Η μονταζιέρα στα Τέμπη ρίχνει νέες σκιές στην τραγωδία

24.03.202410:40
Βασίλης Γ. Λαμπρόπουλος Το Βήμα

«Το Βήμα» αποκαλύπτει τη συρραφή δύο συνομιλιών από τη νύχτα του δυστυχήματος – Ο πιθανός σκοπός της αλλοίωσης και η διάψευση στελέχους του ΟΣΕ για την παραλαβή του ηχητικού υλικού.
– «Βασίλη, φεύγω;».
– «Φεύγεις, φεύγεις».
Αλλοίωση συνομιλιών του σταθμάρχη με μηχανοδηγούς στη Λάρισα, που «ξεριζώθηκαν» παράνομα από το σύστημα καταγραφών επικοινωνιών του ΟΣΕ, λίγες μόλις ώρες μετά την τραγωδία στα Τέμπη, αποκαλύπτει σήμερα «Το Βήμα», μέσω της ανάλυσης των συγκεκριμένων τεσσάρων λέξεων του επίμαχου διαλόγου τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023, ζητώντας απαντήσεις. Ενα μοντάζ που αναδείκνυε μόνο το ανθρώπινο λάθος του σταθμάρχη της Λάρισας.

Οπως προκύπτει από νεότερα έγγραφα των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων της ΕΛ.ΑΣ., που παρουσιάζει η εφημερίδα μας, η υπόδειξη του σταθμάρχη για αναχώρηση τρένου προς την υποτιθέμενη «λάθος πορεία» δεν αφορούσε τη μοιραία αμαξοστοιχία – όπως παρουσιάστηκε την 1η Μαρτίου σε μονταρισμένο ηχητικό ντοκουμέντο – αλλά εκείνη τοπικού συρμού που κινήθηκε κανονικά!

Δηλαδή επρόκειτο για συρραφή συνομιλιών του σταθμάρχη με δυο διαφορετικά τρένα.

Η μονταζιέρα που φαίνεται ότι λειτούργησε αμέσως μετά το τραγικό συμβάν και αποτελεί δείγμα της σπουδής να προβληθεί μόνο η θεωρία του υπαρκτού ανθρώπινου λάθους:

α) «ενώνει» δύο διαφορετικές συζητήσεις του σταθμάρχη με μηχανοδηγούς, ενώ

β) εξαφανίζει το αμέσως προηγούμενο σημείο του διαλόγου, όπου ο σταθμάρχης της Λάρισας αποκαλεί τον μηχανοδηγό που συνομιλεί «Σωτήρη» (πρόκειται για τον μηχανοδηγό τοπικού τρένου, κ. Σωτήρη Αδάμου). Η αναφορά αυτή αποδείκνυε ότι δεν πρόκειται για τον οδηγό του Intercity, Γιώργο Κουτσούμπα, που σκοτώθηκε κι αυτός στα Τέμπη.

Τα καίρια ερωτήματα
Με βάση τα νέα έγγραφα και τις μαρτυρίες που παρουσιάζει «Το Βήμα», δημιουργούνται πρόσθετα ερωτήματα για παράνομες αφαιρέσεις υλικού, αλλοίωση δεδομένων, προσπάθεια υποβάθμισης του «σωτήριου» συστήματος ETCS κ.λπ. Και δημιουργούνται εύλογες απορίες αν όλα αυτά έγιναν για να συσκοτισθούν σημεία της τραγωδίας και να υπάρξει απόσειση των πολιτικών ευθυνών.

