Το φεγγάρι συρρικνώνεται αργά επί εκατομμύρια χρόνια. Τώρα, καθώς το Artemis 3 πλησιάζει την ημερομηνία εκτόξευσης του 2026, οι γεωλόγοι ανησυχούν για το εάν οι σεισμοί και οι σεληνιακές κατολισθήσεις θα επηρεάσουν την προσγείωση.
Όταν σχεδιάζουν τοποθεσίες για σεληνιακές προσγειώσεις με πληρώματα -που κυμαίνονται από τις επικείμενες αποστολές Άρτεμις έως τους ενδεχόμενους μόνιμους οικισμούς σε φεγγάρι- οι σχεδιαστές αποστολών πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τόνους σεληνιακών παραμέτρων.
Για παράδειγμα, το σχήμα του εδάφους θα μπορούσε να επηρεάσει μια αποστολή και ένας πιθανός μεγάλος όγκος θαμμένου νερού θα μπορούσε να κάνει ένα σημείο πολύ πιο δελεαστικό από το πιο ξηρό αντίστοιχο.
Αλλά τώρα, οι γεωλόγοι προτείνουν ότι είναι επίσης σημαντικό να έχουμε κατά νου τους σεισμούς και τις σεληνιακές κατολισθήσεις.
Όπως τονίζουν οι επιστήμονες, αυτό δεν είναι πλέον ένα ακαδημαϊκό ερώτημα. Ερευνητές που εξετάζουν τη νότια πολική περιοχή του φεγγαριού -η οποία βρίσκεται κοντά στην προγραμματισμένη πλευρά προσγείωσης του Artemis 3, το 2026- εντόπισαν ρήγματα των οποίων οι ολισθήσεις προκάλεσαν έναν μεγάλο σεισμό πριν από περίπου 50 χρόνια.
Ορισμένες αποστολές Apollo έφεραν μαζί τους σεισμόμετρα. Στις 13 Μαρτίου 1973, ένας ιδιαίτερα ισχυρός σεισμός ταρακούνησε αυτά τα σεισμόμετρα από τη γενική κατεύθυνση του νότιου πόλου της Σελήνης.
Δεκαετίες αργότερα, το Lunar Reconnaissance Orbiter πέταξε πάνω από τον νότιο πόλο και διέκρινε ένα δίκτυο γραμμών ρήγματος. Με νέα μοντέλα, οι ερευνητές έχουν συνδέσει αυτά τα ρήγματα με αυτόν τον σεισμό του φεγγαριού.
Η έρευνα προσθέτει περαιτέρω στην εικόνα μας για το πώς είναι γενικά οι σεισμοί. Καταρχήν, οι σεισμοί στο φεγγάρι είναι σαν τους σεισμούς που συμβαίνουν στη Γη. Και οι δύο προκαλούνται από σφάλματα μετατόπισης. Στην περίπτωση του φεγγαριού, προκαλούνται από πτυχές που σχηματίζονται στην επιφάνεια του φεγγαριού καθώς συρρικνώνεται.
Αν αναρωτιέστε γιατί στον κόσμο το φεγγάρι θα συρρικνωθεί, είναι βασικά επειδή το εσωτερικό της Σελήνης έχει κρυώσει τα τελευταία εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια. Είναι κάτι σαν μια σταφίδα που συρρικνώνεται, λένε οι επιστήμονες, κάτι που μας βοηθά επίσης να οραματιστούμε τη δημιουργία αυτών των πτυχών.
Επιπλέον, η επιφάνεια του φεγγαριού είναι πολύ λιγότερο σφιχτά γεμάτη από την επιφάνεια της Γης, αποτελούμενη συχνά από χαλαρά σωματίδια που μπορούν να πεταχτούν και να διασκορπιστούν από τις κρούσεις. Ως αποτέλεσμα, οι σεισμοί είναι ακόμη πιο πιθανό να προκαλέσουν κατολισθήσεις.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, καθώς η μέρα που οι ανθρώπινες μπότες θα πατήσουν το φεγγάρι για άλλη μια φορά πλησιάζει, οι εν λόγω άνθρωποι θα πρέπει να σχεδιάσουν την πιθανότητα το έδαφος κάτω από αυτές τις μπότες να μην είναι τόσο σταθερό όσο θα μπορούσαν να ελπίζουν.
Το μοντέλο των ερευνητών προτείνει, για παράδειγμα, ότι τα τείχη του κρατήρα Shackleton -που φημίζεται για τον πάγο του- είναι ευάλωτα σε κατολισθήσεις.
«Καθώς πλησιάζουμε στην ημερομηνία εκτόξευσης της αποστολής Artemis με πλήρωμα, είναι σημαντικό να διατηρήσουμε τους αστροναύτες μας, τον εξοπλισμό και την υποδομή μας όσο το δυνατόν ασφαλέστερα», δήλωσε ο Nicholas Schmerr, γεωλόγος και ένας από τους ερευνητές, σε δήλωση. «Αυτό το έργο μας βοηθά να προετοιμαστούμε για αυτό που μας περιμένει στο φεγγάρι — είτε πρόκειται για δομές μηχανικής που μπορούν να αντέξουν καλύτερα τη σεληνιακή σεισμική δραστηριότητα είτε προστατεύουν τους ανθρώπους από πραγματικά επικίνδυνες ζώνες».
https://hellasjournal.com/2024/01/i-selini-pagoni-ke-ine-san-stafida-pou-sirriknonete-prokalontas-katolisthisis-ke-sismous-akrivos-eki-pou-i-nasa-theli-na-chtisi-tin-proti-tis-apikia-ikona/
