Simplicius
5 Νοεμβρίου 2025
Το ρωσικό γεωπολιτικό περιοδικό Global Affairs δημοσίευσε ένα νέο στρατιωτικο-στρατηγικό άρθρο, το οποίο συνυπογράφει ο στρατηγός Γιούρι Μπαλούγεφσκι, που διετέλεσε Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου της Ρωσίας — θέση που σήμερα κατέχει ο Γκερασίμοφ — από το 2004 έως το 2008. Είναι γνωστός για την παραίτησή του, έπειτα από την αντίθεσή του στις αμφιλεγόμενες «μεταρρυθμίσεις Σερντιούκοφ», οι οποίες μετασχημάτισαν — ή αποδυνάμωσαν, ανάλογα με το ποιον ρωτάτε — τις Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις κατά την περίοδο 2008-2012.
Το άρθρο τιτλοφορείται «Ψηφιακός Πόλεμος – Μια Νέα Πραγματικότητα»:
Όπως φαίνεται και από τον υπότιτλο, το άρθρο καλεί τη Ρωσία να προσαρμοστεί σε αυτή τη «νέα πραγματικότητα» το συντομότερο δυνατό. Η επείγουσα φύση αυτής της έκκλησης προκύπτει από τη διατυπωμένη θέση ότι οι τεχνολογικές δυνατότητες των drone θα αυξάνονται ταχύτερα από τα αποτελεσματικά μέσα αντιμετώπισής τους:
«Είναι απίθανο να υπάρξει ειδικός που να αρνηθεί τις επαναστατικές αλλαγές στις στρατιωτικές υποθέσεις – την “επανάσταση των μη επανδρωμένων” ή την “επανάσταση του πολέμου των drone”. Ίσως, σε ευρύτερο πλαίσιο, θα μπορούσε να ονομαστεί “ψηφιακός πόλεμος”. Υπάρχουν όλοι οι λόγοι να πιστεύει κανείς ότι αυτή η διαδικασία θα συνεχίσει να επεκτείνεται και να βαθαίνει, καθώς η προοπτική ενίσχυσης του “πολέμου των drone” υπερβαίνει την ικανότητα αποτελεσματικής αντιμετώπισης αυτού του τύπου όπλων.»
Οι συγγραφείς συνεχίζουν εξηγώντας ότι τα drone γίνονται σταδιακά φθηνότερα και μικρότερα, ενώ ταυτόχρονα αυξάνουν την εμβέλειά τους. Στο άμεσο μέλλον, σημειώνουν, τακτικά μετόπισθεν θα καταστούν πλήρεις «ζώνες εξόντωσης» — κάτι που στην ουσία έχει ήδη συμβεί σύμφωνα με πολλές αναφορές από την πρώτη γραμμή.
«Το τακτικό πεδίο μάχης και τα μετόπισθεν, δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από τη γραμμή επαφής, θα καταστούν ουσιαστικά “ζώνες εξόντωσης”. Φυσικά, η αντιμετώπιση αυτών των απειλών θα αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα. Ως εκ τούτου, η ένοπλη σύγκρουση θα επικεντρώνεται πρωτίστως στην επίτευξη “υπεροχής drone” στον αέρα. Κατά συνέπεια, η οργάνωση των στρατιωτικών δυνάμεων πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τους στόχους και τα καθήκοντα της επίτευξης αυτής της υπεροχής στον αέρα και το διάστημα.»
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, παρατίθεται μια ενδιαφέρουσα ανάλυση από ρωσικό κανάλι για τον τομέα Ποκρόβσκ, περιγράφοντας πώς έχει εξελιχθεί η κατάσταση σε ό,τι αφορά τις μεταφορές και την τοποθέτηση μονάδων:
«Συνεχίζουμε το δύσκολο έργο ανεφοδιασμού των μονάδων εφόδου μας στον τομέα Ποκρόβσκ. Αυτόν τον μήνα, η κύρια προσοχή δόθηκε στις μονάδες εφόδου και την επικοινωνία και επιβίωσή τους στο πεδίο της μάχης.»
«Πρώτα, πρέπει να εξηγήσουμε πώς είναι η γραμμή επαφής σε αυτή την κατεύθυνση και γενικά σε ολόκληρο το μέτωπο σήμερα.
Πρώτον, το προσωπικό που έχει συγκεντρωθεί και είναι έτοιμο να εκτελέσει τις πολεμικές του αποστολές μεταφέρεται σε σημείο συγκέντρωσης 20-25 χιλιόμετρα από την πρώτη γραμμή.
Στη συνέχεια αναμένουν την εντολή. Μεταφέρονται στην αρχή του επόμενου τμήματος και αποβιβάζονται σε σημείο περίπου 10-13 χιλιόμετρα από την LBS (γραμμή επαφής), όπου μπορούν να παραμείνουν για κάποιο χρονικό διάστημα – από μερικές ώρες έως και αρκετές ημέρες. Πρόκειται για σημείο εκκένωσης κοντά στο μέτωπο, από όπου μπορείς σχεδόν με βεβαιότητα να διαφύγεις και να επιβιώσεις.»
