Δανικές στρατιωτικές δυνάμεις συμμετέχουν σε άσκηση με εκατοντάδες στρατιώτες από αρκετά ευρωπαϊκά κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ στον Αρκτικό Ωκεανό, στο Νουούκ της Γροιλανδίας, Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2025. (AP Photo/Ebrahim Noroozi, αρχείο)
Ενημερώθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2025, 5:17 μ.μ. (GMT+2)
ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ, Δανία (AP) — Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούν την οικονομική τους ισχύ για να «επιβάλουν τη βούλησή τους» και απειλούν με χρήση στρατιωτικής βίας τόσο φίλους όσο και αντιπάλους, αναφέρει δανική υπηρεσία πληροφοριών σε νέα έκθεσή της.
Η Δανική Υπηρεσία Αμυντικών Πληροφοριών, στην τελευταία ετήσια αξιολόγησή της, επισημαίνει ότι η αυξημένη επιθετικότητα της Ουάσιγκτον υπό την κυβέρνηση Τραμπ εκδηλώνεται σε μια περίοδο κατά την οποία η Κίνα και η Ρωσία επιδιώκουν να μειώσουν τη δυτική —και ιδίως την αμερικανική— επιρροή.
Ιδιαίτερα ευαίσθητο ζήτημα για τη Δανία —χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και σύμμαχο των ΗΠΑ— είναι ο αυξανόμενος ανταγωνισμός μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων στην Αρκτική. Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, έχει εκφράσει την επιθυμία η Γροιλανδία, η ημιαυτόνομη και πλούσια σε ορυκτούς πόρους περιοχή της Δανίας, να ενταχθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, κίνηση που έχει συναντήσει την αντίθεση της Ρωσίας και μεγάλου μέρους της Ευρώπης.
«Η στρατηγική σημασία της Αρκτικής αυξάνεται καθώς εντείνεται η σύγκρουση μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης, και η αυξανόμενη έμφαση των Ηνωμένων Πολιτειών στην ασφάλεια και τη στρατηγική της Αρκτικής θα επιταχύνει περαιτέρω αυτές τις εξελίξεις», αναφέρει η έκθεση, η οποία δημοσιεύθηκε την Τετάρτη.
Η αξιολόγηση αυτή έρχεται επίσης μετά τη δημοσιοποίηση, την περασμένη εβδομάδα, της νέας εθνικής στρατηγικής ασφάλειας της κυβέρνησης Τραμπ, η οποία παρουσιάζει τους ευρωπαίους συμμάχους ως αδύναμους και αποσκοπεί στην επαναβεβαίωση της αμερικανικής κυριαρχίας στο δυτικό ημισφαίριο.
Le Monde: Η Δανία θεωρεί πλέον τις Ηνωμένες Πολιτείες απειλή για την ασφάλειά της
Στην ετήσια έκθεσή της, η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Δανίας εξομοιώνει τις Ηνωμένες Πολιτείες με τη Ρωσία και την Κίνα και προειδοποιεί ότι η Ουάσιγκτον «δεν αποκλείει πλέον τη χρήση στρατιωτικής βίας ακόμη και εναντίον [των] συμμάχων της».
Της Anne-Françoise Hivert (Μάλμε, Σουηδία)
Κάθε χρόνο, τον Δεκέμβριο, οι δανικές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών (Forsvarets Efterretningstjeneste, FE) δημοσιεύουν μια αναλυτική έκθεση που αξιολογεί τις απειλές κατά της ασφάλειας του βασιλείου. Η Κίνα, η Ρωσία και διάφορες τρομοκρατικές οργανώσεις περιλαμβάνονταν στις τελευταίες εκδόσεις. Περιλαμβάνονται και στο έγγραφο που παρουσιάστηκε την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου. Όμως, για πρώτη φορά, στη λίστα προστίθενται και οι Ηνωμένες Πολιτείες, ιστορικός σύμμαχος της Δανίας από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Με τίτλο «Udsyn» («Προοπτικές»), η έκθεση περιγράφει έναν κόσμο όπου τρεις μεγάλες δυνάμεις ανταγωνίζονται για επιρροή εις βάρος των υπόλοιπων χωρών και όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες «χρησιμοποιούν την οικονομική τους ισχύ, ιδίως υπό τη μορφή απειλών για υψηλούς δασμούς, προκειμένου να επιβάλουν τη βούλησή τους και δεν αποκλείουν πλέον τη χρήση στρατιωτικής βίας, ακόμη και εναντίον των συμμάχων τους».
