Ενώ ο Μακρόν δεν ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του, οι βιαστικοί βγάζουν ήδη νικήτρια την Λεπέν !

Του Αλκη Καλλιαντζίδη, Οικονομολόγου, [email protected]  www.kalkis.eu

Γενικός κανόνας στην αστική δημοκρατία : οι εκάστοτε κυβερνώντες, ανεξαρτήτως πολιτικού χρώματος, ελέγχουν μεν τους «αρμούς» της εξουσίας, όπως μας είπαν οι Συριζαίοι, υφίστανται όμως εξ ορισμού μια σειρά από πλήγματα που εισπράττει η εξουσία, όπως :

@ την κόπωση του λαού από την κυβέρνηση και την προσδοκία από την αξιωματική αντιπολίτευση,

@ την αθέτηση κάποιων σημαντικών προεκλογικών υποσχέσεων της κυβερνώσας σήμερα παράταξης,

@ τις απρόβλεπτες τραγικές καταστάσεις, όπως π.χ. την εκατόμβη θανάτων από την πανδημία Covid,

@ τις όποιες κυβερνητικές αστοχίες, τις παραλήψεις ή και ολιγωρίες της κάθε εξουσίας,

@ την αυξανόμενη κοινωνική ανασφάλεια από ασύμμετρες επιθέσεις ακραίων, πολιτικών ή θρησκευτικών,

@ την φθορά εν γένει της εξουσίας,

@ …

Όλα τα παραπάνω πλήγματα, και πολλά άλλα ενδεχομένως, τα εισπράττει σήμερα ο Μακρόν και επιπλέον την μήνιν των παλιών κομμάτων της αριστερο-δεξιάς γαλλικής εξουσίας τα οποία δεν του συγχώρησαν ποτέ ότι εντέχνως τα κατέταξε το 2017 στο «παλιό», ενώ κράτησε ο ίδιος το χαρακτηρισμό «νέο» για τον εαυτό του που σχεδόν πάντοτε ελκύει μια σημαντική μερίδα των ψηφοφόρων η οποία αναζητά την «αλλαγή», όπως και έγινε την ίδια χρονιά στη Γαλλία.

Η Μαρίν Λεπέν όμως δεν αντιπροσωπεύει σήμερα κάτι το ελκυστικά «νέο». Το υπερχρεωμένο και υπόδικο για διάφορες υποθέσεις οικογενειακό κόμμα του πατέρα της έκλεισε αισίως τα 50 χρόνια ύπαρξης και λειτουργίας του. Απλά άλλαξε την επωνυμία του και από «Εθνικό Μέτωπο» έγινε «Εθνική Συσπείρωση». Α ! Έκανε και κάτι άλλο που βέβαια δεν έχει καμία σχέση με την ουσία της γαλλικής πολιτικής. Όλες τις ακροδεξιές θέσεις του πατέρα της :

@ δεν υπήρξε ολοκαύτωμα των Εβραίων,

@ έξω η Γαλλία από το ευρώ, Frexit,

@ …

τις έκρυψε προοδευτικά κάτω από το χαλί, δίχως να τις απαρνείται ρητά και κατηγορηματικά, για να μην φαίνονται στους αφελείς Γάλλους ψηφοφόρους και εκδίωξε από το κόμμα που κληρονόμησε από τον ίδιο τον ιδρυτή του, τον Ζαν Μαρί Λεπέν. Με άλλα λόγια προέβη σε αυτό που στα γαλλικά το αποκαλούν «αποδιαβολοποίηση» (dédiabolisation) της ακροδεξιάς παράταξης, που εμείς θα λέγαμε «αποδαιμονοποίηση», για να ανατρέψει μερικά το εφαρμοσθέν διαχρονικά, «ας αποκλείσουμε τους Le Pin»  («faire barrage à Le Pin»), εμπόδιο όλων των αντιφασιστικών δυνάμεων της Γαλλίας.

