Μακροημερεύει το φαινόμενο, βαίνει εντεινόμενο. Εμπλουτίζεται η λίστα των ονομάτων. Αναφέρομαι στους θιασώτες της σταδιακά και πιο απροσχημάτιστης προπαρασκευής της κοινής γνώμης για αποδοχή μειοδοτικών τετελεσμένων σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο, με όλο και πιο πάσχουσα επιχειρηματολογία, και σύμμαχο την θλιβερά ανισοβαρή ενημέρωση (τουλάχιστον όσον αφορά στα εθνικής εμβελείας καθεστωτικά ΜΜΕ, καθόσον τα διαδικτυακά κυρίως μέσα σώζουν προς το παρόν την τιμή της αντικειμενικής ενημέρωσης).
Ώσπου φθάσαμε στο καινοφανές και προκλητικό συνάμα, στο όνομα του πολιτικού ρεαλισμού και της δήθεν τρέχουσας ευνοϊκής συγκυρίας[1], να προσδενόμαστε ή μήπως παραδινόμαστε —κι όπως φαίνεται με υψηλό επίπεδο συνειδητότητας— στην τουρκική στρατηγική και επιχειρηματολογία (ως παρεπόμενο της απεμπόλησης κάθε αυτονομίας των κινήσεων χάριν της ολοκληρωτικής ταύτισής μας με τη στρατηγική των Η.Π.Α. ή της γεωπολιτικής μας παραίτησης;), μάλιστα συνδυαστικά με επίρριψη ευθυνών στην ημέτερη πλευρά ως δήθεν αναθεωρητική, ιδιοτελή, δυσανάλογα απαιτητική συγκριτικά με τα εγχώρια δεδομένα, τις δυνατότητές μας, το γεωπολιτικό μας ανάστημα[2].
Το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση είναι ιερότατο, όπως και η προάσπιση της απρόσκοπτης ενάσκησης του υπόψη δικαιώματος. Έτσι προάγεται ο διάλογος, έτσι γνωρίζουμε εαυτούς και αλλήλους, έτσι εξάγονται συμπεράσματα και λαμβάνονται αποφάσεις. Όμως, με την απαρέγκλιτη τήρηση της στοιχειώδους σοβαρότητας, της αντικειμενικότητας, των ίσων ευκαιριών έκφρασης από όλες τις πλευρές. Το σύνολο των εν λόγω απόψεων, οι οποίες οικειοθελώς πρόταξαν την πολιτικολογία έναντι της νομικής πραγματικότητας/διεθνούς νομιμότητας, έχουν ήδη αντικρουστεί με τρόπο γόνιμο και στιβαρό από πλευράς επιχειρημάτων[3]. Άλλωστε εκ γεννησιμιού τους έχασκαν έκθετες στην αυτοϋπονόμευση.
Η παρούσα παρέμβαση, λοιπόν, επικεντρώνεται αφενός στην προσπάθεια κατανόησης των ελληνοτουρκικών διαφορών σε Αιγαίο – Αν. Μεσόγειο, καταβάλλοντας προσπάθεια να συνοψιστούν ήδη κατατεθειμένες γνώμες/γνώσεις επιστημόνων υψηλότατου κύρους και κατάρτισης[4], αφετέρου στην ψηλάφηση του πώς πιθανόν να εξελιχθεί η πρόσφατη κινητικότητα και στις δύο πλευρές του Αιγαίου ως προς τη διευθέτηση των διμερών διαφορών, αλλά και του εύρους των διατιθέμενων επιλογών.
Τα νομικά δεδομένα, έτσι όπως αυτά απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο (ΔΔ) και το Δίκαιο της Θάλασσας (ΔτΘ), και τα οποία εμφανίζονται εξόχως ευνοϊκά για την ελληνική πλευρά, δύναται να συμπυκνωθούν, όπως παρακάτω:
α. Η οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών παγκοσμίως, κατ’ επέκταση και μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, βασίζεται στην εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (Montego Bay, 1982). Το ΔτΘ εκτός από Διεθνές Συμβατικό Δίκαιο αποτελεί και Διεθνές Εθιμικό Δίκαιο, γενικής ισχύος, το οποίο δεσμεύει απόλυτα και όσα λίγα στον αριθμό κράτη δεν ψήφισαν/υπέγραψαν/επικύρωσαν τη Σύμβαση, μεταξύ των οποίων και την Τουρκία.