Η Αρκτική αποτελεί αντικείμενο ολόκληρου κεφαλαίου. Και εδώ, οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκρίνονται με την Κίνα και τη Ρωσία, χωρίς καμία αναφορά στη συμμαχία μεταξύ Ουάσιγκτον και Κοπεγχάγης, η οποία έχει θεσμοθετηθεί με τη συμφωνία άμυνας για τη Γροιλανδία που υπογράφηκε το 1951 και επιτρέπει την παρουσία του αμερικανικού στρατού στο νησί. Η έκθεση αρκείται να επισημάνει «το αυξανόμενο ενδιαφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών για τη Γροιλανδία και τη σημασία της για την αμερικανική εθνική ασφάλεια», εκτιμώντας ότι αυτό «αυξάνει την απειλή κατασκοπείας, συμπεριλαμβανομένης της κυβερνοκατασκοπείας, καθώς και τις απόπειρες άσκησης επιρροής σε όλα τα μέρη του βασιλείου της Δανίας».
Μεταξύ των απειλών, το FE αναφέρεται επίσης στις «αβεβαιότητες» που «πλανώνται γύρω από τον ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών ως εγγυητή της ευρωπαϊκής ασφάλειας», κάτι που ενδέχεται να ενθαρρύνει τη Ρωσία να «εντείνει τις υβριδικές της επιθέσεις κατά του ΝΑΤΟ». Στο μέλλον, υπογραμμίζει η έκθεση, η Μόσχα θα μπορούσε να προχωρήσει σε «προκλήσεις» προκειμένου να «δοκιμάσει την πραγματική βούληση των Ηνωμένων Πολιτειών να συνδράμουν την Ευρώπη». Η Ρωσία θα είναι επίσης «πιθανόν πιο πρόθυμη να έρθει σε αντιπαράθεση με τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες (…) αποσύρουν περαιτέρω στρατεύματα από την Ευρώπη».
Στο δημόσιο κανάλι DR, ο επικεφαλής των δανικών υπηρεσιών πληροφοριών, Τόμας Άρενκιελ, διαπιστώνει «το δίλημμα» που αντιμετωπίζουν η Δανία και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες: «Από τη μία πλευρά, είμαστε απολύτως εξαρτημένοι από την αμερικανική ασφάλεια και τη συμβολή των Ηνωμένων Πολιτειών στην ασφάλεια της Ευρώπης. Από την άλλη, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια Αμερική που υπερασπίζεται περισσότερο τα δικά της συμφέροντα, που έχει μια διαφορετική αντίληψη για τον κόσμο σε σχέση με το παρελθόν και που χρησιμοποιεί επίσης άλλα μέσα για να πετύχει τους στόχους της».
Σε αυτό το πλαίσιο, η θέση της Δανίας, ένθερμου υποστηρικτή της διατλαντικής συνεργασίας, έχει εξελιχθεί σημαντικά. Ήδη από τον Ιούνιο του 2022, η Κοπεγχάγη προσέγγισε τους ευρωπαίους γείτονές της, εντασσόμενη στην κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας. Τότε, επρόκειτο για αντίδραση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Οι βλέψεις του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στη Γροιλανδία επιτάχυναν αυτό το ξύπνημα. Αν και οι δανικές αρχές αρχικά διαβεβαίωναν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέμεναν «ο στενότερος σύμμαχος» της Δανίας, ο τόνος άλλαξε όσο πλήθαιναν οι λεκτικές επιθέσεις κατά της σκανδιναβικής χώρας, η οποία κατηγορήθηκε ότι «δεν είναι καλός σύμμαχος» από τον Αμερικανό αντιπρόεδρο, Τζ. Ντ. Βανς.
Σύμβολο αυτής της στροφής: στις 12 Σεπτεμβρίου, η δανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα προμηθευτεί συστοιχίες πυραύλων εδάφους-αέρος από ευρωπαίους προμηθευτές, αντί να επιλέξει το αμερικανικό σύστημα Patriot.
