του Δημήτρη Τσαϊλα, Υποναυάρχου ε.α.
Ας αναλύσουμε αυτό το ερώτημα, εξάγοντας μερικά σαφή στρατηγικά διδάγματα που είναι σχετικά με το περιβάλλον ασφαλείας της Ελλάδας.
- Η αξιόπιστη αποτροπή απαιτεί αξιόπιστη ικανότητα και θέληση
Τι έκανε το Ισραήλ: Το Ισραήλ δεν απειλούσε απλώς με δράση επί χρόνια. Δημιούργησε και επέδειξε την πραγματική ικανότητα να την εκτελέσει, ακόμη και όταν οι ΗΠΑ δίσταζαν να το πράξουν οι ίδιες. Συνδύασε ισχυρές πληροφορίες, πραγματική επιχειρησιακή εμβέλεια και την πολιτική βούληση για δράση.
Τι μπορεί να μάθει η Ελλάδα: Στο πλαίσιο της Ελλάδας, ιδίως σε σχέση με τις μακροχρόνιες εντάσεις της με την Τουρκία, η αποτροπή δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στη ρητορική. Εάν η Ελλάδα θέλει να αποτρέψει την επιθετικότητα (είτε σχετίζεται με παραβιάσεις του εναέριου χώρου, θαλάσσιες διαφορές στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, είτε με τη στρατιωτικοποίηση των νησιών), πρέπει:
- Να προβεί σε ανάπτυξη πραγματικών, σύγχρονων, ολοκληρωμένων δυνατοτήτων κρούσης και άμυνας (π.χ. προηγμένη αεράμυνα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, κυβερνοεπίθεση, όπλα ακριβείας μεγάλου βεληνεκούς).
- Να δείξει, μέσω ασκήσεων και προωθημένων αναπτύξεων, ότι μπορεί και θα χρησιμοποιήσει αυτές τις δυνατότητες εάν απειληθεί η κυριαρχία του.
- Να κάνει σαφές ότι οι ελληνικές κόκκινες γραμμές δεν είναι θεωρητικές.
- Η Στρατηγική Έκπληξη και η Ετοιμότητα έχουν Σημασία
Τι έκανε το Ισραήλ: Η επιχείρηση του Ισραήλ πέτυχε σε μεγάλο βαθμό χάρη στον αιφνιδιασμό, την προσεκτική προετοιμασία και τις σταδιακές διαμορφούμενες επιχειρήσεις (π.χ., υποβάθμιση της ιρανικής αεράμυνας μήνες πριν από την κύρια επίθεση).
Τι μπορεί να μάθει η Ελλάδα: Η Ελλάδα πρέπει:
- Να επενδύσει σε πληροφορίες και αντικατασκοπεία για να αποτρέψει τον αιφνιδιασμό από τους αντιπάλους της.
- Να προβεί σε διεξαγωγή ρεαλιστικής εκπαίδευσης που ενσωματώνει κυβερνοεπιθέσεις, ηλεκτρονικό πόλεμο και μυστικές επιχειρήσεις.
- Να ενισχύσει τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, ώστε να μην αιφνιδιαστείτε ποτέ.
- Να ενισχύσει την ετοιμότητα να δράσει προληπτικά ή να αντιδράσει γρήγορα για να προστατεύσει τα εθνικά συμφέροντα εάν η διπλωματία αποτύχει.
- Η προστασία του πολιτικού εσωτερικού μετώπου είναι κρίσιμη
Τι έκανε το Ισραήλ: Το Ισραήλ έδωσε προτεραιότητα στην εξουδετέρωση των πυραυλικών απειλών για να διατηρήσει τον πληθυσμό και την οικονομία του σε λειτουργία κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.
Τι μπορεί να μάθει η Ελλάδα: Η Ελλάδα, με τον ιδιαίτερα αστικοποιημένο πληθυσμό της και τις στρατηγικές υποδομές της, πρέπει να ενισχύσει:
- Πολιτική άμυνα και ανθεκτικότητα έναντι επιθέσεων με πυραύλους, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και κυβερνοεπιθέσεων.
