Εορταστικό είναι το κλίμα στο Λονδίνο καθώς οι ηγέτες του ΝΑΤΟ συγκεντρώνονται για τα 70 χρόνια της πιο επιτυχούς στρατιωτικής συμμαχίας στην ιστορία. Ωστόσο, με έναν Γάλλο πρόεδρο να το χαρακτηρίζει «εγκεφαλικά νεκρό», έναν Τούρκο πρόεδρο που επιτίθεται εναντίον συμμάχων των ΗΠΑ και αγοράζει ρωσικά όπλα και έναν Αμερικανό πρόεδρο που αμφισβητεί το κατά πόσον είναι σωστό η υπερδύναμη της οποίας ηγείται να υπερασπίζεται τη Δύση, το πολιτικό μέλλον του ΝΑΤΟ ποτέ δεν φάνταζε τόσο αμφίβολο.
«Το ερώτημα είναι, καθώς γιορτάζουμε τα 70 χρόνια, χαιρετούμε στο πλαίσιο των εορτασμών ή ο κόσμος νομίζει πως πνιγόμαστε;» δήλωσε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ.
Η βασίλισσα Ελισάβετ θα δεχτεί τους ηγέτες στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Αλλά ακόμα και οι Βρετανοί, που για γενιές ήταν οι πιο ενθουσιώδεις υπέρμαχοι της υπερατλαντικής συνεργασίας που αντιπροσωπεύει το ΝΑΤΟ, είναι διχασμένοι σχετικά με το θέμα του Brexit και των επερχόμενων εκλογών.
Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, υποστηρίζει πως, παρά τις διαφωνίες που έχουν εμφανιστεί στις ειδήσεις, η «υγεία» της Συμμαχίας είναι καλή, έχοντας ενισχύσει τις δυνατότητές της όσον αφορά στη βασική της αποστολή της προστασίας της Ευρώπης μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014. «Αντιμετωπίζουμε ένα παράδοξο» είπε στο Reuters ο Στόλτενμπεργκ. «Ναι, έχουμε κάποιες διαφορές, μα η πραγματικότητα είναι πως κάνουμε περισσότερα μαζί από ό,τι εδώ και πολλά χρόνια».
Η Ευρώπη, η Τουρκία και ο Καναδάς θα δεσμεύσουν 400 δισ. δολάρια σε αμυντικές δαπάνες ως το 2024, με στόχο τον εξευμενισμό του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που εδώ και καιρό λέει πως οι σύμμαχοι των ΗΠΑ πρέπει να δαπανούν περισσότερα για τη συλλογική άμυνα.
Οι ηγέτες επίσης θα συμφωνήσουν σε έναν προϋπολογισμό 2021-2024 που μειώνει τη συνεισφορά των ΗΠΑ στη χρηματοδότηση της συμμαχίας και θα εγκρίνουν μια στρατηγική για την παρακολούθηση της αυξανόμενης στρατιωτικής δραστηριότητας για πρώτη φορά, ενώ θα κατονομάσουν το διάστημα ως πεδίο πολέμου, σαν τον αέρα, την ξηρά, τη θάλασσα και τα δίκτυα υπολογιστών.
Πάντως οι σύμμαχοι – που έχουν ήδη τις άσχημες μνήμες της αναμέτρησης με τον Τραμπ στην τελευταία σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο του 2018- θα έχουν επίσης να κάνουν και με άλλους δύο προέδρους που προκαλούν «πονοκεφάλους» στη Συμμαχία: Τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Μακρόν προκάλεσε αίσθηση στη Συμμαχία τον προηγούμενο μήνα όταν δημόσια αμφισβήτησε τον βασικό πυλώνα του ΝΑΤΟ, πως επίθεση εναντίον ενός μέλους είναι επίθεση εναντίον όλων. Η οργή του για την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία τον Οκτώβριο, που δημιούργησε τις προϋποθέσεις για τη μονομερή εισβολή της Τουρκίας στη βόρεια Συρία, έκανε τον Μακρόν να περιγράψει τη Συμμαχία σαν κάτι που που «βιώνει εγκεφαλικό θάνατο», καθώς αποδοκίμασε αυτό που χαρακτήρισε ως έλλειψη στρατηγικής.