Ενα βασικό αρχικό σημείο ενδιαφέροντος λοιπόν είναι: Πώς ανασύρθηκαν και δημοσιοποιήθηκαν (μονταρισμένα) τα ηχητικά αρχεία με τις συνομιλίες του σταθμάρχη της Λάρισας, μόλις λίγες ώρες μετά τη σύγκρουση των τρένων; Με κύριο ζητούμενο: Ποιος αφαίρεσε βιαστικά τις εν λόγω μαγνητοφωνήσεις από το σύστημα καταγραφών του ΟΣΕ που είναι ελεγχόμενης πρόσβασης; Με προφανές βασικό μέλημα να εστιασθεί το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης μόνο στο πρόσωπο του σιδηροδρομικού κι όχι στην έλλειψη των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας. Σημειώνεται ότι αυτά τα αρχεία εμφανίζεται ότι παρελήφθησαν επισήμως από την ΕΛ.ΑΣ. και τις δικαστικές αρχές στις 3 Μαρτίου 2023 και μέχρι τότε ουδείς θα έπρεπε να τα είχε.

Υψηλόβαθμο στέλεχος του ΟΣΕ είχε αναφέρει στην Εξεταστική της Βουλής ότι «ήμουν εγώ αυτός που λίγες ώρες μετά το δυστύχημα φώναξα την Αστυνομία και πήγα με εξουσιοδοτημένο άτομο, γιατί, ξέρετε, τις καταγραφές δεν μπορεί να τις πάρει όποιος να ‘ναι» (κρατούνται σε χώρο του ΟΣΕ σε Λάρισα και Αθήνα). Προσθέτοντας ότι «αυτός που μπαίνει έχει εξουσιοδότηση από τον Οργανισμό, μπαίνει με κωδικό, τα καταγράφει με στικάκια και φαίνεται ποιος μπήκε και τι κατέγραψε».

Ομως αυτός ο ισχυρισμός φαίνεται να διαψεύδεται πλήρως από νέες αναφορές στελεχών της ΕΛ.ΑΣ. Τα στελέχη αυτά τόνισαν μιλώντας στο «Βήμα» προ δύο 24ώρων ότι «το στικάκι με τις ηχητικές συνομιλίες δεν παρελήφθη από αστυνομικό που επισκέφθηκε το σύστημα καταγραφών του σταθμού Λαρίσης με εξουσιοδοτημένο υπάλληλο και με το υψηλόβαθμο στέλεχος του ΟΣΕ, όπως έχει ειπωθεί στη Βουλή. Παραδόθηκε στην έδρα της Αστυνομίας τρεις ημέρες αργότερα (σ.σ. στις 2 μ.μ. της 3ης Μαρτίου 2023) από υπάλληλο του σιδηροδρόμου». Οπως προκύπτει από σχετικό έγγραφο, ο συγκεκριμένος υπάλληλος είναι ο Ν.Κ. που εργάζεται στη Διεύθυνση Συντήρησης Ηλεκτρομηχανολογικών Συστημάτων και Ηλεκτροκίνησης του ΟΣΕ.

Κι αυτή ακριβώς η προαναφερθείσα – διαψευσθείσα – αναφορά στη Βουλή του στελέχους του ΟΣΕ αναδεικνύει τα περιθώρια λαθροχειρίας. Καθώς οι «εισβολείς» στο σύστημα καταγραφών του ΟΣΕ φαίνεται ότι παρέδωσαν τους μαγνητοφωνημένους διαλόγους σε όσους ανέλαβαν την επικοινωνιακή διαχείριση του συμβάντος. Ηδη στέλεχος του ΟΣΕ έχει υποστηρίξει, μιλώντας στο «Βήμα», ότι είχε πάρει και ο ίδιος προσωπικά – προφανώς παρατύπως – στικάκι με τις ηχογραφημένες συνομιλίες, πολλαπλασιάζοντας και τα ερωτήματα.

Η αλλοίωση του διαλόγου
Εξαιρετικά σημαντικά θεωρούνται κατά συνέπεια και τα ίχνη μοντάζ των δεδομένων που έκαναν οι άγνωστοι παραλήπτες τού παρανόμως αφαιρεθέντος ηχητικού υλικού.

Το μεσημέρι της 1ης Μαρτίου εμφανίζεται ο διάλογος που φέρεται να έδειχνε εμφατικά τις διαδοχικά λανθασμένες εντολές του σταθμάρχη.

