Εγώ στην καριέρα μου είχα δύο εργοδότες μεγάλους. Έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην ζωή μου, και στην διαμόρφωση την επαγγελματική και στο χαρακτήρα μου. Ο ένας λέγεται Πολεμική Αεροπορία, ο άλλος λέγεται ΝΑΤΟ. Και από τους δύο έμαθα πάρα πολλά. Είναι βέβαια και χαρακτήρας, που το μισό ποτήρι το βλέπω πάντοτε μισογεμάτο.Κατ’ αρχάς να καταλάβουμε όλοι ότι το ΝΑΤΟ είναι μια πολιτική και στρατιωτική συμμαχία με σκοπό την εγγύηση της ελευθερίας και της ασφάλειας των μελών του με πολιτικά και στρατιωτικά μέσα.
Είναι μια τριπλή σε διαστάσεις συμμαχία. Οι δύο διαστάσεις, η πολιτική και η στρατιωτική, φαίνονται καθαρά. Δεν θα τις πιάσω καθόλου. Ωστόσο, μέσα από την τριπλή αυτή διάσταση. Υπάρχει και μια τρίτη διάσταση, η επιχειρηματική, με επακόλουθες μπίζνες, μέσα όμως πάντα από την συναίνεση, και παζάρεμα και δίνω και παίρνω και συναινώ. Αλλά σ’ αυτή την επιχειρηματική διάσταση, τα ευφυή μέλη συμμετέχουν περισσότερο. Και με πόνο ψυχής λέω ότι η χώρα μου γιατί την έζησα, δεν είναι ένα ευφυές μέλος. Δεν θα πάω σε κανένα όνομα και ούτε με ενδιαφέρει. Εγώ 20 χρόνια στο ΝΑΤΟ, έζησα και πολλές άσχημες στιγμές, όταν έβλεπα από πρέσβεις μέχρι τον τελευταίο εθνικό αντιπρόσωπο, στις περισσότερες φορές, ή δεν είχαν καθόλου θέση ή προτάσεις ή και όταν λαμβανόταν μια απόφαση η ελληνική αντιπροσωπεία δήλωνε subject to confirmation. Αυτό σαν μια παρατήρηση.
Επίσης, θέλω να τονίσω ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ σε οποιοδήποτε άλλο ευρωπαϊκό κράτος που είναι σε θέση να προωθήσει τις αρχές αυτής της συνθήκης και να συμβάλει στην ασφάλεια της περιοχής, ενθαρρύνεται, είναι καταστατική και δεν συζητιέται.
Επιπλέον, να τονίσω ότι η Συμμαχία δημιουργήθηκε από ανθρώπους και έθνη που είχαν ζήσει τους δύο καταστροφικούς πολέμους και αυτές είναι οι τρεις μεγάλες δυνάμεις: ΗΠΑ, Βρετανία και η Γαλλία. Ο Ψυχρός Πόλεμος τελείωσε χωρίς να πέσει κανένας πυροβολισμός. Η Ελλάδα και η Τουρκία εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ την ίδια ημερομηνία και αυτό δεν είναι τυχαίο. Στην Ευρώπη δεν βρίσκουμε καμία άλλη χρονική στιγμή, που να είχαμε τόσο πολύ ησυχία;
Και λακωνικά, πρώτα-πρώτα θα ήταν ευχής έργο η Τουρκία να αποχωρήσει από τη Συμμαχία. Τότε η συμμαχία, είμαι βέβαιος, θα μας προστάτευε πολύ καλύτερα. Δεν γίνεται αυτό, όμως, δεν γίνεται αυτό από το καταστατικό. Το ΝΑΤΟ δεν είναι κάτι που είναι σαν τα καταστατικά των σωματείων και αλλάζει και αλλάζει τόσο εύκολα.
Επίσης, η Ελλάδα διαχρονικά είναι ανασφαλής και εγκλωβισμένη στην τουρκική απειλή και το άκουσα πολλές φορές και όλα τα συγκρίνουμε με την Τουρκία.
Και επειδή έζησα και πολλά πράγματα στην Τουρκία, όντας 20 χρόνια και φτάνοντας στη βάση και βλέποντας εκεί πως τα συστήματα αεράμυνας και πως τα ραντάρ συντηρούνται και πως στην Ελλάδα δεν θα το πω αυτό εδώ, έχω προσωπική γνώμη.
