξης για άρση της απομόνωσης των Τουρκοκυπρίων, σε περίπτωση αποτυχίας.
Για το ενδεχόμενο αυτό, ο Πρόεδρος ενημέρωσε τα μη του Εθνικού Συμβουλίου όπως για το σενάριο της προώθησης νέας διακήρυξης αρχών, όπως έγινε το 2014 με την κοινή δήλωση των Αναστασιάδη και Έρογλου. Ο Πρόεδρος διερεύνησε το έδαφος για να συζητήσει μια δέσμη ουσιαστικών Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία δύναται να συμβάλουν στη βελτίωση του καλού κλίματος. Πάντως κυβερνητικές πηγές εμφανίζονται αισιόδοξες πως μπορεί να προκύψουν ενθαρρυντικά στοιχεία.
Τι θα πει ο Τατάρ
Από την άλλη, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης αναμένεται πως θα παραμείνει στο πλαίσιο που ακολουθεί πιστά τα τελευταία χρόνια κατόπιν οδηγιών της Άγκυρας. Όπως υπέδειξε σε δηλώσεις του την περασμένη Κυριακή, θα επιμείνει στην αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος.
Επικαλέστηκε την πρόταση των έξι σημείων, την οποία κατέθεσε στην άτυπη Σύνοδο της Γενεύης, τον Απρίλιο του 2021. Η πρόταση προνοεί την υιοθέτηση ενός νέου ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας για διασφάλιση της κυριαρχικής ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος. Στη συνέχεια προτείνει να αρχίσουν συνομιλίες με ζητούμενο «την καθιέρωση μιας αμοιβαία αποδεκτής συμφωνίας συνεργασίας». Η διαδικασία να επικεντρωθεί στη μελλοντική σχέση των δύο κρατών στα κεφάλαια του περιουσιακού, της ασφάλειας, της «αναπροσαρμογής των συνόρων» και των σχέσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προτείνει όπως τις συνομιλίες υποστηρίξουν οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ρόλο παρατηρητή «όπου ενδείκνυται».
Το πέμπτο σημείο – παγίδα θέλει τα «δύο κράτη» να προβαίνουν σε αμοιβαία αναγνώριση «στο πλαίσιο οποιασδήποτε συμφωνίας». Τέλος, εισηγείται όπως οποιαδήποτε συμφωνία υποβληθεί για έγκριση από το λαό σε ξεχωριστά ταυτόχρονα δημοψηφίσματα.
Αν χρειαστεί…
Από τις σημερινές επαφές της προσωπικής απεσταλμένης θα διαφανεί εάν υπάρχει ανάγκη να διεξαχθεί ένας δεύτερος γύρος συναντήσεων πριν από την αναχώρηση της από την Κύπρο. Μακρινό παραμένει το ενδεχόμενο της διεξαγωγής μιας τριμερούς συνάντησης, για την οποία και οι δύο ηγέτες στα λόγια εμφανίζονται θετικοί. Η κυρία Ολγκίν σκοπεύει να επισκεφθεί στη συνέχεια τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις και τις Βρυξέλλες.