Αυτό το τελευταίο τοίχωμα, που ίσχυσε επί 50 συναπτά έτη στις γαλλικές εκλογές, φαίνεται σήμερα να έχει ρωγμές από σημαντική μερίδα των εν λόγω δημοκρατικών δυνάμεων. Όταν οι δημοσκόποι ερωτούν σε αντι-Μακρόν ψηφοφόρους αυτής της μερίδας, αν θα έφταναν στο σημείο να ψηφίσουν στο δεύτερο γύρο την Μαρίν Λεπέν, αυτοί απαντούν : «γιατί όχι ;» (pourquoi pas ?) Κατά τούτο λοιπόν οι βιαστικοί αναλυτές των πολιτικών εξελίξεων «βγάζουν από τώρα» νικήτρια των προσεχών εκλογών την Λεπέν. Όμως μια από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που είδαν τη δημοσιότητα δεν επαληθεύει αυτήν την πρόβλεψη. Απλά δείχνει τη δυσαρέσκεια που υπάρχει σε βάρος του Μακρόν η οποία προϋπήρχε από την πρώτη στιγμή της υποψηφιότητάς του : ξεχάσαμε άραγε τα προεκλογικά του 2017 : «ο άνθρωπος που παντρεύτηκε την καθηγήτριά του», «ο αχυράνθρωπος της οικογένειας κροίσων Rothschild»,κλπ  ; και τα μετεκλογικά : «ο πρόεδρος των πλουσίων και της ελίτ», «ο πρόεδρος των 100.000 νεκρών Covid» ;

Πράγματι, σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ στις 23/04/202 του περιοδικού Le Point και με τίτλο : «Προεδρικές εκλογές : το 61% των Γάλλων αποκλείουν να ψηφίσουν τον Macron στον πρώτο γύρο» (Présidentielle : 61 % des Français excluent de voter Macron au premier tour). Έξι στους δέκα Γάλλους εκτιμούν ότι ο Μακρόν είναι ένας κακός πρόεδρος. Αλλά με ένα ποσοστό δημοτικότητας εντός του μέσου όρου των προκατόχων του.

Έξι στους δέκα Γάλλους (61%) αποκλείουν να ψηφίσουν τον Μακρόν κατά τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2022, εάν βάλει υποψηφιότητα. Άρα η υποψηφιότητα δεν είναι σίγουρη. Η πλειοψηφία τους τον θεωρεί  «έναν κακό πρόεδρο», σύμφωνα με μια δημοσκόπηση της BVA για το κανάλι RTL και το Orange που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή 23-4-2021. Η δημοτικότητα του αρχηγού του γαλλικού κράτους παραμένει σε γενικές γραμμές σταθερή τον Απρίλιο του 2021, με 39% ευνοϊκές γνώμες (σταθερότητα) και 60% κακές γνώμες (- 1 μειωμένες κατά ένα βαθμό). Ο «απολογισμός των τεσσάρων ετών της προεδρίας του Macron» που εκπόνησε η BVA ένα χρόνο πριν από τις επόμενες προεδρικές εκλογές δείχνει ότι το 61% των Γάλλων «αποκλείει» να ψηφίσει υπέρ του απερχόμενου αρχηγού του κράτους στον πρώτο γύρο, εάν είναι υποψήφιος, ειδικά μεταξύ των Γάλλων ηλικίας 35-64 ετών και των υποστηρικτών του κόμματος της «Ανυπότακτης Γαλλίας» και της «Εθνικής Συσπείρωσης». Αντίθετα, το 11% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι είναι «βέβαιοι» ότι θα ψηφίσουν υπέρ του και το 28% ότι «είναι πιθανό να τον ψηφίσουν».

Ο Macron είναι «ένας κακός πρόεδρος» για το 59% των Γάλλων

Μετά από τέσσερα χρόνια θητείας, το 59% των Γάλλων εκτιμά ότι ο Μακρόν είναι «ένας κακός πρόεδρος», έναντι 40% που θεωρεί ότι είναι «ένας καλός» αρχηγός Κράτους. Η δράση του θεωρείται «μάλλον μια αποτυχία» αναφορικά με τη μετανάστευση για το 68% των ερωτηθέντων, την ασφάλεια (για το 66%), την αγοραστική δύναμη (για το 64%) και την απασχόληση (για το 62%). Αφού υπέφερε πολύ κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της θητείας του, η εικόνα του έχει αλλάξει λίγο από τότε : θεωρείται καταρχήν ότι έχει «βαθιές πεποιθήσεις» (για το 52%, – 2 βαθμοί), επειδή είναι «συμπαγής, έχοντας εξουσία» (45% , + 2 μονάδες)  και  «μια προεδρική στάση που αναβαθμίζει τη Γαλλία» (43%, + 2 μονάδες). Αλλά τον επικρίνουν πάντοτε για το ότι είναι πολύ σίγουρος για τον εαυτό του : μόνο το 25% των Γάλλων (- 5 μονάδες) θεωρούν ότι είναι σε θέση να «αναγνωρίσει τα λάθη του».