Ο Ερντογάν, από πλευράς του, εμμένει στην πολιτική που έχει στόχο να ηττηθούν οι Κούρδοι μαχητές των πολιτοφυλακών YPG στη Συρία, που πολέμησαν στο πλευρό των ΗΠΑ, εμποδίζοντας την έγκριση των στρατιωτικών σχεδίων του ΝΑΤΟ για υπεράσπιση των χωρών της Βαλτικής και της Πολωνίας. Επίσης, έχει αψηφήσει τους συμμάχους του, αγοράζοντας ρωσικά συστήματα αεράμυνας, παρά την απειλή των αμερικανικών κυρώσεων.
Από πλευράς τους, οι ΗΠΑ αναμένεται να επιμείνουν στις απαιτήσεις τους για αύξηση των αμυντικών δαπανών από τις άλλες χώρες- συμμάχους στο ΝΑΤΟ. Σημειώνεται πως εννιά χώρες αναμένεται να πιάσουν το όριο που έχει τεθεί στο 2%: Οι ΗΠΑ, με 3,4%, η Ελλάδα, η Βρετανία, η Βουλγαρία, η Εσθονία, η Πολωνία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Ρουμανία- τη στιγμή που το 2014 ήταν μόλις τρεις. Η Γερμανία θα είναι στο 1,35%, στη 17η θέση, ωστόσο σκοπεύει να πιάσει το 1,5%. Η Ισπανία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο δαπανούν κάτω από το 1%.
Tραμπ: «Πολύ κακιασμένο» το σχόλιο Μακρόν
Μιλώντας εν όψει της συνάντησης, ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε τη δήλωση του Γάλλου προέδρου Μακρόν «πολύ πολύ κακιασμένη» (very very nasty), προσθέτοντας πως «δεν μπορείς να γυρνάς κάνοντας τέτοιες δηλώσεις για το ΝΑΤΟ. Είναι πολύ ασεβές».
Ο Ντόναλντ Τραμπ είπε ότι πιστεύει πως η Γαλλία ίσως αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ, κάτι που του προκαλεί έκπληξη καθώς η χώρα αυτή έχει περισσότερη ανάγκη από προστασία από οποιαδήποτε άλλη.
«Βλέπω τη Γαλλία να αποχωρεί», επεσήμανε ο Τραμπ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε μαζί με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
«Τον κοιτώ (τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν) και λέω ότι χρειάζεται προστασία περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο και τον βλέπω να αποχωρεί. Οπότε αυτό με εκπλήσσει λίγο», επεσήμανε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Επίσης ο Ντόναλντ Τραμπ αναφέρθηκε στο «πολύ υψηλό ποσοστό ανεργίας» στη Γαλλία, τις κακές επιδόσεις της οικονομίας της, αλλά και τις ταραχές από τα Κίτρινα Γιλέκα επικρίνοντας την υιοθέτηση από το Παρίσι ενός «ψηφιακού φόρου» που θα πλήξει ιδιαίτερα τους αμερικανικούς κολοσσούς του Διαδικτύου.
Μεταξύ άλλων, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε πως η Ρωσία θέλει να συναφθούν συμφωνίες για τον έλεγχο των εξοπλισμών και τα πυρηνικά και ότι προτίθεται να φέρει και την Κίνα σε αυτές είτε τώρα είτε αργότερα.
«Πρέπει να πω αυτό, η Ρωσία θέλει να συναφθεί συμφωνία για τον έλεγχο των εξοπλισμών… Η Ρωσία θέλει πάρα πολύ να συναφθεί συμφωνία για τον έλεγχο των εξοπλισμών και τα πυρηνικά».
«Θα φέρουμε επίσης οπωσδήποτε [στις συμφωνίες]…. την Κίνα. Μπορεί να τη φέρουμε αργότερα, ή μπορεί να τη φέρουμε τώρα».