β. Η επέκταση της Αιγιαλίτιδας Ζώνης αποτελεί μονομερές δικαίωμα των παράκτιων κρατών που ασκείται με εσωτερική νομοθεσία τους, εφόσον δεν υπερβαίνει το μέγιστο επιτρεπτό όριο κατά το ΔτΘ, δηλαδή των 12 ν.μ. Συνεπώς αυτό το θέμα δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ γειτονικών κρατών ή διερευνητικών επαφών για οριοθέτηση των άλλων Θαλασσίων Ζωνών (ΑΟΖ/Υφαλοκρηπίδα).
γ. Σύμφωνα με το άρθρο 121 του ΔτΘ για το νομικό καθεστώς των νησιών, οι θαλάσσιες ζώνες των νησιών εξομοιώνονται με αυτές των ηπειρωτικών ακτών.
δ. Το σύμπλεγμα του Καστελλόριζου, σύμφωνα με το άρθρο 121 §2 και 3 της Σύμβασης του ΔτΘ, δικαιούται όλες τις Θαλάσσιες Ζώνες, στο πλαίσιο των νήσων που «μπορούν να συντηρήσουν ανθρώπινη διαβίωση ή δική τους οικονομική ζωή». Θα έχουν λοιπόν τις τέσσερις θαλάσσιες ζώνες που εφαρμόζονται στις άλλες ηπειρωτικές περιοχές, ενώ οι βράχοι του συμπλέγματος θα έχουν μόνο Αιγιαλίτιδα και Συνορεύουσα Ζώνη, δηλαδή ως 24 ν.μ. Εφόσον αναγνωριστεί ως κατοικήσιμο νησί η Στρογγύλη (το ανατολικότερο άκρο της χώρας), τότε Ελλάδα και Κύπρος θα έχουν κοινό θαλάσσιο σύνορο μήκους 26,85 ν.μ., με βάση την εφαρμογή της αρχής της μέσης γραμμής. Σημειώνεται ότι όλα τα Δωδεκάνησα, συμπεριλαμβανομένου ονομαστικά και του Καστελλόριζου, εκχωρήθηκαν από την Ιταλία στην Ελλάδα με τη Συνθήκη των Παρισίων του 1947 (άρθρο 14).
ε. Οι τουρκικοί ισχυρισμοί ότι η επέκταση της Αιγιαλίτιδας Ζώνης στα 12 ν.μ. θα μετατρέψει το Αιγαίο Πέλαγος σε «Ελληνική λίμνη», είναι φτηνή προπαγάνδα που δυστυχώς βρίσκει απήχηση και σε ενδοχώριους επαΐοντες. Η διεύρυνση της Αιγιαλίτιδας Ζώνης από το 43% στο 71% ενώ θα διασφαλίσει την ενότητα και συνοχή του Αιγαιακού Αρχιπελάγους, δεν θα παρακωλύει τη διεθνή (και τουρκική) ναυσιπλοΐα, λόγω:
(1) Του δικαιώματος της «αβλαβούς διέλευσης».
(2) Της παραμονής περίπου 20% του Αιγαίου ως χώρος διεθνών υδάτων με ελευθερία ναυσιπλοΐας για όλους.
(3) Του νέου διεθνούς δικαιώματος του transit passage (πλου διελεύσεως ή ελεύθερης διέλευσης), που κατοχυρώνει χωρίς τους περιορισμούς της αβλαβούς διέλευσης την ναυσιπλοΐα όλων των κρατών δια του Αιγαίου.
Συν τοις άλλοις, επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια της Ελλάδας, ο προκαθορισμός αριθμού θαλασσίων διαδρόμων, προς εξυπηρέτηση της απρόσκοπτης διεθνούς ναυσιπλοΐας.
στ. Η Τουρκία σύμφωνα με τα άρθρα 69 και 70 του ΔτΘ, κατατάσσεται στην κατηγορία των «γεωγραφικώς μειονεκτούντων παράκτιων κρατών», λόγω γεωγραφικών, γεωλογικών και νομικών περιορισμών, όχι λόγω ελληνικής και κυπριακής υπαιτιότητας. Τελεία και παύλα! (Συναφείς διεθνείς περιπτώσεις είναι εκείνων της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης και του Καμερούν).
