Παρά την ποινή κάθειρξης, ο Νικολά Σαρκοζί παραμένει αξιόπιστος για την επιχειρηματική Γαλλία.
Ο άλλοτε πρόεδρος της Δημοκρατίας, που μετατράπηκε σε σύμβουλο των ισχυρών, φαίνεται να διαθέτει ένα προνόμιο που δεν χάνεται με την είσοδο στη φυλακή: την εμπιστοσύνη των αγορών.
Στα 70 του χρόνια, ο Νικολά Σαρκοζί πέρασε για πρώτη φορά το κατώφλι των φυλακών La Santé στο Παρίσι, στις 21 Οκτωβρίου. Είχε προηγηθεί η καταδίκη του στις 25 Σεπτεμβρίου σε ποινή πέντε ετών — δύο εκ των οποίων χωρίς αναστολή — για την υπόθεση της φερόμενης λιβυκής χρηματοδότησης της προεδρικής του καμπάνιας το 2007.
Η Δικαιοσύνη του έδωσε σχεδόν έναν μήνα για να «τακτοποιήσει τις υποθέσεις του». Και πράγματι το έκανε, όχι μόνο προσωπικά, αλλά και επαγγελματικά.
Παρά την ετυμηγορία, οι εταιρείες με τις οποίες συνεργάζεται δεν φάνηκαν διατεθειμένες να αποστασιοποιηθούν.
Ο Σαρκοζί είναι μέλος διοικητικών συμβουλίων και consultant μεγάλων ομίλων στη Γαλλία και στο εξωτερικό. Τα γραφεία του συνεχίζουν να δέχονται αιτήματα για διαλέξεις και συμβουλευτικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου. Στον κόσμο των επιχειρήσεων, η «υπόθεση Λιβύη» δεν φαίνεται να αμαυρώνει την εικόνα του — αντιθέτως, επιβεβαιώνει ίσως τη γνώριμη του ικανότητα να επιβιώνει.
Η δεύτερη καριέρα ενός πρώην προέδρου
Από την αποχώρησή του από την πολιτική σκηνή το 2012, ο Σαρκοζί επιδόθηκε μεθοδικά στην οικοδόμηση ενός διεθνούς προφίλ – ως ομιλητής σε φόρουμ, ως «άνθρωπος των επαφών» με γνώση της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής, των ενεργειακών δικτύων.
Στους διαδρόμους των μεγάλων επιχειρηματικών κύκλων, το όνομά του συνδέεται με διαύλους πρόσβασης, μεσολάβηση, διαχείριση κρίσεων· εν ολίγοις, με επιρροή.
Σήμερα, η φυλάκισή του δεν αναιρεί αυτό το κεφάλαιο, αλλά μάλλον το εδραιώνει ως παράδοξο σύμβολο ενός κόσμου όπου η εξουσία δεν εκτελεί ποτέ ποινή.
Οι επιχειρηματικοί κύκλοι της Γαλλίας και της Ευρώπης δεν κρίνουν τον Σαρκοζί με βάση τις δικαστικές του περιπέτειες, αλλά με βάση τη χρησιμότητά του.
Οι άνθρωποι των τραπεζών, της ενέργειας, των επενδύσεων βλέπουν σ’ αυτόν έναν πολιτικό που γνωρίζει τον μηχανισμό του κράτους και ταυτόχρονα κατανοεί τις ανάγκες της αγοράς. Έναν μεσολαβητή ανάμεσα στην πολιτική και την οικονομία — ρόλο πολύτιμο σε εποχές αστάθειας.
Η φυλακή, όσο συμβολική κι αν είναι, μοιάζει έτσι με μια «παρένθεση» σε μια καριέρα που δεν υπακούει στους κανόνες της κοινής ηθικής, αλλά στους κανόνες της χρησιμότητας.
Στον κόσμο των επιχειρήσεων, η μνήμη είναι κοντή και οι σχέσεις με την ισχύ — μακρόχρονες.
Η περίπτωση Σαρκοζί ξεπερνά το πρόσωπο.
Αποκαλύπτει τον μετασχηματισμό της πολιτικής ελίτ σε εταιρική ελίτ· την απορρόφηση των πρώην ηγετών από τα δίκτυα της οικονομικής εξουσίας.
Η καταδίκη του δεν αναιρεί τη δύναμή του — απλώς τη μετατοπίζει από το Ελιζέ στα διοικητικά συμβούλια.
Έτσι, την ώρα που η Δικαιοσύνη δοκιμάζει τα όριά της, ο επιχειρηματικός κόσμος αποδεικνύει τα δικά του: η ηθική υποκαθίσταται από το know-how, και η καταδίκη γίνεται ένα ακόμη στοιχείο του βιογραφικού ενός ανθρώπου που «γνωρίζει πώς λειτουργεί η εξουσία».
Η υπόθεση Σαρκοζί δεν είναι μόνο μια δικαστική υπόθεση· είναι ένας καθρέφτης της σύγχρονης Ευρώπης, όπου το κύρος δεν χάνεται με την ποινή, αλλά με την απώλεια της επιρροής. Και αυτή, ο Νικολά Σαρκοζί φαίνεται πως τη διατηρεί ακόμη.
