Η αλληλεπίδραση τεχνολογίας και ιδιωτικότητας συνιστά μία από τις δυσκολότερες εξισώσεις που οφείλει να διαχειριστεί μια σύγχρονη κοινωνία. Κι αυτό διότι η τεχνολογία εξελίσσεται με τόσο ραγδαίους ρυθμούς, ώστε η άμυνα της πολιτείας σε παραβιάσεις δικαιωμάτων των πολιτών να καθίσταται αναχρονιστική πριν καν προλάβει να εμπεδωθεί
Η αλληλεπίδραση τεχνολογίας και ιδιωτικότητας συνιστά μία από τις δυσκολότερες εξισώσεις που οφείλει να διαχειριστεί μια σύγχρονη κοινωνία. Κι αυτό διότι η τεχνολογία εξελίσσεται με τόσο ραγδαίους ρυθμούς, ώστε η άμυνα της πολιτείας σε παραβιάσεις δικαιωμάτων των πολιτών να καθίσταται αναχρονιστική πριν καν προλάβει να εμπεδωθεί. Το ζήτημα γίνεται ακόμη πιο σύνθετο όταν στην εξίσωση εντάσσεται η παράμετρος της εθνικής ασφαλείας. Θα πρέπει να αναζητείται μια χρυσή ισορροπία αναλογίας με βιώσιμα χαρακτηριστικά που, χωρίς να απονευρώνει τις υπηρεσίες πληροφοριών και ασφαλείας οι οποίες επιτελούν αναγκαίο εθνικό έργο ιδιαίτερα στην παρούσα συγκυρία, δεν θα παρεμβαίνει σε δικαιώματα των πολιτών παρά μόνο στο αναγκαίο μέτρο.
Η σχετική νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, που ήδη βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση και θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή το αμέσως επόμενο διάστημα, αλλάζει ριζικά το υφιστάμενο πλαίσιο σε όλα τα επίπεδα.
Σε σχέση με την οργάνωση και λειτουργία της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών: (α) Διοικητής μπορεί να είναι μόνο διπλωμάτης ή απόστρατος ανώτατος αξιωματικός, ενόσω σήμερα μπορεί να είναι οποιοσδήποτε δημόσιος υπάλληλος ή ιδιώτης. (β) Ιδρύεται Ακαδημία Πληροφοριών και Αντικατασκοπείας με αποστολή την εκπαίδευση, επιμόρφωση και εξειδίκευση του προσωπικού, ενόσω σήμερα δεν υφίσταται συγκροτημένη τέτοια δομή. (γ) Ενεργοποιείται για πρώτη φορά Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου για τον έλεγχο φαινομένων παράβασης καθήκοντος και διαφθοράς στην ΕΥΠ. (δ) Θεσπίζονται νέες εγγυήσεις διαφάνειας στη λειτουργία του Κέντρου Τεχνολογικής Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Καινοτομίας της ΕΥΠ.
Προφανώς, κανένας δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένος με όσα συνέβησαν. Αναγνωρίζοντας τα λάθη, οφείλουμε να κοιτάμε μπροστά.
Ως προς τα λογισµικά παρακολούθησης: (α) Η χρήση λογισμικών και συσκευών παρακολούθησης από ιδιώτες αναβαθμίζεται σε κακούργημα και τιμωρείται με κάθειρξη έως 10 έτη, ενώ σήμερα είναι απλό πλημμέλημα. Η εμπορία και η απλή κατοχή χαρακτηρίζεται πλημμέλημα με ποινή έως 5 έτη, ενόσω το ειδικό σχετικό αδίκημα είχε καταργηθεί με τον Ποινικό Κώδικα του Ιουνίου 2019. Με τον τρόπο αυτό εισάγεται για πρώτη φορά καθολική απαγόρευση της ύπαρξης τέτοιων λογισμικών στην Ελλάδα. (β) Το Δημόσιο μπορεί να προμηθεύεται λογισμικά παρακολούθησης μόνο με τις προϋποθέσεις που θέτει προεδρικό διάταγμα, το οποίο θα έχει υποβληθεί σε επεξεργασία του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Ως προς την κυβερνοασφάλεια: (α) Συστήνεται επιτροπή συντονισμού για θέματα κυβερνοασφάλειας με ισχυρές συντονιστικές αρμοδιότητες για να καταπολεμήσει το πρόβλημα πολυδιάσπασης των σχετικών δομών στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στο ΓΕΕΘΑ, στην ΕΥΠ και την Ελληνική Αστυνομία. (β) Καταρτίζεται για πρώτη φορά Εθνικό Σχέδιο Αποτίμησης Επικινδυνότητας Συστημάτων Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών για την αναγνώριση, ανάλυση και αποτίμηση των κινδύνων και των επιπτώσεών τους για την ασφάλεια των συστημάτων τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνιών σε εθνικό επίπεδο.
Η άρση απορρήτου του κυρίου Ανδρουλάκη και η ύπαρξη κακόβουλων λογισμικών στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, αποτέλεσε τη θρυαλλίδα για την ανάδειξη σοβαρών συστημικών παθολογιών. Προφανώς, κανένας δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένος με όσα συνέβησαν. Αναγνωρίζοντας τα λάθη, οφείλουμε να κοιτάμε μπροστά. Ταυτόχρονα με τη δικαστική και κοινοβουλευτική διερεύνηση όλων των θεμάτων που ανέκυψαν, είναι αναγκαίο ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο που τυποποιεί τις σχετικές διαδικασίες, αυστηροποιεί το ρυθμιστικό πλαίσιο, αντιπαρατίθεται με σύγχρονες προκλήσεις και εισάγει καλές πρακτικές προηγμένων συστημάτων του εξωτερικού. Μια τέτοια πρόταση θέτουμε στην κρίση της κοινωνίας και του αντιπροσωπευτικού σώματος.
* Ο κ. Γιώργος Γεραπετρίτης είναι υπουργός Επικρατείας.
Καθημερινή