Μια μέση δημοτικότητα Μακρόν μεταξύ των προκατόχων του

Με 39% θετικών γνωμών ένα χρόνο πριν των επόμενων προεδρικών εκλογών, η δημοτικότητα του Emmanuel Macron κυμαίνεται εντός του μέσου όρου των προκατόχων του, μετά από τέσσερα χρόνια θητείας. Για την ίδια διάρκεια θητείας οι θετικές γνώμες για τον François Hollande ήταν 19%,  65% για τον Jacques Chirac, 31% για τον Nicolas  Sarkozy  και 37% για τον François Mitterrand. Το βαρόμετρο των πολιτικών προσωπικοτήτων  που δημοσιεύεται  με την ευκαιρία αυτής της έρευνας τοποθετεί άλλωστε τον πρώην πρωθυπουργό Édouard Philippe στην κορυφή εκείνων που οι Γάλλοι θα ήθελαν να δουν «να έχουν μεγαλύτερη επιρροή στην πολιτική ζωή» (για το 45%, + 4 βαθμοί), μπροστά από τον πρώην υπουργό Περιβάλλοντος και τηλε-αστέρα Nicolas Hulot (34%, σταθερός) και την πρόεδρο της Εθνικής Συσπείρωσης (RN) Marine Le Pen (για το 29%, – 3 βαθμοί). Δηλαδή ο Μακρόν υπερβαίνει σήμερα κατά 10 μονάδες θετικών γνωμών την αντίπαλό του. Η εν λόγω δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε χρησιμοποιώντας τη μέθοδο ποσοστώσεων στις 21 και 22 Απριλίου 2021 με 1.002 ερωτηθέντες ηλικίας 18 ετών και άνω, μέσω Διαδικτυακών συνεντεύξεων. Το περιθώριο σφάλματος κυμαίνεται από 1,4 έως 3,1 βαθμούς.

Αλλά και μια άλλη σχετική έρευνα δεν επαληθεύει την πρόβλεψη νίκης της Λεπέν σε βάρος του Μακρόν από τους βιαστικούς αναλυτές. Πρόκειται για την δημοσκόπηση που πραγματοποίησαν, από τις 9 έως 15 Απριλίου 2021 επί δείγματος 10.000 ερωτηθέντων άνω των 18 ετών, η Ipsos–Sopra Steria σε συνεργασία με τον Cevipof (Centre d’études de la vie politique française de Sciences Po) και το Fondation Jean Jaurès που είδε το φως της δημοσιότητας στις 24-4-2021 από τον Matthieu Goar στον ηλεκτρονικό Le Monde υπό τον τίτλο :  «Προεδρικές του 2022 : η μονομαχία Macron-Le Pen επισκιάζει τους αντιπάλους τους» (Présidentielle 2022 : le duel Macron-Le Pen éclipse les opposants).

Είναι δύσκολο λένε οι δημοσκόποι αυτής της έρευνας να ασχοληθούν οι ψηφοφόροι (μόνο το 63% ασχολείται από τώρα) με τις προσεχείς προεδρικές εκλογές. Δώδεκα μήνες πριν από την προθεσμία, οι Γάλλοι έχουν πολλά άλλα ερωτήματα που τους απασχολούν, όπως :

@ είναι δυνατή η επιστροφή σε μια κανονική ζωή βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα ;

@ τι θα γίνει με τα εμβόλια και τις μεταλλάξεις του υιού ;

@ θα είναι διαρκής η οικονομική κρίση ή είναι δυνατή η ανάκαμψη, εάν η επιδημία αφήσει λίγη ανάσα στα καταβαραθρωμένα δημόσια οικονομικά ;

Από την πλευρά τους, οι απερχόμενοι τοπικοί άρχοντες προετοιμάζουν τις περιφερειακές και τις νομαρχιακές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τις 20 και 27 του προσεχούς  Ιουνίου.