Είναι μια οξύμωρη κατάσταση αυτό που ζούμε στην Ελλάδα και μάλιστα εάν κάνουμε κάποιο σφάλμα βλέποντας κοντόφθαλμα και βγάζοντας άλλα απωθημένα όπως έγιναν το 1974 από τον Καραμανλή. Να ξέρετε, ούτε στον αιώνα τον άπαντα δε θα βρούμε Τουρκία να συναινέσει να ξαναμπούμε. Είμασταν πολύ τυχεροί, αν ήταν ο Ερντογάν, ούτε σε 100 αιώνες θα συναινούσε να ξαναγυρνούσαμε στο ΝΑΤΟ και έτσι θα έλεγα ότι είναι απαραίτητο, είναι απαραίτητο να γίνει καλύτερα κατανοητό ποια είναι τα όρια και οι δυνατότητες της παρέμβασης της Συμμαχίας όσο αφορά την προστασία των εθνικών συμφερόντων, τόσο από τους διαμορφωτές αποφάσεων της ελληνικής εξωτερικής αμυντικής πολιτικής όσο και από την κοινή γνώμη.
Γιατί έχω ακούσει να μιλάνε κατά ένα λαϊκίστικο τρόπο ακόμα και άνθρωποι που είναι μέσα στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και μέσα στο Υπουργείο Εξωτερικών, πράγμα που ξέρουν πολύ καλά ότι δε γίνεται.
Και κάτι ακόμη, οι ΗΠΑ ασφαλώς και υπαγορεύουν τι θα κάνουν στο ΝΑΤΟ, αλλά από την άλλη μεριά οι ΗΠΑ πληρώνουν για όλα. Διότι η Γερμανία μέχρι προχθές ήταν σχεδόν στο 1% και κάτω από την απαίτηση του ΝΑΤΟ το 2%, έπρεπε δηλαδή να βάζει, ετησίως, τουλάχιστον ακόμη 45 δις για την άμυνα του ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα είναι αυτή που με κάνα δυο ακόμα χώρες και με πρώτη την ΗΠΑ πάνω από το 2% που έθεσε απαίτηση όσον αφορά το για τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ.
Και θα απαντήσω περισσότερο σε πολλούς, ανώτατα στελέχη ακόμη και πρέσβεις που κατακρίνουν τον ΓΓ του ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ είναι εκτελεστικό όργανο, είναι τα έθνη που πρέπει, ναι τα έθνη από το πιο μικρό που μπήκε τελευταία εδώ την Βόρεια Μακεδονία, μέχρι το πιο μεγάλο να πιάσουν από το αυτί τον ΓΓ του ΝΑΤΟ ότι δε μπορεί να λέει κάτι του κεφαλιού του. Εκτός αν είναι ηλίθιος, αν αυτό δεν το έχει συμφωνήσει τουλάχιστον με τους μεγάλους παίκτες.
Όσο αφορά, την ένταξη της Κύπρου στο Partnership Δεν μιλάω δηλαδή στα κανονικά μέλη. Όταν είδαμε πόσο δύσκολο, μα πόσο δύσκολο, μα πόσο δύσκολο, και τι έδωσε η Αμερική, για να βάλει τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ, ούτε στον αιώνα τον άπαντα θα συναινέσουν οι Τούρκοι για να μπει. Άρα να μην το συζητάμε καθόλου αυτό και να είμαστε ρεαλιστές. Ήταν πολύ μεγάλη επιτυχία της δικής μας πολιτικής που καταφέραμε και τη βάλαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τώρα η ευκαιρία για την Κύπρο ήταν εκεί στα χρόνια του 60. Μια χαρά θα έμπαινε, αλλά οι κάποιας ηλικίας, ξέρουμε και πόσο καλά ή κακά ήταν τα πράγματα και στη δεκαετία του 60.