- Τα πολυεπίπεδα συστήματα αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας, ιδίως σε νησιά και σε κρίσιμα λιμάνια και ενεργειακές εγκαταστάσεις.
- Αντιμετώπιση κρίσεων και συνέχεια των κυβερνητικών σχεδίων για την περίπτωση που η αποτροπή αποτύχει.
- Η διπλωματία και η βία δεν αλληλοαποκλείονται
Τι έκανε το Ισραήλ: Το Ισραήλ απέδειξε ότι η αξιόπιστη δύναμη μπορεί να κάνει τη διπλωματία πιο παραγωγική, όχι αντικαθιστώντας την, αλλά υποστηρίζοντάς την με μόχλευση.
Τι μπορεί να μάθει η Ελλάδα: Η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει να χρησιμοποιεί τη διπλωματία (παρουσίαση στην ΕΕ, συνεργασίες με το ΝΑΤΟ), αλλά σε συνδυασμό με αποδεδειγμένη ικανότητα και βούληση. Δεν πρέπει να υποθέτει ότι τα διπλωματικά πλαίσια από μόνα τους θα αποτρέψουν τις κλιμακώσεις στο Αιγαίο ή την Ανατολική Μεσόγειο. Για παράδειγμα:
- Η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει ισχυρότερους αμυντικούς δεσμούς με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία (π.χ., Rafale, πρόγραμμα F-35).
- Να εμβαθύνει τις περιφερειακές συνεργασίες ασφαλείας με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τα μετριοπαθή κράτη του Κόλπου για να αντισταθμίσει την τουρκική αυτοπεποίθηση.
- Κυριαρχία σημαίνει να έχεις την ευθύνη της τελικής απόφασης
Τι έκανε το Ισραήλ: Ακόμα και με την απαραίτητη αμερικανική υποστήριξη, το Ισραήλ πήρε την κυρίαρχη απόφαση να χτυπήσει όταν το έκρινε απαραίτητο, υπογραμμίζοντας ότι μόνο αυτό είναι υπεύθυνο για την επιβίωσή του.
Τι μπορεί να μάθει η Ελλάδα: Η Ελλάδα πρέπει να σχεδιάσει για την πιθανότητα οι βασικοί σύμμαχοί της (ΝΑΤΟ, ΕΕ) θα διστάσουν σε μια κρίση. Οι εγγυήσεις ασφαλείας έχουν σημασία, αλλά δεν υποκαθιστούν τις κυρίαρχες δυνατότητες και αποφάσεις. Η Ελλάδα πρέπει να διατηρήσει την πρακτική ικανότητα και την πολιτική αποφασιστικότητα να αμυνθεί, ακόμη και αν οι μεγάλες δυνάμεις συμβουλεύουν αυτοσυγκράτηση.
- Η εσφαλμένη ερμηνεία της απόφασης ενός αντιπάλου είναι θανατηφόρα
Τι έκανε το Ισραήλ: Επωφελήθηκε από την εσφαλμένη ερμηνεία της ισραηλινής θέλησης από το Ιράν. Μετά την 7η Οκτωβρίου, το Ιράν υποτίμησε το βάθος της στρατηγικής μετατόπισης του Ισραήλ.
Τι μπορεί να μάθει η Ελλάδα: Η Ελλάδα πρέπει να διασφαλίσει ότι η Τουρκία (ή οποιοσδήποτε άλλος πιθανός επιτιθέμενος) δεν υποτιμά την ελληνική αποφασιστικότητα. Η δημόσια ενότητα, τα σαφή πολιτικά μηνύματα και η αποδεδειγμένη προθυμία υπεράσπισης των εθνικών κόκκινων γραμμών είναι απαραίτητα. Τα αδύναμα μηνύματα, η διχόνοια ή η ασάφεια προκαλούν λανθασμένους υπολογισμούς, και έτσι συχνά ξεκινούν οι συγκρούσεις.
Κλειδί για την Ελλάδα
Οι ισχυρές συμμαχίες, η διπλωματική εμπλοκή και οι αμυντικές προετοιμασίες πρέπει να συνοδεύονται από σαφή, αξιόπιστη ικανότητα, και βούληση, για μονομερή δράση σε περίπτωση που αναγκαστεί κανείς.
