Νεο-σκοταδισμός ή νεο-διαφωτισμός;

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

του Χαρίτωνος Σαρλ Χιντήρογλου, Καθηγητή Βιολογίας ΑΠΘ.

Συστάσεις Εξωτερικής Πολιτικής Θεωρητικού Περιεχομένου

Θεωρώ πως η ανθρωπότητα βιώνει μια από τις πλέον καθοριστικές περιόδους της ιστορίας του Homo sapiens. Στις εξελίξεις αυτές δύο είναι τα μεγάλα κλάστερ γενεών· της πρώτης που γεννήθηκε εκεί γύρω στο 1950-60 και όλων των άλλων που σε αδρές μονάδες την ακολουθούν.

Η αναγκαιότητα συνύπαρξης για την επίλυση προβλημάτων που προκύπτουν από τις τεράστιες κοινωνικοοικονομικές και γεωπολιτικές αλλαγές του 21ου  αιώνα είναι πλέον επιβεβλημένη.

Σημαντική μεταβλητή στις σκέψεις όλων είναι ότι από τις αρχές του αιώνα κάθε δεκαετία το παγκόσμιο ΑΕΠ αυξάνει κατά 30τρις.$. Εάν μάλιστα προστεθεί στο υφιστάμενο παγκόσμιο ΑΕΠ, που αγγίζει τα 100 τρις., ένα 20% του μαύρου χρήματος το οποίο με τον έναν ή τον άλλον τρόπο νομιμοποιείται ετησίως, τότε όλοι αντιλαμβανόμαστε πως κάτι στραβό συμβαίνει με την αξιοπιστία των παγκόσμιων θεσμών.

Πως γίνεται από τη μία μεριά να αυξάνει το παγκόσμιο ΑΕΠ αλλά η πείνα και η δίψα να παραμένουν στα ίδια επίπεδα. Από την άλλη οι περιβαλλοντικές καταστροφές διαδέχονται η μία την άλλη ενώ από τις φτωχές χώρες τεράστια καραβάνια μετακινούνται, με τεράστιο ρίσκο επιβίωσης, προς τις πλούσιες χώρες του βορά. Θα έλεγε κανείς πως πρόκειται για μια χρονική περίοδο όπου η ροή των ποικίλων ενεργειών παγκοσμίως (ως παραγοντισμένες μεταβλητές), δεν αυξάνονται μόνο ποιοτικά αλλά και ποσοτικά με σημαντική μεταβλητότητα στο χώρο και στο χρόνο.

Η αποκατάσταση του περιβάλλοντος βέβαια παραμένει ο μεγάλος ασθενής στις ΜΕΘ. Για την ώρα τα κέντρα εξουσίας του πλανήτη υποκρίνονται στις προκλήσεις του περιβάλλοντος (sensu lato),  αφού ουδέποτε ακούσαμε κάτι για τις καταστροφές του περιβάλλοντος από τον πόλεμο στη Συρία, στη Λιβύη ακόμα και για τις ασκήσεις με πραγματικά πυρά στην Αν. Μεσόγειο. Η βιοδιπλωματία, ενώ θα έπρεπε να βρίσκεται προς των πυλών, εντούτοις έχει το ρόλο της ωραίας κοιμωμένης.

Ποια είναι τα μέχρι τώρα δεδομένα;

Υπάρχει ένα ιστορικό προηγούμενο που διαμορφώνεται στις συνειδήσεις των λαών. Δυστυχώς, όμως, μεταξύ των λαών υπάρχει διαφορετική αντίληψη της ιστορικής πραγματικότητας και πολλές φορές χρησιμοποιείται ανάλογα με τα συμφέροντα των κυρίαρχων τάσεων. Μολαταύτα, τα ιστορικά δεδομένα υπάρχουν και μάλιστα στη βάση του μορφωτικού επιπέδου των κοινοτήτων γίνονται γνωστά και κατανοητά ποικιλοτρόπως.

Καλώς η κακώς ο παγκόσμιος πλούτος είναι συνυφασμένος με τη γνώση που έχει παραχθεί τους τρεις τελευταίους αιώνες, όπως εξάλλου γίνεται, περίπου, εδώ και 10.000 χρόνια. Έτσι γνώση και ισχύς βρίσκονται στο προσκήνιο της ιστορίας. Για γνωστούς λόγους η ισχύς πάντα επιδιώκει να γίνεται ισχυρότερη. Έτσι διαμορφώνει συμμαχίες σε πολλαπλά επίπεδα. Οι συμμαχίες αυτές άλλοτε πετυχαίνουν τους σκοπούς τους και άλλοτε αποδυναμώνονται εξαιτίας των ηγεσιών που τις υπηρετούν.

Στο παίγνιο αυτό, όμως, είναι προφανές πως το μορφωτικό επίπεδο των λαών παίζει σημαντικό ρόλο. Δεχόμαστε εξ αρχής πως χωρίς το στοιχειώδες μορφωτικό επίπεδο δεν μπορεί να αναπτυχθεί διαλεκτική (Θέση-Αντίθεση-Σύνθεση). Κατά συνέπεια οι διάφορες ηγεσίες δύνανται ευκόλως να παραπλανούν τις κοινωνίες τους, (ότι ζητούν γίνεται). Πόσο μάλλον όταν οι ηγεσίες αυτές δεν έχουν δεσμεύσεις σε συμμαχίες, όπου έχουν διαμορφωθεί συνειδήσεις με ανθρωπιστικό και πολιτιστικό κοινωνικό υπόβαθρο.