Αυτή τη στιγμή έχουμε εδώ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και εδώ το ΝΑΤΟ. Θα δείτε ότι από τα 30 τόσα μέλη του ΝΑΤΟ, τα 20 είναι και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε ένα σημείο, είχε ο μακαρίτης ο Παπανδρέου δίκιο, όταν έλεγε ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο ΝΑΤΟ, τα ίδια σχεδόν μέλη είναι. Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Ένωση εάν θέλει να αποκτήσει ανεξαρτησία στην άμυνα και να σταθεί στα πόδια της η άμυνα, και εμείς οι στρατιωτικοί το ακούμε συνέχεια αυτό. Η ανεξάρτητη άμυνα δεν κοροϊδεύει, θέλει λεφτά. Και θέλει και πολλά λεφτά. Οι Γερμανοί παραδείγματος χάρη, να ρίξουν μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως έχουν ρίξει μερικά τρισεκατομμύρια οι Αμερικανοί, να ρίξουν καμιά διακοσαριά τόσα δισεκατομμύρια. Και, σχεδόν άλλα τόσα να ρίξουν και οι Γάλλοι. Άρα ας το κρατήσουμε αυτό σαν όνειρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έχει πάντοτε το επιχείρημα, και ο Μακρόν και ο Σουλτς και όλοι θα λένε: Ε, αφού έχουμε στρατό και τον έχουμε μέσα στο ΝΑΤΟ και είμαστε το ίδιο συνδικάτο, αυτόν θα χρησιμοποιήσουμε. Αυτό είναι το δεύτερο σημείο περί του ρεαλισμού της απόκτησης κοινής άμυνας στην πολιτεία που θέλαμε εμείς οι Έλληνες.
Μια απόφαση του ΝΑΤΟ είναι η έκφραση μιας συλλογικής θέλησης όλων των μελών, καθόσον όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται με απόλυτη συναίνεση ! Εκατοντάδες επισήμων, καθώς και, πολιτικών και στρατιωτικών ειδιμόνων, συναντώνται, καθημερινά στο Επιτελείο του ΝΑΤΟ για να ανταλλάξουν πληροφορίες, να μοιραστούν ιδέες και να βοηθήσουν στην προετοιμασία αποφάσεων, όταν χρειάζεται, πάντοτε, σε συνεργασία με τις εθνικές αντιπροσωπείες και τους επιτελείς του ΝΑΤΟ. Περίπου 40 τρίτες χώρες συνεργάζονται με το ΝΑΤΟ για ένα ευρύ φάσμα πολιτικών θεμάτων και θεμάτων που αφορούν την ασφάλεια. Αυτές οι χώρες επιδιώκουν το διάλογο και την πρακτική συνεργασία με τη Συμμαχία και πολλοί συμβάλλουν στις επιχειρήσεις και τις αποστολές υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ.
Η δύναμη του ΝΑΤΟ είναι ότι παρά τις διαφορές, είχε πάντα τη δυνατότητα να ενωθεί στο βασικό καθήκον να υπερασπιστεί και να προστατεύσει ο ένας τον άλλον. Και για να κρατήσει τους λαούς του ασφαλείς, αντιμετωπίζει πρωτοφανείς προκλήσεις. Προκλήσεις που κανείς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνος του. Η καταπολέμηση της τρομοκρατίας είναι ένας αγώνας γενεών. Έχουμε δει μόνο την αρχή απειλών στον κυβερνοχώρο. Η τεχνητή νοημοσύνη, η κβαντική και τα μεγάλα δεδομένα θα μπορούσαν να αλλάξουν τη φύση της σύγκρουσης. Περισσότερο και από τη βιομηχανική επανάσταση.
Το ΝΑΤΟ είναι μια ισχυρή συμμαχία, αλλά για να παραμείνει μια ισχυρή συμμαχία, το ΝΑΤΟ πρέπει να είναι μια δίκαιη συμμαχία. Σε έναν ιδανικό κόσμο δεν θα χρειαζόταν να ξοδεύουμε χρήματα για την άμυνα. Αλλά δε ζούμε σε έναν ιδανικό κόσμο. Η ελευθερία έχει εχθρούς και πρέπει να αποθαρρυνθούν. Και αν αποτύχει η αποτροπή, πρέπει να πολεμήσουμε. Χρειαζόμαστε τη συλλογική δύναμη επειδή θα αντιμετωπίσουμε νέες απειλές. Και είδαμε τόσες φορές πριν πόσο δύσκολο είναι να προβλέψουμε το μέλλον. Χρειαζόμαστε μια στρατηγική για την αντιμετώπιση της αβεβαιότητας.
Αυτή η στρατηγική είναι το ΝΑΤΟ. Ένα ισχυρό και ευκίνητο ΝΑΤΟ μειώνει τους κινδύνους και δίνει τη δυνατότητα αντιμετώπισης των εκπλήξεων όταν συμβαίνουν και θα συμβαίνουν. Το ΝΑΤΟ είναι μια συμμαχία κυρίαρχων εθνών συνδυασμένη από τη δημοκρατία, την ελευθερία και το κράτος δικαίου, αξίες που βρίσκονται στην καρδιά του ΝΑΤΟ, όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Ο Χαν, ο πρώτος, ο πρώτος ανώτατος συμμαχικός διοικητής του ΝΑΤΟ. Ανησυχούμε όχι μόνο για την προστασία του εδάφους, αλλά και για την υπεράσπιση Ενός τρόπου ζωής.