Το παράδειγμα του Ισραήλ δείχνει ότι το απόλυτο αποτρεπτικό στοιχείο είναι η αποδεδειγμένη προθυμία για υλοποίηση.
*Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI) και του Research Institute for European and American Studies (RIEAS).
Μού κάνει εντύπωση που ακόμη και αναλυτές, που υποδεικνύουν το ένα και το άλλο, δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν των ότι ο ελληνικός λαός δεν είναι Ισραηλινοί. Αν ρωτήσεις των μέσο Έλληνα, αν είναι διατεθειμένος να πολεμήσει, πολύ φοβούμαι ότι η απάντηση θα είναι αρνητική. Εδώ και 30 χρόνια, από τα Ίμια και μετά, ο ελληνικός λαός έμαθε από την κυβέρνηση Σημίτη ότι ο ενδοτισμός και η υποχωρητικότητα λέγονται σώφρων πολιτική και καλύτερα να δίδεις κάτι και να έχεις την ησυχία σου, παρά να μπλέξεις σε περιπέτειες. Οι σημερινοί Ελληνόπαιδες κοιτάζουν πώς θα αποφύγουν την στράτευση, ενώ οι Ισραηλινοί την επιδιώκουν. Τα λαμβάνει αυτά υπ’ όψιν του ο κάθε συμβουλάτορας; Πριν την 28/10/40, η κυβέρνηση Μεταξά είχε φροντίσει να προετοιμάσει τον ελληνικό λαό για περίπτωση πολέμου, να τού δημιουργήσει την κατάλληλη ψυχολογία κλπ. Σήμερα έχει γίνει το ακριβώς αντίστροφο.
Η σύγκριση Ασκεναζιμ με Έλληνα είναι σαν να συγκρίνει αποφοιτο λύκειου με κάτοχο ντοκτορά ( μεσος ορος ευφυΐας 115 με 93). ΔΕΝ μπορεί να κάνει κανείς στη περιοχη αυτά που κάνει το Ισραήλ στη περιοχή αλλά και στην περιοχη του ηλιακού συστήματος (πλανήτης Γη). Το εν τρίτο αυτών ισως.
https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/06/06_iran_strategy.pdf
Στην παραπάνω μελετη του 2009 το ινστιτουτο BROOKINGS εξετάζει επιλογές πολιτικής των ΗΠΑ εναντι του ΙΡΑΝ. Το κεφάλαιο 5 της μελέτης, στη σελιδα 89, εξετάζει την περίπτωση να αναλάβει το Ισραήλ επιθετική ενεργεια εναντίον του ΙΡΑΝ στην οποία το Ισραήλ λειτουργεί ως ενδιαμεσος των ΗΠΑ.
Δύσκολα μπορώ να βρώ ομοιότητα στην αντιπαράθεση Ελλάδας Τουρκίας
Το κυριότερο που δεν έθιξε σαφώς ο κ. αρθρογράφος.
Μπορούσε , μπορεί η ΚΥΠ-ΕΥΠ να ”πλασάρει” σαν την Μοσάντ- που εξουδετέρωσε πριν αρχίσουν οι πολεμικές επιχειρήσεις τα ”κεφάλια” σε στρατό και στο Πρόγραμμά του για τα πυρηνικά του Ιράν- πράκτορες στην Τουρκία;.
Και αν το τολμήσει οι ” πρακτοράδες ” μας θα το πουν παντού και ειδικά στα κόμματα τους και φυσικά θα ζητήσουν με τους συνδικαλιστές τους (κομματικοί συνδικαλιστές και στην ΕΥΠ από τα ωραία εκείνα χρόνια του ΠΑΣΟΚ) γενναία επιδόματα.
ΚΑΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟ ΗΘΙΚΟ ΑΣ ΜΗ ΜΙΛΟΥΜΕ.
Το χάσαμε από τότε που περίσσεψαν οι ειρηνόφιλοι και οι νέοι μας αποφεύγουν -λόγω σπουδών και άλλων τινών-την στράτευση παρ’ότι αυτή -ίσως για να είναι θελκτική-έγινε καμιά 20αριά χρόνια τώρα περίοδος ”κοινωνικού” τουρισμού.
