Νίκος Βαρσακέλης: Λίγα  λόγια για τους σπουδαστές των σχολών θεάτρου

Νίκος Βαρσακέλης

Καθηγητής Βιομηχανικής Πολιτικής

Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

[email protected]

Τις τελευταίες εβδομάδες, οι σπουδαστές των θεατρικών σχολών έχουν ξεσηκωθεί διότι θεωρούν ότι το κράτος, μέσω του προεδρικού διατάγματος για τον ΑΣΕΠ, μειώνει την αξία των διπλωμάτων τους. Η αγωνία των σπουδαστών λογική και πρέπει να δούμε εάν δικαιολογείται. Επειδή σε αυτή την χώρα πρέπει να μιλάμε και να κατανοούμε την ελληνική γλώσσα σημειώνω τα παρακάτω:

1. Η ελληνική πολιτεία εδώ και δεκαετίες έχει ορίσει ορισμένες κατηγορίες λειτουργών. Σύμφωνα με τους νόμους του ελληνικού κράτους, στην κατηγορία των λειτουργών ανήκουν (όχι αξιολογικά) α) οι δικαστικοί, β) οι καθηγητές πανεπιστημίου, γ) οι γιατροί και δ) οι καλλιτέχνες (ηθοποιοί, μουσικοί, χορευτές). Για τους αναγνώστες που δεν γνωρίζουν, οι λειτουργοί δεν προσλαμβάνονται μέσω ΑΣΕΠ, αλλά με ειδικές κατηγορίες πρόσκλησης για πρόσληψη, στην οποία μπορούν να συμμετάσχουν μόνο αυτοί που έχουν τα ειδικά προσόντα που απαιτούνται. Παραδείγματος χάριν, για την θέση καθηγητή στο μαθηματικό τμήμα απαιτείται διδακτορικό στα μαθηματικά. Δεν μπορεί ένας φιλόλογος να διεκδικήσει αυτήν την θέση. Και η προκήρυξη δεν γίνεται μέσω ΑΣΕΠ. Όπως εξάλλου όταν το Εθνικό Θέατρο θέλει να προσλάβει ή να συνεργαστεί με ηθοποιούς, η Κρατική Ορχήστρα μουσικούς ή Εθνική Λυρική Σκηνή χορωδούς ή μονωδούς δεν μπορεί να προσληφθεί ένας φυσικός με διδακτορικό. Οι λειτουργοί αμείβονται με ειδικό μισθολόγιο και όχι όπως οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι. Συνεπώς, η ελληνική πολιτεία διαχρονικά τιμά τους καλλιτέχνες, ηθοποιούς, χορευτές, μουσικούς, εντάσσοντας τους στην τιμητική κατηγορία των λειτουργών.
2. Όσον αφορά την αναγνώριση των πτυχίων τους ως πανεπιστημιακών δεν γίνεται. Οι σχολές θέατρου, είτε του Εθνικού είτε του ΚΘΒΕ, είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στους αντίστοιχους οργανισμούς. Αντιγράφω από τον νόμο 2273/1994 – ΦΕΚ 233/Α/27-12-1994 για το Εθνικό θέατρο, Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, Εθνική Λυρική Σκηνή και άλλες διατάξεις. Άρθρο 1. 1.Ιδρύεται νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με έδρα την Αθήνα και επωνυμίαν «Εθνικό Θέατρο» («Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος») που εποπτεύεται από τον Υπουργό Πολιτισμού. Το Εθνικό Θέατρο δεν υπάγεται στις διατάξεις για το δημόσιο λογιστικό, τις διατάξεις για τις δημόσιες προμήθειες και τα δημόσια έργα, λειτουργεί χάριν του δημόσιου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και διέπεται από το ιδιωτικό δίκαιο και ειδικότερα από τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Άρθρο 4. Τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με την επωνυμία “Εθνικό Θέατρο” και “Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος” καταργούνται. Με βάση τα παραπάνω, αν και οι σχολές χαρακτηρίζονται ανώτερες, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να ενταχθούν στην Ανώτατη εκπαίδευση, καθόσον είναι ιδιωτικού δικαίου και απαγορεύεται ρητά από το Σύνταγμα. Πολύ δε περισσότερο οι καθαρά ιδιωτικές – κερδοσκοπικές σχολές.
3. Τότε γιατί διαμαρτύρονται οι σπουδαστές των σχολών αυτών; Αρχικά πιστεύω ότι έγινε γνωσιακή παρανόηση. Οι σπουδαστές δεν γνωρίζουν το νομικό πλαίσιο της ελληνικής πολιτείας. Στην συνέχεια βέβαια εισέβαλαν στο πεδίο τα κόμματα για κομματική εκμετάλλευσή. Όπως εξάλλου γίνεται πάντα σε αυτήν την χώρα.
4. Κέρδισαν κάτι οι σπουδαστές; Ναι, κέρδισαν την τροπολογία που επεκτείνει το καθεστώς του λειτουργού από το Εθνικό κλπ., και στους αντίστοιχους θεσμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τα υπόλοιπα που αναφέρονται για εξίσωση με απολυτήριο λυκείου κλπ δεν ισχύουν για τους ηθοποιούς, τους μουσικούς και τους χορευτές ως προς την τέχνη τους. Εάν βέβαια εξακολουθούμε να μιλάμε και να κατανοούμε την ίδια γλώσσα, την ελληνική.

ΥΓ1. Είναι επιλογή του κάθε ατόμου που έχει σπουδάσει θέατρο, μουσική ή χορό εάν θα ασκήσει το λειτούργημα του ηθοποιού, όπως το έχει κατοχυρώσει η ελληνική πολιτεία. Εάν όμως επιθυμεί να προσληφθεί ως εφοριακός τότε επέλεξε λάθος σπουδές.

ΥΓ2. Επειδή σε ορισμένα δημοσιεύματα αναφέρθηκαν ονόματα όπως Χορν, Μερκούρη, Συνοδινού, Μητρόπουλος, Κάλλας, να σημειώσω ότι με το πτυχίο της σχολής του Εθνικού ή του ωδείου οι παραπάνω δεν έγιναν γνωστοί ως «Τμηματάρχης Α’» του δημοσίου, αλλά για την τέχνη τους. Ας αφήσουμε τις α-νοησίες.