Οι Βασικές Παραδοχές: Η ιδρυτική συμφωνία του ΝΑΤΟ δεν προβλέπει παροχή εγγυήσεων ασφαλείας υπό του ΝΑΤΟ σε ένα μέλος έναντι ενός άλλου μέλους. Ωστόσο, θα κάνει ότι είναι δυνατό για να διαχειριστεί και αποτρέψει μια τέτοια κρίση/σύγκρουση, που προφανώς επηρεάζει την ασφάλεια της Συμμαχίας. Σύμφωνα με το Άρθρον 1. ‘Τα Μέρη αναλαμβάνουν, ως καθορίζεται εν τω χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, όπως διακανονίζουν πάσαν διεθνή διαφοράν εις ην ήθελον ευρεθή εμπλεγμένα, δι’ ειρηνικών μέσων, κατά τρόπον ώστε η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια και η δικαιοσύνη να μη εκτεθούν εις κινδύνους, και όπως εις τας διεθνείς αυτών σχέσεις απέχουν της απειλής ή της χρησιμοποιήσεως βίας καθ’ οιονδήποτε τρόπον απάδοντα προς τους σκοπούς του ΟΗΕ.’
Είναι λαθεμένη η αντίληψη πολλών πολιτικών και μεγάλης μερίδας της κοινής γνώμης στην Ελλάδα ότι το ΝΑΤΟ είναι δυνητικός προμηθευτής ασφαλείας απέναντι στην κυρίαρχη απειλή: την Τουρκία.
Τα θεμελιώδη καθήκοντα της Συμμαχίας είναι: Η συλλογική άμυνα, σύμφωνα με το άρθρο 5 τη Συνθήκης της Washington, Η διαχείριση κρίσεων, που δυνατόν να επηρεάσουν την ασφάλεια της Συμμαχίας, πριν, κατά & μετά την εξέλιξή τους σε συγκρούσεις, &, το πλέγμα συνεργασιακής ασφάλειας του ΝΑΤΟ με τρίτα κράτη, εταίρους ή διεθνείς οργανισμούς
Οι Θέσεις Ελλάδας: Τρίτον, συνηθίζω τις προσωπικές μου θέσεις πάντοτε να τις συντονίζω με την επίσημη πολιτική εθνική της χώρας μου. Και θα ήθελα να σας τονίσω εδώ αυτά τα πήρα από το Υπουργείο των Εξωτερικών, ότι η επίσημη, και για μένα είναι πάρα πολύ καλές οι επίσημες θέσεις της χώρας μου. Η χώρα μου τα λέει μια χαρά και είμαι περήφανος:
Αναγνώριση προβαδίσματος Ηνωμένων Εθνών ως αρμόδιου νομιμοποιητικού Οργανισμού για τα διεθνή θέματα ασφαλείας,
Διαμόρφωση βελτιωμένης σχέσης μεταξύ του ΝΑΤΟ και Ρωσίας.
Ενεργός συμμετοχή με σκοπό την ενδυνάμωση της συνεργασίας Συμμαχίας και εταίρων της.
Ένταξη και της Σερβίας στο ΝΑΤΟ
Διαμόρφωση λειτουργικότερης σχέσης Συμμαχίας και ΕΕ σε θέματα ασφάλειας & άμυνας.
Ενίσχυση του διαλόγου και συνεργασίας ΝΑΤΟ με Ηνωμένα Έθνη και
Εμπέδωση σταθερότητας στη νότια πτέρυγα της Συμμαχίας με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής
Τα Συμπεράσματα και Προτάσεις:
Η συμμετοχή της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ είναι, όχι μόνο, πολιτικά δεδομένη αλλά και επιβαλλομένη γεωστρατηγικά.
Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια του απομονωτισμού, η μόνη ρεαλιστική στρατηγική επιλογή είναι η ενεργός συμμετοχή στους διεθνείς Οργανισμούς. Η συμμετοχή της διασφαλίζει το εθνικό συμφέρον, βελτιώνει τη διεθνή επιρροή, προτάσσει πρωτοβουλίες και προάγει την πολιτική αξιοποίηση της συνεισφοράς.