Και για να” θυμώσω” μερικούς .
Ποιοι αποφεύγουν την στράτευση ;.
Μα οι από πάππου προς πάππο προοδευτικοί-ας είναι γεροί-.
Υ.Γ Την άλλη φορά κύριε Τσαϊλά να τα περιλάβετε και αυτά.
«Προσωπικά πιστεύω ότι είναι καλύτερα να έχουμε μερικά στρέμματα γης λιγότερα από εκείνα που μας ανήκουν, και να κοιμόμαστε τα βράδια ήσυχοι και ασφαλείς, παρά να έχουμε ότι μας ανήκει και να μην μπορούμε να κλείσουμε μάτι από τον κίνδυνο κάποιας ξαφνικής επίθεσης κακόβουλων γειτόνων εναντίον μας»
[Εφημερίδα Πατρίδες του Καναδά. Η δήλωση έγινε από τον κ. Παπανδρέου απευθυνόμενος στον εκδότη της εφημερίδας κ. Θωμά Σάρα, σε δημόσια εκδήλωση παρουσία πλήθους κόσμου και μαρτύρων, όπως για παράδειγμα ο Έλληνας πρέσβης στον Καναδά Γιάννης Θωμόγλου. Η εκδήλωση έγινε το 1999, όταν ο κ. Παπανδρέου ήτανε Υπουργός Εξωτερικών] (πηγή).
Νομίζω ότι η παραπάνω δήλωση τού Γιωργάκη, δείχνει αυτό που εννοώ στο σχόλιό μου (July 2, 2025 At 10:16 am) για την σημερινή νοοτροπία τού μέσου Έλληνα πολίτη. Δυστυχώς, αυτό δεν μπορεί ν’ αλλάξει, διότι δεν υπάρχουν οι ηγέτες που μπορούν/θέλουν να το αλλάξουν. Το αντίθετο πιστεύω.
Χαίρομαι που μας πήγατε στην πηγή του 1999. Δεν υποστηρίζω τυχαία ότι οι Πασόκοι είναι οι πρώτοι διδάξαντες σε όλα. Βέβαια μη ξεχνάμε ότι έχουμε να πολεμήσουμε με τους Τούρκους από το 1922, ενώ έπρεπε και μπορούσαμε και στις 22 Νοεμβρίου του 1967 και στις 20 Ιουλίου 1974.
Σκεφθήκαμε και τότε τον εκτός Ελλάδος ελληνισμό της Πόλης και της Κύπρου και είδαμε την αμυντική γύμνια μας στα νησιά του Αιγαίου.
Τώρα νομίζω πως δεν θα αφήσουμε την ευκαιρία να πάει χαμένη . Πολύ ”σιδερικό” μαζεύουμε.
ΗΘΙΚΟ ΜΑΣ ΛΕΙΠΕΙ ΕΙΔΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΟΛΕΜΗΣΕΙ .
Συνεχίζεται η εισβολή τουρκικών «αλιευτικών»: Άφαντο το Λιμενικό!
Ουκ ολίγες φορές, Έλληνες ψαράδες έχουν συλληφθεί από το τουρκικό ΛΣ διότι ψάρευαν σε τουρκικά χ.υ. Έχουν πληρώσει πρόστιμα, τις περισσότερες φορές άδικα, διότι δεν είναι βέβαιο ότι τα ήσαν εντός τουρκικών συνόρων.
Η ιστορία με τα τουρκικά αλιευτικά δεν είναι καθόλου καινούρια. Ελεύθερα αλωνίζουν τις ελληνικές θάλασσες και ουδείς τολμά να τα διώξει. Άφησε να συλλάβει Τούρκους ψαράδες. Και μετά μιλάμε για … Ισραηλινούς και πράσσειν άλογα.
ΥΓ: Βάσει κανονισμού τής ΕΕ, αλιευτικά των χωρών-μελών της μπορούν να αλιεύουν σε ευρωπαϊκά ύδατα. Όχι τουρκικά αλιευτικά.