Ο Εμανουέλ Μακρόν άσκησε βέτο για τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, ενώ Δανία και Ολλανδία είχαν επίσης αντίρρηση στο να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τα Τίρανα. Τώρα, ο Ζόραν Ζάεφ και ο Εντι Ράμα προειδοποίησαν, μιλώντας στους Financial Times, ότι οι χώρες τους βρίσκονται αντιμέτωπες με τον κίνδυνο του ραγδαία αυξανόμενου εθνικισμού και της κατάρρευσης των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, εξαιτίας της απόφασης της ΕΕ.
Ο Ζόραν Ζάεφ εξέφρασε την ανησυχία ότι η Συμφωνία των Πρεσπών μπορεί να ανοίξει και πάλι- εν μέσω της αναζωπύρωσης του εθνικιστικού αισθήματος στη Βόρεια Μακεδονία- και προειδοποίησε ότι κινδυνεύει η περαιτέρω εφαρμογή της.
«Μέρος της διαδικασίας είναι μη αναστρέψιμο, αλλά ανησυχώ ότι μπορεί να υπάρξει επιστροφή στο κακό παρελθόν που είχαμε», δήλωσε ο Ζάεφ στους Financial Times. «Αν υπάρχει αρκετή εθνικιστική ρητορική και ακραίες ενέργειες και ομιλίες στη Βόρεια Μακεδονία, αυτό θα δώσει επιχειρήματα σε Ελληνες πολιτικούς να χρησιμοποιήσουν το ίδιο στιλ ρητορικής. Και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βήματα που δεν θα είναι καλά για την περιοχή ή τη χώρα μου», συμπλήρωσε.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ζόραν Ζάεφ προειδοποιεί για το μέλλον της Συμφωνίας των Πρεσπών, μετά την ευρωπαϊκή απόφαση για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Αρχικά, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας έριξε τη «βόμβα» ότι παγώνει η εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, σημειώνοντας ότι αυτή συνδέεται με το άνοιγμα κεφαλαίων για την ένταξη της χώρας του στην ΕΕ. «Μέρος της θα παγώσει, διότι δεν είναι δυνατή η εφαρμογή της», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά σε συνέντευξη στο Euronews.
Μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν όμως, ο Ζάεφ τα… μάζεψε. Σε νέα συνέντευξή του, δήλωσε ότι η προειδοποίησή του δεν απευθυνόταν προς την Αθήνα, αλλά προς την ΕΕ. Και επέμεινε ότι «Συμφωνία των Πρεσπών πρέπει να εφαρμοστεί πλήρως, διότι αποφέρει μια στρατηγική συνεργασία, κέρδη για το νέο μας φίλο, το νότιο γείτονά μας, και ανοίγει πολλές προοπτικές».
Αναλυτές εκτιμούν ότι η απόφαση της ΕΕ για την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία θα προκαλέσει αποσταθεροποίηση σε μια ευαίσθητη περιοχή, όπου ενισχύεται η επιρροή άλλων χωρών, μεταξύ των οποίων η Ρωσία και η Κίνα. Αυτή την ανησυχία εξέφρασε και ο Ζόραν Ζάεφ. «Η απόφαση δίνει χώρο σε τρίτες δυνάμεις, που δεν έχουν υπάρξει πολύ βοηθητικές και οι οποίες δεν μας προσφέρουν δημοκρατία, ελευθερίες και κράτος δικαίου», δήλωσε σχετικά ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας.
Από την πλευρά του, ο Εντι Ράμα δήλωσε ότι η απόφαση να μην ανοίξουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις προκάλεσαν ένα βαρύ ψυχολογικό σοκ στην Αλβανία και έβλαψαν την αξιοπιστία της ΕΕ στην περιοχή.
«Μας έκοψαν βάναυσα από την Ευρώπη δύο φορές, μία πριν από 5 αιώνες επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μετά για μισό αιώνα υπό το πιο σκληρό κομμουνιστικό καθεστώς. Κανείς δεν μπορεί να ζήσει με την ιδέα ότι μπορεί να υπάρξει τρίτη φορά και ότι αυτή τη φορά μπορεί να είναι η Ευρώπη που μας αποκόβει βάναυσα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός της Αλβανίας.