Σε αυτό το πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο, η κούρσα για το μέγαρο Elysée φαίνεται ακόμα μακρινή την άνοιξη του 2021, εκτός από τους δεδηλωμένους υποψηφίους (Λεπέν και Μελανσόν)  που επιθυμούν να τραβήξουν την προσοχή των ψηφοφόρων, αλλά και για έναν απερχόμενο πρόεδρο που βάζει τα πρώτα ορόσημα στο δρόμο της μελλοντικής του δυνητικής προεκλογικής εκστρατείας.

Οι δημοσκόποι της εν λόγω έρευνας λένε ότι «το αποτέλεσμα παίζεται σε μεγάλο βαθμό τις τελευταίες εβδομάδες της προεκλογικής εκστρατείας».

Παρά ταύτα, στο παρακάτω γράφημα του Le Monde των τριών υποθετικών σεναρίων με δυνητικούς προεδρικούς υποψηφίους της παραδοσιακής Δεξιάς (η οποία δεν γνωρίζει σήμερα ποιος θα είναι ο προεδρικός της υποψήφιος) τους :

Xavier Bertrand : ο Μακρόν λαμβάνει το 25% στον 1^ο Γύρο έναντι 26% της Λεπέν

Valérie Pécresse : ο Μακρόν λαμβάνει το 27% στον 1^ο Γύρο έναντι 27% της Λεπέν

Bruno Retailleau : ο Μακρόν λαμβάνει το 29% στον 1^ο Γύρο έναντι 28% της Λεπέν

Δηλαδή στο πρώτο σενάριο προηγείται η Λεπέν μόνο κατά μια μονάδα, στο δεύτερο σενάριο έρχονται ισόπαλοι και στο τρίτο προηγείται ο Μακρόν κατά μια μονάδα. Και στα τρία αυτά  σενάρια οι ερωτηθέντες της έρευνας του δίνουν στον 1^ο Γύρο των εκλογών ποσοστά από 25 έως και 29%, δηλαδή υψηλότερα από αυτό που πήρε (24%) στον 1^ο Γύρο του 2017.

Η αγχωτική επικαιρότητα επιτρέπει, λένε οι δημοσκόποι,  στον απερχόμενο Μακρόν «να συγκεντρώνει μια βάση ψηφοφόρων που δεν θέλουν να αλλάξουν τα πάντα, ενώ η Marine Le Pen ελκύει τον θυμό των Γάλλων».

Όμως, σε αντίθεση με ότι είχε γίνει πριν από τέσσερα χρόνια το 2017, ο Μακρόν, αν κερδίσει στο 2^ο Γύρο, θα έχει μικρότερη διαφορά από την Le Pen, σε περίπτωση που θα ήταν υποψήφιος πρόεδρος.

Το παραπάνω γράφημα του Le Monde για την ίδια έρευνα βγάζει νικητή τον Μακρόν με 57% έναντι 43% της Λεπέν με περιθώριο σφάλματος 1,4 μονάδες. Του δίνει νίκη 52%, αν έχει υποψήφιο της παραδοσιακής Δεξιάς των Ρεπουμπλικάνων τον Xavier Bertrand που λαμβάνει 48 %. Δηλαδή ο τελευταίος λαμβάνει παραπάνω από την Λεπέν.

Αν δε ο Xavier Bertrand κατάφερνε να έχει αντίπαλο στο 2^ο Γύρο την Λεπέν (με αποκλεισμό φυσικά του Μακρόν από τον 2^ο Γύρο), θα την κέρδιζε με σκορ 61% έναντι 39%.

Δηλαδή η εν λόγω πρόσφατη έρευνα δεν δίνει νίκη στην Λεπέν σε κανένα από τα σενάρια που έθεσε υπόψη στους 10.000 ερωτηθέντες.

Δική μου προσέγγιση : είναι πάρα πολύ νωρίς να κάνω βάσιμες προβλέπεις, 12 μήνες πριν την εκλογική αναμέτρηση. Δεν λησμόνησα το στραπάτσο που έπαθε κατά την προεκλογική εκστρατεία το τότε μεγάλο φαβορί της παραδοσιακής Δεξιάς, ο François Fillon, όταν ξέσπασε το «Penelope gate». Σπεύδω βραδέως, ακόμα και για τους φερόμενους ως υποψηφίους της γαλλικής αριστεράς και οικολογίας εκ των οποίων ουδείς περνάει στο 2^ο Γύρο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του παραπάνω πρώτου Γραφήματος.