Στα όσα μέχρι στιγμής έχουν ειπωθεί ας προστεθούν και οι κάτωθι, εξόχως σημαντικές, επισημάνσεις:
α. Επέκταση της Αιγιαλίτιδας Ζώνης στα 12 ν.μ. (ή στη μέση γραμμή όπου η γεωγραφία και το Διεθνές Δίκαιο το επιβάλλουν), καθιέρωση Ευθείων Γραμμών Βάσης, θέσπιση Συνορευουσών Ζωνών 24 ν.μ., οπωσδήποτε πριν την πιθανή δικαστική προσφυγή σε οποιοδήποτε διαιτητικό δικαστήριο, προκειμένου να αποκλειστεί το ενδεχόμενο το Δικαστήριο οριοθετώντας τις ΑΟΖ/Υφαλοκρηπίδες των δύο χωρών να επιβάλει την διατήρηση των 6 ν.μ., κάτι που θα πλήξει σχεδόν αποκλειστικά την Ελλάδα. Εδώ πρέπει επιτέλους (ήδη έπρεπε) να ληφθούν σοβαρές αποφάσεις και να δρομολογηθούν δυναμικές διπλωματικές πρωτοβουλίες, για την καταγγελία με όλα τα νόμιμα μέσα και προς όλους τους διεθνείς φορείς, σχετικά με το casus belli το οποίο παρακωλύει την άσκηση των νόμιμων, νομικών μας δικαιωμάτων.
β. Το μοναδικό θέμα συζήτησης στις διερευνητικές είναι οι απόψεις των δύο πλευρών για τον τρόπο και τις αρχές οριοθέτησης ΑΟΖ/Υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο (σημ.: στο 20% του βυθού και των υδάτων του Αιγαίου που θα παραμείνουν ως διεθνή ύδατα μετά την επέκταση της Αιγιαλίτιδας Ζώνης) και στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα αποδεχόμενη την ανάγκη πλήρους εφαρμογής του Δικαίου της Θάλασσας, δεν πρέπει να εισέλθει σε συζήτηση για ένα Συνυποσχετικό που θα κατευθύνει την μελλοντική Απόφαση του όποιου Δικαστηρίου, αναφερόμενη π.χ. στην ευθυδικία, ή διευρύνοντας την προς οριοθέτηση περιοχή σε ολόκληρο το Αιγαίο, στο Κρητικό Πέλαγος ή και νοτίως της Κρήτης όπως θα ήθελε η Τουρκία[5].
γ. Η ευθιδικία σύμφωνα με την πάγια νομολογία του ΔΔΧ και άλλων διαιτητικών δικαστηρίων, χρησιμοποιείται «υπό το Δίκαιο» (infra legem) και όχι «σε αντίθεση με το Δίκαιο» (contra legem) ή πριν χρησιμοποιηθεί το Δίκαιο (praiterlegem). Αυτό σημαίνει ουσιαστικά τον επικουρικό, διορθωτικό ρόλο της ευθυδικίας, και όχι τον ανατρεπτικό του Δικαίου ρόλο. Μόνο με την ρητή συναίνεση των κρατών-διαδίκων, το ΔΔΧ εξουσιοδοτείται να δικάσει χωρίς να λάβει υπόψιν του το συμβατικό και εθιμικό Διεθνές Δίκαιο, αλλά μόνο με βάση την Δικαία και Επιεική Κρίση των Δικαστών. Το τελευταίο είναι άκρως επικίνδυνο και πρέπει να αποφευχθεί οπωσδήποτε, είναι δε απολύτως στην ευχέρεια των κρατών. Σύμφωνα με πάγια Νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, η γενική αρχή της ευθυδικίας (ή επιείκειας) και το νεώτερο «δίκαιο αποτέλεσμα», δεν μπορούν να ανατρέψουν το Συμβατικό Διεθνές Δίκαιο (στην περίπτωσή μας το άρθρο 121 για τα δικαιώματα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες), λειτουργώντας αντίθετα με το Δίκαιο, αλλά μόνον υπό το Δίκαιο, δηλαδή επικουρικά και διορθωτικά μόνον, για την αποφυγή ακροτήτων που μπορεί να επιφέρει η απόλυτη εφαρμογή του Δικαίου[6].