ΑΝΔΡΑΣ: Η Λάρισα ακούει.

ΣΤΑΘΜΑΡΧΗΣ: Ακούει. Με 47 νούμερο περνάτε κόκκινο φωτόσημο εξόδου έως είσοδο, φωτόσημο εισόδου Νέων Πόρων.

ΑΝΔΡΑΣ: Βασίλη, φεύγω;

ΣΤΑΘΜΑΡΧΗΣ: Φεύγεις, φεύγεις.

Από έγγραφο των Εγκληματολογικών Εργαστηρίων προκύπτει ότι αυτές οι τέσσερις φράσεις είναι συρραφή δύο διαδοχικών συζητήσεων του σταθμάρχη (ηχητικά αρχεία «CH103e3» και «Ch103e4») με δύο μηχανοδηγούς και όχι έναν. Η πρώτη πράγματι με τον μηχανοδηγό της μοιραίας αμαξοστοιχίας αλλά η δεύτερη με σιδηροδρομικό που δεν είχε σχέση με το συμβάν.

Η απόσυρση
Ακόμη δείγμα μεθοδεύσεων είναι η εσπευσμένη «απόσυρση» στις 4 Μαρτίου των βαγονιών των δύο συρμών (ακολούθησε και το μπάζωμα του χώρου) που αποδίδεται πλέον σε προσπάθεια εξαΰλωσης – για λόγους επικοινωνιακούς – του σκηνικού της τραγωδίας με τα συντρίμμια των τρένων. Διότι έπρεπε να μείνουν επί τόπου για να μη χαθούν στοιχεία στις έρευνες των εμπειρογνωμόνων ενώ με την εκχέρσωση της περιοχής, χάθηκαν και υπολείμματα σορών. Αρχικά υπήρξαν αναφορές πολιτικών προσώπων ότι αυτό έγινε μετά από εντολές της Πυροσβεστικής ή της ΕΛ.ΑΣ., κάτι ωστόσο που διαψεύδεται και από νεότερες δηλώσεις. Στελέχη της Πυροσβεστικής ανέφεραν προ διημέρου στην εφημερίδα μας ότι «εμείς μείναμε στο σημείο της τραγωδίας μέχρι το μεσημέρι της Παρασκευής 3 Μαρτίου – 72 ώρες μετά το τραγικό συμβάν, όπως επιβάλει ο νόμος. Δεν είχαμε καμιά σχέση με την απόσυρση και εξαφάνιση των βαγονιών, που άρχισε εν αγνοία μας την επόμενη ημέρα, και με το μπάζωμα που ακολούθησε».

Υποβάθμιση του ECTS
Τέλος, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν οι πρόσφατες δηλώσεις στελεχών του ΟΣΕ (ορισμένα είχαν υποστηρίξει τη θεωρία για εντολή απόσυρσης των βαγονιών από την ΕΛ.ΑΣ. ή για τις διαψευδόμενες διαδικασίες απόκτησης των ηχογραφημένων συνομιλιών) για την «περιορισμένη αξία» του ηλεκτρονικού συστήματος ECTS αποτροπής συγκρούσεων που λόγω καθυστέρησης της σύμβασης 717 δεν είχε εγκατασταθεί. Οπως ανέφεραν την περασμένη Πέμπτη σε ΜΜΕ, «αν ο σταθμάρχης δεν κάνει χάραξη της διαδρομής – όπως συνέβη στην τραγωδία των Τεμπών – τότε τα ηλεκτρονικά συστήματα προειδοποίησης δεν μπορούν να λειτουργήσουν».

Κάτι που διαψεύδεται επίσης κατηγορηματικά από τεχνικούς και πραγματογνώμονες οι οποίοι επισήμαναν ότι «ο ηλεκτρονικός συναγερμός, αν υπήρχε το σύστημα τηλεδιοίκησης, θα χτυπούσε σε κάθε περίπτωση εν όψει σύγκρουσης τρένων».

Το Βήμα