Το εθνικό συμφέρον, οι σκοποί και οι προτεραιότητες της άμυνας και ασφάλειας της Ελλάδας εξυπηρετούνται καλύτερα ‘Μέσα από τη Συμμαχία’ και γι’ αυτό χρειάζεται πολιτική βούληση, δέσμευση και δραστηριοποίηση των πολιτικών και στρατιωτικών παραγόντων.
Θα ήταν ευχής έργον, η Τουρκία να αποχωρήσει από την Συμμαχία, τότε η Συμμαχία θα μας προστάτευε καλύτερα! Αλλά τέτοια λάθη δεν τα κάνει, δεν θα τα κάνει ποτέ η Τουρκία.
Η Ελλάδα διαχρονικά ανασφαλής και εγκλωβισμένη στην τουρκική απειλή, δεν απολαμβάνει εγγυήσεις αμυντικής ασφάλειας από το ΝΑΤΟ και διατείνεται ότι απειλείται σοβαρά από ένα κράτος-μέλος της συμμαχίας. Οξύμωρη κατάσταση, η οποία, εάν αντιμετωπιστεί κοντόφθαλμα και επιδερμικά, κινδυνεύει να μη διακρίνει τις δυσδιάκριτες μακροχρόνιες γεωπολιτικές εγγυήσεις που προσφέρει το ΝΑΤΟ, και πιθανόν να οδηγήσει σε παράλογες αντιδράσεις.
Είναι απαραίτητο να γίνουν καλύτερα κατανοητά τα όρια/δυνατότητες παρέμβασης της Συμμαχίας, όσον αφορά την προστασία των εθνικών συμφερόντων, τόσο από τους διαμορφωτές αποφάσεων της ελληνικής εξωτερικής/αμυντικής πολιτικής όσο και από την ελληνική κοινή γνώμη.
* Το κείμενο αυτό αποτέλεσε τη βάση της εισήγησής μου στο 2ο Συνέδριο Γεωπολιτικής-Γεωστρατηγικής-Γεωοικονομίας: Παράγοντες Μετάβασης Γεωπολιτικής Ισχύος & Προκλήσεις Ασφαλείας, 9,10,11 Φεβ 2024, Hyatt Regency-Θεσσαλονίκη
Εκτός από τους λόγους στο πολιτικό – στρατηγικό επίπεδο σωστά επισημαίνεται ότι το ΝΑΤΟ είναι business και η Ελλάδα απέχει, πιθανόν λόγω της ιδεολογικής αντιπαράθεσης στην Ελλάδα από το παλιό ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ και τα άλλα αριστερά κόμματα. Αφού όμως είναι μέσα η Ελλάδα γιατί δεν εκμεταλλεύεται τις ευκαιρίες επιχειρηματικότητας. Οι διεθνείς διαγωνισμοί τρέχουν καθημερινά και οι Ελληνικές εταιρείες απέχουν.
Το ΝΑΤΟ έχει τεχνογνωσία και καινοτομία. Είναι ο οργανισμός εφαρμογής στο επιχειρησιακό επίπεδο σε ότι καινούργιο βγαίνει. Και εδώ η Ελλάδα απέχει . Δεν στελεχώνει τις υπηρεσίες ενδιαφέροντος.
Η Τουρκία που μπήκε μαζί με την Ελλάδα εφαρμόζει πολιτική εκμετάλλευσης του ΝΑΤΟ. Ότι μπορεί να πάρει σε όλα τα επίπεδα. Στέλνει κόσμο και κυνηγά πολλά θέματα.
Πρόσφατα πήρε τον Διευθυντή Κυβερνοασφάλειας του ΝΑΤΟ!
Άρα καλό το κέντρο καινοτομίας που σχεδιάζει το Ελληνικό Υπουργείο άμυνας αλλά πιθανόν ένα έτοιμο τέτοιο κέντρο είναι το ΝΑΤΟ. Είναι δύσκολο να ανακαλύψει η Ελλάδα τον τροχό. Έχει ήδη ανακαλυφθεί.
Όντας στην ίδια πλευρά της Ιστορίας -φράση που καθιερώθηκε για τους ομόφρονες-δεν έχω αντίλογο -εκτός μερικών σκέψεων, απόψεων που θα παραθέσω- σε όσα με λεπτομέρειες έγραψε ο εξαίρετος κ. Μπασαράς , αφυπηρετήσας της Πολεμικής Αεροπορίας (άγνωστο γιατί παραλείπει αυτήν την ιδιότητά του).