δ. Η Ελλάδα, με δήλωση από τον Ιανουάριο του 2015, έχει εξαιρέσει ρητώς από την αρμοδιότητα του δικαστηρίου οποιαδήποτε διαφορά σχετική[7]:
(1) «Με στρατιωτικές δραστηριότητες και μέτρα που λαμβάνονται από την Ελλάδα για την προστασία της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας, για σκοπούς εθνικής άμυνας».
(2) «Με τα σύνορα της Ελλάδας ή εδαφικής κυριαρχίας, συμπεριλαμβανομένων των διαφορών για το εύρος και τα όρια της αιγιαλίτιδας ζώνης και του εθνικού εναερίου χώρου».
ε. Μολονότι το Συμβατικό Δίκαιο της Θάλασσας (1982) είναι σαφέστατο και υπέρ των ελληνικών θέσεων, οι απόψεις της Διεθνούς Νομολογίας (Αποφάσεις Δικαστικών Οργάνων) διχάζονται και είναι ενδεχόμενο να δοθεί μειωμένη «επήρεια» στο Καστελλόριζο ως προς τις Θαλάσσιες Ζώνες που δικαιούται. Παρά ταύτα, η Τουρκία δεν θα μπορεί να εμποδίσει την κατασκευή και τοποθέτηση στην Υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου (δηλαδή στο βυθό) υποβρυχίων σωληναγωγών και καλωδίων, που θα διέρχονται από ενδεχόμενη δική της περιοχή του βυθού[8]. Αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με την πρόσληψη των κρατών από τη σκοπιά των επιχειρήσεων. Όμως, από την εθνική σκοπιά θα μιλάμε για απώλεια κυριαρχίας, συμφερόντων, αλλά και της δυνατότητας πραγμάτωσης ενιαίων θαλασσίων συνόρων μεταξύ Ελληνικής και Κυπριακής Δημοκρατίας. Το ζήτημα του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος είναι μια άλλη πονεμένη ιστορία.
Οδεύοντας προς το τέλος, ας κοντοσταθούμε κριτικά στα εξής: Χαρακτηρίζεται η τρέχουσα συγκυρία ως «χρυσή», για την επίλυση των διμερών ελληνοτουρκικών διαφορών —οι οποίες διαφορές, άραγε, πρακτικά κι όχι ευχολογικά, σε ποια σημεία χαίρουν ταύτισης;— α) στην παραδεδεγμένη βάση, στην a priori ελληνική χασούρα επί των εν δυνάμει μεν, νομιμότατων δε δικαιωμάτων της και β) διαπραγματευόμενοι με τη χώρα που η ιστορική της παρακαταθήκη[9] απανθίζεται από:
α. Την από το 1974 εισβολή και παράνομη κατοχή του 38% της Κύπρου, τους αγνοουμένους, τον κατοχικό στρατό.
β. Τη διάπραξη του εγκλήματος του εποικισμού.
γ. Την εμμονή στο παντελώς έωλο αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
δ. Την απειλή με casus belli, το οποίο θεσμοθέτησε η Τουρκική Εθνοσυνέλευση το 1995, καταστρατηγώντας το άρθρο 2 §4 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, σε περίπτωση που η Ελλάδα επεκτείνει την Αιγιαλίτιδα Ζώνη της στο Αιγαίο πέραν των 6 ν.μ. Την ίδια ώρα η ίδια επέκτεινε της Αιγιαλίτιδα Ζώνη στα 12 ν.μ. σε Μαύρη Θάλασσα και στις νότιες ακτές της στη Μεσόγειο, εφαρμόζοντας μεν κατά το δοκούν το ΔτΘ, πράξη όμως που αποτελεί εθιμική εφαρμογή του Δικαίου!
ε. Το φληνάφημα των «Γκρίζων Ζωνών», την αμφισβήτηση της κυριότητας και παράνομης διεκδίκησης 153 νήσων και νησίδων του Αιγαίου.
στ. Την μεθοδευμένη προσπάθεια αποσταθεροποίησης της Θράκης.
ζ. Τις αναρίθμητες υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά μας.
η. Την ακραία επιθετική ρητορική.
θ. Την απειλή χρήσης βίας, αλλά και την άσκηση βίας με τρόπους ενδιάμεσους, στο φυσικό και ψυχολογικό επίπεδο.
ι. Τη Γενοκτονία των Ποντίων και των Ελλήνων της Μ. Ασίας, των Αρμενίων και των Κούρδων, την εξόντωση με διάφορα μέσα του ελληνισμού της Πόλης.
ια. Την επιδίωξη διχοτόμησης του FIR και της περιοχής Έρευνας και Διάσωσης (SAR) στο Αιγαίο.
ιβ. Το γεγονός πως πρώτη αυτή συνήψε το 2011 -με την αυτοαποκαλούμενη και μη αναγνωριζόμενη διεθνώς ως κρατική οντότητα «ΤΔΒΚ», η οποία στερείται της αναγκαίας διεθνούς δικαιοπρακτικής ικανότητας- την ανυπόστατη συμφωνία οριοθέτησης της μεταξύ τους υφαλοκρηπίδας[10] κ.α.
Εναλλακτική πρόταση οριοθέτησης των Θαλασσίων Ζωνών στην Αν. Μεσόγειο, η οποία από όποια προοπτική κι αν εξεταστεί θα έπρεπε να αποτελεί την μόνη, την κυρίως πρόταση ότι ορθή και δίκαιη, είναι εκείνη μεταξύ Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, η οριοθέτηση μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με απευθείας μεταξύ τους διαπραγματεύσεις, είτε με προσφυγή στη διεθνή δικαιοσύνη βάσει συνυποσχετικού (Χάγη, Αμβούργο ή ad hoc διαιτητικό δικαστήριο), είτε, τέλος, με προσφυγή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ)[11]. Σε αυτή και μόνο σε αυτή την περίπτωση είναι που το ηθικό δικαίωμα, τα γεωλογικά και Γεωγραφικά (με την ευρύτερη έννοια του όρου[12]) δεδομένα, ο πολιτικός ρεαλισμός, οι γεωπολιτικοί όροι, οι πρόνοιες του Διεθνούς Δικαίου – ΔτΘ, τα κυριαρχικά δικαιώματα, τα εθνικά συμφέροντα κ.ο.κ. ανταμώνουν με τρόπο αδιάσειστο. Κι όλα αυτά δίχως να θίγονται συμφέροντα πάγια και διαχρονικά φίλιων χωρών όπως η Αίγυπτος.
Δυστυχώς, η Ελλάδα στις επανειλημμένες προσκλήσεις της κυπριακής πλευράς, παρουσιάζεται σκανδαλωδώς… σταθερή στις αρνητικές της αποκρίσεις. Θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον η έκθεση των λόγων που η ελληνικής πλευράς θέτει στο περιθώριο την υπόψη επιλογή. Άραγε, η ενταφίαση της ελληνοκυπριακής διευθέτησης του ζητήματος των Θαλασσίων Ζωνών στην Αν. Μεσόγειο, οφείλεται ή όχι στη βουλή ισχυρών «εξωτερικών παραγόντων» και μεταβλητών που μας υπερβαίνουν[13]; Η εξεύρεση λύσης με την Τουρκία, ακόμη και με ενδεχόμενη την παραχώρηση εθνικής κυριαρχίας/απεμπόληση εθνικών συμφερόντων, αποτελεί ρητή επιταγή των υπόψη «παραγόντων» ή οικειοθελής προσπάθεια ένδειξης καλής θέλησης; Ποιες απαγορεύσεις μας έχουν επιβληθεί; Η πρόσδεσή μας στις εξωγενείς βουλές τουλάχιστον αφορά στο συμφέρον του έθνους και του ελληνικού λαού ή αποκλειστικά στην πολιτική επιβίωση των πολιτικών ελίτ που έχουν καταστήσει την πολιτική σε μέσο προσπορισμού τους, ώστε στο πλαίσιο της διαφύλαξης/διαιώνισης των ιδιοτελών τους συμφερόντων είναι διατεθειμένες να δώσουν γη και ύδωρ; Έχει εμπεδωθεί ή όχι ότι η παραχώρηση κυριότητας σε έθνη (π.χ. Η.Π.Α.) ή οργανισμούς (π.χ. ΟΗΕ, ΝΑΤΟ), έξω από τη βάση των αμοιβαίων συμφερόντων, ουδέποτε αποσόβησε μεγάλες ή μικρότερες εθνικές ήττες, κατά το μακρινό ή εγγύτερο παρελθόν; Κι ότι οι εν λόγω Οργανισμοί συστήθηκαν να παράγουν συγκεκριμένα αποτελέσματα σε συγκεκριμένες συνθήκες; Ο «πατριωτισμός» των πολιτικών ελίτ αφορά στην Ελλάδα ως χώρα ανεξάρτητη και αξιοπρεπή ή ως χώρο ικανοποίησης των ιδιοτελών τους επιδιώξεων[14];
Συμπερασματικά. Ο συσχετισμός δυνάμεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μπορεί να ισορροπήσει με δύο τρόπους. Είτε με τον κατευνασμό είτε με την αποτροπή[15]. Ο κατευνασμός, δηλαδή η λογική των διαρκών υποχωρήσεων – παραχωρήσεων, ήτοι της ικανοποίησης αιτημάτων του αντιπάλου, ίσως να είχε θετικό αποτέλεσμα αν μιλούσαμε για κάποιον άλλο διάδικο και όχι για την αδηφάγο και ιστορικά αναξιόπιστη Τουρκία, η οποία προσβλέπει αμετάπειστα και αμετανόητα στη ριζική αλλαγή του status quo στην ευρύτερη περιοχή. Η Τουρκία κάλλιστα μπορεί να παραλληλιστεί με τον Μινώταυρο, το ακόρεστο του οποίου δε δαμάστηκε με τη διαρκή θυσία του αθηναϊκού ανθού, αλλά με το μίτο της Αριάδνης και το σπαθί του Θησέα.
Από την άλλη είναι η στρατηγική επιλογή της αποτροπής, δηλαδή η εξισορρόπηση της Τουρκίας, μέσω της εξωτερικής και εσωτερικής εξισορρόπησης. Συνοπτικά. Εξωτερική εξισορρόπηση: Επιθετική και γρηγορούσα εξωτερική πολιτική, δαιμόνια διπλωματία, σπουδή στα θουκιδίδεια διδάγματα, σύναψη και ανάπτυξη διμερών ή συλλογικών σχέσεων στο πλαίσιο των κοινών συμφερόντων κι όχι της παθολογικής μειονεξίας, διαρκής εκστρατεία διαφωτισμού της ντόπιας και της διεθνούς κοινής γνώμης επί των τουρκικών παραλογισμών. Εσωτερική εξισορρόπηση: Πολιτική σοβαρότητα, απαλλαγή από το «οιδιπόδειο σύμπλεγμα» με τις κηδεμονεύουσες δυνάμεις, οικονομική σταθερότητα, ενίσχυση άμυνας – αμυντικής βιομηχανίας, στρατηγικός σχεδιασμός με συνέπεια και γνώμονα τις οικείες προτεραιότητες, επένδυση στην τεχνολογική υπεροχή, ανάσχεση της δημογραφικής κατάρρευσης, τόνωση του ηθικού του πληθυσμού (ίσως το πρώτο μέτρο που πρέπει ληφθεί κατά της δημογραφικής κατάρρευσης[16]).
Επιτέλους, πρέπει να τερματιστεί η καταστροφική υποταγή της εθνικής στρατηγικής στον μικροκομματικό ωφελιμισμό και τα προσωπικά, ιδιοτελή στρατηγήματα. Όπως και στην ιδεοληπτική και ουτοπικά εξωραϊσμένη πρόσληψη της πραγματικότητας. Ασφαλώς και οφείλουμε να παλεύουμε για έναν καλύτερο κόσμο (αφοπλισμός, κοινωνική δικαιοσύνη, παγκόσμια συνεννόηση), δίχως όμως να παραβλέπουμε, εθελότυφλα ή στρουθοκαμηλίζοντας, το πώς πραγματικά λειτουργεί ο κόσμος σήμερα και γενικότερα. Καλώς ή κακώς το σύστημα λειτουργεί άναρχα, ανταγωνιστικά, δίχως συναισθηματισμούς. Κανένας δεν πρόκειται να μας χαριστεί. Ασφαλώς και πρέπει να εισερχόμαστε σε διμερείς και συλλογικές σχέσεις με τρόπο θετικό, αλλά ταυτόχρονα με ρεαλιστική αναζήτηση των κοινών συμφερόντων και με πλουραλισμό, όχι μονοδιάστατα και με έναν άνευ όρων και ορίων «ετεροπροσδιορισμό».
Σε κάθε περίπτωση, ας μετρήσουμε με τιμιότητα τους εαυτούς μας κι ας διερωτηθούμε αν και κατά πόσο είμαστε διατεθειμένοι να άρουμε το βάρος της ευθύνης, να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις, να υποστούμε τις θυσίες που απαιτεί η χάραξη μιας πραγματικά ανεξάρτητης εθνικής στρατηγικής, η οποία παράλληλα εμπεριέχει τον κάματο της ταύτισης των οικείων προτεραιοτήτων και συμφερόντων με τα αντίστοιχα των ηγεμονικών, αλλά και λοιπών θετικά διακείμενων περιφερειακών δυνάμεων ή αν θα είμαστε ικανοποιημένοι με ακόμη μία (πιθανή, διαφαινόμενη ή προαποφασισμένη στο πλαίσιο των όσων ειπώθηκαν στην εν λόγω παρέμβαση) συρρίκνωση της εθνικής κυριαρχίας και απεμπόληση δικαιωμάτων, αλλά και με τη νοοτροπία που σταδιακά μορφοποιείται και παγιώνεται από τα εν λόγω έθη. Εν τέλει ίσως η στοχαστική πρόσληψη του παρακάτω ερωτήματος γεννήσει νέες, γονιμότερες προσλαμβάνουσες, θεωρητικά και επί του πρακτέου: Η Ιστορία, η συλλογική μνήμη, τούτο το κάποτε πολύβουο μελίσσι, φωνή λαού ή άλλοτε σαράκι, Ερινύα, άραγε, πώς θα αξιολογήσει τις όποιες αποφάσεις, τους όποιους χειρισμούς όσον αφορά το εξεταζόμενο ζήτημα∙ ως εθνική ευεργεσία ή ως μία άνευ προηγουμένου μειοδοσία[1];
Σημειώσεις
[1] Αξίζει ο προβληματισμός επάνω στο κείμενο του Παναγιώτη Ήφαιστου, «Προσδιορισμός όρων και εννοιών όπως Εφιάλτες, προδότες, «ένοχοι», «δράστες», «εσχάτη προδοσία» κτλ, υπό το πρίσμα της πολιτικής επιστήμης», www.anixneuseis.gr, 08 Αυγούστου 2023.
[1] Το εν λόγω κείμενο αποπερατώθηκε στις 18 Αυγούστου 2023.
[2] Βλ. ενδεικτικά: Τη συνέντευξη του δημοσιογράφου κ. Γιώργου Παπαχρήστου στο διαδικτυακό́ κανάλι Alert TV, στην εκπομπή́ της Βασ. Πολύζου, 14 Ιουλίου 2023, το κείμενο «Ελληνοτουρκικά: Ιχνηλατώντας τον δρόμο για τη Χάγη Πώς επηρεάζουν την ελληνοτουρκική προσέγγιση, το πλαίσιο της διαπραγμάτευσης, οι εναλλακτικές σε περίπτωση μη συμφωνίας και η χρονική συγκυρία» των Αλέξανδρου Διακόπουλου, Πέτρου Λιάκουρα, Κώστα Υφαντή, Κωνσταντίνου Φίλη, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 30/07/2023.
[3] Βλ. ενδεικτικά: Παναγιώτης Ήφαιστος, «Η «απέραντη απειλή» της Τουρκίας, η Ελληνική Επικράτεια που προβλέπουν οι Συνθήκες και το Διεθνές Δίκαιο», militaire.gr, 01/08/2023, Θεοδώρου Κατσούφρου, «Σχολιασμός της γνώμης τεσσάρων αναλυτών σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ μεταξύ της Ελλάδας και της Κύπρου: Κάπου κάνετε μεγάλο λάθος κύριοι…», hellasjournal.com, 06/08/2023.
[4] Βλ. ενδεικτικά: Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, «Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στο Νέο Δίκαιο της Θάλασσας» εκδόσεις Σάκκουλας, Θεσσαλονίκη 2001, Μιχάλης Σταυρινός, «Το Δίκαιο της Θάλασσας στην Ανατολική Μεσόγειο – Η γεωστρατηγική καταλυτικότητα των ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας», τελεία, 2022, Δρ Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, «Θέσεις για τις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδος», anixneuseis.gr, 7 Νοεμβρίου 2022, Θεοδώρου Κατσούφρου, «Η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ μεταξύ της Ελλάδας και της Κύπρου είναι και εφικτή και νόμιμη», hellasjournal.gr, 24 Ιουλίου 2023, Δρ Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, «Η ελληνοτουρκική αντιπαράθεση για τις θαλάσσιες ζώνες: νομικές και πολιτικές πτυχές», anixneuseis.gr, 7 Αυγούστου 2023, Κρεσέντσιο Σαντζίλιο, «Ιδού η επιστημονική απόδειξη της απόλυτης ελληνικότητας της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου και της απόλυτης τουρκικής απουσίας», infognomonpolitics.gr, 9 Αυγούστου 2023.