Ερντογάν: Δεν συζητάμε με άλλες χώρες τα κυριαρχικά μας δικαιώματα
Ο πρόεδρος της Τουρκίας απέρριψε οποιαδήποτε αμφισβήτηση της συμφωνίας για την χάραξη θαλασσίων συνόρων, την οποία συνομολόγησε με την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (η οποία αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ) και επιτρέπει στην Αγκυρα θα εγκαθιδρύσει δικαιώματα επί τεραστίων ζωνών στην ανατολική Μεσόγειο, μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο.
«Εάν το θέμα τεθεί στην ατζέντα, θα τους πούμε ότι αυτό που έκαναν η Λιβύη και η Τουρκία απορρέει από κυριαρχικά τους δικαιώματα και δεν θα τα συζητήσουμε μαζί τους», προειδοποίησε κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο Ερντογάν, αναφερόμενος σε δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ότι θα ζητήσει την υποστήριξη του ΝΑΤΟ για το θέμα.
«Η Ελλάδα μπορεί να λάβει μέτρα, εμείς επίσης έχουν το δικαίωμα να λάβουμε. Θα κάνουμε ό, τι είναι αναγκαίο», δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας και πρόσθεσε ότι οι προσπάθειες που καταβάλλονται από την Ελλάδα, αλλά επίσης από την Αίγυπτο και την κυπριακή κυβέρνηση, για την αποτυχία της τουρκο-λιβυκής θαλάσσιας συμφωνίας «δεν θα έχουν καμία συνέπεια, διότι έχουμε συνομολογήσει γραπτή συμφωνία με την Λιβύη».
Στόλτενμπεργκ: Το ΝΑΤΟ θα απαντήσει σε επίθεση στην Πολωνία ή στη Βαλτική
Το ΝΑΤΟ θα απαντήσει σε οποιαδήποτε επίθεση εναντίον της Πολωνίας ή των χωρών της Βαλτικής, προειδοποίησε, στο μεταξύ, σε συνέντευξή του ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ.
«Με την παρουσία των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής στέλνουμε ένα ισχυρό μήνυμα στη Ρωσία: αν υπάρξει κάποια επίθεση εναντίον της Πολωνίας ή των χωρών της Βαλτικής, όλη η Συμμαχία θα απαντήσει», επεσήμανε λίγο πριν από την έναρξη της συνόδου.
Το ΝΑΤΟ δεν διαθέτει έναν κατάλογο με εχθρούς, αλλά θα απαντήσει εφόσον υπάρξει ανάγκη, τόνισε ο Στόλτενμπεργκ σε συνέντευξη που παραχώρησε σε πολλές εφημερίδες, ανάμεσά τους η πολωνική RZeczpospolita, η γερμανική Suddeutsche Zeitung και η ισπανική El Pais.
Ο Στόλτενμπεργκ επεσήμανε επίσης ότι δεν τάσσεται κατά μιας ισχυρότερης αμυντικής συμμαχίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ, όμως πρόσθεσε ότι δεν έχει νόημα η Ένωση να προσπαθήσει να αντικαταστήσει το ΝΑΤΟ.
Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ζητήματος, o Τούρκος πρόεδρος είπε πως η Τουρκία θα αντιτεθεί στα σχέδια του ΝΑΤΟ για την άμυνα των χωρών της Βαλτικής εάν η Συμμαχία δεν αναγνωρίσει ως τρομοκράτες οργανώσεις εναντίον των οποίων μάχεται η ίδια. Επίσης, πρόσθεσε πως η Άγκυρα αναμένει στήριξη άνευ όρων στη μάχη της κατά των «τρομοκρατικών απειλών».
(με πληροφορίες από Reuters, Associated Press, BBC, ΑΠΕ, AFP)
https://www.huffingtonpost.gr/entry/70-chronia-nato-synodos-londino_gr_5de61583e4b00149f735050c??ncid=newsltgrhpmgnews