Σε νέα μείωση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης προχώρησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) την Πέμπτη. Ήταν η έκτη διαδοχική μείωση από τον περασμένο Ιούνιο. Κύριο κριτήριο για τη χάραξη νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ, σύμφωνα με το καταστατικό της, είναι η σταθερότητα των τιμών, δηλαδή η διατήρηση του πληθωρισμού γύρω στο 2%. Καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούν και σήμερα ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη σταθεροποιείται στο 2,4% (καμία σχέση με το 10,7% του 2022), οι «θεματοφύλακες» του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος έκριναν ότι ήρθε η ώρα για μία νέα μείωση επιτοκίων.
Όπως εξηγεί η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ «ιδιαίτερα η απόφασή μας για το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων (deposit facility rate) βασίζεται στην επικαιροποιημένη αξιολόγηση για την εξέλιξη του πληθωρισμού, τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και την ένταση του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. (…) Ο πληθωρισμός εξελίσσεται όπως ήταν αναμενόμενο και οι πιο πρόσφατες προβλέψεις συμπίπτουν σε μεγάλο βαθμό με τις προηγούμενες προοπτικές για τον πληθωρισμό».
Επόμενη κίνηση τον Απρίλιο;
Η «λελογισμένη» μείωση κατά 25 μονάδες βάσης ήταν μάλλον αναμενόμενη. Ωστόσο κάποιοι αναλυτές ανέμεναν μία πιο «γενναία» κίνηση, για παράδειγμα μία μείωση κατά 50 μονάδες βάσης, με μεσοπρόθεσμη προοπτική να υποχωρήσει το βασικό επιτόκιο στην περιοχή του 1% μέχρι το τέλος του έτους. Πολλοί εκτιμούν ότι η Φρανκφούρτη θα προχωρήσει σε νέα κίνηση κατά την επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ, τον Απρίλιο.
Υπάρχει όμως και η άλλη άποψη. Πρόσφατα η Ιζαμπέλ Σνάμπελ, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, μιλώντας στους Financial Times, εκτιμούσε ότι ίσως ήρθε η ώρα «να κάνουμε ένα διάλειμμα ή και να σταματήσουμε» τις μειώσεις επιτοκίων. Είναι προφανές ότι η Σνάμπελ ακούει κάποια «καμπανάκια» μίας μελλοντικής κρίσης, την οποία θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν είτε ένας εμπορικός πόλεμος με πρωτοβουλία του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ είτε μία υπερχρέωση των μεγάλων οικονομικών της Ευρωζώνης στη λογική του νέου «Whatever it takes» που εκστόμισε την Τετάρτη ο μελλοντικός καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς (με τις αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων να εκτοξεύονται στα υψηλότερα επίπεδα από τον Μάρτιο του 2023 τις επόμενες ώρες).
Γεωπολιτικές «σκιές» στην ΕΚΤ
Η ίδια η Κριστίν Λαγκάρντ κάνει λόγο για «συνθήκες αυξανόμενης αβεβαιότητας», που επιβάλλει να λαμβάνονται αποφάσεις για τα επόμενα βήματα στο μέτωπο της νομισματικής πολιτικής «από συνεδρίαση σε συνεδρίαση» (δηλαδή χωρίς ξεκάθαρο μακροπρόθεσμο ορίζοντα), με βάση τα εκάστοτε διαθέσιμα στοιχεία. Η επικεφαλής της ΕΚΤ επισημαίνει πάντως, εμμέσως πλην σαφώς, ότι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο οι τελευταίες γεωπολιτικές αναταράξεις μπορεί να επηρεάσουν τις οικονομικές εξελίξεις.
«Μία αύξηση δαπανών για την άμυνα ή για τις υποδομές μπορεί και να συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη» λέει η Κριστίν Λαγκάρντ. «Οι τριβές στο παγκόσμιο εμπόριο επιτείνουν την αβεβαιότητα για την πρόβλεψη του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη. Μία γενική κλιμάκωση των εμπορικών δασμών θα μπορούσε να οδηγήσει σε υποτίμηση του ευρώ και αύξηση των εισαγωγών, κάτι που θα προκαλούσε νέες πληθωριστικές πιέσεις…».