Έτσι, βλέπουμε ένα κόσμο με συμμαχίες (π.χ. ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΗΠΑ, κ.ά.), αλλά βλέπουμε και κάτι άλλο. Βλέπουμε χώρες που αποτέλεσαν εργαλείο για την αύξηση του πλούτου των μεγάλων οικονομικών συμμαχιών και που η εργατική δύναμη έδωσε πλούτο στις χώρες αυτές, αλλά και μια μορφή ανεξαρτησίας καθώς ως χώρες εκτός δεσμεύσεων ανέπτυξαν την δική τους ισχύ. Χώρες, λοιπόν, όπως Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Τουρκία, κ.ά., με διαφορετικές ιστορικές διαδρομές προσπαθούν με ποικίλες ενέργειες να αποτελέσουν μέρος του παιγνίου της κυριαρχίας του κόσμου. (Ποιοι είστε εσείς που θα διαφεντεύεται τον κόσμο τούτο χωρίς εμάς.)

Στις χώρες αυτές οι τρόποι με τους οποίους οι ηγεσίες τους χειραγωγούν τους λαούς τους, εκτός του άρτου και θεάματα, χρησιμοποιείται η θρησκεία και η τεχνολογία για τη διάδοση των πληροφοριών, ιδιαίτερα όταν προσβλέπουν στον φανατισμό. Και ο φανατισμός είναι τυφλός, κουφός και χωρίς διάλογο.

Στο κλίμα αυτό η διαχείριση ενός τέτοιου κόσμου αρχίζει να γίνεται δύσκολη υπόθεση. Στις μεταβλητές όμως προστίθενται, τώρα πια, και άλλες. Η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού (περίπου 8 δισ.). Επιπλέον, εξαιτίας του ακολουθούμενου οικονομικού μοντέλου (κατανάλωση για την κατανάλωση), οι καταστάσεις επιβαρύνουν, θέλοντας και μη, τα φορτία κατανάλωσης των φυσικών πόρων ξεπερνώντας κάθε ιστορικό προηγούμενο. Καταναλώνουμε τουλάχιστον μιάμιση φορά την ετήσια δυνατότητα του πλανήτη. Οι παράγοντες αυτοί όμως δεν αντιμετωπίζονται με πολεμικές συρράξεις, αλλά ούτε με μαγικά και δεήσεις εις επουράνιους Κυρίους και Κυρίες.

Έρχεται, όμως, το ατομικό ΕΓΩ του κάθε ματαιόδοξου ηγέτη, μη συνασπισμένου κράτους, και αναζητά συνασπισμό με όμοιο και ανάλογό του, ώστε μαζί να σταθούν στο παιχνίδι της εξουσίας με ίσους όρους ανάμεσα σε εκείνους τους συνασπισμούς που για πολλά χρόνια διατηρούν τον παγκόσμιο πλούτο στα εδάφη τους. Και έτσι, μετά από χρόνια το παιχνίδι εξουσίας διαταράσσεται, αφού κάποιοι επιδιώκουν να γίνουν χαλίφηδες στις θέσεις των χαλίφηδων.

Δυστυχώς όμως παίζουν χωρίς να γνωρίζουν πως ο ξενοδόχος σε τούτο τον πλανήτη είναι ο ίδιος ο πλανήτης. Το να μη προστατεύεις το σπίτι σου γιατί θα πέσει να σε πλακώσει δεν ισχύει μόνο για τους συνασπισμένους, αλλά και για εκείνους που ματαιόδοξα αναζητούν θέση στο παιχνίδι των συνασπισμένων. Όλοι ζούμε στο ξενοδοχείο ΓΗ. Και το ξενοδοχείο αυτό πρέπει να φιλοξενήσει και άλλους που περιμένουν στη σειρά για να έρθουν να ζήσουν.

Δυστυχώς, και πάλι, όταν τα λάθη του παρελθόντος δεν σου γίνονται μάθημα τότε κάτι δεν πάει καλά. Και είναι πραγματικά θλιβερό το γεγονός να δικαιώνονται παλιές ρήσεις των γεροντότερων «ο άνθρωπος ΠΑΙΔΙ μου παντού είναι ο ίδιος» «όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα τα ίδια μένουν». Και εκείνο που πραγματικά με τρελαίνει, είναι όταν επιβεβαιώνω την ρήση «η ιστορία επαναλαμβάνεται». Μόνο που τώρα η επανάληψη της ιστορίας άρχισε να βαραίνει τη δική μας ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Και το παιχνίδι πλέον έχει να κάνει με το αν θα αφήσουμε τον “Νέο-σκοταδισμό” να κυριεύσει του “Νέο-διαφωτισμού”. Και εδώ η Ελλάδα πρέπει να παίξει για ακόμη φορά το ρόλο της στην ιστορία του πλανήτη.

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
30,600ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα