Εὐθ. Π. Πέτρου
Ὁ Σί Τζινπίνγκ δέν συμπεριέλαβε τήν Ἀθήνα στήν εὐρωπαϊκή περιοδεία του γιά τόν «Δρόμο τοῦ Μεταξιοῦ» λόγῳ Ἰνδίας – Παρίσι, Βελιγράδι καί Βουδαπέστη ἐπωφελοῦνται καί καλύπτουν τό κενό – Κίνδυνος ὑποβαθμίσεως γιά τό λιμάνι τοῦ Πειραιῶς
ΜΕΤΑ ἀρκετά χρόνια ὁ Πρόεδρος τῆς Κίνας Σί Τζινπίνγκ ἐπραγματοποίησε μίαν εὐρωπαϊκή περιοδεία. Ἐπρόκειτο κατ’ οὐσίαν γιά τήν πρώτη τέτοιας ἐκτάσεως ἐπίσκεψη μετά τήν περιπέτεια τοῦ κορωνοϊοῦ. Μετέβη στό Παρίσι, τό Βελιγράδι καί τήν Βουδαπέστη. Δεδομένου ὅμως ὅτι ἡ Ἑλλάς εἶναι ἡ χώρα μέ τίς περισσότερες κινεζικές ἐπενδύσεις στήν Εὐρώπη, καί ταυτοχρόνως τό λιμάνι τοῦ Πειραιῶς εἶναι ἡ πύλη εἰσόδου τῶν κινεζικῶν προϊόντων στήν Εὐρώπη, θά θέσουμε τό ἐρώτημα ποιός ἦταν ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο ὁ Πρόεδρος Σί δέν περιέλαβε στό πρόγραμμά του καί τήν Ἀθήνα. Πόσῳ μᾶλλον, πού στήν περίοδο τήν ὁποία διανύουμε, ὑπάρχει τό πρόβλημα τῶν ἐπιθέσεων κατά τῆς ἐμπορικῆς ναυτιλίας στήν Ἐρυθρά Θάλασσα, τό ὁποῖο πρωτίστως πλήττει τό ἐμπόριο τῆς Κίνας μέ τήν Εὐρώπη. Ἡ Ἑλλάς –ἑκοῦσα ἄκουσα– ἔχει τόν πρωταγωνιστικό ρόλο στήν ἀντιμετώπιση τῆς ἀπειλῆς αὐτῆς, καί τοῦτο θά ἔπρεπε νά φέρνει ἀκόμη πιό κοντά τήν Ἀθήνα καί τό Πεκῖνο.
Τό ζήτημα παραεῖναι ἐξόφθαλμο γιά νά περάσει ἀπαρατήρητο. Ὁ Πρόεδρος Σί μετέβη πρῶτα στό Παρίσι, προκειμένου νά συζητήσει μέ τόν Πρόεδρο Μακρόν σχετικά μέ τίς προοπτικές βελτιώσεως τοῦ ἐμπορίου τῆς χώρας του μέ τήν Εὐρώπη. Τήν προσπάθεια αὐτή ὑπονόμευσε ἡ Πρόεδρος τῆς Κομμισσιόν Οὔρσουλα φόν ντέρ Λάυεν, ἡ ὁποία μετέβη ἐπί τούτου στήν γαλλική πρωτεύουσα. Διεξήχθη δηλαδή στό Παρίσι μιά διελκυστίνδα μέ ἐπίκεντρο τήν διακίνηση τῶν κινεζικῶν προϊόντων στήν Εὐρώπη.
Ἀλλά ἀκριβῶς γιά τόν λόγο αὐτόν, τό φυσιολογικό θά ἦταν ἑπόμενος σταθμός τοῦ ταξιδιοῦ τοῦ Προέδρου Σί νά εἶναι τό λιμάνι τοῦ Πειραιῶς, ἡ κυρία πύλη εἰσόδου τῶν κινεζικῶν προϊόντων στήν Εὐρώπη. Ἀντ’ αὐτοῦ ὅμως μετέβη διαδοχικῶς στό Βελιγράδι καί τήν Βουδαπέστη, δύο εὐρωπαϊκές πρωτεύουσες, τήν ἀναβάθμιση τῆς σιδηροδρομικῆς συνδέσεως τῶν ὁποίων θά χρηματοδοτήσει τό Πεκῖνο. Ἡ σύνδεσις αὐτή εἶναι σημαντική, καθώς ἐντάσσεται στήν πρωτοβουλία τῆς Κίνας «Μιά Ζώνη – Ἕνας Δρόμος» (τήν ἐπονομασθεῖσα καί «Νέος Δρόμος τοῦ Μεταξιοῦ»). Ἡ πρωτοβουλία αὐτή εἶχε ἐγκαινιασθεῖ ἀπό τόν Πρόεδρο Σί πρό δεκαετίας, ἐφέτος δέ ὁ ἴδιος εἶχε καλέσει τίς χῶρες πού τήν εἶχαν προσυπογράψει νά συνέλθουν σέ μιά σύνοδο ἐπαναβεβαιώσεώς της. Τήν πρόσκληση αὐτή τήν ἠγνόησαν ἐπιδεικτικῶς οἱ περισσότερες εὐρωπαϊκές χῶρες, μεταξύ τῶν ὁποίων καί ἡ Ἑλλάς.
Ἐπιπροσθέτως, ἡ Ἑλλάς ἔχει κάνει τούς τελευταίους μῆνες μία στροφή πρός τήν Ἰνδία, πρός τήν ὁποία ἡ γραφειοκρατία τῶν Βρυξελλῶν ἔχει στραφεῖ σέ μιά προσπάθεια νά παρακάμψει τήν Κίνα καί νά συνδεθεῖ μέ τίς ἀγορές τῆς νοτιοανατολικῆς Ἀσίας μέσῳ ἐναλλακτικῶν ὁδῶν. Δεδομένου τοῦ σχεδιασμοῦ αὐτοῦ φαίνεται ὅτι μπορεῖ νά ὑπάρχει καί μιά «κρυφή ἀτζέντα» στίς ἐνέργειες τῆς φόν ντέρ Λάυεν πού εὐθέως ὑπονόμευσε τήν προσέγγιση Μακρόν μέ τήν Κίνα. Προφανῶς «ἔβλεπε» πρός Ἰνδία. Καί εἴχαμε ἐπισημάνει κατά τό παρελθόν –ὅταν ἐπεσκέφθη τήν Ἰνδία ὁ Ἕλλην Πρωθυπουργός– ὅτι γιά τήν Ἀθήνα ἡ κατάστασις θά ἀπαιτοῦσε περίτεχνους διπλωματικούς ἑλιγμούς, καθώς τά ἀνοίγματα πρός τήν Ἰνδία ἐγκυμονοῦν κινδύνους γιά τό μέλλον τῶν κινεζικῶν ἐπενδύσεων στήν Ἑλλάδα.
Ἐνῷ λοιπόν ἡ Ἑλλάς ἀποφεύγει νά ἀνανεώσει τούς ὑφισταμένους οἰκονομικούς δεσμούς μέ τήν Κίνα (χωρίς μάλιστα νά λαμβάνει τό παραμικρό ἀντάλλαγμα ἀπό συμμάχους καί ἑταίρους), ἡ Σερβία ἔχει σπεύσει νά ἐπωφεληθεῖ ἀπό τίς προτάσεις τοῦ Πεκίνου. Ἔτσι ὁ Πρόεδρος Βούτσιτς ἀφοῦ ὑπέγραψε μία σειρά συμφωνιῶν οἰκονομικῆς συνεργασίας μέ τόν Κινέζο ὁμόλογό του, ἐδήλωσε: «Ἡ συμφωνία Ἐλεύθερου Ἐμπορίου μέ τήν Κίνα ἐγγυᾶται τό μέλλον τῆς Σερβίας. Ἐγγυᾶται τήν τροφοδοσία μέ ἀγαθά καί ὑπηρεσίες. Τά ἑπόμενα πέντε μέ δέκα χρόνια θά μπορέσουμε νά ἐξάγουμε στήν Κίνα σχεδόν τό 95% τῶν προϊόντων μας χωρίς δασμούς». Βεβαίως, σέ ἀντίθεση μέ τήν Ἑλλάδα, ἡ Σερβία ἔχει προϊόντα πρός ἐξαγωγήν, ἀλλά αὐτό εἶναι ἄλλο ζήτημα.
Ἡ ἐν συνεχείᾳ μετάβασις τοῦ Σί Τζινπίνγκ στήν Βουδαπέστη ἔχει ἀκόμη μεγαλύτερη σημασία, καθώς ἡ Οὑγγαρία εἶναι μέλος τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως. Γιά τήν ἀκρίβεια εἶναι ἡ μόνη χώρα τῆς ΕΕ πού ἀνταπεκρίθη στήν πρόσκληση τῆς Κίνας γιά τόν «Δρόμο τοῦ Μεταξιοῦ». Ὡς ἀποτέλεσμα, 16 διμερεῖς συμφωνίες συνεργασίας στούς τομεῖς τῶν ὑποδομῶν καί τῆς ἐνεργείας ὑπεγράφησαν ἀπό τόν Κινέζο Πρόεδρο καί τόν Οὗγγρο Πρωθυπουργό Βίκτωρ Ὀρμπάν.
Γιά ὅσους δέν ἔχουν ἀντιληφθεῖ ἀκόμη τήν στρατηγική σημασία τῆς σιδηροδρομικῆς γραμμῆς, θά θυμίσουμε ὅτι μία ἀπό τίς «ἀφανεῖς» αἰτίες τοῦ Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου ἦταν ἡ χρηματοδότησις τῆς διά τραίνων συνδέσεως τοῦ Βερολίνου μέ τήν Κωνσταντινούπολη καί τήν Βαγδάτη στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰῶνος. Ἡ σύνδεσις ἐκείνη δημιουργοῦσε δυνατότητες χερσαίων ἐμπορευματικῶν μεταφορῶν, παρακάμπτοντας τίς ναυτιλιακές δυνάμεις τῆς ἐποχῆς.
Σήμερα λοιπόν, βλέποντας τίς σιδηροδρομικές μεταφορές νά ἐντάσσονται σέ ἕνα στρατηγικό πλαίσιο, δέν εἶναι δύσκολο νά προβλέψουμε ὅτι ἡ γραμμή Βελιγραδίου –Βουδαπέστης θά «συνεχίσει» πρός τήν μεγάλη σύμμαχο τῆς Κίνας στήν περιοχή, τήν Ρωσσία. Δημιουργεῖται δηλαδή ἕνας χερσαῖος ἐμπορικός δρόμος, ἐναλλακτικός πρός τό λιμάνι τοῦ Πειραιῶς καί τίς μεταφορές μέσῳ Ἐρυθρᾶς Θαλάσσης. Καί μπορεῖ οἱ χερσαῖες μεταφορές νά ἔχουν περιορισμούς καί δυσκαμψίες, στήν συγκεκριμένη περίπτωση ὅμως ἀποδεικνύονται πιό ἀξιόπιστες ἀπό τίς θαλάσσιες. Νά σημειωθεῖ ἐπιπροσθέτως ὅτι μόλις χθές οἱ τακτικές τῶν Χούθι «ἀνεβαθμίσθησαν», καθώς ἐσημειώθη ἡ πρώτη ἀπόπειρα καταλήψεως μέ «ρεσάλτο» ἐμπορικοῦ πλοίου στόν κόλπο τοῦ Ἄντεν. Ὁ δρόμος τῆς Ἐρυθρᾶς, δηλαδή, καθίσταται ὅλο καί πιό ἐπικίνδυνος. Σέ αὐτό τό λίαν ἐπισφαλές διεθνές περιβάλλον, ἡ Ἀθήνα βλέπει τήν Κίνα νά τῆς «γυρίζει τήν πλάτη». Οἱ ἐπιπτώσεις θά εἶναι μακροπρόθεσμες, ἀλλά σίγουρα ὀδυνηρές.
Η Ελλάδα πράττει, ότι αποφασίσει ο θείος Σαμ!