[5] Δρ Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, «Θέσεις για τις θαλάσσιες…», οπ.π.
[6] Δρ Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, «Θέσεις για τις θαλάσσιες…», ο.π.
[7] Άγγελου Συρίγου, «Αρνητικά αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης τα τρία κόμματα που βρίσκονται δεξιότερα της Νέας Δημοκρατίας», ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 28/07/2023.
[8] Δρ Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, «Θέσεις για τις θαλάσσιες…», οπ.π.
[9] Παραμένει απαράμιλλη η φράση του αειμνήστου καθηγητού Νεοκλή Σαρρή: «Η Τουρκία δεν έχει ιστορία, αλλά ποινικό μητρώο».
[10] Θεοδώρου Κατσούφρου, «Η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ…», οπ.π.
[11] Όσον αφορά στην προσφυγή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης βλ. τα εξόχως κατατοπιστικά άρθρα του Θεοδώρου Κατσούφρου «Η ερμηνεία και εφαρμογή του διεθνούς δικαίου της θάλασσας από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στοιχεία ακτιβισμού του ως οιονεί διεθνούς δικαιοδοτικού οργάνου», Τετράδια Διεθνούς Δικαίου και Διεθνούς Πολιτικής, πρώτο τεύχος, Απρίλιος 2021, σ. 50 – 60 και «Η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ…», ο.π., επίσης το «Γ. Ανθρακεύς: Καμία Χάγη, στο Δ.Ε.Ε. συνυποσχετικό οριοθέτησης με την Κύπρο», συνέντευξη στο Ράδιο 98.4 και τον δημοσιογράφο Γιώργο Σαχήνη.
[12] Για τη Γεωγραφία ως αμείλικτου παράγοντα της γεωπολιτικής ανάλυσης και της γεωστρατηγικής ανάλυσης βλ. το κείμενο του Ιωάννη Μάζη, «Διεθνές Δίκαιο και Γεωπολιτική για σχεδιαστές Εξωτερικής Πολιτικής», εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, 13 Αυγούστου 2023.
[13] Βλ. την αξιόλογη ανάλυση του Κώστα Γρίβα, «Είναι μικρή η Ελλάδα για να έχει δικά της εθνικά συμφέροντα;», slpress.gr, 12/08/2023.
[14] Ότι η «πατριωτική» τους σπουδή αφορά την Ελλάδα ως χώρο κι όχι ως χώρα, καταμαρτυρά η αντιστρόφως ανάλογη αντιμετώπιση των κατοίκων της, οι οποίοι εξοντώνονται εξακολουθητικά μέσω των μνημονιακών πολιτικών, την ώρα που ανερυθρίαστα έχει δηλωθεί ότι το ελλειμματικό πληθυσμιακό ισοζύγιο που προκύπτει από τη δημογραφική κατάρρευση και τη φυγή στα ξένα, δύναται να ισοσκελιστεί με τη λαθρομετανάστευση.
[15] Αναλυτικά στο σπουδαίο και διαχρονικής αξίας σύγγραμμα: Παναγιώτης Ήφαιστος – Αθανάσιος Πλατιάς, «Ελληνική αποτρεπτική στρατηγική», εκδόσεις Παπαζήση, 1992.
[16] Το πόσο επικίνδυνα επικίνδυνοι είναι οι πολιτικοί ιθύνοντες του τόπου, καταδεικνύει το γεγονός ότι από την πρώτη συνεργασία του Πρωθυπουργού με την Υπουργό του νεοσύστατου Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογενείας αυτό που τονίστηκε εμφατικά και προβλήθηκε ειδησεογραφικά ήταν η αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης να προχωρήσει το θέμα της υιοθέτησης παιδιών από ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Κυριολεκτικά οι άνθρωποι δεν έχουν τον Θεό τους.
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Kοινός T[ρ]όπος τεύχος 2ο.
Φωτογραφία: Η υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης. Πηγή: https://e-ptolemeos.gr/