Σοβαρότατους αντίλογους στα γραπτά του θα είχαν οι ουκ ολίγοι οι ΑντιΝατοϊκοί Έλληνες- ακόμη και πρώην συνάδελφοί του , που ”γαλουχήθηκαν ” από τον πρώτο αντιΝατοϊκό πρωθυπουργό μας -τον μακαρίτη Ανδρέα Παπανδρέου(που κατείχε και το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης) ,με σοβαρά επιχειρήματα το μεγαλύτερο των οποίων -που όλοι το προβάλουμε ,γιατί μας πείραξε-ότι αυτό το μεγάλο και δυνατό ΝΑΤΟ μας ΔΕΝ ΑΠΕΤΡΕΨΕ ΤΟ ΒΛΑΚΩΔΕΣ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ του Ιωαννίδη εναντίον του Μακαρίου (που και με νεύμα του θα το απέτρεπε), αλλά κυρίως ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΑΠΕΤΡΕΨΕ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΑΤΤΙΛΕΣ ΤΗΣ -(ιδίως τον δεύτερο) και μας ανάγκασε και να χάσουμε την μισή σχεδόν Κύπρο και να μη πολεμήσουμε την θρασύτατη Τουρκία , για να μη -όντας πάλι βαθιά διχασμένοι όπως από το 1915-22-χάσουμε και Ελλάδα του Αιγαίου μας.
Μας φέρθηκαν κυνικά τότε στο ΝΑΤΟ και γιαυτόν τον κυνισμό τους ο μεγάλος και σώφρων αείμνηστος πρωθυπουργός μας τότε Καραμανλής τους ”τιμώρησε” με την απεμπλοκή μας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και αναδεχόμενοι αυτήν την ευθύνη τους απέναντι ενός καλού συμμάχου – αυτής της Ελλάδος- όλοι και από κοινού-που λέμε-πίεσαν τους ευεργετηθέντες το 1974 Ετσεβίτ και Ντεμιρέλ να μη θέσουν ΒΕΤΟ στην επιστροφή μας στο στρατιωτικό σκέλος του .
Ποιος Ερντογάν-που κατά τον κ. αρθρογράφο δεν θα έστεργε ούτε 100 αιώνες να ξαναγυρίσουμε στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, θα συγκρινόταν με εκείνον τον Καραμανλή μας και ο ΣΙΑκωβο μας στην Ουάσιγκτον;;;.
Θαυμάζοντας ”τον μεγάλο Βεζύρη” τον κ.Ερντογάν υποτιμούμε τον Καραμανλή στον οποίον ”άνοιγαν διάπλατες οι πόρτες ”σε όλα τα κράτη και τους υπερεθνικούς Οργανισμούς -όσοι δεν ζούσαν δεν το θυμούνται-.
Δεν είναι ”Κύκλωπας” ο κ. Ερντογάν -το είδαμε και το ζούμε-τον ”βίδωσε” ο σημερινός πρωθυπουργός μας Κυριάκος .Μητσοτάκης ο δε γηραλέος ο θείος ΣΑΜ τον υποχρέωσε να πει ΝΑΙ για την είσοδο της Σουηδίας , να απενεργοποιήσει τους S400 και να σταματήσει να πολυπραγμονεί στους πολέμους στην Ανατολική Ευρώπη και την Μέση Ανατολή και να μη κινείται εκτός στρατηγικής γραμμής του ΝΑΤΟ .
Εκλεγμένος 25 χρόνια είναι ο κ. Ερντογάν , η Χώρα του παράγει και πουλά σε όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ και αγοράζει από όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ , λαϊκιστής είναι -και ”δουλεύει” τον λαό του και ‘δουλεύεται” ως ναρκισσιστής- ας μη του κόψουμε τα φτερά (λένε σιωπηλά όλοι ).
Κάπως έτσι δεν φέρθηκαν οι σύμμαχοι μας στο ΝΑΤΟ και οι εταίροι μας στην Ένωση στους πρωθυπουργούς μας Ανδρέα Παπανδρέου και Αλέξη Τσίπρα, που” πουλούσαν στο ελληνικό πόπολο” τα εφηβικά τους ”νταηλίκια” στον ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση ;;;.
ΤΑ ΖΗΣΑΜΕ ,ΤΑ ΚΑΤΑΓΡΑΨΑΜΕ ,ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΑ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΤΑ ΞΑΝΑΖΗΣΟΥΜΕ.
Σταύρος Αθαν.Ναλμπάντης.