Έπειτα, ακολουθεί η επόμενη αποβίβαση σε σημείο 5-7 χιλιόμετρα από την LBS (γραμμή επαφής) – δεν είναι δυνατή η περαιτέρω μετακίνηση με όχημα. Όλες οι αποβιβάσεις και οι μετακινήσεις μέσα από πεδία ναρκών και ανοικτές περιοχές πραγματοποιούνται με τη βοήθεια οδηγών.
Από εκεί και πέρα, με τα πόδια, προχωρούν προς το σημείο από το οποίο μπορεί να ξεκινήσει η έφοδος. Από εκεί προσεγγίζουν τις θέσεις. Συνήθως, μόνο οι μισοί φτάνουν στις θέσεις, ενώ οι υπόλοιποι τραυματίζονται ή σκοτώνονται από επιθέσεις drone.
Ένα ζεύγος στρατιωτών εφόδου που φτάνει στα ερείπια ενός σπιτιού συνήθως κινείται ανά δύο, κρυμμένοι μέσα σε ερείπια και υπόγεια. Δεν βγαίνουν έξω χωρίς λόγο. Από εκεί πρέπει να διατηρούν επικοινωνία με τον διοικητή τους για να παραμένουν ενήμεροι για το τι συμβαίνει έξω, να συντονίζουν τις κινήσεις τους με τις γειτονικές μονάδες, να παρέχουν βοήθεια και να συμμετέχουν σε επιθέσεις. Μπορεί να μείνουν στα ερείπια για μια εβδομάδα, έναν μήνα ή και δύο.
Αν ο καιρός είναι κακός: ομίχλη, βροχή, χιονόπτωση, τότε οι απώλειες μειώνονται απότομα. Τα FPV drone σχεδόν δεν πετούν στη βροχή – σταγόνες κολλούν στην κάμερα. Η κουρτίνα νερού μπλοκάρει ισχυρά το σήμα στα 5.8 GHz. Ωστόσο, τότε το εχθρικό πυροβολικό δραστηριοποιείται πιο έντονα.
Η κίνηση οποιασδήποτε τεθωρακισμένης μονάδας συνήθως εντοπίζεται από τον εχθρό 10-15 χιλιόμετρα πριν από την LBS. Μέχρι να φτάσει στις αρχικές θέσεις για την επίθεση, υπάρχουν ήδη δεκάδες εχθρικά FPV drone στον αέρα και δεκάδες ακόμη έτοιμα για εκτόξευση. Όλα αυτά τότε «πέφτουν» πάνω στην τεθωρακισμένη ομάδα και στους αλεξιπτωτιστές. Ναι, είναι δύσκολα για τα στρατεύματά μας και υπάρχουν απώλειες, αλλά καταφέρνουμε ακόμη να αποβιβάζουμε αλεξιπτωτιστές και να προχωρούμε. Οι κύριες απώλειές μας είναι σε τραυματισμένους στρατιώτες.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, η ζώνη των 25 χιλιομέτρων από τη γραμμή επαφής έχει ήδη καταστεί εξαιρετικά επικίνδυνη, όπου η διασπορά είναι απαραίτητη για την επιβίωση. Από τα 5-7 χιλιόμετρα και μετά, ουσιαστικά μετατρέπεται σε «ζώνη θανάτου», δανειζόμενοι έναν όρο από την ορειβασία.
Ο Μπαλούγεφσκι και ο συγγραφέας που τον συνοδεύει αναφέρουν ότι η βασική εξέλιξη του σύγχρονου πεδίου μάχης είναι η πλήρης κατάργηση της «ομίχλης του πολέμου», εγκαινιάζοντας μια εποχή απόλυτης διαφάνειας στο πεδίο. Ο κύριος κίνδυνος έγκειται στην περαιτέρω ανάπτυξη και στον διασυστημικό συντονισμό των διαστημικών δυνατοτήτων με άλλες ψηφιακές και μη επανδρωμένες τεχνολογίες.
Η βελτίωση των εργαλείων επιτήρησης, των αισθητήρων, της υπολογιστικής ισχύος, των δικτύων πληροφόρησης, των μεθόδων μετάδοσης και επεξεργασίας δεδομένων, καθώς και της τεχνητής νοημοσύνης, δημιουργεί ένα ενιαίο παγκόσμιο επίγειο, εναέριο και διαστημικό πληροφοριακό περιβάλλον («πεδίο πληροφορικού πολέμου»), το οποίο παρέχει — και ολοένα επεκτείνει — ενιαία τακτική, επιχειρησιακή και στρατηγική διαφάνεια.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει μια σύντομη αλλά ενδιαφέρουσα παρένθεση από ένα πρόσφατο ρωσικό ρεπορτάζ. Περιγράφει πώς η τελευταία «ψηφιακή ενοποίηση» του «πληροφοριακού πεδίου μάχης» έχει επιφέρει και ορισμένες ανεπιθύμητες παρενέργειες από διοικητές που έχουν αποκτήσει υπερβολικό έλεγχο επί της πληροφορίας — με αποτέλεσμα να καταφεύγουν συχνά σε μικροδιαχείριση ή να εστιάζουν υπέρμετρα σε άσχετους τακτικά στόχους ή αντικείμενα, εις βάρος του κυρίου τακτικού ή επιχειρησιακού στόχου.
